Κωνσταντίνος Δαβάκης

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης Έλληνας ανώτερος αξιωματικός του Πεζικού με το βαθμό του Συνταγματάρχη, στον οποίο απονεμήθηκε μετά θάνατο ο βαθμός του Υποστρατηγού επί τιμή, ήρωας και από τις θρυλικές φυσιογνωμίες του Ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-41, καθηγητής στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου και συγγραφέας πολεμικών βιβλίων, άρθρων και μελετών, γεννήθηκε το Σεπτέμβριο του 1897 στο χωριό Κεχριάνικα Κοίτας της επαρχίας Οιτύλου στην περιοχή της Μέσα Μάνης στο νομό Λακωνίας στην Πελοπόννησο και πέθανε από πνιγμό στις 21 Ιανουαρίου 1943, στην νότια Αδριατική θάλασσα στα ανοιχτά των ακτών της Βορείου Ηπείρου. Τάφηκε στην πόλη του Αυλώνα, της υπό Αλβανική κατοχή Βορείου Ηπείρου, όμως το 1963 τα οστά του μεταφέρθηκαν και τάφηκαν αρχικά στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών και στη συνέχεια το 1978, μεταφέρθηκαν στο Νεκροταφείο του Δήμου Καλλιθέας.

Ήταν παντρεμένος με την Καλλιόπη Σταρόγιαννη από τη Μαγούλα Σπάρτης.

Κωνσταντίνος Δαβάκης
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: Σεπτέμβριος 1897
Τόπος: Κεχριάνικα Κοίτας Οιτύλου
Μέσα Μάνη, Λακωνία (Ελλάδα)
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Υποστράτηγος ε.α. (ΠΖ)
Σύζυγος: Καλλιόπη Σταρόγιαννη
Τέκνα:
Θάνατος: 21 Ιανουαρίου 1943
Τόπος: Αδριατική θάλασσα (πνιγμός)
Ιταλία

Βιογραφία

Πατέρας του Κωνσταντίνου ήταν ο δημοδιδάσκαλος Δικαίος Ντάβου Δαβάκης και μητέρα του η Σοφία Δαβάκη, των οποίων ήταν ένα από τα δέκα παιδιά τους. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Δημοτικού και του Σχολαρχείου στο χωριό της Κοίτας με δάσκαλο τον πατέρα του. Το 1913 εισήλθε ως σπουδαστής το Στρατιωτικό Σχολείο Ευελπίδων [1] από το οποίο αποφοίτησε την 1η Οκτωβρίου 1916 με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού.

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Συμμετείχε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και πολέμησε στο Μακεδονικό μέτωπο στις μάχες του Σκρα (17 Μαΐου 1918) και της Δοϊράνης, (5 Σεπτεμβρίου 1918), όπου επιτέθηκε σε βουλγαρικό χαράκωμα το οποίο εξουδετέρωσε, όμως υπέστη δηλητηρίαση από ασφυξιογόνα οβίδα, και η υγεία του υπέστη σοβαρή βλάβη με αποτέλεσμα να υποφέρει για το υπόλοιπο της ζωής του από χρόνια ηθμοειδίτιδα, μια ασθένεια των αναπνευστικών οργάνων. Το 1918 προβιβάστηκε σε λοχαγό επ' ανδραγαθία. Πήρε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία όπου το 1921 διακρίθηκε στη μάχη των υψωμάτων του Αλπανός, και τιμήθηκε με το

  • Χρυσό Αριστείο Ανδρείας.

Μεταξύ 1922 και 1937 ο Δαβάκης υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης Μεραρχίας και του 1ου Σώματος Στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές, ενώ το 1931 του ανήλθε στο βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στη διάρκεια της στρατιωτικής του καριέρας φοίτησε στην Ανώτατη Σχολή Πολέμου της Αθήνας, και στο Παρίσι στη Σχολή Αρμάτων, ενώ παρέλαβε από την Αγγλία, ως εκπρόσωπος του Ελληνικού στρατού, τα πρώτα άρματα μάχης. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1937, μετά από σημαντικό χρονικό διάστημα στο οποίο πήρε αναρρωτικές άδειες μεγάλης διάρκειας, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα, από την οποία ανακλήθηκε τον Αύγουστο του 1940 -πριν την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940- και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού, που ανήκε στη δύναμη της Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας, υπό την διοίκηση του Βασιλείου Βραχνού.

