Δημήτριος Εμμ. Καλιτσουνάκης

Ο Δημήτριος Καλιτσουνάκης, [άλλη γραφή Καλιτσουνάκις ή Καλλιτσουνάκις] Έλληνας Νομικός, Φιλόσοφος και Οικονομολόγος, Πανεπιστημιακός καθηγητής στην έδρα της Πολιτικής Οικονομίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και της ίδιας έδρας στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε., επιστήμονας με διεθνή καταξίωση και ακτινοβολία, εκδότης και συγγραφέας, συνεργάτης του Δημητρίου Βεζανή, Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, υφυπουργός Εσωτερικών και Γενικός Διοικητής Κρήτης στην βραχύβια κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, γεννήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1888 στα Χανιά της Κρήτης και πέθανε στις 20 Ιανουαρίου 1982 στην Αθήνα. Η κηδεία του τελέστηκε στις 15:30' μετά το μεσημέρι της 21ης Ιανουαρίου και τάφηκε στο Α' νεκροταφείο Αθηνών .

Ήταν παντρεμένος με την Καίτη Βερυβάκη και από το γάμο τους απέκτησαν τρία παιδιά, δύο γιους ένας από τους οποίους ο Εμμανουήλ και μία κόρη, την Ελένη.

Δημήτριος Καλιτσουνάκης
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: 24 Οκτωβρίου 1888
Τόπος: Χανιά, Κρήτη (Ελλάδα)
Θάνατος: 20 Ιανουαρίου 1982
Τόπος: Αθήνα (Ελλάδα)
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Νομικός, φιλόσοφος Οικονομολόγος.

Βιογραφία

Πατέρας του Δημητρίου ήταν ο Εμμανουήλ Καλιτσουνάκης, μητέρα του η Ελένη το γένος Πιπάκη και πρεσβύτερος αδελφός του ήταν ο καθηγητής Ιωάννης Εμμ. Καλιτσουνάκης. Ο Δημήτριος διδάχθηκε τα εγκύκλια μαθήματα στο Δημοτικό σχολείο και στη συνέχεια στο Ελληνικό Σχολείο Χανίων, ενώ αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της πόλεως το καλοκαίρι του 1904.

Σπουδές

Tο Φθινόπωρο του 1905 εγγράφηκε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από το οποίο αναγορεύτηκε «αριστούχος διδάκτωρ» το 1909 και εργάστηκε ως δικηγόρος στην Αθήνα. Συμμετείχε και πολέμησε στην πρώτη γραμμή του Μετώπου στους Βαλκανικούς Πολέμους. Έπειτα από τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων μετέβη με υποτροφία για να σπουδάσει Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Ελληνική Κυβέρνηση συνέλαβε και εξόρισε εγκλείστους στην Σκύρο τους Γερμανούς υπηκόους στην Ελλάδα, η Γερμανική κυβέρνηση προέβη σε αντίποινα σε βάρος των Ελλήνων που βρίσκονταν στη Γερμανία. Τότε οι αρχές συνέλαβαν περί τους πενήντα Έλληνες, μεταξύ τους τον Δημήτριο και τον αδελφό του Ιωάννη Καλιτσουνάκη. τους οποίους περιόρισαν σε στρατόπεδο αιχμαλώτων κοντά στην πόλη Holzminden απ' όπου απελευθερώθηκαν μετά την λήξη του πολέμου και την ήττα της Γερμανίας .

