Γρηγόριος Σπαντιδάκης

Από Metapedia
(Ανακατεύθυνση από Γρηγόρης Σπαντιδάκης)
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Γρηγόριος Σπαντιδάκης, Έλληνας ανώτατος αξιωματικός [Αριθμός μητρώου 18627] με το βαθμό του Αντιστρατήγου των Τεθωρακισμένων [ΤΘ], υποστηρικτής του θεσμού της Βασιλείας, που διατέλεσε αρχηγός στο Γενικό Επιτελείο Στρατού [Γ.Ε.Σ.] και ήταν ένας από τους αξιωματικούς που επέβαλλαν το επαναστατικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967, πολιτικός που διατέλεσε Υπουργός Εθνικής Αμύνης και Αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως του Κωνσταντίνου Κόλλια, γεννήθηκε το 1909 στο Ρέθυμνο της Κρήτης και πέθανε στις 28 Ιανουαρίου 1996 στο σπίτι του στο Δήμο Παπάγου στην Αθήνα. Κηδεύτηκε στις 29 Ιανουαρίου από τον ιερό ναό Αγίας Σκέπης του Παπάγου και ετάφη στο Κοιμητήριο Παπάγου [1].

Γρηγόρης Σπαντιδάκης
Γρηγόρης Σπαντιδάκης.JPG
Γέννηση: 1909
Τόπος: Ρέθυμνο Κρήτης, (Ελλάδα)
Σύζυγος: Ελευθερία Σπαντιδάκη
Τέκνα: Ιωάννης Σπαντιδάκης
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Αντιστράτηγος (ΤΘ), Υπουργός
Αντιπρόεδρος κυβερνήσεως.
Θάνατος: 28 Ιανουαρίου 1996
Τόπος: Δήμος Παπάγου, Αθήνα (Ελλάδα)

Ήταν παντρεμένος με την Ελευθερία Σπαντιδάκη, δεύτερη εξαδέλφη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη [2] και από το γάμο τους απέκτησαν ένα γιο, το Γεωπόνο-Κηποτέχνη Γιάννη Σπαντιδάκη. Η οικογένεια Σπαντιδάκη κατοικούσε στο σημερινό Δήμο Παπάγου, όπου εξακολουθεί να κατοικεί ο Γιάννης Σπαντιδάκης.

Βιογραφία

Γονείς του ήταν ο Ευάγγελος και η Αικατερίνη Σπαντιδάκη. Ο Γρηγόριος παρακολούθησε τα μαθήματα της εγκύκλιας και της Μέσης εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του. Φοίτησε, μετά από επιτυχείς εισιτήριες εξετάσεις, στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε στις 5 Αυγούστου 1931, με το βαθμό του ανθυπιλάρχου του Ιππικού, ενώ το 1935 προήχθη σε Υπίλαρχο και το 1938 σε Ίλαρχο. Συμμετείχε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, στη διάρκεια του οποίου τραυματίστηκε σοβαρά, στις 28 Δεκεμβρίου 1940 στο Τεπελένι και στον Ελληνογερμανικό πόλεμο.

Κατοχή / Συμμοριοπόλεμος

Μετά την κατάληψη της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος της αντιστασιακής οργανώσεως «Όμηρος», στην οποία ανήκε και ο Στυλιανός Παττακός. Ο Σπαντιδάκης προήχθη το 1946 σε επίλαρχο και συμμετείχε στον αγώνα εναντίον των ενόπλων συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος [Κ.Κ.Ε.]. Το 1949 ο Σπαντιδάκης προήχθη στο βαθμό του αντισυνταγματάρχη.