Μάχη της Πίνδου

Γενικά στοιχεία

Το βράδυ της 29ης Οκτωβρίου 1940 το Τμήμα Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας, επικεφαλής του οποίου είναι ο στρατηγός Ιωάννης Πιτσίκας, διέταξε τον υποστράτηγο Βασίλειο Βραχνό να μεταβεί στο Επταχώρι και να αναλάβει τη διεύθυνση των επιχειρήσεων. Στις 30 Οκτωβρίου ο Βραχνός έφτασε στο Επταχώρι, όπου βρέθηκε μπροστά σε στρατιώτες που περιφέρονταν άοπλοι στην πλατεία του χωριού χωρίς κανένα λόγο. Όπως περιγράφει ο ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας, που εκείνο το διάστημα ήταν αξιωματικός σύνδεσμος από το Τ.Σ.Δ.Μ., µε το «Απόσπασμα Πίνδου» του αντισυνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη, ο Βραχνός ρώτησε: «Τι είναι αυτοί;». «Φυγάδες», του απαντούν. «Να συλληφθούν αμέσως», διατάζει ο Βραχνός. Στη συνέχεια κατευθύνθηκε στο γραφείο του Δαβάκη όπου ενημερώθηκε για την υφιστάμενη κατάσταση κι έδωσε διαταγή να επισκευαστεί η γέφυρα του Επταχωρίου, η οποία είχε ανατιναχθεί με διαταγή του Δαβάκη, να εγκατασταθεί εκεί φρουρά και να συλλαμβάνει τους φυγάδες. Διέταξε να ανασυγκροτήσουν τα τμήματά τους οι Κωνσταντίνος Δαβάκης και Αθανάσιος Πανταζής και να συσταθεί Στρατονομία. Ζήτησε επίσης να αποσταλεί δικαστικός σύμβουλος για να λειτουργήσει στρατοδικείο και για τον λόγο αυτό στάλθηκε από το Επιτελείο ο Ταγματάρχης Δικαστικού Αγοραστός.

Ο Βραχνός διέταξε στον Δαβάκη: «Να μην γίνει τίποτε» και «... εις τον Δανάκην έδωσεν εντολήν την επομένην πρωίαν 31 Οκτωβρίου να τον ακολουθήση εις αναγνώρισιν επί του υψώματος Προφήτου Ηλία, διά να τον κατατοπίση επί του εδάφους γενικώς και επί των πληροφοριών επί του εχθρού». Ο Βραχνός στην αναφορά του στο Β' Σώµα Στρατού αποκαλύπτει τη χαοτική κατάσταση που επικρατούσε τις προηγούμενες ημέρες: «....Το Απόσπασμα Πίνδου, ευρεθέν προ υπερτέρων εχθρικών δυνάμεων υπεχώρησεν κατατμηθέν... πλην των εις Επταχώριον εισρεόντων εν πλήρει αταξία και άνευ οργανικού δεσμού των... Η υποχώρησησις του Αποσπάσματος εγγίζει τα όρια της φυγής... παρετήρησα διαρροήν τμημάτων και αξιωματικών, εγγίζουσαν τα όρια του πανικού. Ανάγκη αποσταλή δικαστικός σύμβουλος δι' ενέργειαν ανακρίσεων προς παραδειγματικήν τιμωρίαν». Το ξημέρωμα της 31ης Οκτωβρίου ο Βραχνός και ο Δαβάκης ανέβηκαν στον Αϊ Λιά Επταχωρίου σαν απλοί στρατιώτες ανιχνευτές, για να κάνουν αναγνώριση στην περιοχή, καθώς η οπτική επαφή, που έχουν µε τους Ιταλούς, είναι απέναντι στη Φούρκα. Το απόγευμα της ίδιας μέρας αποφασίζεται να διενεργηθεί επίθεση κατά των Ιταλών από τα τρία ανεξάρτητα Αποσπάσματα. Στον Γράμμο το Απόσπασμα του ταγματάρχη Μισύρη, στη Φούρκα το Απόσπασμα του αντισυνταγματάρχη Δαβάκη, και στην Τσούκα το Απόσπασμα του ταγματάρχη Καραβία, ενώ ο Βραχνός εγκατέστησε σταθμό διοικήσεως στον Αϊ Λιά Επταχωρίου. Το στρατιωτικό εγχείρημα του Βραχνού, αποτελεί ουσιαστικά και την πρώτη εκδοθείσα διαταγή επιχειρήσεων της Ι Μεραρχίας, αλλά ταυτοχρόνως είναι και η πρώτη διαταγή μονάδας μάχης του Ελληνικού στρατού για επιθετική ενέργεια κατά των Ιταλών εισβολέων.

