Παλλαδάς Αλεξανδρεύς
Ο Παλλαδάς ή Παλλάδας, και στις δύο εκδοχές, το όνομά του μοιάζει ψευδώνυμο, ο Αλεξανδρεύς Έλληνας εθνικός, υποστηρικτής της Πατρώας Θρησκείας, ποιητής και επιγραμματοποιός, από τους καλύτερους της Παλατινής Ανθολογίας, γεννήθηκε το 319/20 ή το το 330 μ.Χ. στη Χαλκίδα και πέθανε το 420 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Βιογραφία
Υπήρξε σύγχρονος του Θεμίστιου κι έζησε στην Αλεξάνδρεια, όπου εργάστηκε και δίδαξε ως φτωχός δάσκαλος. Ήταν Εθνικός σε μια δύσκολη για τους ειδωλολάτρες εποχή και αποτελούσε μια παράξενη μορφή αυτής της μεταβατικής περιόδου, του λυκόφωτος ανάμεσα στον θάνατο του αρχαίου κόσμου και στην ολοκληρωτική επικράτηση του Χριστιανισμού. Θεωρούσε αρχή της γραμματικής διδασκαλίας τον Όμηρο κι ότι οι πέντε πρώτοι στίχοι της Ἰλιάδας είναι μία πεντάστιχη κατάρα που ἐξελίσσεται από τους γραμματικούς, από το κακό στο χειρότερο.
Aπολύθηκε από τον εργοδότη του, τον γραμματικό Δοσίθεο και αναγκάστηκε να πωλεί ποιήματα του Καλλιμάχου και του Πινδάρου για να ζήσει την γυναίκα του, που δεν την αγαπούσε, και να συντηρήσει το νοικοκυριό του. όπως εξομολογούνταν είχε κουραστεί από τους συζυγικούς καυγάδες, αλλά και από το να ακούει τους μαθητές του να συλλαβίζουν την «Μήνιν Αχιλήος» [την οργήν του Αχιλλέως], την πρώτη ραψωδία της Ιλιάδος απ' όπου οι Αρχαίοι αντλούσαν παραδείγματα και γραμματικούς κανόνες. Ονομάστηκε και «Μετέωρος», είτε για να επισημανθεί η θρησκευτική του «απόκλιση» ή η αβεβαιότητά του ανάμεσα στον χριστιανισμό και τον ελληνισμό, είτε επειδή επεδίωκε με το επίθετο αυτό να τον συσχετίσει πνευματικά με τον Ιουλιανό, τον λεγόμενο «Αποστάτη».
Εργογραφία
Ήταν ο επιγραμματικότερος των επιγραμματοποιών. Πικρός ποιητής και φοβερός σαρκαστής, έβαλε κατά της υποκρισίας, της ανοησίας και της αμάθειας της εποχής του. Έμεινε εθνικός, όπως μαρτυρούν τα εναντίον των μοναχών επιγράμματα του. Καυτηρίασε τα πλήθη των μοναχών τής Αιγύπτου και όταν οι Χριστιανοί λιθοβόλησαν την Υπατία, έγραψε στίχους εις τιμήν της. Θεωρείται εφάμιλλος των μεγάλων σαρκαστών, του Ιουβενάλι, του Σουίφτ και του Βολταίρου, ενώ υπερέχει κυρίως στη σοβαρότητα του σαρκασμού του.
Ο Αγαθίας ο Σχολαστικός διέσωσε εκατόν πενήντα κι άλλα είκοσι τρία αμφίβολα από τα επιγράμματα του -ερωτικά, σκωπτικά, επιτύμβια, συμποτικά, αναθηματικά, επιδεικτικά, προτρεπτικά- στην Παλατιανή Ανθολογία [1] απ’ αυτά στον «Κύκλο», μερικά από τα οποία είναι εξαιρετικά πρωτότυπα και τα περιέλαβε μεταγενέστερα ο Κωνσταντίνος Κεφαλάς στην «Ανθολογία» του.
Τα τρία τέταρτα είναι σχεδόν αδιάφορα, ή παρουσιάζουν ενδιαφέρον μόνο ως πορτραίτο του δημιουργού τους, ενώ τα υπόλοιπα διασκεδάζουν, ξαφνιάζουν, αναστατώνουν. Στα επιγράμματα του ειρωνεύεται τα θρησκευτικά δόγματα και τις φιλοσοφικές θεωρίες. Ο Παλλαδάς θεωρείται Βυζαντινός ποιητής, αλλά βασικά ήταν ένας αρχαίος Έλληνας που συνέθετε ποίηση. Τα επιγράμματα και τα ποιήματα του περιέχουν πολλές και βαθιές φιλοσοφικές σκέψεις και μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο για φιλοσοφικές και ιστορικές συζητήσεις.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Πηγές
- «Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς και το τέλος μίας εποχής», Τζίμης Παπανικολόπουλος
Παραπομπές
- ↑ [Η Παλατινή Ανθολογία είναι μια συλλογή των Αρχαίων Ελλήνων Λυρικών Ποιητών. Περιλαμβάνει σχεδόν όλα όσα έχουν διασωθεί απ' αυτούς τους μεγάλους ποιητές, τα οποία, εξ όσων γνωρίζουμε, είναι πάρα πολύ ολίγα σε σχέση με όλα όσα είχαν γράψει. Ας είναι καλά οι Χριστιανοί που κατέστρεψαν και εξαφάνισαν σχεδόν τα πάντα... Αλλιώς πώς θα είχαν γίνει κατεστημένο εδώ και πολλά χρόνια μέχρι και σήμερον.]
