Παναγιώτης Αραβαντινός
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός, Έλληνας λόγιος, ιστοριοδίφης και παιδαγωγός, γνωστός με το ψευδώνυμο Θεσπρωτός, γεννήθηκε το 1811 στην Πάργα και πέθανε στις 19 Δεκεμβρίου 1870 στα Ιωάννινα. Τάφηκε στο Αρχιμανδρειό Ιωαννίνων, ενώ το σπίτι του ήταν στην οδό που σήμερα φέρει το όνομά του.
Ο Αραβαντινός παντρεύτηκε με την κόρη του Δημητρίου Δεσίλα Πάντζα και γιοι τους ήταν [1] ο Σπυρίδων Αραβαντινός, δικαστικός που αναδείχθηκε Αρεοπαγίτης και διορίστηκε Υπουργός Δικαιοσύνης, ο Κωνσταντίνος, τραπεζίτης και χρηματιστής που διατέλεσε Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών και Βουλευτής Αττικοβοιωτίας, ο Αναστάσιος, συγγραφέας και καθηγητής Ιατρικής και ο Περικλής, ο οποίος εγκατέλειψε τις σπουδές του και αφού αρχικά πολέμησε με το αντάρτικο σώμα του Σουλιώτη καπετάνιου Ζήκου (Γάκη) Ζήκου, στη συνέχεια έγινε γνωστός με το όνομα «Άραμις» ή «Ellin Aramis», έχοντας ως σκοπό της ζωής του, τη διάδοση των κλέφτικων και ποιμενικών τραγουδιών.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Ο Παναγιώτης ήταν γιος του Σταματέλου Αραβαντινού, ναυτικού με καταγωγή από την Κεφαλλονιά. Όταν το 1819, οι Άγγλοι πούλησαν την Πάργα στον Αλή Πασά, η οικογένειά του εκπατρίστηκε κι εγκαταστάθηκε αρχικά στους Παξούς και από εκεί στην Κέρκυρα, όπου φοίτησε στο «Ελληνικό Φροντιστήριο» του παπά Ανδρέα Ιδρωμένου καθώς και στην Ακαδημία του Γκίλφορντ. Περί το 1822, ακολούθησε τον πατέρα του στα ναυτικά του ταξίδια και όταν το 1824, ο πατέρας του έχασε το καράβι του εγκαταστάθηκαν στους Παξούς.
Εκεί δημιούργησε ένα μικρό σχολείο στο οποίο δίδαξε, σε ηλικία των δεκαπέντε ετών, ενώ συμπλήρωσε τις γνώσεις του με τη βοήθεια του Δημήτριου Δενδραμή και το 1829 παρακολούθησε μαθήματα του Νεόφυτου Βάμβα και του Ασώπιου και τελειοποίησε τα ιταλικά, τα γαλλικά και τα ιταλικά. Το 1832 εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα, όπου το 1836 έγινε διευθυντής στο Ελληνικό Σχολείο και αργότερα διατέλεσε διευθυντής της Ζωσιμαίας Σχολής και θεωρείται ότι ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε την αλληλοδιδακτική μέθοδο. Το 1846 στράφηκε κι ασχολήθηκε με το εμπόριο, χωρίς να εγκαταλείψει το γράψιμο.
Εργογραφία
Ο Αραβαντινός μελέτησε την ιστορία, το λαϊκό πολιτισμό και τα γλωσσικά ιδιώματα της Ηπείρου κι ασχολήθηκε με την έρευνα και μελέτη της ιστορίας και λαογραφίας. Αναδείχθηκε στο σημαντικότερο μελετητή της Ηπειρωτικής ιστορίας και με τα έργα του διέσωσε για τις επόμενες γενιές, σημαντικές και λεπτομερείς πληροφορίες για την ιστορία της. Έγραψε μελέτες, βιογραφίες και μονογραφίες που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Πανδώρα» καθώς και σε άλλα λογοτεχνικά περιοδικά. Δημοσίευσε μεγάλο όγκο από κείμενα κι άφησε πλούσια συλλογή από αδημοσίευτες μελέτες, πολλές από τις οποίες εκδόθηκαν από τους γιους του, μετά το θάνατό του. Έργα του:
- «Χρονογραφία της Ηπείρου των τε όμορων Ελληνικών και Ιλλυρικών χωρών» έως το 1854,
σε δύο τόμους το 1856, στο οποίο περιγράφει τις συγκρούσεις μεταξύ Τουρκαλβανών και Ελλήνων στο Σούλι και τις γύρω περιοχές,
- «Παροιμιαστήριον ή συλλογή παροιμιών εν χρήσει ουσών παρά τοις Ηπειρώταις» (συλλογή ηπειρώτικων παροιμιών) το 1863 [2],
- «Ο εν Ιωαννίνοις καταγέλαστος επικριτής του παροιμιαστηρίου» το 1864 [3],
- «Ηπειρώτικα τραγούδια»,
- «Περιγραφή της Ηπείρου» τόμοι α-γ,
- «Ιστορία της Ελληνικής παιδείας παρ' Έλλησιν»,
- «Βιογραφική συλλογή λογίων της Τουρκοκρατίας», το οποίο έγραψε το Μάιο του 1866, περιλαμβάνει τις βιογραφίες 463 σοφών και λογίων Ελλήνων,
- «Περί της αρχαίας χωρογραφίας της Ηπείρου», το 1858,
- «Περί του χρονικού της Ηπείρου», το 1865 με το ψευδώνυμο «Παναγιώτης Θεσπρωτός»,
- «Περί του Οσίου Νείλου του Εριχιώτου», το 1865,
Μεταθανάτια
- «Συλλογή δημωδών ασμάτων της Ηπείρου», το 1880 [4],
- «Ιστορία του Αλή Πασά του Τεπελενλή», το 1895,
- «Μονογραφία περί Κουτσοβλάχων» το 1905 [5],
- «Ιστορία της Ελληνικής παιδείας παρ' Έλλησιν»,
- «Ηπειρωτικόν γλωσσάριον», το 1909 [6].
Έχει επίσης δημοσιευθεί το έργο
- «Εκ των ανεκδότων έργων του Παναγιώτου Στ. Αραβαντινού» [7].
Αναφέρεται ως ο συνθέτης των στίχων του τραγουδιού «Η αδελφική αγάπη», το οποίο δημοσιεύτηκε στην ποιητική του συλλογή
- «Ηπειρώτικα Τραγούδια-Συλλογή δημωδών ασμάτων».
Παραπομπές
- ↑ ][Ο αντάρτης που έβαλε το δημοτικό τραγούδι στα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά σαλόνια mikros-romios
- ↑ [«Παροιμιαστήριον ή συλλογή παροιμιών εν χρήσει ουσών παρά τοις Ηπειρώταις» Ολόκληρο το βιβλίο]
- ↑ [«Ο εν Ιωαννίνοις καταγέλαστος επικριτής του παροιμιαστηρίου» Ολόκληρο το βιβλίο]
- ↑ «Συλλογή δημωδών ασμάτων της Ηπείρου» Ολόκληρο το βιβλίο
- ↑ «Μονογραφία περί Κουτσοβλάχων» Ολόκληρο το βιβλίο
- ↑ «Ηπειρωτικόν γλωσσάριον» Ολόκληρο το βιβλίο
- ↑ [Περιοδικό «Ηπειρωτικά Χρονικά», τεύχος 10, σελίδες 187-191, 1935]
