Ρόμπερτ Κέιγκαν

Ο Ρόμπερτ Κέιγκαν, (Robert Kagan) [το επίθετο του αποδίδεται και ως Κάγκαν], νεοσυντηρητικός συγγραφέας και ιστορικός εβραϊκής καταγωγής, γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1958 στην Αθήνα. Είναι μακροχρόνιος υποστηρικτής μιας επιθετικής, παρεμβατικής εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, ο Κέιγκαν έχει διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στη διαμόρφωση της νεοσυντηρητικής ατζέντας για περισσότερες από δύο δεκαετίες.

Συμμετοχές:
"Brookings Institution", ανώτερο στέλεχος
"Foreign Policy Initiative", συνιδρυτής, μέλος του διοικητικού συμβουλίου
"Henry Jackson Society", διεθνής υποστηρικτής
"Project for the New American Century", συνιδρυτής και πρώην συν-διευθυντής
"Carnegie Endowment for International Peace", πρώην ανώτερο στέλεχος
"U.S. Committee on NATO" ,πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου
"Council on Foreign Relations", μέλος
"Weekly Standard", αρχισυντάκτης
"The New Republic", αρχισυντάκτης
"Washington Post": αρθρογράφος μηνιαίας στήλης
"German Marshall Fund", πρώην συνεργάτης
"American Committee for Peace in the Caucasus", μέλος
"Committee for the Liberation of Iraq", πρώην μέλος συμβουλευτικού συμβουλίου
"Public Interest", συντάκτης

Ο Κέιγκαν ήταν συνιδρυτής του think tank "Project for the New American Century" (PNAC) (Σχέδιο για τον Νέο Αμερικανικό Αιώνα) και βοήθησε στην οικοδόμηση της υποστήριξης στην εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ καθ' όλη τη δεκαετία του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Στα πρώτα χρόνια της κυβέρνησης Ομπάμα, επανέλαβε αυτόν τον ρόλο ως συνιδρυτής της "Foreign Policy Initiative" (Πρωτοβουλία Εξωτερικής Πολιτικής), μιας ομάδας που διαδέχθηκε την PNAC. Έχει διατελέσει σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής των αμερικανών Ρεπουμπλικανών υποψηφίων προέδρων καθώς και των κυβερνήσεων των Δημοκρατικών, μέσω του "Foreign Affairs Policy Board", ενώ γράφει μηνιαία στήλη για τις παγκόσμιες υποθέσεις στην Washington Post.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016, ο Κάγκαν εγκατέλειψε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα λόγω της υποψηφιότητας του κόμματος του Ντόναλντ Τραμπ και υποστήριξε την υποψήφια των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον, για την προεδρία.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Ρόμπερτ γεννήθηκε στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια της παραμονής του ζεύγους Ντόναλντ Κάγκαν και Μύρνα Νταμπρούσκι στην Ελλάδα. Ο πατέρας του, Εβραίος της Λιθουανίας που μετανάστευσε στις ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1940 θεωρείται ο επιφανέστερος Αμερικανός ιστορικός της Αρχαίας Ελλάδας. Το magnus opus του, είναι η τετράτομη ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Ο μικρότερος αδερφός του, Φρέντερικ Κέιγκαν είναι επίσης πολιτικός αναλυτής στο American Enterprise Institute, ο οποίος βοήθησε στην προώθηση της "αύξησης των στρατευμάτων" των ΗΠΑ στο Ιράκ. Η σύζυγός του, Βικτόρια Νούλαντ, είναι βετεράνος διπλωμάτης, πρώην αναπληρώτρια σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ντικ Τσένυ, βοηθός υπουργού Εξωτερικών για ευρωπαϊκές και ευρασιατικές υποθέσεις στην κυβέρνηση Ομπάμα, και αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Μπάιντεν.