Πανεπιστημιακή σταδιοδρομία

Το 1920 ο Δημήτριος διορίστηκε υφηγητής της Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Αναφερόμενος στην Μικρασιατική καταστροφή ο Καλιτσουνάκης γράφει: «...Η Ελλάς μετά την μικρασιατική καταστροφή ηδυνήθη, παρά τας δυσχερείας, να αντιμετωπίσει επιτυχώς, το οξύτατον πληθυσμιακόν πρόβλημα, διότι κατώρθωσε εις διάστημα ελαχίστων ετών να αφομοιώση εθνικώς, κοινωνικώς και οικονομικώς ολόκληρον τον τεράστιον τούτον πληθυσμόν και να παρουσιάση άξιον αληθινού θαυμασμού έργον». Σύμφωνα με τον καθηγητή ο εισρεύσας μικρασιατικός πληθυσμός ανήλθε σε 1.500.000 . Το 1923 ο Καλιτσουνάκης εξελέγη τακτικός καθηγητής στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε., ενώ τον ίδιο χρόνο διορίστηκε γενικός γραμματέας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Στη βραχύβια κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου ήταν υφυπουργός Εσωτερικών-Γενικός Διοικητής Κρήτης, από τις 26 Μαΐου 1932 ως τις 5 Ιουνίου 1932 . Ως καθηγητής, εκτός από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την ΑΣΟΕΕ, δίδαξε και στην Πάντειο Σχολή. Από το 1948 και ως το 1954 υπήρξε πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Στατιστικής και από το 1957 ως το 1960 ήταν πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Οικονομικών Επιστημών. Ο Καλιτσουνάκης, που εκλέχθηκε Πρύτανης της Α.Σ.Ο.Ε.Ε. τα Ακαδημαϊκά έτη 1945-46, 1951-52 και 1958-59 , αποχώρησε από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο το 1959 και του απονεμήθηκε ο τίτλος του Ομοτίμου καθηγητού. Το δεύετο μισό της δεκαετίας του '60 υπηρέτησε και ως πρόεδρος του ΕΛΚΕΠΑ, ενώ από το 1959 ως το 1961 ήταν πρόεδρος της Ελληνικής Ενώσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το όνομα του καθηγητή Δημητρίου Καλιτσουνάκη, σύμφωνα με δημοσίευμα στον ιστότοπο της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος αναφέρεται μεταξύ των ονομάτων των επιφανών Ελλήνων Μασόνων ως μέλος της Τεκτονικής Στοάς «Θέμις».

Τιμητικές διακρίσεις

Ο Καλιτσουνάκης τιμήθηκε με τον τίτλο του Ταξιάρχη του Σωτήρος. Εκλέχθηκε αντεπιστέλλον μέλος τής Ουγγρικής Στατιστικής Εταιρείας, της Μεξικανικής Στατιστικής Εταιρείας, της Οικονομετρικής Εταιρείας του Σικάγου, της Αμερικανικής Στατιστικής Εταιρείας καθώς και μέλος της Αμερικανικής Εταιρίας Οικονομικών Επιστημών. Το 1961 εκδόθηκε «Τιμητικός τόμος επί τη Έβδομηκονταετηρίδι Δημητρίου Έμμ. Καλιτσουνάκη, Οικονομία και Κοινωνία», που του επιδόθηκε σε ειδική τελετή στην Αρχαιολογική Εταιρία. Ο τόμος εκδόθηκε με ομόφωνη απόφαση τής Ελληνικής Εταιρίας Οικονομικών Επιστημών. H βιβλιοθήκη του Οικονομικού Πανεπιστημίου ψηφιοποίησε και διαθέτει μέσω του Διαδικτύου τα 727 τεύχη του «Αρχείου Καλιτσουνάκη» (περιοδικό Αρχείον Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών) , για τη διατήρηση της ιστορικής οικονομικής μνήμης του 20ου αιώνα . Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης απέκτησε τη συλλογή των βιβλίων του Δημητρίου Καλιτσουνάκη, έπειτα από την ευγενική δωρεά των παιδιών του, Ελένης και Μανόλη Καλιτσουνάκη.

Συγγραφικό έργο

Ο Καλιτσουνάκης, από το 1921 έως το 1970, εξέδωσε σε 50 ετήσιους τόμους με περισσότερες από 40.000 σελίδες δημοσιευμάτων, το περιοδικό

• «Αρχείον Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών», στο οποίο μεταξύ των συνεργατών του ήταν ο εθνικιστής Πανεπιστημιακός καθηγητής Δημήτριος Βεζανής.

