Καρλ Ορφ
Ο Καρλ Ορφ, [Carl Orff] Γερμανός εθνικιστής συνθέτης της κλασικής μουσικής, γεννήθηκε στις 10 Ιουλίου 1895 στο Μόναχο όπου και πέθανε στις 29 Μαρτίου 1982. Κηδεύτηκε και θάφτηκε στην μπαρόκ εκκλησία του μοναστηριού Andechs.
Ήταν παντρεμένος το 1920 σε πρώτο γάμο με την Alice Solscher και απέκτησαν το 1921 μία κόρη την Γκοντέλα, με την οποία έζησε ως το 1925 όταν πήραν διαζύγιο, σε δεύτερο το 1939, με την Alice Willert, σε τρίτο το 1954, με την Luise Rinser το 1954 και σε τέταρτο γάμο το 1960 με την Liselotte Schmitz.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Σε ηλικία πέντε ετών άρχισε μαθήματα πιάνου με τη μητέρα του, ενώ μελέτησε τσέλο και εκκλησιαστικό όργανο. Το 1912 αποφοίτησε από το Γυμνάσιο του Βίτελσμπαχ, όπου παρακολούθησε μαθήματα λατινικών και τα αρχαίων ελληνικών, τα οποία μπορούσε να διαβάζει από το πρωτότυπο και υπηρέτησε ως στρατιώτης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σπούδασε στην Ανωτάτη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου, [Akademie der Tonkunst], με δασκάλους τον Άντον Μπερν-Βάλμπρουν και τον Χέρμαν Τσίλχερ και από το 1920 παρακολούθησε μαθήματα σύνθεσης με τον Χάινριχ Καμίνσκι, [Heinrich Kaminski].
Συνέθεσε από πολύ νωρίς, μουσική, ενώ από το 1915 έως το 1917 ήταν διευθυντής ορχήστρας, της Munich Kammerspiele και από το 1917 έως 1919 στο Μάνχαϊμ και στο Ντάρμσταατ, όμως μετά από συμβουλή του φίλου του Curt Sachs, αφοσιώθηκε στη μελέτη αναγεννησιακών και πρώιμων μπαρόκ συνθετών και κυρίως του Claudio Monteverdi. Tο 1949 η ιστορία της Sophie Scholl, ήταν η αφορμή για την όπερα «Αντιγόνη», βασισμένη στην τραγωδία του Σοφοκλή, με κείμεν που μετέφρασε ο Friedrich Hölderlin, στα γερμανικά. Την περίοδο 1959-1960, δίδαξε ως καθηγητής στην Μουσική Ακαδημία του Μονάχου. Στον τάφο του αναγράφεται η λατινική φράση «Summus Finis», [«Το υπέρτατο τέλος»].
Μουσικό έργο
Οι συνθέσεις του διακρίνονται για τη διαύγεια, τον επιβλητικό ήχο και την προσωπική έκφραση. Εκτός από το διάσημο έργο του «Carmina Burana» σημαντικά είναι
- «Το φεγγάρι»,
- «Αντιγόνη»,
- «Οιδίπους Τύραννος»,
- «Προμηθεύς»,
- «Κάτουλι Κάρμινα»,
- «Ο θρίαμβος της Αφροδίτης».
Carmina Burana
Το 1937 ανέβασε με τεράστια επιτυχία στην Φρανκφούρτη, την καντάτα «Κάρμινα Μπουράνα», μελοποίηση ποιημάτων του 13ου αιώνα, γραμμένα στη γερμανική γλώσσα και στα λατινικά, με στίχους πικάντικους έως σόκιν. Η καντάτα είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας που ονομάζεται «Trionfi», [«Θρίαμβοι»], και περιλαμβάνει τα έργα «Catulli Carmina» και «Trionfo di Afrodite», αποτελείται από θρησκευτικά, ηθικά, σατιρικά, ερωτικά και τραγούδια της ταβέρνας και γράφηκε από σπουδαστές και κληρικούς. Μέρος της «Carmina Burana» αποτελεί το πασίγνωστο «O Fortuna», ένα ποίημα γραμμένο για τη μοίρα και την προσωποποίηση της, τη ρωμαϊκή θεά Fortuna. Η παράσταση αποτέλεσε μετά τον Β Παγκόσμιο πόλεμο την αφορμή να κατηγορηθεί για εθνικοσοσιαλιστκή στάση. Η επιτυχία του έργου βοήθησε να του ανατεθεί στη Βιέννη, η σύνθεση της μουσικής για το «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ και η σύνθεση του αντικατέστησε τη μουσική του Εβραϊκής καταγωγής Mendelssohn.
