Σοφία Βέμπο

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Η Σοφία Βέμπο, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Σοφίας Μπέμπο, Ελληνίδα εθνικίστρια ερμηνεύτρια και ηθοποιός που χαρακτηρίστηκε «Τραγουδίστρια της Νίκης» εξαιτίας των εθνικών τραγουδιών που ερμήνευσε κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940, γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1910 στην Καλλίπολη της Ανατολικής Θράκης και πέθανε [1] από εγκεφαλικό επεισόδιο το ξημέρωμα της 11ης Μαρτίου 1978, στο σπίτι της στη συμβολή των οδών Στουρνάρα & Πατησίων, στην Αθήνα. Η κηδεία της έγινε από το ναό του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, όπου τάφηκε.

Σοφία Βέμπο
Σοφία Βέμπο
Γέννηση: 10 Φεβρουαρίου 1910
Τόπος: Καλλίπολη, Ανατολική Θράκη
(Σκλαβωμένη Ελλάδα)
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Τραγουδίστρια, ηθοποιός
Σύζυγος: Μίμης Τραϊφόρος
Τέκνα: Χάιδω (εξ υιοθεσίας)
Θάνατος: 11 Μαρτίου 1978
Αιτία: Εγκεφαλικό
Τόπος: Αθήνα, Αττική (Ελλάδα)

Το 1957 παντρεύτηκε με τον στιχουργό και θεατρικό συγγραφέα Μίμη Τραϊφόρο, με τον οποίο διατηρούσε πολύχρονη ερωτική σχέση και υιοθέτησαν μια κόρη την Χάιδω Βέμπο Τραϊφόρου που πέθανε [2] τον Οκτώβριο του 2020 μέσα σε απόλυτη ένδεια στην Αθήνα. Μετά τον θάνατο της Σοφίας Βέμπο ο Τραϊφόρος δημιούργησε σχέση και ως τον δικό του θάνατο έζησε με την Κρύσταλ Τσίχλα-Τραϊφόρου [3].

Βιογραφία

Πατέρας της Σοφίας ήταν ο Αθανάσιος Μπέμπος, καπνεργάτης που κατάγονταν από την Τσαριτσάνη της Λαρίσης, και είχε εγκατασταθεί στην Ανατολική Θράκη σε αναζήτηση εργασίας. Το 1912 η οικογένεια της εγκαταστάθηκε στη Κωνσταντινούπολη, όπου γεννήθηκε ο αδελφός της Γεώργιος, γνωστός ως Τζώρτζης, η αδελφή της Αλίκη και ο μικρότερος αδελφός της Ανδρέας. Το 1914 με την υπογραφή της ελληνοτουρκικής συμφωνίας ανταλλαγής πληθυσμών που υπέγραψε από την Ελληνική πλευρά η κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου, εγκατέλειψαν την Κωνσταντινούπολη, επέστρεψαν αρχικά στη Τσαριτσάνη και αργότερα εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο Βόλο, όπου ολοκλήρωψσε τις βασικές σπουδές της.

