Σέργιος Γυαλίστρας

Ο Σέργιος Γυαλίστρας, Έλληνας εθνικιστής, ανώτατος αξιωματικός του Πυροβολικού με το βαθμό του Αντιστρατήγου, πολιτικός ο οποίος εκλέχθηκε βουλευτής και διατέλεσε υφυπουργός Αεροπορίας στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Παπάγου, καθώς και δόκιμος συγγραφέας ιστορικών βιβλίων κάποια από τα οποία απέσπασαν βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών, γεννήθηκε το 1888 στην Αθήνα όπου και πέθανε στις 4 Αυγούστου 1964 . Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε στις 5 Αυγούστου και ακολούθησε η ταφή του στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Στρατηγός Σέργιος Γυαλίστρας

Βιογραφία

Μετά από επιτυχείς εξετάσεις ο Γυαλίστρας εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε το 1910 και συνέχισε τις σπουδές του στη Σχολή Πυροβολικού της πόλεως Μετς στη Γαλλία. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου ως Ταγματάρχης υπηρέτησε στο Α' Σώμα του Ελληνικού Στρατού υπό τις διαταγές του Αντιστρατήγου Αλέξανδρου Κοντούλη, που διορίστηκε από την Κυβέρνηση του Δημητρίου Γούναρη. Ο Γυαλίστρας που διατέλεσε Υπασπιστής του μετέπειτα Βασιλιά Γεωργίου Β', το 1924-25 με το βαθμό του Ταγματάρχη υπηρέτησε ως στρατιωτικός ακόλουθος της Ελληνικής πρεσβείας στο Βελιγράδι της Γιουγκοσλαβίας. Παρέμεινε απολύτως νομιμόφρων στις κυβερνήσεις του Μεσοπολέμου κι είναι χαρακτηριστικό ότι τα ξημερώματα της 6ης Μαρτίου 1933, όταν με το βαθμό του Συνταγματάρχου, υπηρετούσε ως Επιτελής στο Υπουργείο Στρατιωτικών, αποφάσισε να μην ακολουθήσει τον Νικόλαο Πλαστήρα, στην εκδήλωση του κινήματος που είχε αποφασίσει για το ξεμέρωμα εκείνης της ημέρας.

Το 1935 ο Γυαλίστρας αποστρατεύτηκε ως ύποπτος συμμετοχής στο κίνημα της 1ης Μαρτίου εκείνου του έτους και επανήλθε μετά από δεύτερη θετική εισήγηση του Νικολάου Παπαδήμα, τότε Υφυπουργού Στρατιωτικών του Ιωάννη Μεταξά. Ο Γυαλίστρας, που το 1939 υπηρετούσε ως Διοικητής του Δ' Σώματος στρατού στην Αλεξανδρούπολη, αποστρατεύτηκε στις αρχές του 1940, όπως και ο στρατηγός Μάρκος Δράκος, καθώς διατύπωσε αμφιβολίες για τις ικανότητες του Αλέξανδρου Παπάγου ως Αρχηγού Γ.Ε.Σ., [Γενικό Επιτελείο Στρατού]. Ο Γυαλίστρας ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία μετά την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940-41, στον οποίο συμμετείχε. Το πρωί της 20ης Απριλίου 1941, επισκέφθηκε την έδρα της Στρατιάς Ηπείρου προκειμένου να πείσει τους στρατηγούς Γεώργιο Τσολάκογλου και Γεώργιο Μπάκο να μην υπογράψουν σύμφωνο παραδόσεως των Ελληνικών δυνάμεων στους Γερμανούς, όμως όταν έφτασε ο στρατηγός Πιτσίκας τον ενημέρωσε ότι το σύμφωνο είχε υπογραφεί. Ο Γυαλίστρας αποστρατεύτηκε οριστικά στα τέλη του Απριλίου 1941, με τον βαθμό του αντιστρατήγου.