Καριέρα

Ο Κέιγκαν ξεκίνησε την καριέρα του στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ως σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του βουλευτή Τζακ Κεμπ, ενός μελλοντικού υποψήφιου αντιπροέδρου, ο οποίος συνδεόταν στενά με τη πολεμοχαρή πτέρυγα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (τα επονομαζόμενα και ως γεράκια). Στη συνέχεια, μετά από ένα πέρασμα από το επιτελείο σχεδιασμού πολιτικής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Κέιγκαν διορίστηκε από τον Έλιοτ Άμπραμς το 1985 επικεφαλής του Γραφείου Δημόσιας Διπλωματίας, το οποίο δημιουργήθηκε για να προωθήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς τους αντικομμουνιστές αντάρτες "Κόντρα" στη Νικαράγουα. Ο Κέιγκαν υπηρέτησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ μέχρι το 1988, εγκαταλείποντας την κυβέρνηση για να γίνει διανοούμενος στη δημόσια σφαίρα (στις ΗΠΑ ονομάζονται public intellectuals).

Το 1997, σε μια προσπάθεια να πιέσουν την κυβέρνηση Κλίντον να ακολουθήσει μια "ρεϊγκανική" εξωτερική πολιτική, ο Κέιγκαν και ο βετεράνος νεοσυντηρητικός Μπιλ Κρίστολ συνίδρυσαν το PNAC. Μεταξύ άλλων γερακίστικων πολιτικών, η ομάδα διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην οικοδόμηση της υποστήριξης της ελίτ για μια εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, εκδίδοντας μια ανοιχτή επιστολή μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου με το επιχείρημα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να απαντήσουν με εισβολή στο Ιράκ "ακόμη και αν τα στοιχεία δεν συνδέουν άμεσα το Ιράκ με την επίθεση".
Ο Κέιγκαν διατήρησε την υποστήριξή του στον πόλεμο στο Ιράκ, ακόμη και όταν πολλοί από τους ισχυρισμούς του σχετικά με τη σύγκρουση -συμπεριλαμβανομένου ότι θα τερματιζόταν σύντομα και ότι οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης Μπους για τα όπλα μαζικής καταστροφής στη χώρα θα επιβεβαιώνονταν- αποδείχθηκαν εντελώς ανακριβείς. «Αυτό που χρειάζεται στο Ιράκ δεν είναι πιο έξυπνα σχέδια, αλλά περισσότερα αμερικανικά στρατεύματα για να παρέχουν την ασφάλεια που θα κάνει οποιοδήποτε σχέδιο εφαρμόσιμο. Ακόμη και εκείνοι που επιδιώκουν μια έξοδο από το Ιράκ το συντομότερο δυνατό θα πρέπει να κατανοήσουν την ανάγκη για άμεση αύξηση των αμερικανικών στρατευμάτων ώστε να υπάρξει η απαραίτητη σταθερότητα, ώστε η ενδεχόμενη αποχώρηση να μην προκαλέσει χάος και κατάρρευση του ιρακινού κράτους».

Τον Μάρτιο του 2009, περίπου την εποχή που ο πρόεδρος Ομπάμα ανακοίνωσε ένα σχέδιο αύξησης των στρατευμάτων στο Αφγανιστάν, ο Κάγκαν και ο Κρίστολ ξεκίνησαν την Foreign Policy Initiative (FPI). Μεταξύ των πρώτων τοποθετήσεων του Κέιγκαν εκ μέρους της ομάδας, ήταν η προώθηση της κλιμάκωσης του πολέμου στο Αφγανιστάν και επίκριση της κυβέρνησης Ομπάμα επειδή δεν υιοθέτησε μια πιο συγκρουσιακή γραμμή για το Ιράν.

Τον Φεβρουάριο του 2016, ο Κάγκαν εγκατέλειψε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (αναφερόμενος στον εαυτό του ως "πρώην Ρεπουμπλικανό") επιρρίπτοντας της ευθύνη στην αδράνεια του Ρεπομπλικανικού κόμματος που επέτρεψε να αναδειχθούν μορφές σαν τον Ντόναλντ Τραμπ. Έχει αρθρογραφήσει εκτενώς στην Washington Post κατά της διακυβέρνησης Τραμπ, ενώ επανήλθε στο θέμα τον Νοέμβριο του 2023 με ένα άρθρο με τίτλο : «Μια δικτατορία του Τραμπ είναι όλο και πιο αναπόφευκτη. Θα πρέπει να σταματήσουμε να προσποιούμαστε», προεικάζοντας την επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως υποψήφιου Προέδρου του Ρεπουμπλικανικού κόμματος.

