Ζωρζ Ντυμεζίλ
Ο Ζωρζ Ντυμεζίλ, [γαλλικά: George Dumézil], Γάλλος εθνικιστής, γλωσσολόγος, ιστορικός, ανθρωπολόγος και θρησκειολόγος, γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου 1898 στο Παρίσι όπου και πέθανε στις 11 Οκτωβρίου του 1986.
Βιογραφία
Παππούς του ήταν ο Peter Dumézil, τεχνίτης του χαλκού στην πόλη Bayon και πατέρας του ο Jean Anatole Dumézil, που ήταν παθιασμένος με τις ξένες γλώσσες και τα Λατινικά. ο Ζωρζ κληρονόμησε το πάθος του για τα Λατινικά, ο οποίος στην ηλικία των εννέα ετών διάβαζε την Αινειάδα από το πρωτότυπο, ενώ είχε μάθει αρχαία ελληνικά και γερμανικά. Το χρόνο που αποφοίτησε από το γυμνάσιο μιλούσε έξι γλώσσες, μεταξύ τους τρεις αρχαίες, ενώ το 1916 γνώριζε και μιλούσε επιπλέον αραβικά και σανσκριτικά. Τον ίδιο χρόνο εισήχθη στην Ecole Normale Superieure μετά από εισαγωγικές εξετάσεις. Τον Μάρτιο του 1917 και έως το Φεβρουάριο του 1919, διέκοψε τις σπουδές του προκειμένου να υπηρετήσει θητεία ως αξιωματικός του Πυροβολικού στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου πολέμου. Τον Ιανουάριο του 1921 δίδαξε τμήμα Γάλλων φοιτητών στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, ενώ το 1922 επέστρεψε στη Γαλλία όπου δίδαξε ιστορία των θρησκειών και συγκριτική μυθολογία, υπό τη διεύθυνση του Antoine Meillet .
Τον Σεπτέμβριο του 1943 ο Ρουμάνος εθνικιστής φιλόσοφος Μίρτσεα Ελιάντε ταξίδεψε στη Γαλλία, όπου συναντήθηκε με διανοούμενους που υποστήριζαν το καθεστώς του Βισύ και ο Ντυμεζίλ. Στις 16 Σεπτεμβρίου 1945, ο Ελιάντε εγκαταστάθηκε στη Γαλλία όπου, μετά από πρόταση του Ντυμεζίλ ,εκλέχθηκε στη θέση του καθηγητή Θρησκευτικών σπουδών στη Πρακτική Σχολή Ανωτέρων Σπουδών, [Ecole des Hautes Etudes], στο Παρίσι, ενώ άρχισε να γράφει κυρίως στα γαλλικά κι έδωσε διαλέξεις σε θέματα θρησκευτικής ιστορίας στη Σορβόνη και σε άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.
Στις 26 Οκτωβρίου 1978 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, όπου διαδέχθηκε τον Jacques Chastenet, ο οποίος είχε αποβιώσει στις 7 Φεβρουαρίου του ίδιου χρόνου, ενώ στις 14 Ιουνίου του 1979 έγινε η επίσημη τελετή της υποδοχής του στην Ακαδημία. Μετά το θάνατο του ο Ντυμεζίλ αντικαταστάθηκε στην Ακαδημία, στις 16 Ιουνίου του 1988 από τον Pierre-Jean Rémy.
Εργογραφία
Ο Ντυμεζίλ μιλούσε και διάβαζε περισσότερες από τριάντα γλώσσες, γεγονός που του επέτρεπε να μελετά και να επιδίδεται στην εμβριθή μελέτη των αρχαίων κειμένων για τις μυθολογίες και τις θρησκείες των Ινδοευρωπαϊκών λαών. Το έργο του αποτελείται από τεράστιες σε έκταση και βάθος έρευνες για το σύνολο των ινδοευρωπαϊκών λαών, όμως το αληθινό ερευνητικό πάθος του ήταν η σκανδιναβική μυθολογία και με τους μύθους αλλά και τους θεούς των σκανδιναβικών χωρών διαμορφώθηκαν τόσο η πνευματική πορεία του όσο και η μεθοδολογία και τα θέματα που διαπερνούν το σύνολο του έργου του. Μελέτησε και ανέλυσε την τριμερή και ιεραρχική διαίρεση της κοινωνίας σε πολιτική-μαγικοθρησκευτική, πολεμική και παραγωγική λειτουργία. Οι μελέτες του σχετικά με τη θρησκεία και τις κοινωνίες των Ινδοευρωπαίων εξακολουθούν να αποτελούν υποδείγματα εμβαθύνσεως και ως τις μέρες μας ανοίγουν προοπτικές για πολλούς ερευνητές των ανθρωπιστικών επιστημών.