Δημιουργία Σώμα τεθωρακισμένων

Ο Σπαντιδάκης με τους αξιωματικούς, Σόλωνα Γκίκα, Αλέστα, Μπαλοδήμο, Ξενίδη, Καραμπάτη, Στυλιανό Παττακό και Φραντζέσκαρο, είναι οι δημιουργοί των Όπλου των Τεθωρακισμένων, που αντικατέστησαν το Ιππικό. Ανήκε στους αξιωματικούς που συμμετείχαν στη στρατιωτική οργάνωση «ΙΔΕΑ». Το 1955 προήχθη στο βαθμό του συνταγματάρχη και το 1959 στο βαθμό του Ταξίαρχου ενώ το το 1961 προήχθη σε υποστράτηγο. Από το τέλος του 1961 έως τον Απρίλιο του 1964 ήταν διοικητής της 20ης Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας, όταν προήχθη σε Αντιστράτηγο από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου και ανέλαβε Διοικητής του Α' Σώματος Στρατού.

Αρχηγός Γ.Ε.Σ.

Στις 8 Οκτωβρίου 1965, ανέλαβε καθήκοντα αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού [3] [Γ.Ε.Σ.], ο μόνος αρχηγός που δεν φοίτησε στη Σχολή Πολέμου. Δημοσιεύματα Αθηναϊκών εφημερίδων στις 3 Φεβρουαρίου 1966, ανέφεραν ότι:

«...Μήνυσιν κατά του βουλευτού της Ενώσεως Κέντρου κ. Αγγέλου Αγγελούση υπέβαλε χθες ο αρχηγός του ΓΕΣ κ. Γρηγόριος Σπαντιδάκης κατόπιν προφανώς παρασχεθείσης αδείας υπό του υπουργού Εθνικής Αμύνης κ. Σταύρου Κωστοπούλου. Τον κ. Αγγελούσην αφήκεν ακάλυπτον και πάλιν η Ε.Κ. και η Ε.Δ.Α. κατά την χθεσινήν συνεδρίασιν της Βουλής. Διότι ενώ είχεν υποσχεθή ότι θα εζήτει συγγνώμην διά τας εις βάρος του αρχηγού του ΓΕΣ κ. Σπαντιδάκη συκοφαντίας, ηρνήθη να πράξη τούτο με διαφόρους προφάσεις. Προκληθείς υπό του υπουργού Εθνικής Αμύνης κ. Κωστοπούλου ο κ. Αγγελούσης εδήλωσεν ότι πράγματι εις τον ατομικόν φάκελλον του στρατηγού Σπαντιδάκη, του οποίου έλαβεν γνώσιν, ουδεμία υπάρχει δυσμενής κρίσις και διά την ικανότητα και διά την γενναιότητά του. Εν τούτοις ηρνήθη να ανακαλέση τας κατηγορίας περί δειλίας, τας οποίας διετύπωσε βάσει φημών, εις επερώτησίν του. Ο κ. Κωστόπουλος υπέμνησεν ότι ο βουλευτής Σερρών της Ε.Κ. είχε συμφωνήσει ότι θα εζήτει συγγνώμην, εφ’ όσον δεν θα εύρισκεν εις τον φάκελλον του κ. Σπαντιδάκη έγγραφον του στρατηγού Καλλίνσκη, εις το οποίον εχαρακτηρίζετο δειλός. [...] Ο κ. Αγγελούσης είπεν ότι [...] δεν έμεινε ικανοποιημένος εκ της ενημερώσεως, διότι τα έγγραφα του ανέγνωσεν ο ταξίαρχος Μαραβίτσας και δεν του επετράπη να κρατήση σημειώσεις.»

Σύμφωνα με έκθεση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών που έχει ημερομηνία 7 Μαρτίου 1966:

«....Λίγο πριν από τη συγκέντρωση της Ένωσης Κέντρου στην Αθήνα στις 16 Φεβρουαρίου 1966, ο αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος ήρθε στην Αθήνα και επικοινώνησε με τους άλλους συνταγματάρχες. Συζήτησαν το ενδεχόμενο οργάνωσης πραξικοπήματος εφόσον κρινόταν αναγκαίο για να αποτραπούν εκδηλώσεις βίας που θα προκαλούνταν από την Ε.Δ.Α. ή και τον Γεώργιο Παπανδρέου κατά τη συγκέντρωση. Ο Παπαδόπουλος είπε στους στρατιωτικούς με τους οποίους είχε επαφές, πως ο αρχηγός του Γ.Ε.Σ. αντιστράτηγος Σπαντιδάκης τον είχε καλέσει στην Αθήνα...».

