Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Ελληνίδα αγωνίστρια και ηρωίδα της επαναστάσεως του 1821 γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1771 στην Κωνσταντινούπολη στη διάρκεια μιας επισκέψεως της μητέρας της στο φυλακισμένο σύζυγό της. Εκεί τη βάπτισε [1] ο Παναγιώτης Μούρτζινος, ένα δεκάχρονο φυλακισμένο αγόρι, και της έδωσε το όνομα Λασκαρίνα. Πέθανε χτυπημένη από σφαίρα στις 22 Μαΐου 1825 στις Σπέτσες, στη διάρκεια μιας ενδοοικογενειακής διαμάχης και τα οστά της τάφηκαν στον ιδιόκτητο ναΐσκο του Αγίου Ιωάννου.

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

Το 1788 παντρεύτηκε τον πλοιοκτήτη και καπετάνιο Δημήτριο Γιάννουζα ή Γιαννούγα, που πνίγηκε σε ταξίδι, με τον οποίο απέκτησε δύο γιους και μία κόρη, τον Ιωάννη, τον Γεώργιο και την Μαρία. Ο Γιαννούγας σκοτώθηκε το 1797 σε μια θαλάσσια συμπλοκή με τους Μπαμπερίνους ανοιχτά της Ισπανίας. Το 1801 η Λασκαρίνα παντρεύτηκε το Σπετσιώτη πλοίαρχο Δημήτριο Μπούμπουλη, πατέρα δύο γιών και μιας κόρης από τον πρώτο του γάμο. Ο Μπούμπουλης σκοτώθηκε το 1811 σε ναυμαχία εναντίον των Αλγερινών πειρατών, μεταξύ Μάλτας και Ισπανίας, αφήνοντάς της περιουσία 300.000 τάληρα. Από τους δύο γάμους της απόκτησε συνολικά 6 παιδιά, τρία από τον πρώτο και άλλα τρία από το δεύτερο, την Ελένη, την Παρασκευή και τον Νικόλαο, ενώ λέγεται ότι είχε κι ένα ακόμη γιο, για τον οποίο δεν είναι γνωστά περισσότερα στοιχεία.

Βιογραφία

Ήταν κόρη του Υδραίου πλοίαρχου Σταυριανού Πινότση, ο οποίος πέθανε στις φυλακές της Κωνσταντινούπολης για τη συμμετοχή του στα Ορλοφικά και και της Παρασκευής (Σκεύω) Κοκκίνη, κόρης εφοπλιστή της Ύδρας. Μετά το θάνατο του πατέρα της έζησε ως τα τέσσερα χρόνια της, μαζί με τη μητέρα της, στην Ύδρα. Αργότερα η Παρασκευή Κοκκίνη παντρεύτηκε τον πλοίαρχο Δημήτριο Λαζάρου, γνωστό με το παρατσούκλι Ορλόφ, από τη συμμετοχή του στα Ορλοφικά, με καταγωγή από τις Σπέτσες. Είχε συνολικά οκτώ ετεροθαλή αδέλφια.

Το 1816 οι Τούρκοι επιχείρησαν να κατάσχουν την περιουσία της, καθώς το 1806 τα πλοία του συζύγου της μετείχαν υπό ρωσική σημαία στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο. Για να διεκδικήσει τα δικαιώματά της μεταβαίνει με το πλοίο της «Κοριέζος», στην Κωνσταντινούπολη, όπου συναντήθηκε με το Ρώσο πρεσβευτή Στρογκάνωφ και ζήτησε την προστασία του. Εκείνος για να αποφύγει τη σύλληψή της από τους Τούρκους, τη φυγάδευσε στην Κριμαία, σε ένα αγρόκτημα που της παραχώρησε ο Τσάρος Αλέξανδρος Α’ και όπου έζησε περίπου 3 μήνες. Με τη βοήθεια της Βαλιντέ, μητέρας του Σουλτάνου, που έπεισε το γιό της, Μαχμούτ Β’, και υπόγραψε ειδικό φιρμάνι, εξασφάλισε και διέσωσε την περιουσία της.

Επανάσταση 1821

Στην Κωνσταντινούπολη το 1819 ή σύμφωνα με άλλη πηγή το 1819, ήρθε σε επαφή με τους Φιλικούς και μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία. Η μύησή της αμφισβητείται, διότι οι γυναίκες δεν εγίνονταν δεκτές στην Εταιρεία και είναι ίσως η μόνη γυναίκα που μυήθηκε, στο χαμηλότερο βαθμό μύησης.