Η φιλία του με τον καθηγητή φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου Κουρτ Χούμπερ, [Kurt Huber], ιδρυτικού μέλους του αντιστασιακού κινήματος «Die Weiße Rose», [«Το Λευκό Ρόδο], ο οποίος εκτελέστηκε το 1943 από τη Gestapo, του επέτρεψε να αναφέρει μετά την πτώση του ναζισμού, ότι ήταν και ο ίδιος μέλος του, όμως καμία μαρτυρία δεν το επιβεβαιώνει. Αντιθέτως αναφέρεται ότι η γυναίκα του Χούμπερ τον παρακάλεσε να χρησιμοποιήσει την επιρροή του ώστε να γλιτώσει το θάνατο ο άντρας της και της απάντησε ότι σε αυτή την περίπτωση κινδύνευε και ο ίδιος. Αργότερα δημοσίευσε επιστολή συγνώμης προς τον Χούμπερ.
Μουσική μέθοδος
Από κοινού με την Dorothee Günther ίδρυσαν το 1924 τη Σχολή Γκύντερ, [Günther Schule], στην οποία ανέλαβε μέχρι το τέλος της ζωής του, τη θέση του διευθυντή και δίδασκαν έναν συνδυασμό μουσικής, χορού και γυμναστικής, ενώ το 1930 εκδίδει μια μέθοδο που ονομάζει «Schulwerk», [«σχολικό έργο»]. Επίσης στο τέλος της δεκαετίας του 1920 παρουσιάζει με τη βοήθεια του Karl Maendler, τα «Όργανα Orff», που προσφέρουν οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα στον μαθητή.
Ανέλαβε για λογαριασμό της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη δημιουργία μιας επιτυχημένης σειράς εκπομπών για παιδιά, που στάθηκε αφορμή να ασχοληθεί εκ νέου με την εκπαίδευση, την οποία είχε εγκαταλείψει το 1944 μετά από πιέσεις. Θεωρούσε ότι η μουσική πρέπει «ποτέ να μην διδάσκεται μόνη, αλλά πάντα συνδεδεμένη με κίνηση χορό και λόγο- όχι μόνο να την ακούν τα παιδιά αλλά να συμμετέχουν με ένα είδος ενεργής ακρόασης» και συμπλήρωνε «Πρώτα να πειραματίζονται, μετά να προσεγγίζουν τη μουσική θεωρητικά», ακολουθώντας τη διαδρομή τραγούδι, κίνηση, δραματοποίηση, και εκμάθηση κρουστών. Σχετικά υποστήριζε «Μίλα μου, ξεχνώ…δείξε μου, θυμάμαι… άσε με να εμπλακώ, καταλαβαίνω.»
Συγγραφικό έργο
Την περίοδο 1950 μέχρι το 1954, έχοντας τη βοήθεια της Gunild Keetman, παλαιάς μαθήτριας του στη «Güntherschule», ολοκληρώνει το πεντάτομο έργο
- «Μουσική για Παιδιά».
Ινστιτούτο Carl Orff
Με τη βοήθεια της κυβερνήσεως της Αυστρίας το 1960, ιδρύθηκε στο Salzburg το «Ινστιτούτο Carl Orff», το οποίο αποτελεί τμήμα του «Mozarteum», του Κρατικού Μουσικού Δραματικού Πανεπιστημίου. Το ίδιο περίπου χρονικό διάστημα συγκεκριμένα το 1964, το σύστημα μουσικής διδασκαλίας παρουσιάστηκε στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία της Πολυξένης Ματέυ Ρουσοπούλου.
Διακρίσεις
Ανακηρύχθηκε
- Επίτιμος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν το 1955, και το 1972 από *Επίτιμος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου το 1972, .
Του απονεμήθηκε:
- ο Μέγας Σταυρός του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, το 1972.
Εξωτερικές συνδέσεις
- Μουσικοκινητική αγωγή Carl Orff
- Carmina Burana
- O Fortuna Carmina Burana