Απόσπασμα Πίνδου (Δαβάκη)

Με το βαθμό του εφέδρου Αντισυνταγματάρχη, εκ μονίμων, ο Δαβάκης ήταν διοικητής στο Απόσπασμα Πίνδου, που είχε την ευθύνη για την ομώνυμη περιοχή, με υποδιοικητή το νεότερο του Αντισυνταγματάρχη Δημήτριο Μυσίρη, με έδρα το Επταχώριο. Το απόσπασμα περιλάμβανε το 51ο Σύνταγμα Πεζικού, που είχε επιστρατευθεί στις 29 Αυγούστου στα Τρίκαλα και από 10 Σεπτεμβρίου είχε φθάσει στο Επταχώριο, ένα λόχο του Τάγματος Προκαλύψεως της Κόνιτσας με διμοιρία πολυβόλων, μια ορειβατική πυροβολαρχία των 75 χιλιοστών, έναν Ουλαμό Πυροβολικού συνοδείας των 65 χιλιοστών, έναν ουλαμό ιππικού, λόχο Υγειονομικού και Διμοιρία Διαβιβάσεων, με συνολική δύναμη περίπου 2000 ανδρών. Η μονάδα υπαγόταν στο Τμήμα Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας [Τ.Σ.Δ.Μ.], η οποία είχε Διοικητή τον Αντιστράτηγο Ιωάννη Πιτσίκα, ενώ είχε σοβαρές ελλείψεις σε οπλισμό, ιματισμό, υπόδηση και εφεδρικά πυρομαχικά. Από 8 διοικητές λόχων 2 ήταν Ανθυπολοχαγοί και 2 Έφεδροι Λοχαγοί. Από τους 32 Διμοιρίτες 3 μόνο ήταν μόνιμοι. Ο τομέας ευθύνης του αναπτύσσονταν μεταξύ του δεξιού της VIII Μεραρχίας και του αριστερού της IX Μεραρχίας, ανάπτυγμα Ζώνης Ευθύνης 37 χιλιομέτρων περίπου και κατείχε την αμυντική τοποθεσία μεταξύ Σμόλικα και βόρεια Γράμμου [2].

Ιταλική επίθεση

Το απόσπασμα Δαβάκη συμμετείχε στη «Μάχη της Πίνδου», διοργανώνοντας αμυντικές και στη συνέχεια επιθετικές επιχειρήσεις, κατά το χρονικό διάστημα από της 05:00 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 μέχρι της 12:00 το μεσημέρι της 3ης Νοεμβρίου. Στον τομέα της ευθύνης του δέχθηκε επίθεση από την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών, γνωστή με την επωνυμία «Τζούλια» [«Julia»], που βρισκόταν στην Αλβανία από τις 7 Απριλίου 1939 και τη δύναμη της αποτελούσαν δύο Συντάγματα Αλπινιστών, μία Ίλη Ιππικού και έξι ορειβατικές πυροβολαρχίες. Στον Τομέα Πίνδου, δεξιά της 8ης Μεραρχίας, οι 1.800 άνδρες του Δαβάκη αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν υπό την πίεση των 11.000 ανδρών της «Julia», η οποία επιτέθηκε με δύο έμβολα γύρω από τον Σμόλικα, από την Βορειοανατολική πλευρά με το 75% των δυνάμεών της, που αποτελούσαν το λεγόμενο συγκρότημα, ενώ το Νότιο συγκρότημα επιτέθηκε Νοτιοανατολικά του Σμόλικα. Η κυρία επίθεση ακολούθησε την κατεύθυνση Βούρμπιανη-Πυρσόγιαννη-Φούρκα-Σαμαρίνα-Δίστρατο-Βωβούσα-Μέτσοβο και τις απογευματινές ώρες οι δυνάμεις του Δαβάκη αναγκάσθηκαν να συμπτυχθούν προς τα υψώματα Επάνω Αρένα, Μούκα, Πάτωμα, όπου εγκατέστησαν την άμυνα τους. Στο ύψωμα Μούκα τραυματίστηκε ο Ταγματάρχης Θωμάς Νικήτας από τα Τρίκαλα, ο πρώτος τραυματίας Έλληνας Αξιωματικός, που διακομίστηκε στο Νοσοκομείο Κοζάνης, ενώ στη διάβαση Σταυρός της Πίνδου, 100 άνδρες του Αποσπάσματος, ανέκοψαν επίθεση 2.000 Ιταλών επί 5 ώρες και υποχώρησαν συντεταγμένα, όταν εξαντλήθηκαν τα πυρομαχικά τους.