Μέσα από τις μελέτες του κατέληξε στην στην πεποίθηση ότι όλοι οι λαοί έχουν μια τριμερή κοινωνική οργάνωση, σύμφωνα με τις τρεις λειτουργίες της ανώτατης πολιτικής και ιερατικής εξουσίας, του πολέμου και της οικονομικής παραγωγής. Η θρησκεία κάθε λαού αντανακλούσε σε σημαντικό βαθμό αυτή την οργάνωση και κάθε θεός ήταν συνδεδεμένος με τη μία ή την άλλη από τις τρεις μορφές δραστηριότητας. Χρησιμοποιούσε την έκφραση «να ετοιμαστεί το πτώμα για τη νέα νεκροψία» όταν ήθελε να περιγράψει στη στιγμή που θεωρούσε κατάλληλη προκειμένου να αναθεωρηθούν και να διορθωθούν θέσεις που δεν τις πίστευε πλέον.
Στη Γαλλία ο Ντυμεζίλ ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε την στρουκτουραλιστική σύγκριση, δηλαδή αντί να συγκρίνει τους θεούς και τις αφηγήσεις διάφορων λαών από την άποψη του περιεχομένου, κατέφυγε στο σχηματισμό μιας φορμαλιστικής συγκρίσεως. Έτσι αντί να συγκρίνει έναν ινδικό και ένα ρωμαϊκό θεό, προκειμένου να αποκαλύψει τις μεταξύ τους ομοιότητες -συνήθης φόρμουλα κάθε θρησκευτικού συγκριτισμού-, θεωρούσε προτιμότερο να συγκρίνουμε τα πάνθεα μεταξύ τους, δηλαδή μάλλον τα σύνολα παρά τα στοιχεία, μάλλον τις σχέσεις παρά τους όρους.
Στις έρευνες του Ντυμεζίλ για την δομή του κόσμου των γερμανικών θεών βασίστηκε για τις μελέτες του ο Σουηδός μελετητής Στιγκ Βικάντερ. Ο Ντυμεζίλ όταν θέλει να επαληθεύσει την ετυμολογία του ονόματος ενός θεού ή ήρωα θεωρεί ότι το πλαίσιο πρέπει να ταιριάζει. Παράλληλα ερεύνησε το πεδίο της ινδοευρωπαϊκής μυθολογίας και παρατήρησε ότι η σχέση ανάμεσα στους κυριότερους θεούς αντιστοιχεί με τις κοινωνικές ομαδοποιήσεις στον κόσμο των ανθρώπων, όπου βρίσκουμε στην κλίμακα της κοινωνικής σπουδαιότητος και του κύρους, πρώτα από όλα τον βασιλιά και στο ίδιο επίπεδο τους Βραχμάνους. Μετά ακολουθεί η κάστα των πολεμιστών και, ως η κατώτερη ομάδα, οι γεωργοί και οι τεχνίτες. Για τους τελευταίους η κύρια έμφαση δίνεται στην γονιμότητα και διάφοροι θεοί είναι ενεργοί σε αυτό το πεδίο: πιο συγκεκριμένα μία σειρά θεαινών, εκτός από τους διδύμους τους Άσβιν.
Συγγραφικό έργο
Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα έργα του:
- «Ινδοευρωπαϊκοί γάμοι και δεκαπέντε Ρωμαϊκά ζητήματα», το 1996, εκδόσεις «Χατζηνικολής»,
- «Ο μαύρος καλόγερος στα γκρίζα ντυμένος θα μπει στη Βαρέν», το 1998, Εκδόσεις «Τραυλός».
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- -Βιογραφικό-Georges DUMÉZIL Ιστότοπος της Γαλλικής Ακαδημίας