Πλοίο Αγαμέμνων

Όταν επέστρεψε στις Σπέτσες παράγγειλε τη ναυπήγηση του πλοίου «Αγαμέμνων», με μήκος 48 πήχεις, [περίπου 34 μέτρα], εξοπλισμένο με 18 κανόνια, για το οποίο δαπάνησε 25.000 δίστηλα, το οποίο καθελκύστηκε το 1820 καθώς και άλλα τρία μικρότερα πλοία. Η έκρηξη της Επαναστάσεως βρήκε την Μπουμπουλίνα «πεντηκοντούτιδα, ωραίαν, αρειμάνιον ως αμαζόνα, επιβλητικήν καπετάνισσαν, προ της οποίας ο άνανδρος ησχύνετο και ο ανδρείος υπεχώρει», όπως έγραψε ο δημοσιογράφος και ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων.

Στις 13 Μαρτίου 1821, ύψωσε στο πλοίο τη σημαία της, τον αετό με την άγκυρα και τον Φοίνικα. Ο αετός με τα φτερά προς τα κάτω συμβολίζει το σκλαβωμένο Έθνος, που θα αναγεννηθεί όπως ο Φοίνικας, με τη βοήθεια του Nαυτικού που συμβολίζει η άγκυρα. Το λάβαρο αυτό, το είχε εμπνευσθεί από το αντίστοιχο των βυζαντινών αυτοκρατόρων Κομνηνών. Στη συνέχεια επικεφαλής οκτώ πλοίων επλευσε στο Ναύπλιο και συμμετείχε στον αποκλεισμό του. Αποβιβάστηκε στους Μύλους και τροφοδοτούσε το Άργος, όπου σε μια έφοδο των Τούρκων υπό τον Κεχαγιάμπεη, παρά τον Χάραδρο ποταμό (Ξεριά), σκοτώθηκε ο γιος της Γιάννης Γιάννουζας.

Ο Ολλανδός Tairbout de Marigny γράφει [2] ότι έτρεξε για να περισώσει τα λείψανα του γιου της, γιατί οι Τούρκοι είχαν κόψει το κεφάλι του.

«Προσπαθεί , ανάμεσα στα πτώματα, να τον αναγνωρίσει και με το ίδιο της το χέρι θυσιάζει τρεις Τούρκους στο βωμό του. Η ίδια η Μπουμπουλίνα ενημέρωσε τη Διοίκηση των Σπετσών για το θλιβερό γεγονός με αυτά τα λόγια: “Ο γιος μου είναι νεκρός αλλά το Άργος έμεινε στα χέρια μας’’ (…) Ύστερα από την υποχώρηση των Τούρκων έκοψε μερικά κομμάτια από την ενδυμασία των σκοτωμένων Τούρκων και τα φύλαξε ως κειμήλια».

Πήρε μέρος στον αποκλεισμό της Μονεμβασίας, στην πολιορκία και στην άλωση της Τρίπολης, μάλιστα μπήκε στην πόλη πάνω σ' ένα λευκό άλογο και έσωσε το χαρέμι των Τούρκων από την οργή των πολιορκητών, μετά από παράκληση της συζύγου του Χουρσίτ, λίγο πριν την πτώση της πόλης, για τις ζωές των γυναικών και παιδιών του χαρεμιού. Επίσης πήρε μέρος στη δεύτερη πολιορκία του Ναυπλίου και πολέμησε σε διάφορες επιχειρήσεις και συγκρούσεις της Πελοποννήσου.

Πτώση Ναυπλίου

Μετά τις 30 Νοεμβρίου 1822 όταν αλώθηκε το Ναύπλιο, εγκαταστάθηκε εκεί, στην έδρα της προσωρινής κυβέρνησης, και έζησε έως τα μέσα του 1824, όταν η κυβέρνηση Κουντουριώτη υπερίσχυσε του Συνασπισμού των Κοτζαμπάσηδων και των Στρατιωτικών της Πελοποννήσου. Τότε διώχθηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Αφορμή ήταν η τοποθέτησή της στο πλευρό του φυλακισμένου στον Προφήτη Ηλία, μοναστήρι της Ύδρας, Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, με τον οποίο ήταν συμπέθεροι, από το γάμο της κόρης της Ελένης με τον Πάνο Κολοκοτρώνη, γιο του Θεόδωρου. Οι κυβερνητικοί στρατιώτες σκότωσαν στις 13 Νοεμβρίου 1824 τον γαμπρό της, ήταν φρούραρχος του Ναυπλίου, και από την ίδια αφαίρεσαν το κομμάτι γης που της είχαν δώσει για τις υπηρεσίες της στον Αγώνα. Το Υπουργείο Αστυνομία τη συνέλαβε δύο φορές με εντολή να φυλακιστεί και υπάρχει έγγραφη διαμαρτυρία της προς το τότε Βουλευτικό Σώμα, στα Γενικά Αρχεία του κράτους.