Τις τελευταίες ημέρες του Οκτωβρίου 1940, όταν έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε, οι δυνάμεις του οργάνωσαν αντεπίθεση [3] και κύκλωσαν τις Ιταλικές, οι οποίες αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται «στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του». Ο Δαβάκης το διέγνωσε και από τη δεύτερη μέρα του αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ’ αυτό το λάθος «θα μάντρωνε τους Ιταλούς».

Τραυματισμός Δαβάκη

Το μεσημέρι της 1ης Νοεμβρίου 1940, μια ενισχυμένη Διλοχία υπό τις διαταγές του Δαβάκη κατέλαβε τον Προφήτη Ηλία Φούρκας, όμως στις επιχειρήσεις της 2ας Νοεμβρίου στο Ύψωμα Ταμπούρι, στη θέση Προφήτης Ηλίας Κάντσικου, μετέπειτα Δροσοπηγής, τραυματίσθηκε σοβαρά στο στήθος με διαμπερές τραύμα [4]. Στον αξιωματικό που τον πλησίασε για να τον περιποιηθεί πρόσταξε, μαζεύοντας όσες δυνάμεις τού έμεναν ακόμα: «Άσε με εμένα, πες με πεθαμένο! Και κοίτα να μη σου πάρουν τις θέσεις! Τράβα!». Το τραύμα προκάλεσε ακατάσχετη αιμορραγία στον Δαβάκη που διακομίστηκε αναίσθητος στο Μοναστήρι της Παναγίας Κλαδόρμης, το οποίο απέχει περίπου 7 χιλιόμετρα από το χωριό της Φούρκας όπου λειτουργούσε νοσοκομείο για τους τραυματίες πολέμου, κατόπιν στο Νοσοκομείο Κοζάνης και στη συνέχεια στην Αθήνα, ενώ η διοίκηση του Αποσπάσματος [5] ανατέθηκε αρχικά στον ταγματάρχη Ιωάννη Καραβία και στη συνέχεια στο Συνταγματάρχη Θεμιστοκλή Κετσέα.

Εργογραφία

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε από τους πρωτοπόρους της μηχανοκινήσεως του Πεζικού και της χρησιμοποιήσεως αρμάτων ως μέσου για τη διάσπαση και καταδίωξη του εχθρού, με τη συνεργασία των διαφόρων όπλων και της Αεροπορίας. Διατέλεσε καθηγητής στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου.

Βιβλία

Ο Δαβάκης έγραψε και δημοσίευσε τα αυτοτελή έργα:

  • «Τα Άρματα Μάχης», το 1928,
  • «Ο Στρατός του Μέλλοντος», το 1934,
  • «Χημικός και Αεροχημικός Πόλεμος», το 1935,
  • «Εγχειρίδιον Τακτικής Πεζικού», το 1937,
  • «Εγκόλπιον Ομαδάρχου Πεζικού», το 1938,
  • «Εγκόλπιον Αξιωματικού Πεζικού», το 1938,
  • «Νυκτεριναί Επιχειρήσεις», το 1939,
  • «Εγκόλπιον Διοικητού Τάγματος Πεζικού», το 1940.