Ενήλικη ζωή / Καλλιτεχνική σταδιοδρομία

Στο Βόλο η Έφη, όπως την αποκαλούσαν, ξεκίνησε να εργάζεται ως ταμίας στο κατάστημα «Φλωρία», για να συνεισφέρει στα οικονομικά της οικογένειας, ενώ καθώς της άρεσε η μουσική, αγόρασε κιθάρα και άρχισε να εξασκείται, με τη βοήθεια της φίλης της Μαρίτσας Χασάπη. Το Φθινόπωρο του 1933 η Σοφία ταξίδευε από το Βόλο στη Θεσσαλονίκη, όπου κατοικούσε ο αδελφός της, με το πλοίο «Κεφαλληνία». Στη διάρκεια του ταξιδιού την άκουσε να τραγουδά ο Κωνσταντίνος Τσίμπας, καλλιτεχνικός ιμπρεσάριος που αργότερα αποδείχθηκε πράκτορας των Γερμανών, και με δική του πρόταση τον Οκτώβριο του 1933 ξεκίνησε εμφανίσεις στο καφενείο «Αστόρια Β'», στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Μια εβδομάδα αργότερα δέχθηκε πρόταση να εμφανιστεί στο θέατρο «Κεντρικόν» του Φώτη Σαμαρτζή που βρίσκονταν στην πλατεία Κολοκοτρώνη στην Αθήνα, όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις 25 Οκτωβρίου 1933, στο ρόλο της «τσιγγάνας Έφης Μπέμπο», στην επιθεώρηση «Παπαγάλος 33» ως μέλος του θιάσου Φώτη Σαμαρτζή–Τάκη Μηλιάδη, στον οποίο συμμετείχαν επίσης οι Ορέστης Μακρής, Μαρίκα Νέζερ και Φώτης Αργυρόπουλος. Η ίδια ενέπνευσε τη συνθέτρια Λόλα Βώτη να της γράψει «τσιγγάνικα» τραγούδια ώστε η διαφορετικότητά της να πάρει εξωτικό χαρακτηρισμό. Ερμήνευσε το τραγούδι «Μια γυναίκα πέρασε» και η ανταπόκριση του κοινού ήταν τεράστια, ώστε χρειάστηκε να επαναλάβει τέσσερις φορές την απόδοση του τραγουδιού. Την ίδια περίοδο υπέγραψε συμβόλαιο που πρόβλεπε αμοιβή 10.000 δραχμών το μήνα, ενώ ο Πολ Νορ της έδωσε το ψευδώνυμο «Σοφία Βέμπο», αντί Έφη Μπέμπο.

Την εποχή της κηρύξεως του Β' Παγκοσμίου πολέμου, πρόσφερε 2.000 χρυσές λίρες στο Ελληνικό Ναυτικό για τις εξοπλιστικές του ανάγκες. Η τεράστια απήχηση που είχαν τα τραγούδια της που διακωμωδούσαν τους Ιταλούς και τον Μπενίτο Μουσολίνι οδήγησαν, τον Αύγουστο του 1941, τους κατακτητές να την παύσουν από το θέατρο και να της αφαιρέσουν την άδεια επαγγέλματος. Έτσι τον Οκτώβριο του 1942 αναγκάστηκε να διαφύγει στη Μέση Ανατολή και να καταφύγει στην Αίγυπτο, όπου έως τον Μάρτιο του 1946 ανέπτυξε μεγάλη καλλιτεχνική και εθνική δραστηριότητα εμψυχώνοντας τα Ελληνικά και συμμαχικά στρατεύματα σε στρατόπεδα, πολεμικά πλοία, νοσοκομεία και προσφυγικούς καταυλισμούς σε όλη τη Μέση Ανατολή.

Τον Μάρτιο του 1947, στην κορύφωση της επαγγελματικής της καταξιώσεως, η Βέμπο ταξίδεψε στις ΗΠΑ, παρά την αντίθετη άποψη του Μίμη Τραϊφόρου, ο οποίος προσπάθησε να την αποτρέψει. Στη Νέα Υόρκη έδωσε ένα θριαμβευτικό ρεσιτάλ ερμηνείας στο Κάρνεγκι Χολ, τον Μάιο του 1947, ενώ ακολούθησε μεγάλη περιοδεία σε όλες τις πολιτείες της ομογένειας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου πραγματοποίησε και την ηχογράφηση 20 τραγουδιών για την εταιρεία Liberty, παρέμεινε κάτι περισσότερο από δύο χρόνια, συγκεκριμένα έως τον Ιούνιο του 1949. Με την επιστροφή της στην Ελλάδα οργάνωσε νέα περιοδεία, στις μονάδες του Εθνικού Στρατού που πολεμούσαν τις συμμορίες του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος στον Γράμμο και στο Βίτσι. Το ίδιο έτος αγόρασε το «Θέατρον Βέμπο» στο Μεταξουργείο και μετά τη λήξη του συμμοριοπολέμου πραγματοποίησε περιοδεία έξι μηνών στην Αφρική, με μόνη συνοδεία τον ακορντεονίστα Μένιο Μανωλιτσάκη και τον αδελφό της Ανδρέα, διασχίζοντας οδικά τεράστιες αποστάσεις από την Αίγυπτο και το Σουδάν μέχρι τη Ροδεσία, τη Μοζαμβίκη και τη Νότια Αφρική. Το 1956, μαζί με τους Βασίλη Λογοθετίδη, Κώστα Μουσούρη και Δημήτρη Μυράτ, βραβεύτηκαν από την Ακαδημία Αθηνών για την πρόσφορα τους στον πολιτισμό. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 αραίωσε τις θεατρικές εμφανίσεις της, τις οποίες σταμάτησε στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Εργογραφία