Διαμάχη με τον Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως

Στις αρχές Σεπτεμβρίου 1966, ο μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως, Αμβρόσιος, [4], με επιστολή που απέστειλε στον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Σταύρο Κωστόπουλο και στον αρχηγό του Γ.Ε.Σ. στρατηγό Σπαντιδάκη, κατηγορούσε τον Σπαντιδάκη, ότι αντιδρούσε στην προαγωγή 25 αξιωματικών, μεταξύ των οποίων και ο αδελφός του μητροπολίτη, αντισυνταγματάρχης Κωνσταντίνος Νικολάου. Ο Μητροπολίτης θεωρούσε κατάφωρη την αδικία σε βάρος του αδελφού του και έγραφε στην επιστολή του:

«..Διαβεβαιώ τον κ. Σπαντιδάκην ότι δεν θα παύσω ουδέ επί στιγμήν προσευχόμενος, όπως ο Κύριος επιδαψιλεύση αυτώ μακρότητα ημερών δια να ίδη τα παιδιά του και τα παιδιά των παιδιών του, να αδικώνται εις την παρούσαν ζωήν καθ’ όν ακριβώς τρόπον ούτος ηδίκησε τους είκοσι πέντε πιστούς εις τον όρκον των αξιωματικούς εν οίς και τον αδελφόν μου». 

Στις 15 Σεπτεμβρίου 1966, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας προσέφυγε στην Ιερά Σύνοδο «για την υβριστικήν επιστολήν, στηριζομένη εις ανακριβή δεδομένα…». Η Ιερά Σύνοδος διόρισε το Μητροπολίτη Καστοριάς Δωρόθεο, έξαρχο για την διεξαγωγή ανακρίσεων, με την κατηγορία της «Εξυβρίσεως Αρχής». Ο Σπαντιδάκης από την πλευρά του υποστήριξε ότι:

«...Ο μητροπολίτης κινεί την θλιβεράν ταύτην εκστρατείαν εναντίον μου, διότι επί των ημερών μου παρεπέμφθη εις Συμβούλιον δι αντιπειθαρχικάς ενεργείας, ο αδελφός του αντισυνταγματάρχης και ετιμωρήθη δια τετραμήνου αργίας δι’ απολύσεως. Η ανάκρισις και η πρότασις παραπομπής δεν εγένοντο επι των ημερών μου, άλλωστε ήσαν ορθόταται και επιβεβλημέναι εκ των κανονισμών της Υπηρεσίας. ...{...}... ο σεβασμιότατος είναι τελείως αναρμόδιος να κρίνη αν ηδικήθησαν ή όχι. Αι ύβρεις άς εξεστόμισεν εναντίον μου καταρώμενος συγχρόνως τα τέκνα μου και τα τέκνα των τέκνων μου, είναι απαράδεκτοι δια χείλη αρχιερέως» [5]. 

Ανταπαντώντας ο Αμβρόσιος, είπε στο Σπαντιδάκη, ότι στην υπόθεση των αξιωματικών και του αδελφού του «επέδειξε απύθμενον ακρισίαν, πνεύμα ασυδοσίας και οίησιν» και ότι «αν δικαζόταν από στρατηγούς-αρεοπαγίτες, θα κατεδικάζετο και θα ενεκλείετο εις τας φυλακάς…». Ο Σπαντιδάκης κατέφυγε στη δικαιοσύνη [6] και ο Αμβρόσιος παραπέμφθηκε σε δίκη, για φράσεις του, που θεωρήθηκαν υβριστικές και συκοφαντικές. Η δίκη προσδιορίστηκε για την 1η Μαρτίου 1968 στο Τριμελές Εφετείο Αθηνών, με την κατηγορία της συκοφαντικής δυσφημίσεως, όμως δεν έγινε ποτέ μετά από αμοιβαίες εξηγήσεις και ο Αμβρόσιος κατέθεσε δήλωση στο δικαστήριο, ότι δεν είχε πρόθεση εξυβρίσεως και δυσφημίσεως του στρατηγού.