Άρθρα / Μελέτες

  • «Η ισχύς του πυρός του Πεζικού», περιοδικό «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Φεβρ.-Μαρτ. 1926,
  • «Η Άμυνα του Εδάφους», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Νοεμ. 1926,
  • «Τα εν Ισπανία πολεμικά γεγονότα», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Απρ.1937,
  • «Τα μηχανοκίνητα μέσα», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Ιουν. 1937,
  • «Μάχη των αρμάτων πεζικού», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Αυγ. 1937,
  • «Το πεζικόν του αέρος», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Νοεμ. 1937,
  • «Η δράσις της Ιταλικής αεροπορίας κατά τον Ιταλοαιθιοπικόν πόλεμον», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Δεκ. 1937,
  • «Το ορεινόν έδαφος», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Ιαν. 1938,
  • «Μια γνώμη επί της συνοδείας Διμοιρίας και Λόχου», περιοδικό «Επιθεώρησις Πεζικού» Μάιος-Ιούνιος 1929,
  • «Παράδειγμα τακτικού θέματος εφαρμογής», «Επιθεώρησις Πεζικού» Ιουλ.-Αυγ. 1929,
  • «Τακτικό θέμα: Επίθεση τάγματος πεζικού υποστηριζόμενου από διμοιρία αρμάτων», «Επιθεώρησις Πεζικού» Μαρ.-Απρ. 1930,
  • «Σκέψεις για τη σύνταξη προγραμμάτων εκπαιδεύσεως πεζικού», «Επιθεώρησις Πεζικού» Ιουλ-Αυγ.-Σεπ.-Οκτ. 1930,
  • «Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής», «Επιθεώρησις Πεζικού» Νοεμ.-Δεκ. 1930,
  • «Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής», «Επιθεώρησις Πεζικού» Ιαν.-Φεβρ. 1931,
  • «Υπόμνημα Επί Της Αμύνης Των Συνόρων», στις 19 Μαρτίου 1935,
  • «Το Πεζικόν και τα άλλα Όπλα», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Φεβρ. 1938,
  • «Ο Ηγήτωρ», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Μάιος 1938,
  • «Η Αξία των Ηθικών Δυνάμεων», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Οκτ. 1938,
  • «Παρατηρήσεις επί του οπλισμού του πεζικού», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Φεβρ. 1939,
  • «Τα Πρώτα Διδάγματα του Γερμανοπολωνικού Πολέμου», «Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις» Αυγ. 1939,
  • «Η νεωτέρα τακτική», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» το 1937,
  • «Η δράσις της Αεροπορίας εν συνδυασμώ με το Πεζικόν», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1937,
  • «Ο χημικός πόλεμος παρά τοις αρχαίοις», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1937,
  • «Συμπεράσματα εκ της συγκρίσεως της κατά τον πόλεμον 1914-1918 αποδόσεως των αγγλικών και γαλλικών αρμάτων», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1937,
  • «Ο βακτηριολογικός πόλεμος», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1938,
  • «Επίδρασις του εδάφους επί των στρατιωτικών επιχειρήσεων», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1938,
  • «Τα άλματα του Πεζικού», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1938,
  • «Το Πεζικόν εν αμύνη επί σταθεροποιηθέντων μετώπων», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1940,
  • «Πώς διοικείται ο Έλλην στρατιώτης», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1940,
  • «Ο πεζός και η μάχη», «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» 1940.

Το τέλος του

Μετά την κατάληψη της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα ο Δαβάκης συμβούλευε τους Έλληνες αξιωματικούς, «...Εδώ είναι η θέση μας, γιατί εδώ είναι οι κατακτητές, κι εδώ πρέπει να μείνουμε και εμείς οι αξιωματικοί, που πρέπει να πάρουμε μέρος στον αγώνα αντίστασης εναντίον τους...», όμως σύντομα η δράση του προκάλεσε την προσοχή των αρχών κατοχής. Στις 7 Δεκεμβρίου 1942 οι Ιταλικές δυνάμεις Κατοχής αφού ερεύνησαν το σπίτι του του Δαβάκη στην οδό Δήμητρας 55, τη σημερινή οδό Κωνσταντίνου Δαβάκη, στην Καλλιθέα, τον συνέλαβαν ως ύποπτο για αντιστασιακή δράση και τον έθεσαν υπό κράτηση στις φυλακές της Καλλιθέας. Στις 20 Ιανουαρίου 1943 τον μετέφεραν από το σταθμό Πελοποννήσου στο λιμάνι της Πάτρας και την ίδια ημέρα τον επιβίβασαν ως όμηρο στο επιβατικό ατμόπλοιο «Citta Di Gennova» [«Πόλη της Γένοβα»], το οποίο απέπλευσε με προορισμό στρατόπεδο συγκεντρώσεως στην Ιταλία, μαζί με άλλους 158 Έλληνες ομήρους αξιωματικούς. Στο πλοίο, πέραν των Ελλήνων ομήρων αξιωματικών, επέβαιναν ακόμη, 2 Νεοζηλανδοί αιχμάλωτοι, 200 Ιταλοί στρατιώτες που επέστρεφαν στην πατρίδα τους και 132 μέλη του πληρώματος. Συνολικά 492 άτομα.