Η Σοφία Βέμπο θεωρείται η πρώτη Ελληνίδα ντιζέζ, δηλαδή τραγουδίστρια με σπουδαία φωνή αλλά και με μεγάλη εκφραστικότητα, ενώ καταγράφηκε ως η «Τραγουδίστρια της Νίκης», ερμηνεύοντας το δίσκο «Τα τραγούδια του ‘40», που περιλαμβάνει τα:

  • «Στης Αλβανίας τα βουνά»,
  • «Μας χωρίζει ο πόλεμος»,
  • «Στον πόλεμο βγαίνει ο Ιταλός»,
  • «Βάζει ο Ντούτσε την στολή του»,
  • «Το τραγούδι της Λευτεριάς»,
  • «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά»,
  • «Πω Πω Τι έπαθε ο Μουσολίνι»,
  • «Τα Παιδιά μας που τ΄ αρπάξαν»,
  • «Το τραγούδι του Μωριά»,
  • «Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου»,
  • «Αγγλοελληνική Συμμαχία»,
  • «Όχι καινούργιο πόλεμο».

Κατέκτησε την πρώτη θέση στο μουσικό θέατρο και το τραγούδι, την οποία μοιράστηκε για πολλά χρόνια με τη Δανάη Στρατηγοπούλου, και διακρίθηκε με τη συνοδεία ορχήστρας στις σκηνές θεάτρων. Μια σειρά από προσωπικά προβλήματα είχαν αντίκτυπο στην υγεία της και συντέλεσαν στη σχετικά σύντομη φθορά της φωνής της.

Μουσικές ερμηνείες

Η Βέμπο ερμήνευσε μεταξύ άλλων τα τραγούδια:

  • «Αγάπη μου η ώρα φτάνει»,
  • «Άνθρωπός μου»,
  • «Απόψε σε θυμάμαι»,
  • «Ας ήταν για λίγο για λίγα λεπτά»,
  • «Άσε τον παλιόκοσμο να λέει»,
  • «Αφήστε με να πιω»,
  • «Αχ να γύριζαν τα χρόνια τα παλιά»,
  • «Βιολιστή τσιγγάνε»,
  • «Δεν είν’ αυτή ζωή δεν είναι»,
  • «Δεν έχεις τίποτα μα έχεις κάτι»,
  • «Δεν κλαίω πια»,
  • «Δεν ξέρω τι κρύβει η καρδιά σου»,
  • «Ειρήνη»,
  • «Ζεχρά»,
  • «Θα καθόμουνα πλάι σου»,
  • «Θέλω να μπορούσε να γίνει»,
  • «Καινούργια τώρα ζωή»,
  • «Καλό σου ταξίδι»,
  • «Κάποιο μυστικό»,
  • «Κάποιος κάπου κάποτε»,
  • «Κάτι με τραβά κοντά σου»,
  • «Κι αν μ’ αγαπάς μη μου το πεις»,
  • «Κλαις»,
  • «Κρασί»,
  • «Λόντρα, Παρίσι, Νιού Γιόρκ»,
  • «Μ’ αρέσει»,
  • «Μαριτάνα»,
  • «Μάρω, Μάρω»,
  • «Μη φύγης ξανά»,
  • «Μονά ζυγά»,
  • «Να γιατί ακόμα σ’ αγαπώ»,
  • «Να η Αθήνα»,
  • «Να με παίρνανε τα σύννεφα»,
  • «Να μην έφευγα ξανά»,
  • «Νάνι-νάνι»,
  • «Ο Γιάννος κι η Παγώνα»,
  • «Ομόνοια Πλάς»,
  • «Όπου κι’ αν πας θα θυμάσαι»,
  • «Όταν γυρίζουν τα χελιδόνια»,
  • «Πάντα μαζί»,
  • «Παρελθόν»,
  • «Πόσο λυπάμαι»,
  • «Ποτέ δεν θα στο πω»,
  • «Ραντεβού στην Αθήνα»,
  • «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ο μόνος»,
  • «Σ’ αγαπώ και μ’ αρέσει η ζωή»,
  • «Σβήσε το φως και γεμάτη γαλήνη»,
  • «Σουβενίρ ντ’ Ατέν»,
  • «Σπανιόλικο τραγούδι»,
  • «Στην ακρογιαλιά»,
  • «Συγγνώμη σου ζητώ, συγχώρεσέ με»,
  • «Ταμπακιέρα»,
  • «Το καινούργιο φεγγάρι»,
  • «Το πρωί με ξυπνάς με φιλιά»,
  • «Το φεγγάρι είναι κόκκινο»,
  • «Φεριχά»,
  • «Χειμώνας»,
  • «Χωριάτα»,
  • «Ψεύτικα βγήκανε όσα ονειρεύτηκα».

Συνεργασίες

Η Βέμπο συνεργάστηκε με κορυφαίους συνθέτες όπως o Κώστας Γιαννίδης, ο οποίος της έγραψε τα τραγούδια:

  • «Αφήστε με να πιω»,
  • «Ζητώ να σε ξεχάσω»,
  • «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ο μόνος»,
  • «Πόσο λυπάμαι τα χρόνια που πήγαν χαμένα»,
  • «Κάποιο μυστικό»,

ο Μιχάλης Σουγιούλ, συνθέτης των

  • «Κάτι με τραβά κοντά σου»,
  • «Άσε τον παλιόκοσμο να λέει»,

και ο Ιωσήφ Ριτσιάρδης, ενώ ήταν η πρώτη που ερμήνευσε με τεράστια επιτυχία δημοτικοφανή τραγούδια, όπως

  • «Στη Λάρισα βγαίνει ο αυγερινός»,
  • «Ο Γιάννος κι η Παγώνα».

Κινηματογράφος

Ως ηθοποιός η Βέμπο συμμετείχε στις ταινίες

  • «η Προσφυγοπούλα» το 1938, στο ρόλο της Σοφίας Νάκου, που γύρισε με το συνθέτη Τόγκο Μιζράχι στην Αίγυπτο,
  • «Στέλλα» το 1955, στο ρόλο της Μαρίας και
  • «Στουρνάρα 288» το 1959 ως κυρία Τζένη και Σοφία Βέμπο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διαβάστε τα λήμματα

4η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1936 Cover-lite.jpg

Πολιτικά πρόσωπα

Πρωθυπουργός

Υπουργοί

Υποστηρικτές (1ο)

Οργανώσεις

Κανελλόπουλος Αλέξανδρος

Πολιτικά στελέχη

Αξιωματικοί

Λογοτέχνες

Καλλιτέχνες

Υποστηρικτές (2ο)
  • Θεολόγοι
  • Πανεπιστημιακοί
  • Πολιτικοί


Παραπομπές