Σχεδιασμός Βασιλικού κινήματος

Ο Σπαντιδάκης, πιστός στον βασιλιά Κωνσταντίνο Β', σχεδίαζε πραξικόπημα το οποίο θα εισηγείτο στον βασιλιά και στο οποίο θα συμμετείχαν έντεκα αντιστράτηγοι. Σε συνέντευξη του έχει δηλώσει ότι:

«..Το σχέδιό μας προέβλεπε τον σχηματισμόν από τον βασιλέα μιας κυβερνήσεως Εθνικής ενότητος από μη πολιτικούς, με αυστηρά περιορισμένο χρονικό διάστημα, δύο μέχρι έξι μήνες το πολύ. Αυτή η κυβέρνηση θα είχε την πλήρη υποστήριξη του στρατού». Συγκεκριμένα ο Σπαντιδάκης υποστήριξε ότι «...Η Επανάστασις από της κοινοποιηθείσης προς τους αντιστράτηγους την μεσημβρίαν της 20 Απριλίου (1967) αποφάσεώς μου έπρεπε να θεωρήται πλέον ως γεγονός και η σπουδή των κατ' ουδέν συνετέλεσε πλέον του να με εξαναγκάση να διατάξω την εφαρμογήν του σχεδίου ολίγας ώρας ενωρίτερον της υπ' εμού προβλεπομένης... Η γνώμη μου περί της ανάγκης επεμβάσεως του στρατού απεκρυσταλλώθη αρκετούς μήνας προ του Απριλίου, επί υπηρεσιακής ακόμη κυβερνήσεως (Παρασκευοπούλου). Η διαταγή μου περί προσαρμογής του σχεδίου «Προμηθεύς» ειδικώς δια την φρουράν Αθηνών -δεδομένου ότι δια την υπόλοιπον χώραν εφηρμόσθη ως είχε- εδόθη τα μέσα Φεβρουαρίου 1967...».

21η Απριλίου

Μία από τις πρώτες ενέργειες των επαναστατών, μετά την εκδήλωση της κινήσεως τους τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967, ήταν να συλλάβουν το Σπαντιδάκη, τότε αρχηγό του Γενικού Επιτελείου στρατού [Γ.Ε.Σ.], ο οποίος εξέδωσε διαταγή εφαρμογής του σχεδίου«Προμηθεύς» αφού προσχώρησε στην Επανάσταση και εγκαταστάθηκε στο γραφείο του απ' όπου υπέγραφε διαταγές ως αρχηγός του στρατού. Ο Σπαντιδάκης στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τον Οδυσσέα Αγγελή, που έδωσε εντολή σε όλους του μεγάλους στρατιωτικούς σχηματισμούς της χώρας να εμμείνουν στην εφαρμογή του σχεδίου. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου ο Παπαδόπουλος, που μαζί με τους Παττακό και Μακαρέζο επισκέφθηκαν τον Ανώτατο άρχοντα στο Τατόι, του παρέδωσε επιστολή του στρατηγού Σπαντιδάκη, στην οποία ο Σπαντιδάκης εξυμνούσε τα αγνά κίνητρα των συνταγματαρχών, διεκήρυττε ότι έσωσαν τη χώρα από το χάος και παρείχε εγγυήσεις για το ακλόνητο της θέσεως του στέμματος και της δυναστείας.