Πολιτική δράση

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, ο Σέργιος Γυαλίστρας κατέθεσε ως μάρτυρας κατηγορίας στην δίκη των φερόμενων ως δοσιλόγων. Ο Γυαλίστρας, ο οποίος στη διάρκεια των τελευταίων ημερών πριν από τη συνθηκολόγηση ήταν απεσταλμένος του Γενικού Επιτελείου Στρατού στο μέτωπο, περιέγραψε μια κατάσταση διαλύσεως και γενικευμένης άτακτης φυγής, κατά τη διάρκεια της οποίας όλες σχεδόν οι μεραρχίες είχαν αποκοπεί από τις βάσεις τους, ενώ μετά την αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυζή η ανώτατη στρατιωτική διοίκηση δεν είχε πλέον πολιτική καθοδήγηση. Ανέφερε στο δικαστήριο, για τον Δ. Πολύζο, υπουργό Επισιτισμού της κυβερνήσεως Τσολάκογλου για ενάμιση μήνα, πως ήταν από τους καλύτερους αξιωματικούς, και ότι ο ίδιος δεν θεωρούσε ότι ατιμάστηκε επειδή αποδέχτηκε τη γερμανική νίκη. Ο Γυαλίστρας ανέλαβε διευθυντής των Σ.Ε.Κ., [Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους], από το 1946 ως το 1951 και πήρε μέρος σε διάφορα διεθνή σιδηροδρομικά συνέδρια. Από τη θέση του διευθυντή των Σ.Ε.Κ. ο Γυαλίστρας διεκδίκησε με ένταση την επαναχορήγηση της κρατικής επιχορηγήσεως καθώς όπως δήλωσε στις 24 Οκτωβρίου του 1949, «...αν δεν θα επαναληφθεί η κρατική επιχορήγηση, τα τραίνα θα σταματήσουν..».

Βουλευτής & Υπουργός

Στις Ελληνικές εθνικές εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952, ο στρατηγός Γυαλίστρας εξελέγη βουλευτής Αθηνών με το κόμμα «Ελληνικός Συναγερμός» του Αλέξανδρου Παπάγου στην κυβέρνηση του οποίου διορίστηκε Υφυπουργός Αεροπορίας στις 4 Μαΐου 1953 . Όπως αποκάλυψε αργότερα, μόλις ανέλαβε τα καθήκοντα του, την εποχή που ήταν σε εξέλιξη η υπόθεση της Δίκης των Αεροπόρων, σε σύσκεψη με τους Αλέξανδρο Παπάγο και Παναγιώτη Κανελλόπουλο, πρότεινε να δοθεί άδεια στον αρχηγό του Γ.Ε.Α., [Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας], Εμμανουήλ Κελαϊδή, καθώς ήταν πεπεισμένος για την εμπλοκή του εθνικιστή Πτεράρχου Αντώνη Σκαρμαλιωράκη στην υπόθεση. Ο στρατηγός Γυαλίστρας παρέμεινε στη θέση του Υφυπουργού Αεροπορίας έως τις 15 Δεκεμβρίου 1954, όταν υπέβαλλε την παραίτηση του .

Το 1958 ο Γυαλίστρας έγραφε, με αφορμή τις διώξεις απλών στελεχών της Αριστεράς: «...Αποτελεί ειρωνείαν, το να δύνανται να παρακάθηνται εις το Κοινοβούλιον μεγαλόσχημοι δεδηλωμένοι κομμουνισταί, ενώ, υπόκεινται εις εκτόπισιν, άσημα ίσως ανθρωπάρια. Εφ’ όσον οι εθνικόφρονες Έλληνες, οι αποστέργοντες τον εμφύλιον πόλεμον και την υποδούλωσιν εις τους ΡωσοΒουλγάρους, αποτελούμεν, έστω και το 51%, οι Κυβερνώντες οφείλουν να λάβουν δραστικά μέτρα, οία προβλέπει ο εν ισχύι, μη εφαρμοζόμενος όμως, νόμος 509...» . Σχολιάζοντας τις εθνικά επάρατες συμφωνίες Ζυρίχης–Λονδίνου, που υπογράφηκαν τον Φεβρουάριο του 1959 και απαντώντας στον κομπασμό του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ότι «...ευτυχεστέρα ημέρα της ζωής μου ήτο εκείνη κατά την οποία υπέγραψα τας συμφωνίας δια την Κύπρον», με ενυπόγραφο άρθρο του) ο στρατηγός Γυαλίστρας σχολίασε σε επώνυμο άρθρο του: «...Οσονδήποτε πικρά κι’ αν είναι η αλήθεια, επιβάλλεται να διατρανωθεί, ότι από ελληνικής πλευράς η δοθείσα «λύσις» του Κυπριακού δια των συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου, υπήρξεν ολεθρία...». Το όνομα του Γυαλίστρα περιλαμβάνεται στον εκλογικό κατάλογο, του έτους 1963, των εταίρων της Αρχαιολογικής Εταιρείας Ελλάδος.

