Νικόλαος Παπαδήμας

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Νικόλαος Παπαδήμας, Έλληνας εθνικιστής αξιωματικός του Πυροβολικού με το βαθμό του Συνταγματάρχη ε.α., πολιτικός μηχανικός του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου και πολιτικός που διατέλεσε συνεργάτης του Εθνικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου επί πρωθυπουργίας του Ιωάννη Μεταξά και του Αλέξανδρου Κορυζή, γεννήθηκε το 1890 στην Αθήνα, όπου και πέθανε το 1964.

Βιογραφία

Ήταν γιος του υποστρατήγου Δημητρίου Παπαδήμα με καταγωγή από την Πυλία, μία από τις τέσσερις επαρχίες του νομού Μεσσηνίας, και αδελφός του ήταν ο Άγγελος Παπαδήμας, απότακτος λοχαγός από το 1923, για συμμετοχή στο κίνημα των Ζήρα-Λεοναρδόπουλου-Γαργαλίδη, ο οποίος διατέλεσε Νομάρχης Μεσσηνίας. Ο Νίκος Παπαδήμας σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, [Σ.Σ.Ε.], στην οποία ήταν συμμαθητής με τον Παυσανία Κατσώτα, ενώ φοίτησε και στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, από το οποίο αποφοίτησε με πτυχίο Μηχανικού. Την περίοδο από το 1912 έως το 1913, συμμετείχε στους Βαλκανικούς πολέμους. Πήρε μέρος στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, ενώ στη Μικρασιατική εκστρατεία συμμετείχε και διακρίθηκε ως Διοικητής Συντάγματος Πυροβολικού της 5ης Μεραρχίας. Αποστρατεύτηκε το 1923 λόγω της συμμετοχής του στο στρατιωτικό κίνημα των Γεωργίου Λεοναρδόπουλου-Παναγιώτη Γαργαλίδη και Γεωργίου Ζήρα. Αποκαταστάθηκε το 1935, με το βαθμό του Υποστρατήγου.

4η Αυγούστου

Περιλαμβάνονταν στους ανθρώπους του στενού περιβάλλοντος και της απολύτου εμπιστοσύνης του Ιωάννη Μεταξά και μαζί με το Θεόδωρο Σκυλακάκη ήταν οι μόνοι που γνώριζαν από πριν τα έκτακτα μέτρα που ανακοίνωσε στο υπουργικό συμβούλιο της μεταβατικής κυβερνήσεως ο Μεταξάς, το βράδυ της 4ης Αυγούστου.

Κυβέρνηση Μεταξά

Ο Παπαδήμας διατέλεσε

  • Υφυπουργός Στρατιωτικών από τις 2 Ιουνίου 1936 έως την 29η Ιανουαρίου 1941, και προσωρινώς Υφυπουργός Αεροπορίας από τις 2 Φεβρουαρίου 1937, στην κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά [1].

Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της «Ενώσεως Ελλήνων Αποστράτων Αξιωματικών» [Ε.Ε.Α.Α.] [2]. Στις 11 Αυγούστου 1938, ταξίδεψε στα Χανιά της Κρήτης, όπου ήταν σε εξέλιξη απόπειρα κινήματος κατά του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, με κύριο μέλημα του τη συγκέντρωση των όπλων και τον αφοπλισμό των κινηματιών. Εισηγήθηκε στον Ιωάννη Μεταξά την επαναφορά όλων των απότακτων του κινήματος του 1935, στις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις [3]. Διαφώνησε με τον ανώτατο διοικητή της παράκτιας άμυνας, το ναύαρχο Γρηγόρη Μεζεβίρη, ο οποίος πρότεινε να μην σταλεί πολεμικό πλοίο στον εορτασμό της 15ης Αυγούστου στη Τήνο, καθώς θα ήταν εκτεθειμένο σε αεροπορική ή υποβρυχιακή επίθεση και δεν θα μπορούσε να αντιδράσει, όμως ο Παπαδήμας επέμεινε στην αποστολή και επέβαλε την άποψη του.