Ο Σπαντιδάκης μετά την ορκωμοσία ως πρωθυπουργού του Κωνσταντίνου Κόλλια, ορκίστηκε Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως και Υπουργός Εθνικής Αμύνης [7], μετά από απαίτηση του Βασιλιά Κωνσταντίνου Β'. Με την ιδιότητα του Αντιπροέδου και υπουργού Εθνικής αμύνης ταξίδεψε στην Κύπρο τον Αύγουστο του 1967, συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Κόλλια και τους υπουργούς Γκούρα-Οικονόμου, Ιωάννη Λαδά και Γεώργιο Παπαδόπουλο. Στο νησί είχαν συνομιλίες με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και στη δεξίωση που ακολούθησε στο Προεδρικό μέγαρο προς τιμήν τους, παραβρέθηκε όλη πολιτική ηγεσία της Κύπρου, ακόμη και η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου, [ΑΚΕΛ]. Ο Ανδρέας Φάντης, επί χρόνια βοηθός γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ αναφέρει ότι, «....όταν ο ..... Παπαδόπουλος επισκέφθηκε την Κύπρο τον Αύγουστο του 1967, η ηγεσία του ΑΚΕΛ παρευρέθηκε στην εκδήλωση που οργάνωσε προς τιμή του ο Πρόεδρος Μακάριος, δικαιολογώντας την παρουσία της με το επιχείρημα ότι, εφόσον η πρόσκληση προερχόταν από το Μακάριο απόρριψή της θα σήμαινε προσβολή προς το Πρόεδρο....».

Το Νοέμβριο 1967, κατά τη διάρκεια επισκέψεως στην Κύπρο του στρατηγού Σπαντιδάκη οι Τουρκοκύπριοι προέβησαν σε προκλητικές ενέργειες εναντίον Ελληνοκυπρίων. Ο Σπαντιδάκης διέταξε τμήμα του ελληνικού στρατού να επιτεθεί, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν αρκετοί Τουρκοκύπριοι. Αρχικά η ενέργεια του αποδόθηκε σε οργή της στιγμής, όμως το χρονικό διάστημα που εκδηλώθηκε, φαίνεται ότι συνδέεται με το επικείμενο βασιλικό πραξικόπημα του Δεκεμβρίου και ο Σπαντιδάκης προκάλεσε τα γεγονότα ελπίζοντας σε μια πολιτική και διπλωματική ήττα της 21ης Απριλίου, που θα διευκόλυνε τα σχέδια του βασιλιά.

Στις 13 Δεκεμβρίου 1967, ο Σπαντιδάκης δεν πήρε μέρος στο κίνημα του Βασιλιά Κωνσταντίνου Β', καθώς εκείνες τις ημέρες βρίσκονταν στην ετήσια Σύνοδο των υπουργών Εθνικής Αμύνης του Ν.Α.Τ.Ο. και στις 14 Δεκεμβρίου, έσπευσε να συναντήσει τον Βασιλέα στη Ρώμη, τον οποίο συμβούλευσε να γυρίσει στην Ελλάδα. Ο Σπαντιδάκης παρέμεινε στο εξωτερικό έως τα μέσα του Ιανουαρίου 1968, πριν επιστρέψει στην Αθήνα, ενώ το Δεκέμβριο του 1967 έγινε ο γάμος του γιου του στον οποίο δεν παραβρέθηκε. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα δεν μετείχε στις κυβερνήσεις του Γεωργίου Παπαδόπουλου, καθώς είχε επιδείξει καιροσκοπική στάση και δεν τάχθηκε από την αρχή του κινήματος του βασιλιά Κωνσταντίνου Β' στο πλευρό του καθεστώτος της 21ης Απριλίου.