Το τέλος της

Άγαλμα Μπουμπουλίνας.jpg

Το Φεβρουάριο του 1825 επέστρεψε πικραμένη στις Σπέτσες, όπου εγκαταστάθηκε στο σπίτι του δεύτερου συζύγου της. Το Μάιο του 1825 ο γιος της Γιώργος Γιάννουζας έκλεψε την Ευγενία Χριστοδούλου Κούτση και ο ετεροθαλής αδελφός της Μπουμπουλίνας ο Λάζαρος Ορλώφ, που ήταν γαμπρός της Ευγενίας, πήγε με άλλα μέλη της οικογένειας Κούτση έξω απ' το σπίτι της στὴν Κουνουπίτσα, συνοικία λίγο πάνω ἀπὸ τὴ σημερινὴ Ντάπια, για να ζητήσουν εκδίκηση.

Η Μπουμπουλίνα απ' το παράθυρο του σπιτιού της άρχισε μαζί τους σκληρή κι επίμονη συζήτηση, που κατά τη διάρκειά της μια σφαίρα ριγμένη απ' έξω την βρήκε στο μέτωπο και την σκότωσε, χωρίς ποτέ να εξακριβωθεί αν ήταν δολοφονία ή ατύχημα. Ο ιστορικός Ορλάνδος αναφέρει για την προσφορά της προς την πατρίδα «…Ούτε πανταχού, ούτε και καθ’ όλας τας εποχάς αναφαίνονται εν ταις επαναστάτεσι γυναίκες τοιαύται, έκτακτον έχουσαι τον χαρακτήρα και άξιαι να κινήσωσι τον θαυμασμό του κόσμου». Άδοξο ήταν και το τέλος του πλοίου «Αγαμέμνων», το οποίο οι απόγονοι της το δώρισαν στο νεοσύστατο κράτος. Το πλοίο έγινε η ναυαρχίδα του Ελληνικού Στόλου, αφού μετονομάστηκε σε «Σπέτσαι», όμως ανατινάχθηκε στον Πόρο στις 29 Ιουλίου 1831, από τον Ανδρέα Μιαούλη, στη διάρκεια πολιτικών ταραχών.

Μουσείο

Μουσείο

Το αρχοντικό της στις Σπέτσες κτίστηκε στα τέλη του 17ου αιώνα από Μαυριτανό αρχιτέκτονα και έχει περίγραμμα σχήματος Π, που αποδεικνύει την σπουδαιότητα του ιδιοκτήτη του. Έχει ισόγειο και δύο ορόφους και η εξωτερική πέτρινη σκάλα συνδέει τη μπροστινή εσωτερική αυλή με τον πρώτο όροφο. Έγινε Μουσείο [3] το 1991, με πρωτοβουλία που ανέλαβε ο ιδιοκτήτης του Φίλιππος Δεμερτζής-Μπούμπουλης και περιλαμβάνει συλλογή όπλων, επιστολές και άλλα αρχεία, παλιά βιβλία, πορτραίτα της και προσωπικά αντικείμενα, έπιπλα καθώς και διακρίσεις που τις είχαν απονείμει ξένες κυβερνήσεις. Οι Ρώσοι μετά το θάνατό της της απένειμαν τον τίτλο του ναυάρχου, μια τιμή πρωτοφανή για γυναίκα και η ζωή της έγινε ταινία [4] του ελληνικού κινηματογράφου, με πρωταγωνίστρια την ηθοποιό Ειρήνη Παππά.

Οικογένεια Μπούμπουλη

Έντεκα απόγονοί της σε ευθεία γραμμή ήταν ανώτεροι αξιωματικοί, δύο αποστρατεύθηκαν με το βαθμό του υποναυάρχου και άλλοι δύο με το βαθμό του ναυάρχου. Τρεις ασχολήθηκαν με την πολιτική και εκλέχθηκαν βουλευτές και υπουργοί, ενώ στις αρχές του 1900, υπηρετούσαν 7 Μπουμπουλαίοι αξιωματικοί στο Πολεμικό Ναυτικό.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές