Περικλής Κάβδας
Ο Περικλής Κάβδας Έλληνας εθνικοσοσιαλιστής, ανώτατος αξιωματικός του Ελληνικού στρατού με το βαθμό του Αντιστρατήγου ε.α. και πολιτικός που διατέλεσε Υπουργός Γενικός Διοικητής Θράκης στην κυβέρνηση του καθεστώτος της «4ης Αυγούστου» επί πρωθυπουργίας του Ιωάννη Μεταξά, υφυπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπάγου καθώς και βουλευτής του νομού Δράμας με τα κόμματα «Ελληνικός Συναγερμός» και «Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις», μία σημαντική προσωπικότητα για την Μακεδονία και τη Θράκη, γεννήθηκε το 1894 στην πόλη της Καλαμάτας στην Πελοπόννησο και πέθανε [1] στις 30 Ιουνίου 1967 στην Αθήνα από καρδιακή προσβολή. Η εξόδιος ακολουθία του τελέστηκε την 1η Ιουλίου από τον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου Κυψέλης.
Ο Κάβδας ήταν έγγαμος.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του Περικλή ήταν ο Παναγιώτης Κάβδας. Ο Περικλής κατατάχθηκε ως εθελοντής στις τάξεις του Ελληνικού στρατού με το βαθμό του Δεκανέα και πολέμησε στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, στη διάρκεια των οποίων με το βαθμό του Λοχία συμμετείχε στη μάχη του όρους Αίπος, τον Νοέμβριο του 1912, για την απελευθέρωση της Χίου [2]. Στη συνέχεια φοίτησε και αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και πήρε μέρος στις μάχες στη διάρκεια του 1ου Παγκοσμίου πολέμου καθώς και στη Μικρασιατική εκστρατεία.
Μεσοπόλεμος
Ο Περικλής Κάβδας πήρε μέρος στο στρατιωτικό κίνημα, της 21ης προς την 22α Οκτωβρίου του 1923, του Υποστράτηγου Γεωργίου Λεοναρδόπουλου και των Συνταγματαρχών Παναγιώτη Γαργαλίδη και Γεωργίου Ζήρα. Σύμφωνα με κατάθεση μάρτυρος στο Στρατοδικείο ο Θεόδωρος Σκυλακάκης μετέφερε στους μετέπειτα επικεφαλής την επιθυμία του Μεταξά να αναλάβουν την ηγεσία του κινήματος. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 18 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση των Νικολάου Πλαστήρα και Στυλιανού Γονατά αποφάσισε τη διεξαγωγή εκλογών για τις 2 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου με το εκλογικό σύστημα που εκπόνησε ο τότε υπουργός Εσωτερικών, Γεώργιος Παπανδρέου, σχεδιασμένο για την επικράτηση των Βενιζελικών, σύστημα που οι συντηρητικοί πολιτικοί αποκάλεσαν «στενοευρεία». Το κίνημα ξεκίνησε από δυσαρεστημένες επαρχιακές στρατιωτικές φρουρές. Την προκήρυξη προς τον λαό, τον βασιλέα Γεώργιο Α' και την κυβέρνηση την υπέγραψε ο συντηρητικός συνταγματάρχης Γεώργιος Ζήρας.
Το εγχείρημα απέτυχε, η κυβέρνηση ανέβαλε τις εκλογές για δύο εβδομάδες και τις προσδιόρισε για τις 16 Δεκεμβρίου 1923, ενώ έγιναν εκτεταμένες εκκαθαρίσεις στο στράτευμα. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Κομνηνό [3]
«...Πίσω από τους φιλόδοξους στρατηγούς και τον συνταγματάρχη Ζήρα βρισκόταν μια χούντα αντιβενιζελικών αντισυνταγματαρχών, ταγματαρχών και λοχαγών πολλοί από τους οποίους έγιναν πασίγνωστοι στα χρόνια που ακολούθησαν: Σκυλακάκης, Πολύζος, Παπαδήμας, Μανιαδάκης, Παναγάκος, Παπάγος, Τσολάκογλου, Δεμέστιχας, Πιτσίκας. Και πιο πίσω ακόμα στο σκοτάδι ο Μεταξάς».
Μετά την αποτυχία του κινήματος ο Κάβδας αποτάχθηκε όμως τον Οκτώβριο του 1924 επανήλθε στις τάξεις του στρατεύματος, ενώ το 1926 διορίστηκε Διοικητής της νεοσύστατης Τοπογραφικής Υπηρεσίας [4] του νομού Δράμας. Ο Κάβδας από το 1933 ήταν μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος [5] με την ειδικότητα του Τοπογράφου Μηχανικού.
Καθεστώς 4ης Αυγούστου
Ο Περικλής Κάβδας υπήρξε στενός συνεργάτης και προσωπικός φίλος του Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος λίγο καιρό πριν την επιβολή του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου τον τοποθέτησε Υπουργό Γενικό Διοικητή Μακεδονίας-Θράκης στις 2 Ιουλίου 1936 [6]. Στις 18 Σεπτεμβρίου 1938 ο Μεταξάς σημειώνει στο ημερολόγιο του: «Ζήτημα Κάβδα. Αρχική μου σκέψις να παραιτηθή υπέστη απείρους μεταβολάς και κυμάνσεις. Αλλά δεν χωρίζεται κανείς τους δυνατούς αρκεί να υποκύψουν, και υπέκυψε. Τώρα είναι χρήσιμος πλέον». Στις 3 Μαΐου 1939 ο Μεταξάς αποφάσισε την απομάκρυνση [7] του Κάβδα από την κυβέρνηση.
Γύρω από τον Κάβδα συσπειρώθηκαν ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο Μιχάλης Πάσσαρης, υφυπουργός Αεροπορίας που απομακρύνθηκε τον Φεβρουάριο του 1937, ο διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Παύλος Καραπατέας, ο στρατηγός Κωνσταντίνος Πλατής, ο απόστρατος συνταγματάρχης Δημήτριος Πολύζος και ο άλλοτε εκδότης των εφημερίδων «Πρωινή» και «Εσπερινή» Αλέξανδρος Γιάνναρος. Οι υπόψήφιοι κινηματίες μεθόδευαν την αντικατάσταση του αρχηγού του Γ.Ε.Σ. Αλέξανδρου Παπάγου από τον Κωνσταντίνο Πλατή, ενώ αναφέρεται και ανάμιξη της γερμανικής πρεσβείας. Στην ίδια κίνηση φέρονται ότι συμμετείχαν ο Σωτήριος Γκοτζαμάνης, ο Στέφανος Στεφανόπουλος, ο Θεόδωρος Τουρκοβασίλης, ο Πέτρος Ράλλης, ο Περικλής Ράλλης, ο Π. Μαυρομιχάλης και πιθανόν ο Κωνσταντίνος Κοτζιάς. Όλοι σχεδόν οι εμπλεκόμενοι συνελήφθησαν και στάλθηκαν εξορία. Στο διάγγελμα του για την επέτειο της 4ης Αυγούστου ο Μεταξάς αποκαλύπτει:
«...Δεν ημπορώ παρά να οικτείρω τα παραπατήματα μερικών επιπολαίων και ανοήτων ανθρώπων, μετρωμένων άλλωστε εις τα δάκτυλα, οι οποίοι ...{...}... , απεφάσισαν ο καθένας των διά ίδιον αυτού λογαριασμόν και με διαφόρους ο καθείς των απόψεις, να δράσουν, προσφέροντες προς ξένους τας αηδείς αυτών υπηρεσίας, ...{...}... . Εθεώρησα καλόν ...{...}... , να καταστήσω τους ολίγους αυτούς αβλαβείς διά των πλέον επιεικών αστυνομικών μέτρων. ...{...}...».
Στις 6 Αυγούστου 1940 ο πρεσβευτής των Η.Π.Α. στην Αθήνα Λίνκολν Μακ Βη αναφέρει για το θέμα αυτό στο Στέητ Ντηπάρτμεντ:
«...η αναστάτωση προκλήθηκε από πρόσωπα που δρουν φαινομενικά υπέρ των συμφερόντων της μιας μόνο πλευράς ...{...}... . Κατά πόσο δόθηκε πράγματι οποιαδήποτε ενθάρρυνση α' αυτούς από Γερμανούς και Ιταλούς πράκτορες, η πρεσβεία δεν μπόρεσε να ανακαλύψει, ...{...}... . Ακολουθεί ένας κατάλογος των ηγετικών προσωπικοτήτων που αναμίχθηκαν, ...[...}...».
Στο διπλωματικό έγγραφο αναφέρονται τα ονόματα των Θεόδωρου Σκυλακάκη, Κωνσταντίνου Πλατή, Πολύζου, Κοκκώνη, Στέφανου Στεφανόπουλου, Καραπατέα, Σωτηρίου Γκοτζαμάνη, Μιχαήλ Πάσσαρη και Αλέξανδρου Γιάνναρου.
