Γεώργιος Ροϊλός
Ο Γεώργιος Ροϊλός, Έλληνας ζωγράφος, ένας από τους σημαντικότερους του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνος, επιφανής εκπρόσωπος της «Ομάδας του Μονάχου», με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ιστορικά θέματα και την προσωπογραφία, γεννήθηκε το 1867 στην κωμόπολη Στεμνίτσα Γορτυνίας στο νομό Αρκαδίας και πέθανε στις 28 Αυγούστου 1928 στην Αθήνα.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Η οικογένεια του Ροϊλού κατάγονταν από τη Στεμνίτσα της επαρχίας Γορτυνίας στην Πελοπόννησο. Ο Γεώργιος σπούδασε στο Σχολείο Καλών Τεχνών από το 1881 έως το 1887, έχοντας ως καθηγητή τον Νικηφόρο Λύτρα και στη συνέχεια, με υποτροφία του κληροδοτήματος Κρήτση, εγκαταστάθηκε για σπουδές στο Μόναχο, όπου είχε δάσκαλο τον Νικόλαο Γύζη. Κατόπιν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι κοντά στους Πολ Λοράνς και Βενιαμίν Κονστάν στην Ακαδημία Julian. Ο Ροϊλός από το 1894 έως το 1903 δίδαξε Αγαλματογραφία ως καθηγητής στο Σχολείο των Τεχνών στη θέση του Σπύρου Προσαλέντη. Το 1904 πήγε στην Αγγλία. Στο Λίβερπουλ έγινε μέλος της Ακαδημίας των Τεχνών και στο Λονδίνο ήλθε σε επαφή με τον κύκλο του Άλμα Ταντέμα. Επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1910 άρχισε να διδάσκει πάλι στη Σχολή Καλών Τεχνών. Τόσο κατά τη διάρκεια του Ελληνοτουρκικού Πολέμου του 1897, όσο και κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους ο Ροϊλός συμμετείχε ως «πολεμικός» ζωγράφος.
Για το έργο του
Το έργο του Ροϊλού αποτελείται από ελαιογραφίες, τοπία, σκίτσα και γελοιογραφίες, ξυλογραφίες και χαρακτικά σχέδια. Επιπλέον, ασχολήθηκε με την προσωπογραφία, και τη ζωγραφική ιστορικών σκηνών, ένας καλλιτεχνικός τομέας στον οποίο διακρίθηκε. Ιδιαιτέρως γι’ αυτήν την κατηγορία έργων του οι πόλεμοι του 1897 και του 1912-1913 υπήρξαν πεδίο καλλιτεχνικής έμπνευσης για τον ζωγράφο. Έργο αυτής της περιόδου είναι «Η Μάχη των Φαρσάλων». Εξ άλλου, πολύ γνωστό στο ευρύ κοινό και χαρακτηριστικό δείγμα προσωπογραφίας αποτελεί το έργο «Οι ποιητές», στο οποίο απεικονίζει τους Προβελλέγγιο, Σουρή, Παλαμά, Δροσίνη, Πολέμη και Στρατήγη. Άλλα πορτραίτα που δημιούργησε είναι του Δ. Βικέλα και της πριγκίπισσας Υψηλάντη. Επίσης έργα του είναι τα «Αέρα τσολιά», «Χαίρε Ραβί», «Ιππόλυτος», «ο Σαλπιγκτής», «Έλληνες ναυτικοί ανασύρουν το πτώμα του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄». Γελοιογραφίες και χαρακτικά σχέδια δημοσιεύτηκαν στον Ρωμιό και στη Διάπλαση των Παίδων. Έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές. Ο συγγραφέας και αρχαιολόγος Αλέξανδρος Φιλαδελφέας έγραψε για την έκθεση του «Παρνασσού» το 1890: «... Αλλ’ οις έλθωμεν εις ισχυρόν τάλαντον λίαν εκπεφρασμένου τύπου εις τας σπουδάς του Γ. Ροϊλού νεαρού ζωγράφου σπουδάζοντος εισέτι εν Παρισίοις. Αι σπουδαί του αρκούσιν να καταδείξωσι την ισχυράν ιδιοφυίαν και την δαιμονίαν, άνευ υπερβολής δυνάμεθα να είπωμεν, δύναμιν μεθ’ ίσης ταχύτητος ως μέχρι τούδε, η Ελλάς εν τω Γεωργίω Ροϊλώ θα αποκτήση τον μέγαν αληθώς και εθνικόν ζωγράφον της. Διότι ουδείς μέχρι τούδε εξ όλων των διαπρεψάντων Ελλήνων καλλιτεχνών δύναται να αποκληθεί μέγας ... ».