Σύμφωνα με τη αφήγηση του Γεωργίου Θ. Καταλειφού, που κατάγονταν από την υπό Ιταλική κατοχή Ρόδο, όπως την κατέγραψε σε βιβλίο που εξέδωσε, ο Καταλειφός κατατάχθηκε στον Ελληνικό στρατό το Νοέμβριο του 1938 και αποσπάστηκε στο 31ο φυλάκιο, όπου ελέγχονταν τα χαρτιά όσων ήθελαν να περάσουν από την Αλβανία στην Ελλάδα και αντίστροφα. Στις 23 Ιουνίου 1940 Στις δέκα η ώρα το πρωί, ο Καταλειφός πληροφορήθηκε από συνομιλίες των Ιταλών στρατιωτών της μεθορίου, ότι θα έφτανε εκεί ο Ιταλός στρατάρχης Batoglio. Το απόγευμα της ίδιας μέρας ο Batoglio, με τη συνοδεία μοτοσικλετιστών και αυτοκινήτων παραβίασε τα Ελληνικά σύνορα και ο Καταλειφός τον ενημέρωσε στα Ιταλικά, «Εξοχότατε στρατάρχα, στο μέρος στο οποίο βρίσκεστε τώρα είναι Ελλάδα και πρέπει να γυρίσετε πίσω», αποτρέποντας την είσοδο του στα Ελληνικό έδαφος. Δύο μέρες μετά, επισκέφθηκε το φυλάκιο ο Παπαδήμας, στον οποίο ο Καταλειφός αφηγήθηκε τα πάντα, με λεπτομέρειες. Ο Παπαδήμας του έδωσε «Συγχαρητήρια» για την ενέργεια του, τον καθησύχασε και του είπε να τον επισκεφτεί στην Αθήνα, μετά την απόλυση του, όπου αφού του ευχήθηκε «καλός πολίτης», τον κέρασε καφέ, του έδωσε εκατό δραχμές και έδωσε εντολή να προσληφθεί σε εργασία εντός της Αθήνας. Τις παραμονές της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Παπαδήμας εξέδωσε διαταγή για την παράδοση όλων των όπλων από τους ιδιώτες στην Κρήτη, ενέργεια που αποσκοπούσε στη χρησιμοποίησης του από τον Ελληνικό στρατό στο μέτωπο των βουνών της Ηπείρου και της Βορείου Ηπείρου.

Κυβέρνηση Κορυζή

Μετά τη Γερμανική επίθεση στην Ελλάδα, συνυπέγραψε το διάγγελμα της Ελληνικής Κυβερνήσεως [4] και συμμετείχε ως

  • Υφυπουργός Στρατιωτικών από τις 29 Ιανουαρίου 1941 έως τις 20 Απριλίου 1941, στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Κορυζή [5]. Παραιτήθηκε με την είσοδο των δυνάμεων του Άξονα και την κατάληψη της Ελλάδος.

Στις 6 Απριλίου 1941, ο Πα­παδήμας υπέγραψε διαταγή που αφορούσε τη χορήγηση «...διμή­νου κα­νονικής αδείας εις τους εφέδρους οπλίτας, τους επιθυμούντας και δυνα­μένους να κάμωσιν χρήσιν ταύτης», ενώ στις 15 Απριλίου, με νέα διαταγή του έδινε «φύλλα αορίστου αδείας» στους εφέδρους των Ναυ­τικών βάσεων και της Αεροπορίας, καθώς και στο 30% από τους οπλίτες των μονάδων της Δυτικής Μακεδονίας. Για το λόγο αυτό, κατηγορήθηκε από τον Αλέξανδρο Κορυζή, ότι είχε λάβει την απόφαση, χωρίς να ενημερώσει την κυβέρνηση. Η ενέργεια συντονίστηκε από τους εκεί στρατηγούς και τον αντισυνταγματάρχη Αθανάσιο Κορόζη, υπεύθυνο του Επιτελείου του Γενικού Στρατηγείου. Ο Κορυζής ανακάλεσε τη διαταγή, όμως αυτοκτόνησε στις 18 Απριλίου, ενώ ο ελληνικός στρατός βρίσκονταν σε αποσύνθεση.