2ος Παγκόσμιος πόλεμος
Τον Απρίλιο 1941, αμέσως μετά την επίθεση της Γερμανίας κατά της Ελλάδας, εκδηλώθηκε νέα συνωμοτική κίνηση για την ανατροπή του καθεστώτος της «4ης Αυγούστου» και της κυβερνήσεως του Αλέξανδρου Κορυζή και την αντικατάσταση της από κυβέρνηση φιλική προς τη Γερμανία και τον Αδόλφο Χίτλερ η οποία θα διασφάλιζε τη λήξη του πολέμου. Στη συνωμοσία συμμετείχαν οι Κάβδας, Ναπολέοντας Ζέρβας, Μιχαήλ Πάσσαρης, Νικόλαος Λούβαρις, Γεώργιος Μερκούρης, Πέτρος Ράλλης, Νικόλαος Δαρβέρης, ο Κωνσταντίνος Ροδόπουλος, αδελφός του εθνικιστή λογοτέχνη Μίτια Καραγάτση και επί πρωθυπουργίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή υπουργός και πρόεδρος της Βουλής, ο ο αστυνομικός διευθυντής Ιωάννης Πολυχρονόπουλος γνωστός από την απόπειρα κατά του Βενιζέλου, ο Κωνσταντίνος Νταϊφάς, οι δημοσιογράφοι Σπύρος Τραυλός διευθυντής της ιταλικής λογοκρισίας επί Κατοχής, Γεώργιος Βούρος, Νικόλαος Αναστασόπουλος, οι απόστρατοι αξιωματικοί αδελφοί Παπούλα γιοι του άλλοτε αρχιστρατήγου Αναστάσιου Παπούλα και άλλοι που συγκεντρώνονταν στο σπίτι του Νικολάου Λούβαρι στην Αθήνα. Οι ύποπτοι για τη συνωμοσία συνελήφθησαν με απόφαση του Κωνσταντίνου Μανιαδάκη και παρέμειναν κρατούμενοι στα κρατητήρια του Τάγματος Χωροφυλακής Μακρυγιάννη, μέχρι την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα όταν αφέθηκαν ελεύθεροι.
Πολιτική δράση
Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, ο Κάβδας συμμετείχε ως υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές της 31ης Μαρτίου του 1946 με το «Εθνικό κόμμα Ελλάδος» του Ναπολέοντας Ζέρβα στο νομό Δράμας όπου δεν έλαβε ψήφους και στο νομό Καβάλας όπου έλαβε 299 ψήφους, όμως απέτυχε να εκλεγεί.
Ο Κάβδας, μετά το «Εθνικό κόμμα Ελλάδος», εντάχθηκε και πολιτεύθηκε με το κόμμα «Ελληνικός Συναγερμός» του Αλέξανδρου Παπάγου και εκλέχθηκε βουλευτής στο νομό Δράμας στις εκλογές
- της 9ης Σεπτεμβρίου του 1951 και
- της 16ης Νοεμβρίου του 1952.
Διορίστηκε υφυπουργός Γεωργίας [8] στις 15 Δεκεμβρίου του 1954 στην κυβέρνηση Παπάγου και παρέμεινε στη θέση του Υφυπουργού έως τις 6 Οκτωβρίου 1955 [9].
Μετά το θάνατο του Παπάγου ο Κάβδας ακολούθησε την πλειοψηφία των βουλευτών του κόμματος του Παπάγου και εντάχθηκε στο τότε νεοσύστατο κόμμα «Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις» του Κωνσταντίνου Καραμανλή, με το οποίο εξελέγη βουλευτής στις εκλογές
- της 19ης Φεβρουαρίου του 1956,
- της 11ης Μαΐου του 1958 όταν εκλέχθηκε συγκεντρώνοντας 4.456 ψήφους καθώς και
- της 29ης Οκτωβρίου του 1961 [10] όταν εκλέχθηκε συγκεντρώνοντας 6.193 ψήφους.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Διαβάστε τα λήμματα
| |||||||||||||||
Παραπομπές
- ↑ Απεβίωσεν ο Περικλής Κάβδας Εφημερίδα «Μακεδονία», 2 Ιουλίου 1967, σελίδα 12η.
- ↑ Τα ονόματα των πρωταγωνιστών της μάχης του Αίπους.
- ↑ [«Γεώργιος Παπανδρέου-Βιογραφία», Κωνσταντίνος Κομνηνός, εκδόσεις «Σύγχρονο Βιβλίο», Αθήνα, 1965, βιβλίο 1ο, σελίδα 188.]
- ↑ Οι Ρώσοι εμιγκρέδες στην Καβάλα, σελίδα 47η.
- ↑ Ονομαστικός Πίναξ Μελών του Τεχνικού Επιμελητηρίου, σελίδα 17η. Περιοδικό «Τεχνικά Χρονικά», 1-15 Ιανουαρίου 1938.
- ↑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
- ↑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
- ↑ Διατελέσαντες Υπουργοί
- ↑ Κυβέρνησις ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
- ↑ Μητρώο Γερουσιαστών και Βουλευτών 1929-1974 Βουλή των Ελλήνων, Εθνικό Τυπογραφείο, 1977, σελίδα 132, αριθμός 382.