Ο Γεώργιος Ροϊλός, μέλος της Ομάδας του Μονάχου, είναι ακαδημαϊκός ζωγράφος, πολυσύνθετος και πολύτροπος τόσο στα θέματα με τα οποία καταπιάνεται, όσο και στον τρόπο που ζωγραφίζει. Όσον αφορά τις επιδράσεις στο έργο του, είναι βέβαιο ότι έρχεται σε επαφή με μορφές του υπαιθρισμού και το έργο του Σεζάν. Εξ άλλου, στους πίνακες που είναι εμπνευσμένοι από τον πόλεμο του 1897 ο Ροϊλός προσεγγίζει καλλιτεχνικά τον Κύκλο του Λάιμπλ και τους Γάλλους ιμπρεσιονιστές. Ο Ροϊλός χρησιμοποιεί έντονα χρώματα και συνάμα απαλούς τόνους πού έρχονται σε ωραία αντίθεση με δυνατούς και μεστούς.
Ιστορία και ζωγραφική τέχνη
«Δεν ξέρω τι είναι οι πολεμικοί μου πίνακες -έλεγε στον Παύλο Νιρβάνα-, μπορεί να μην είναι αριστουργήματα. Θα μπορούσαν στο, μέλλον, να χρησιμεύσουν, στα στρατιωτικά σχολεία, για τη διδασκαλία της πολεμικής τακτικής και της ιστορίας του πολέμου». Με αφορμή τα λόγια του ζωγράφου θα πρέπει να αναφερθούμε στην ειδησεογραφική απεικόνιση, στη ζωγραφική ιστορικών σκηνών. Επειδή σ’ αυτούς τους ζωγραφικούς πίνακες υπάρχει η διάθεση για τεκμηρίωση, διακρίνονται από ρεαλισμό. Είναι γεγονός ότι τα ιστορικά ζωγραφικά θέματα είναι πολύ αγαπητά στο κοινό, διότι γίνονται εύκολα κατανοητά, καθ’ όσον δεν προϋποθέτουν ιδιαίτερη «κουλτούρα». Συγκινούν με τη θεματογραφία τους, έχουν επικό χαρακτήρα και μπορούν να παρουσιάζουν με εικαστικό τρόπο τόσο την επικαιρότητα όσο και στο παρελθόν. Οπωσδήποτε οι ιστορικοί πίνακες προσφέρουν αμεσότητα στον θεατή και του δίνουν τη δυνατότητα να δει κάποιο γεγονός με συναισθηματικό τρόπο. Μπορεί να λεχθεί ότι μετά τον Πέτερ φον Ες, ο οποίος εξιστόρησε ζωγραφικά την Επανάσταση του 1821 και αποτελεί σημείο αναφοράς για τον 19ο αιώνα, στη δύση του ίδιου αιώνα έρχεται ο Ροϊλός να ασχοληθεί και αυτός με την ιστορική επικαιρότητα. Από την ήττα του 1897 έως την εκστρατεία στην Ιωνία, και με ενδιάμεσους σταθμούς τον Μακεδονικό Αγώνα, τον αγώνα της Κρήτης και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, διαμορφώθηκε το κατάλληλο περιβάλλον για να ξεδιπλώσει το ταλέντο του ο Γεώργιος Ροϊλός.
Η καλλιτεχνική προσφορά του Ροϊλού λάμπρυνε τη ελληνική ζωγραφική τέχνη. Μαζί με τους Ν. Φερεκείδη, Γ. Στρατηγό, Λ. Κογεβίνα, τη Θάλεια Φλωρά-Καραβία και τον Γ. Προκοπίου απεικόνισαν τους πολέμους της εποχής τους και μας προσέφεραν σπουδαία έργα. Η θεματογραφία του περιλαμβάνει πολεμικές σκηνές από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 και των Βαλκανικών Πολέμων, διάφορες προσωπογραφίες, τοπία κ.ά. Αν και στο πρώιμο έργο του εκφράζεται ο αυστηρός γερμανικός ακαδημαϊσμός της «Σχολής του Μονάχου», στα τοπία της ώριμης περιόδου συναντάται η ιμπρεσιονιστική του ματιά, η οποία συνενώνει στο έργο του τόσο την καταξιωμένη παράδοση όσο και τη γόνιμη πρωτοπορία. Η συμβολή του στη νεοελληνική ζωγραφική δεν έχει αποτιμηθεί πλήρως. Η εκφραστική πληρότητα των έργων του και η περιγραφική επιδεξιότητά του αξιοποίησαν τις τάσεις των νεωτερικών ρευμάτων της εποχής του και κατέθεσαν στον κόσμο των Τεχνών ένα εικαστικό δημιούργημα μοναδικό. Ως καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, επηρέασε την επόμενη γενιά των Ελλήνων καλλιτεχνών. Ο Ροϊλός ενθάρρυνε τους μαθητές του να επιλέγουν τη δική τους κατεύθυνση, αντί να ακολουθούν το στενό πλαίσιο του καλλιτεχνικού καθεστώτος της εποχής.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Ροϊλός Γεώργιος–Georgios Roilos [1867-1927]
- Το κίτρινο πυργόσπιτο του Ροϊλού Νίκος Βατόπουλος, Εφημερίδα «Καθημερινή», 2 Ιουλίου 2016
Παραπομπές