Στις 13.15 της 21ης Ιανουαρίου, το «Città di Genova», που έπλεε χωρίς συνοδεία 20 περίπου μίλια ανοικτά της νήσου Σάσων, δέχθηκε μια πρώτη άστοχη βολή τορπίλης από το το Αγγλικό υποβρύχιο «Τίγρης» [HMS Tigris] [6], όμως η δεύτερη τορπίλη το βύθισε προκαλώντας τον πνιγμό σε όσους ήταν ακόμα στο πλοίο [7]. Ο Δαβάκης πνίγηκε στις 13:30 μετά το μεσημέρι και μαζί του έχασαν τη ζωή τους 70 ακόμη Έλληνες αξιωματικοί που βρίσκονταν φυλακισμένοι με χειροπέδες. Το πτώμα του βρέθηκε να επιπλέει κι αφού αναγνωρίστηκε από τον Αντισυνταγματάρχη Παπαβασιλείου που διασώθηκε, μεταφέρθηκε και τάφηκε στον Αυλώνα. Οι Ιταλοί τις επόμενες ώρες μάζεψαν 300 διασωθέντες. Το 1944 ο Δαβάκης προήχθη στο βαθμό του Υποστρατήγου. Τα οστά του διακομίστηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία στις 21 Σεπτεμβρίου 1963, με το πλοίο «Πυρπολητής» του Ελληνικού Βασιλικού Πολεμικού Ναυτικού και τάφηκαν στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, απ' όπου στις 5 Νοεμβρίου 1978, έγινε η μετακομιδή τους στο Νεκροταφείο του Δήμου Καλλιθέας στην Αττική.

Μνήμη Κωνσταντίνου Δαβάκη

Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου και θεωρήθηκε η πρώτη ήττα των Δυνάμεων του άξονα. Ο εθνικιστής ακαδημαϊκός, λογοτέχνης, συγγραφέας και δημοσιογράφος Σπυρίδων Μελάς γράφει για τον Δαβάκη: «....μοναδική σύνθεση προσόντων που σπάνια πάνε μαζί: πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων. Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος -ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του- μοναδικός ιχνηλάτης των τακτικών καταστάσεων, ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα...» [8].

Ο Δαβάκης υπήρξε πρωτοπόρος της μηχανοκινήσεως του Πεζικού και της χρήσεως των αρμάτων ως όπλου διασπάσεως και διώξεως του εχθρού. Το συγγραφικό του έργο επί του θέματος είναι εξαιρετικό και σ' αυτό βασίστηκαν μορφές του όπλου των Τεθωρακισμένων όπως οι στρατηγοί Πάτον και Γκουντέριαν. Χαρακτηριστικό είναι πως στους διεθνείς στρατιωτικούς κύκλους ονομαζόταν «τροβαδούρος των τανκς» προσωνύμιο που του απέδωσε ο Άγγλος Υφυπουργός των Στρατιωτικών Φρήμαν, που αναφερόταν στον Δαβάκη, σαν τον θεωρητικό προφήτη της μηχανοκινήσεως του στρατού.

Τον Μάρτιο του 1948 η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε, σε πανηγυρική συνεδρίαση της, το

  • Αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας.