Το απόγευμα της 17ης Απριλίου 1941, όταν τα μέλη της κυβερνήσεως Κορυζή είχαν συγκεντρωθεί εις το ξενοδοχείον «Μεγάλη Βρεταννία», όπου περίμεναν να δοθεί η εντολή για την εκκίνηση των αυτοκινήτων με προορισμό τα Μέγαρα, από όπου θα αναχωρούσαν για την Κρήτη, ο Παπαδήμας, που ήταν και ο ίδιος υπό αναχώρηση, έστειλε προς δημοσίευση στις εφημερίδες αποχαιρετιστήρια ημερησία διαταγή προς τον στρατό. Στη διαταγή του αναφέρονταν στον ηρωικό αγώνα από τον Οκτώβριο του 1940, ανήγγελλε την αναχώρηση τού βασιλιά και της κυβερνήσεως και διατράνωνε την ακλόνητη πεποίθηση του στην τελική νίκη.

Στις δύο το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής 18 Απριλίου 1941, όταν συγκλήθηκε το Πολεμικό Συμβούλιο στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», Παπαδήμας διάβασε στους παρευρισκόμενους το το τηλεγράφημα του υποστρατήγου Γεωργίου Μπάκου, Διοικητού του Β΄ Σώματος Στρατού, στο οποίο έλεγε, μεταξύ άλλων, «...Ανέφερα επανειλημμένως και αναφέρω μετά παρρησίας, ότι κατάστασις εξελίσσεται ραγδαίως επί τα χείρω. Διαρροή, ανυπακοή, εγκατάλειψις αξιωματικών επιτείνεται παρ’ όλα τα ληφθέντα μέτρα και τυφεκισμούς. Εξορκίζω υμάς εν ονόματι του Θεού λάβετε άμεσον απόφασιν ίνα μη θρηνήσωμεν ερείπια άνευ προηγουμένου. Οιοςδήποτε νομίζει ότι δύναται να φέρη τον σταυρόν του μαρτυρίου ικανώτερος ημών, ας ορθολογισθή και ας έλθη να κλαύση την καταστροφήν, διότι τα ιδικά μας δάκρυα εστείρευσαν.»

Μεταπολεμικά

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Ναυάρχου Δ. Οικονόμου, όπως την κατέθεσε στις 29 Ιανουαρίου 1945, ο Παπαδήμας συνελήφθη στις αρχές του Δεκεμβρίου 1944, από ένοπλους των συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος [Κ.Κ.Ε.], ειδικότερα από την Πολιτοφυλακή. Μαζί με άλλους 160 πολίτες οδηγήθηκαν στο Περιστέρι και τους αφαιρέθηκαν τα χρήματα και τα τιμαλφή τους. Εκεί σχηματίστηκε φάλαγγα και μέσω Ασπροπύργου, απ' όπου αναχώρησαν στις 3 το πρωί της 5ης Ιανουαρίου 1945, οι κομμουνιστικές συμμορίες τους οδήγησαν με κατεύθυνση προς τη Μάνδρα. Έφτασαν εκεί τις πρώτες νυχτερινές ώρες και διανυκτέρευσαν στο σχολείο, ενώ στις 10 το πρωί της επομένης αναχώρησαν με προορισμό το Μάζι, όμως στις 10 το βράδυ τους υποχρέωσαν να κατευθυνθούν στο Κριεκούκι. Πέρασαν τη νύχτα στη ράχη της Κάζας και στις 7 Ιανουαρίου 1945, έφτασαν στο Κριεκούκι, όπου κατέλυσαν στην εκκλησία.