Δικαστικές διώξεις

Μετά την πτώση του καθεστώτος της 21ης Απριλίου και τη μεταβίβαση της εξουσίας στους πολιτικούς, συγκεκριμένα στις 9 Σεπτεμβρίου 1974, υποβλήθηκαν μηνύσεις εναντίον του από το δικηγόρο Αλέξανδρος Λυκουρέζος, ο οποίος δεκατρία χρόνια αργότερα τάχθηκε εγγράφως, δημόσια και απολύτως ξεκάθαρα υπέρ της αποφυλακίσεως του [8], καθώς υποστήριξε ότι η καταδίκη των Σπαντιδάκη, Παπαδόπουλου και των συνεργατών τους υπήρξε παράνομη. Μαζί του συντάχθηκαν ο δικηγόρος Ανδρέας Αναγνωστάκης, από τον Κίσσαμο Χανίων, ως εκπρόσωπος της «Ένωσης Δημοκρατικών Δικηγόρων Ελλάδας», οι Φοίβος Κούτσικας, Γρηγόριος Κασιμάτης, με την μήνυση των οποίων κινήθηκε δίωξη κατά 50 φυσικών προσώπων, αξιωματικών όλων των βαθμίδων του Ελληνικού στρατού, για εσχάτη προδοσία και στάση. Οι μηνυτές πρότειναν την εξέταση 40 μαρτύρων κατηγορίας, ενώ μήνυση υπέβαλλε και ο δικηγόρος Δημήτριος Χαρισιάδης. Οι κατηγορίες που απαγγέλθηκαν κατά του Σπαντιδάκη -με βάση το Αστικό Δίκαιο- αφορούσαν κατηγορίες για εσχάτη προδοσία, συγκεκριμένα για παραβάσεις των άρθρων 134, 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα.

Μηνυτήρια αναφορά

Οι μηνύσεις των Λυκουρέζου και Αναγνωστάκη διαβιβάστηκαν, δυο μέρες αργότερα, από την Εισαγγελία Αθηνών στην Στρατιωτική Δικαιοσύνη, καθώς όταν τελέστηκαν τα αδικήματα ο Σπαντιδάκης είχε την ιδιότητα του στρατιωτικού. Οι μηνυτές υποστήριξαν ότι υπέστησαν αστική ζημία, καθώς από την ενέργεια του παρεμποδίστηκε η επαγγελματική τους ανέλιξη. Στους εν λόγω μηνυτές απαγορεύτηκε από το δικαστήριο να παραστούν ως πολιτικώς ενάγοντες και τους απέβαλε της Πολιτικής Αγωγής, όμως τους επέτρεψε να καταθέσουν ως μάρτυρες κατηγορίας. Οι δεκαπέντε εναγόμενοι της αναφοράς Λυκουρέζου ήταν οι Σπαντιδάκης, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Νικόλαος Μακαρέζος, Δημήτριος Ιωαννίδης, Ιωάννης Λαδάς, Κωνσταντίνος Ασλανίδης, Αντώνιος Λέκκας, Κωνσταντίνος Καρύδας, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, Αλέξανδρος Χατζηπέτρος, Μάριος Φραγκίσκος, που υπηρετούσε ως συνταγματάρχης στο Γ.Ε.Σ. στις 21 Απριλίου 1967, Γεώργιος Ζωιτάκης και Μιχαήλ Μπαλόπουλος. Στις 28 Σεπτεμβρίου έγινε γνωστό από δημοσιεύματα εφημερίδων ότι ο υποστράτηγος της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Εμμανουήλ Πλευράκης διενεργεί προκαταρκτική εξέταση με βάση την μήνυση Λυκουρέζου. Ο Σπαντιδάκης μετά την ολοκλήρωση της προανακρίσεως κλήθηκε σε απολογία ενώπιον του ανακριτή, με απόφαση του οποίου κρίθηκε προφυλακιστέος και οδηγήθηκε στις φυλακές Κορυδαλλού.