Στα Κεχριάνικα, την ιδιαίτερη πατρίδα του Δαβάκη, υπάρχει προτομή του και το ΚΕΕΜ Σπάρτης ονομάζεται προς τιμήν του Στρατόπεδο Συνταγματάρχου Κωνσταντίνου Δαβάκη. Στους δήμους Καλλιθέας Αττικής και Νικαίας Πειραιώς υπάρχουν πλατείες με το όνομα του καθώς και μια προτομή του. Οδοί, προτομές και ανδριάντες του υπάρχουν, επίσης, στην Ήπειρο, στην Μάνη και αλλού. Το όνομα του Δαβάκη δόθηκε στην Τάξη Πρωτοετών 2016 (Τάξη Αποφοίτων 2020) της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων [9] η ορκωμοσία της οποίας πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 21η Δεκεμβρίου 2016.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. [Σύμφωνα με όσα γράφει ο ίδιος ο Δαβάκης ένα περιστατικό που συνέβη, όταν ο ίδιος ήταν ηλικίας δέκα ετών, στάθηκε αφορμή να γεννηθεί μέσα του η επιθυμία να γίνει αξιωματικός. «...Ἡ μεγαλυτέρα ἀνάμνησις τῆς παιδικῆς μου ἡλικίας ἦταν τῷ 1907. Ὁ καπετάν Γέρμας (ἀνθυπολοχαγός Τσοκάτος) εἶχε σκοτωθῆ στά Μακεδονικά. Ἕνα μεσημέρι ὁ πατέρας μου ἔφερνε τήν ἐφημερίδα στή ρούγα τοῦ χωριοῦ καί τήν διάβαζε. Ἤμουνα τότε 10 χρονῶν. Βλέπω τόν ἑαυτό μου ἀκουμπισμένο στό πόδι τοῦ καθισμένου σέ μιά πέτρα πατέρα μου. Ἄκουγα μέ μεγάλη συγκίνησι τά ὅσα διάβαζε μεγαλόφωνα στήν ἐφημερίδα. Σέ μιά στιγμή ὁ πατέρας μου εἶπε: «Ἔ,καί νἄμουνα ἀνύπαντρος καί νά μήν εἶχα παιδιά! Νά πήγαινα ἀντάρτης!». Τό παιδιάστικο μυαλό μου δούλεψε καί ἔκαμε τή σκέψι: «Ἔννοια σου! Σάν μεγαλώσω, θά πάω ἐγώ». Δέν εἶπα ὅμως τίποτε. Ἀπό τότε μοῦ γεννήθηκε ἡ ἰδέα νά μπῶ στή Σχολή τῶν Εὐελπίδων, νά γίνω ἀξιωματικός! Καί ἔτσι, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί μέ στερήσεις τῆς οἰκογενείας μου, ἔγινα ἀξιωματικός. Καί ἔθεσα τόν ἑαυτόν μου στήν ἐξυπηρέτηση τῆς Πατρίδος.»]
  2. [«Ελληνική Εποποιΐα 1940-1941», Άγγελος Τερζάκης, Έκδοσις Γενικό Επιτελείο Στρατού.]
  3. [«...Κατά την νύκτα 28ης προς 29ην Οκτωβρίου, οργανωθείσα υπό του υποτομέως, {σ.σ. δεξιό πλευρό αποσπάσματος Πίνδου του Συνταγματάρχη Δαβάκη}, επιδρομή κατά του κατεχομένου υπό των Ιταλών χωρίου Γράμμος, είχεν ως αποτέλεσμα την σύλληψη 11 Αλπινιστών και ενός βαρέως τραυματία αξιωματικού...», Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, σελίδα 123η.]