Η πορεία θανάτου των ομήρων συνεχίστηκε και στις 5 το απόγευμα έφτασε στη Θήβα, ενώ στις 8 το βράδυ της ίδιας μέρας αναχώρησαν για το Μούλκι, κι εκεί τους οδήγησαν σε μια αποθήκη προϊόντων της Λίμνης Κωπαΐδος. Το πρωί της 8ης Ιανουαρίου η πορεία των ομήρων συνεχίστηκε με προορισμό τη Λιβαδειά, όπου έφτασαν στις 7 το απόγευμα της ίδιας μέρας και συνέχισαν την πορεία τους με προορισμό την Αράχωβα. Η φάλαγγα έφτασε στην Αράχωβα στις 6 το απόγευμα της 9ης Ιανουαρίου και το πρωί της επόμενης ημέρας αναχώρησαν με κατεύθυνση την Άμφισσα. Πριν την άφιξη της φάλαγγας των ομήρων στην Αράχοβα, αναφέρεται ότι ο Κορτζάς είχε εξαντληθεί τόσο πολύ, ώστε αδυνατούσε να ακολουθήσει τους υπόλοιπους. Συνολικά, δώδεκα άτομα δολοφονήθηκαν και αγνοείται η τύχη τους μετά την αναχώρηση από την Αράχοβα, μεταξύ τους και ο στρατηγός Γεώργιος Κορτζάς. Επτά από αυτούς τάφηκαν σε χωριστούς τάφους και οι υπόλοιποι πέντε σε ομαδικό τάφο, στην είσοδο της κωμοπόλεως [6]. Ο Παπαδήμας παρέμεινε όμηρος έως τα τέλη Φεβρουαρίου του 1945, όταν κατάφερε να αποδράσει.

Τη δεκαετία από το 1945 έως το 1954 εργάστηκε ως διευθυντής της «Βιοφάρμ». Το όνομα του φέρεται να περιλαμβάνεται μεταξύ των επιφανών Ελλήνων τεκτόνων [7].

Διακρίσεις

Τιμήθηκε με

  • Αριστεία Ανδρείας,
  • τον Ταξιάρχη του Φοίνικος,
  • τον Χρυσούν Σταυρό του Γεωργίου Α΄
  • μετάλλια, όπως Μεγαλόσταυρους και άλλα, της Πολωνίας, Σερβίας και Γαλλίας.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διαβάστε τα λήμματα

4η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1936 Cover-lite.jpg

Πολιτικά πρόσωπα

Πρωθυπουργός

Υπουργοί

Υποστηρικτές (1ο)