Καταδίκη για την 21η Απριλίου

Παραπέμφθηκε σε δίκη για την επιβολή του καθεστώτος της 21ης Απριλίου και δικάστηκε από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών [9] με πρόεδρο τον Ιωάννη Ντεγιάννη, έκπτωτο δικαστή της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης πριν την 21η Απριλίου 1967. Ο Σπαντιδάκης στην απολογία του αναφερόμενος στην αντίθεσή του για την απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας από την Κύπρο το 1967, κατέθεσε: «Ένα απόγευμα επέρασα δύο ώρες με τον βασιλέα εις τα Ανάκτορα κοντά στο τζάκι, πίνοντας ουίσκυ και οι δύο κλαίοντες...». Παράλληλα, χαρακτήρισε πραξικόπημα την 21η Απριλίου, ενώ την αγόρευση του και ο συνήγορος του χαρακτήρισε αντιλαϊκό πραξικόπημα το επαναστατικό καθεστώς.

Το Σάββατο 23 Αυγούστου 1975 στη 1.10 το μεσημέρι, εκδόθηκε η απόφαση υπ' αριθμόν 477 του δικαστηρίου για τη συμμετοχή του στο στρατιωτικό καθεστώς, με τις κατηγορίες της στάσεως και της εσχάτης προδοσίας. Το δικαστήριο απέρριψε τον ισχυρισμό περί άρσεως του άδικου χαρακτήρα της πράξεως, το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου, καθώς και ότι ωθήθηκε στην πράξη του από μη ταπεινά αίτια, και του επέβαλλε την ποινή της ισόβιας καθείρξεως για την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, κάθειρξη είκοσι ετών για τη στάση [10] στρατιωτική καθαίρεση και πενταετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

Φυλάκιση

Κρατήθηκε στις φυλακές του Κορυδαλλού. Στις 10 Νοεμβρίου 1976 μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με γαστρορραγία, ενώ ήδη έπασχε από καρδιακό νόσημα. Τον Ιανουάριο του 1976, το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου με την απόφαση 59/1976 απέρριψε την αίτηση αναιρέσεως που είχε ασκήσει κατά της καταδικαστικής αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών και τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου υπογράφηκε Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο μεταφέρθηκε στην τάξη του στρατιώτη.

Αποφυλάκιση

Στις 15 Δεκεμβρίου ο Σπαντιδάκης υπέστη καρδιακό επεισόδιο συνεπεία παλαιού εμφράγματος και στις 26 Δεκεμβρίου 1976 υπέβαλλε αίτηση προσωρινής αποφυλακίσεως λόγω ανήκεστης βλάβης της υγείας του η οποία έγινε δεκτή. Τον Ιανουάριο του 1977, αποφυλακίστηκε για πέντε μήνες με τον περιοριστικό όρο της νοσηλείας του στο νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός». Τελικά, στις 27 Ιουλίου 1977 έγινε δεκτή αίτηση αποφυλακίσεως του με διακοπή εκτίσεως της ποινής του για τρεις μήνες, προκειμένου να νοσηλευθεί κατ' οίκον. Τον Απρίλιο του 1980, ενώ νοσηλεύονταν στο σπίτι του, υπέβαλλε αίτημα να του επιτραπεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό για νοσηλεία, όμως στις 25 Απριλίου 1980 το Εφετείο του Πειραιά απέρριψε το αίτημα του.

Διακρίσεις

Ο Σπαντιδάκης τιμήθηκε με

  • το Χρυσό Αριστείο Ανδρείας και πολλά άλλα ελληνικά και ξένα παράσημα και μετάλλια, αντίστοιχα του βαθμού του και των θέσεων που κατείχε.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διαβάστε τα λήμματα

21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967 21april1967.png

Αξιωματικοί (επαναστάτες)

21η Απριλίου 1967

25η Νοεμβρίου 1973

Αξιωματικοί

Δολοφονημένοι

Πολιτικά πρόσωπα

Πρωθυπουργοί

Υπουργοί

Υποστηρικτές

25η Νοεμβρίου 1973

Διάφορα πρόσωπα
  • Επίσκοποι
  • Μητροπολίτες
  • Θεολόγοι
  • Πανεπιστημιακοί καθηγητές