Έγραψε και δημοσίευσε τα έργα:

• «Die Staatsvertràge Criechenlands mit dem Deutschen Reiche und ihre wirthsschaftliche Bedeutung» το 1915, εργασία στην οποία αναλύει την οικονομική συμφωνία μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας,
• «Die venezianische fïnanzverwaltung der jonische Insein» το 1915, όπου αναλύει τα οικονομικά προβλήματα των Ιονίων Νήσων υπό την Διοίκηση των Ενετών,
• «Die genossenschaftliche Bewegung in Griechenland und im dem Balkanlândern» το 1916, στην οποία εξετάζει τα προβλήματα τα συνεταιριστικά προβλήματα στην Ελλάδα και στις Βαλκανικές χώρες,
• «Το εργατικόν ζήτημα / κατά την έκτην γερμανικήν έκδοσιν...διασκευασθείσαν δε και εν τισί συμπληρωθείσαν υπό Δημήτρη Καλιτσουνάκι» το 1920 & 1921, δίτομο έργο του Η. Herkner προσαρμοσμένο στην Ελληνική πραγματικότητα, εκδότης «Ελευθερουδάκης & Μπαρτ»,
• «Ο Μαρξισμός», Αθήνα 1920, εκδότης «Ελευθερουδάκης & Μπαρτ»,
• «Aι σημερινοί τάσεις προς εθνικοποίησιν» το 1921, ο εναρκτήριος λόγος του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στην οποία αναλύει με διορατικότητα τα προβλήματα των εθνικοποιήσεων,
• «Περί συνεταιρισμών και ιδίως έν Ελλάδι θεωρία και πράξις» το 1924, αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Παπαναστασίου,
• «Πολιτική Επιστήμη» το 1925,
• «Θεωρία του Χρήματος και Πολιτική της Νομισματικής Εξυγιάνσεως» το 1926,
• «Δημόσια Οικονομία» το 1929.
• «Ιστορία της Πολιτικής Οικονομίας» το 1929,
• «Μαθήματα Οικονομικής Στατιστικής» το 1929,
• «Περί Τιμαρίθμου, Στατιστικής, Οικονομικών Συγκυριών, Εθνικού Πλούτου και Εισοδήματος» το 1930,
• «Οικονομική Πρόγνωσις, ο ρυθμός εν τη Οικονομία. Συμβολή εις την Μορφολογίαν της Κεφαλαιοκρατικής Οικονομίας», το 1930,
• «Ο Καπνός» το 1931,
• «Κοινωνικές Ασφαλίσεις» το 1935,
• «Ρικάρντο, ο ιδρυτής της θεωρητικής οικονομικής» το 1938, στο οποίο αναλύει τη συμβολή του ιδρυτή της θεωρητικής οικονομικής στην εξέλιξη της Αγγλικής κλασσικής σχολής.
• «Ιστορία του Οικονομικού Βίου» το 1942, η οποία εκδίδεται συνεχώς μέχρι το 1960,
• «Εφηρμοσμένη Πολιτική Οικονομία» το 1943,
• «Εξαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη» το 1947,
• «Γενικές Αρχές Οικονομικής Πολιτικής» το 1955,
• «Η Ελλάς και η ολοκλήρωση της Ευρώπης» το 1960.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Δημήτριος Ε. Καλιτσουνάκης (Χανιά 1886-Αθήνα 1982)
• Καλιτσουνάκης, Δημήτριος ygeiaonline.gr
• Δημήτρης Καλιτσουνάκης-Βιογραφικά στοιχεία Α. Κακαβάς, Αφιέρωμα στο περιοδικό «Επιστημονική Σκέψη», Αθήνα 1982
• Η βιβλιοθήκη Δημητρίου Καλιτσουνάκη Ελένη Μουζουράκη-Θοδωρής Σταματάκης
• Καλιτσουνάκης Δημήτριος Μεγάλη Στοά της Ελλάδος

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org