Οργανώσεις

Κανελλόπουλος Αλέξανδρος

Πολιτικά στελέχη

Αξιωματικοί

Λογοτέχνες

Καλλιτέχνες

Υποστηρικτές (2ο)
  • Θεολόγοι
  • Πανεπιστημιακοί
  • Πολιτικοί


Παραπομπές

  1. Κυβέρνησις ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης
  2. [Η «Ένωσις Ελλήνων Αποστράτων Αξιωματικών» ιδρύθηκε στην Αθήνα στις 20 Ιουνίου 1938 με τον Αναγκαστικό Νόμο 1284. Η ιδρυτική της πράξη καταχωρήθηκε στο Φ.Ε.Κ. 239/Α' στις 23 Ιουνίου 1938 Περί συστάσεως Ενώσεως Ελλήνων Αποστράτων Αξιωματικών»]
  3. [Ο Νικόλαος Παπαδήμας, όπως προκύπτει από επιστολή που έστειλε στις 25 Ιουλίου 1944 στον φίλο του Υποστράτηγο Γεώργιο Λασκαράκη, υποστήριζε ότι οι απότακτοι του 1935 ήταν 745 αξιωματικοί, από τους οποίους 34 Συνταγματάρχες, 36 Αντισυνταγματάρχες, 140 Ταγματάρχες, 355 Λοχαγοί, 128 Υπολοχαγοί και 52 ανθυπολοχαγοί. Επανήλθαν, συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της επιστολής, 465 αξιωματικοί, από τους οποίους 7 Συνταγματάρχες, 15 Αντισυνταγματάρχες, 63 Ταγματάρχες, 227 Λοχαγοί, 104 Υπολοχαγοί και 49 Ανθυπολοχαγοί. Παρά τη θετική εισήγηση του Παπαδήμα, δεν επανήλθαν οι Στέφανος Σαράφης, Ευριπίδης Μπακιρτζής και Σέργιος Γυαλίστρας, για τους οποίους εναντιώθηκε ο Αλέξανδρος Παπάγος. Είναι ενδεικτικό ότι επανήλθαν ακόμη και εξόριστοι αξιωματικοί, όπως ο τότε Ταγματάρχης Παυσανίας Κατσώτας και ο Υπολοχαγός Λούλης, οι οποίοι κρίθηκαν ικανοί και απαραίτητοι.]
  4. [Προς τον Ελληνικόν Λαόν.
    Ο Πρεσβευτής της Γερμανίας επεσκέφθη σήμερον την 5η πρωινήν τον κ. Πρωθυπουργόν και ανεκοίνωσεν αυτώ εκ μέρους της κυβερνήσεως του ότι ο γερμανικός στρατός θα επιτεθεί κατά της Ελλάδος. Ταυτόχρονοι εκ συνόρων πληροφορίαι έφερον πραγματοποιούμενην την γερμανικήν απειλήν. Ούτω κατά τα ξημερώματα της 6ης Απριλίου του 1941 επανελαμβάνοντο ακριβούς παρά του ετέρου μέλους του άξονος τα γεγονότα της νυκτός της 28ης Οκτωβρίου 1940. Απέναντι της νέας ταύτης επιβουλής κατά της τιμής, της ελευθερίας και της ακεραιότητας της χώρας μας, ο ελληνικός στρατός και ο ελληνικός λαός καλούνται και πάλιν να πράξουν με δύναμιν και ευψυχίαν και σταθερότητα το απέναντι της λατρευτής πατρίδος καθήκον των, με πλήρη συναίσθησιν του δικαίου των, με την ευλογίαν του Θεού και την βοήθειαν των γενναίων και μεγάλων συμμάχων μας.
    Ο Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου
    Αλέξανδρος Κορυζής
    Τα μέλη: Άγγελος Οικονόμου, Γεώργιος Νικολαΐδης, Άγις Ταμπακόπουλος, Ανδρέας Αποστολίδης, Γεώργιος Κυριακός, Ιωάννης Δουρέντης, Ιωάννης Αρβανίτης, Κωνσταντίνος Κοτζιάς, Ηλίας Κριμπάς, Κοσμάς Μπουρμπούλης, Θεολόγος Νικολούδης, Κωνσταντίνος Μανιαδάκης, Σταύρος Πολυζωγόπουλος, Νικόλαος Σπέντζας, Αριστείδης Δημητράτος, Νικόλαος Παπαδήμας, Ιπποκράτης Παπαβασιλείου, Πέτρος Οικονομάκος, Χαράλαμπος Αλιβιζάτος, Γεώργιος Ζαφειρόπουλος, Αμβρόσιος Τζίφος, Μενέλαος Κυριακόπουλος.] Το διάγγελμα της κυβερνήσεως Αλέξανδρου Κορυζή.
  5. KYΒΕΡΝΗΣΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΡΙΖΗ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης
  6. [Τα ονόματα όσων δολοφονήθηκαν πριν την αναχώρηση από την Αράχοβα είναι, Γεώργιος Κορτζάς, Θεόδωρος Παπαευσταθίου, Γενικός διευθυντής φυλακών, Στυλιανός Κορυζής, αδελφός του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυζή, Γεώργιος Κερασιώτης, Αρεοπαγίτης, Σπυρίδων Δημουλίτσας, μηχανικός της Εταιρείας Λιπασμάτων, Ιωάννης Θεοφανόπουλος, πρύτανης Πανεπιστημίου, Α. Αποστολίδης, Πρόεδρος της κοινότητος Εκάλης, Σ. Σταυρόπουλος, Δικηγόρος, Διυθυντής του Ταμείου Αλληλεγγύης Δικηγόρων, Ιωάννης Ηλιάκης, πρώην Γενικός Διοικητής Μακεδονίας, Βασίλειος Ανδρουλής, Δικηγόρος, Δ. Οικονομόπουλος, Δικηγόρος.]
  7. Παπαδήμας Νικόλαος Μεγάλη Στοά της Ελλάδος.