Παραπομπές

  1. [Ημερήσια εφημερίδα «Απογευματινή» Αθηνών, φύλλο 29ης Ιανουαρίου 1996, σελίδα 62η.]
  2. [Η σύζυγος του Γρηγόρη Σπαντιδάκη, Ελευθερία είχε συγγένεια με την οικογένεια Μητσοτάκη. Μάλιστα ήταν δεύτερη ξαδέρφη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Το 1965, όταν ο Σπαντιδάκης έγινε αρχηγός ΓΕΣ λεγόταν ότι η τοποθέτηση του σε ανώτερη θέση του στρατεύματος οφειλόταν σε αυτή τη συγγένεια. Πολλά χρόνια μετά ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του είχε πει πως «...Ο Σπαντιδάκης έχει παντρευτεί μία δεύτερη εξαδέλφη μου, συγγενή μου δηλαδή σχετικά στενή, πλην όμως εγώ ποτέ δεν τον χώνεψα, δεν μου άρεσε».]
  3. Αρχηγός ΓΕΣ ο κ. Σπαντιδάκης. Εφημερίδα «Ελευθερία», 8 Οκτωβρίου 1965, σελίδες 1η & 7η.]
  4. [Ο μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος, κατά κόσμο Ηλίας Νικολάου, γεννήθηκε στη Ναύπακτο και ήταν παλιός στρατιωτικός ιερέας.]
  5. Ο αρχηγός του ΓΕΣ δια τας κατηγορίας του Ελευθερουπόλεως. Εφημερίδα «Ελευθερία», 2 Απριλίου 1967, σελίδα 12.
  6. [O Σπαντιδάκης δίδει εξηγήσεις επί καταγγελιών του Ελευθερουπόλεως. Εφημερίδα «Μακεδονία», 2 Απριλίου 1967, σελίδα 16η.]
  7. Κυβέρνησις ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΛΛΙΑ Γενική γραμματεία της Κυβέρνησης.
  8. [Άρθρο του Αλέξανδρου Λυκουρέζου, Εφημερίδα «Ακρόπολις» 4 Ιανουαρίου 1987. Επιχειρήματα υπέρ της αποφυλακίσεως του Σπαντιδάκη είχαν διατυπωθεί από τον Ανδρέα Λεντάκη, που σε άρθρο του στις 13 Απριλίου 1995 στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» διατύπωσε την άποψη ότι «η έξωθεν απειλή κατά του εθνικού μας χώρου, οπότε απαιτείται η μέγιστη ομοψυχία και ενότητα πέρα από τις κομματικές πολιτικές μας διαφορές».]
  9. [Τη σύνθεση του Πανταμελούς Εφετείου Αθηνών αποτελούσαν, Πρόεδρος ο Γιάννης Ντεγιάννης, σύνεδροι οι εφέτες Παναγιώτης Λογοθέτης, Παναγιώτης Κωνσταντινόπουλος, Ιωάννης Γρίβας και Γεώργιος Πλαγιαννάκος, εισαγγελέας ο Κωνσταντίνος Σταμάτης και αναπληρωματικά μέλη οι Ηλίας Γιαννόπουλος και Δημήτριος Τζούμας.]
  10. [Οι ποινές που επέβαλλε το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών: Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός και Νικόλαος Μακαρέζος, εις θάνατον. Γρηγόρης Σπαντιδάκης, Γεώργιος Ζωιτάκης, Μιχαήλ Μπαλόπουλος, Δημήτριος Ιωαννίδης, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, Ιωάννης Λαδάς και Αντώνιος Λέκκας, σε ισόβια κάθειρξη. Οδυσσέας Αγγελής, εις 20ετή κάθειρξη, ενώ οι Πέτρος Κωτσέλης, Κωνσταντίνος Ασλανίδης και Ιωάννης Παλαιολόγος, δικάστηκαν ερήμην. Έξι αξιωματικοί καταδικάστηκαν σε ποινές από 20ετή κάθειρξη μέχρι 5ετή φυλάκιση και έξι αθωώθηκαν.]