  4. [«....Όταν η κίνησις των λόχων ήρχισε, εγώ απεμακρύνθην από τον Δαβάκην περί τα 100 μέτρα, δια να δώσω λεπτομερείς εντολάς προς τον δεξιά κινούμενο λόχον Αλεβίζου. Αίφνης ακούω πυροβολισμούς και να πίπτουν βλήματα επί της κορυφής του υψώματος Προφ. Ηλίας, συγχρόνως δε ήκούοντο φωνές στρατιωτών ότι σκοτώθηκε ο διοικητής. Σπεύδω προς τον Δαβάκην, ο οποίος έκειτο αιμόφυρτος με διαμπερές τραύμα του πνεύμονος και 2 έως 3 στρατιώται προσπαθούντες να του επιδέσουν το τραύμα….. διέταξα αμέσως να έλθη ιατρός να του επιδέσει το τραύμα και με τους τραυματιοφορείς να τον στείλω εις το ορεινόν χειρουργείον στο Επταχώρι και τούτο , να μην τον ιδούν οι στρατιώται και χάσουν το ηθικόν των ή και εάν χάσω το ύψωμα να μην τον πάρουν οι Ιταλοί αιχμάλωτον. Ο ιατρός μετά δυσκολίας έφθασε εις τον τραυματίαν, λόγω των δραστικών πυρών, πάντως επεδέθη ο τραυματίας και απεστάλη εις το ορεινόν χειρουργείον....».] Από το βιβλίο του υποστρατήγου Ιωάννη Καραβία
  5. [ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ ΠΙΝΔΟΥ 4/11/40
    Ἀξιωματικοὶ καὶ ὁπλῖται,
    Ὁ Διοικητής σας Συνταγματάρχης Δαβάκης Κωνσταντῖνος, τραυματισθείς, ἀναγκάζεται ν’ ἀποχωρισθῇ προσωρινῶς ὑμῶν. Σᾶς ἀπευθύνει τὰ συγχαρητήριά του καὶ τὰς εὐχαριστίας του, διότι ἐπὶ τρία συνεχῆ ἡμερονύκτια, 28 - 29 - 3Ο Ὀκτωβρίου 1940, ὑπὸ κλιματολογικὰς συνθήκας δυσμενεστάτας, ὑπὸ τακτικὴν κατάστασιν μειονεκτικήν, μὲ ἐλάχιστον πυροβολικόν, μὲ ἀνεπαρκῆ πυρομαχικὰ ἐκρατήσατε ἀμυντικὸν ἀγῶνα ἐπιτυχῆ ἐναντίον ἐξαπλασίων ἐκλεκτῶν ἰταλικῶν δυνάμεων.
    Μετὰ σύντομον ἀναδιοργάνωσιν τὴν νύκτα τῆς 30ῆς πρὸς τὴν 31ην ἐκινήθητε ἐμπρὸς καὶ ἐνηργήσατε ἐπὶ τριήμερον ἀντεπίθεσιν ὁρμητικὴν καὶ θαρραλέαν μέχρι τῶν ἐχθρικῶν θέσεων, τὰς ὁποίας καὶ κατελάβατε, κατόπιν ἀγῶνος ἐκ τοῦ σύνεγγυς. Ἐπεφέρατε τὴν ἀποσύνθεσιν εἰς τὸν ἐχθρόν, ἐπροξενήσατε βαρυτάτας ἀπωλείας εἰς αὐτόν, συνελάβατε αἰχμαλώτους ἀξιωματικοὺς καὶ στρατιώτας, ἐκερδίσατε πλεῖστα λάφυρα, ὅπλα καὶ ἄλλα. Μὲ τὴν στάσιν σας ἐσώσατε τὴν Ἑλλάδα.
    Να εἶσθε ὑπερήφανοι καὶ νὰ ἐξακολουθήσετε μὲ τὸ αὐτὸ θάρρος καὶ τὴν αὐτὴν ἀνδρείαν καὶ ὑπομονὴν πολεμοῦντες τὸν ἐχθρὸν μέχρι τῆς ὁλοκληρωτικῆς νίκης.
    Μερικοὶ ἀπὸ σᾶς ἐτραυματίσθησαν. Ἄλλοι ἔπεσαν κατὰ τὸν ἱερὸν τοῦτον ἀγῶνα. Αἱ εὐχαί μου συνοδεύουν τὰς ψυχὰς τῶν τελευταίων τούτων, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη ἂς εἶναι αἰωνία.
    Ὁ Διοικητής σας εἶναι ὑπερήφανος δι’ ὅλους σας.
    Συνταγματάρχης Κωνσταντῖνος Δαβάκης.]
  6. [21 Ιανουαρίου 1943: βρετανικό υποβρύχιο βυθίζει ιταλικό επιβατικό logxi.com]
  7. [Όταν οι συμμαχικές τορπίλες βύθισαν το «Citta Di Genova» Χρονικό της εποχής], Εφημερίδα Real News, 21 Ιανουαρίου 2014.]
  8. [«Η δόξα του '40», σελίδα 21η, Σπύρος Μελάς.]
  9. [Ορκωμοσία Πρωτοετών Ευέλπιδων τάξεως 2020 «Υποστράτηγος Πεζικού Κωνσταντίνος Δαβάκης» sse.army.gr]