Συγγραφικό έργο

Ο Στρατηγός Γυαλίστρας υπήρξε πολυγραφότατος συγγραφέας βιβλίων με ιστορικά και στρατιωτικά θέματα, τα οποία αποτελούσαν θέματα της ειδικότητος του. Έγραψε και δημοσίευσε 10 αυτοτελή έργα, δύο από τα οποία βραβεύτηκαν από την Ακαδημία Αθηνών, καθώς και πολλές στρατιωτικές και ιστορικές μελέτες. Μεταξύ τους περιλαμβάνονται:

• «Τα αίτια της καταστροφής του 1922», το 1924,
• «Η Ελλάς και ο Μέγας Πόλεμος», το 1924, «Τυπογραφικά καταστήματα Ταρουσόπουλου»,
• «Μακεδονία. Μελέτη στρατιωτική-ιστορική», το 1928,
• «Ο Ελληνισμός και οι Βαλκανικοί γείτονες του κατά τους τελευταίους χρόνους», το 1945, εκδόσεις «Εστία» Ι.Δ. Κολλάρου & Σία,
• «Η Ελλάς κατά τον τελευταίον πόλεμον», το 1946, εκδόσεις Εστία» Ι.Δ. Κολλάρου & Σία,
• «Ελλάς. Σύντομος Ιστορική Ανασκόπησις. Αι Εκκρεμούσαι Εθνικαί Διεκδικήσεις», το 1956, έργο το οποίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών,
• «Η υδρογονοβόμβα, Ο Κομμουνισμός και το Κυπριακόν», το 1959,
• «Μαραθών-Σαλαμίς. Οι πληθυσμοί της Μακεδονίας προ του 1912. Οι διηπειρωτικοί πύραυλοι και η εθνική μας ασφάλεια», το 1960,
• «Οι Σλαύοι, ο κομμουνισμός και η Μακεδονία του Αιγαίου», το 1961,
• «Εθνικοί Αγώνες 1909-1959», Δεκέμβριος 1963, εκδόσεις «Εστία» Ι.Δ. Κολλάρου & Σία.

Πρόκειται για έργο 370 σελίδων, στο οποίο αναφέρεται σε έκταση στη δράση του στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και στα γεγονότα έως το 1923. Για τα γεγονότα της περιόδου του κράτους της Θεσσαλονίκης ο Γυαλίστρας κάνει χρήση των αρχείων του Υπουργείου Εξωτερικών της Τσαρικής Ρωσίας. Ο συγγραφέας αναφέρεται σε περιορισμένη έκταση στα γεγονότα της δεκαετίας του '40 και μετέπειτα, αφιερώνοντας δύο παραγράφους στην Εθνική Αντίσταση της περιόδου της κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα.

Στη σελίδα 266 αναφέρεται στο συμμοριτοπόλεμο της περιόδου 1946-49 και γράφει: «....εν συγκρίσει προς τους άλλους απελευθερωτικούς αγώνες μας, διέπεται από πλείστας ιδιομορφίας. Από απόψεως εκτελέσεως ήρξατο εκ μέρους ξενοκινήτων συμμοριτών εκδηλούμενος υπό την ειδεχθεστέραν μορφήν της ανθρωπίνης θηριωδίας, δια δολοφονιών, ατομικών ή ομαδικών, με τα απλούστερα φονικά μέσα, τα «κονσερβοκούτια» ..Διήλθε δια του σταδίου του κλεφτοπολέμου όστις διδασκεται εις τα πολεμικάς Ακαδημίας..».

Εξωτερικές σύνδεσμοι

• Γυαλίστρας, Σέργιος

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org