Δημοσιεύσεις

Of Paradise and Power: America and Europe in the New World Order (2003)

Η αντίσταση στο κίνημα για τον πόλεμο στο Ιράκ από την Ευρώπη και αλλού ώθησε τον Κέιγκαν, ο οποίος τότε εργαζόταν στο "Carnegie Endowment for International Peace", να οξύνει τις θέσεις του για τον αμερικανικό παρεμβατισμό. Σε ένα άρθρο του 2002 για το "Policy Review" που αποτέλεσε τη βάση για το βιβλίο του "Of Paradise and Power: America and Europe in the New World Order (2003)", ο Κέιγκαν υποστήριξε: «Στο τόσο σημαντικό ζήτημα της εξουσίας -την αποτελεσματικότητα της εξουσίας, την ηθική της εξουσίας, την επιθυμία για εξουσία- οι αμερικανικές και οι ευρωπαϊκές προοπτικές αποκλίνουν. Η Ευρώπη απομακρύνεται από την εξουσία, ή για να το θέσω λίγο διαφορετικά, κινείται πέρα από την εξουσία σε έναν αυτοτελή κόσμο νόμων και κανόνων και διακρατικών διαπραγματεύσεων και συνεργασίας. Εισέρχεται σε έναν μεταϊστορικό παράδεισο ειρήνης και σχετικής ευημερίας, στην υλοποίηση της "Αιώνιας Ειρήνης" του Καντ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, εν τω μεταξύ, παραμένουν βυθισμένες στην ιστορία, ασκώντας εξουσία στον άναρχο κόσμο του Χομπς, όπου οι διεθνείς νόμοι και κανόνες είναι αναξιόπιστοι και όπου η πραγματική ασφάλεια και η υπεράσπιση και προώθηση μιας φιλελεύθερης τάξης εξακολουθούν να εξαρτώνται από την κατοχή και τη χρήση στρατιωτικής ισχύος.» .

Superpowers Don't Get to Retire (2014)

Ένα βασικό θέμα στο έργο του Κέιγκαν αφορά στη διατήρηση της "φιλελεύθερης παγκόσμιας τάξης", η οποία, όπως πιστεύει, ισοδυναμεί με ένα διεθνές κρατικό σύστημα που επιβάλλεται από τις ΗΠΑ. «Κατά την άποψή μου, η προθυμία των Ηνωμένων Πολιτειών να χρησιμοποιήσουν βία και να απειλήσουν να χρησιμοποιήσουν βία για να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους και τη φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη ήταν ένα ουσιαστικό και αναπόφευκτο μέρος της διατήρησης αυτής της παγκόσμιας τάξης από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου», έγραψε το 2014 στην Washington Post. Ο Κέιγκαν εξέθεσε αυτή την άποψη σε ένα μακροσκελές δοκίμιο που δημοσίευσε το ίδιο έτος στην εφημερίδα The New Republic με τίτλο "Superpowers Don't Get to Retire" (Οι υπερδυνάμεις δεν αποσύρονται). Το άρθρο υποστήριζε ότι η ενεργός, δυναμική παρέμβαση των ΗΠΑ στις υποθέσεις άλλων χωρών είχε αναδιαμορφώσει το διεθνές σύστημα προς το καλύτερο. Ο Κέιγκαν προειδοποίησε ότι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιβάλουν τη θέλησή τους στο διεθνές σύστημα, θα το κάνουν άλλες δυνάμεις.

Διαμαρτυρόμενος για την πολεμική κόπωση της κοινής γνώμης και την απροθυμία της κυβέρνησης Ομπάμα να επέμβει στη Συρία και την Ουκρανία, μεταξύ άλλων, ο Κάγκαν προειδοποίησε ότι δεν υπάρχει καμία δημοκρατική υπερδύναμη που να περιμένει στα παρασκήνια για να σώσει τον κόσμο αν η σημερινή δημοκρατική υπερδύναμη δεν το κάνει. Ορισμένα φιλελεύθεροι και νεοσυντηρητικοί χαιρέτισαν το κομμάτι ως απάντηση στον επικρατούντα δημόσιο σκεπτικισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τη χρήση βίας στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τους New York Times, «χτύπησε τέτοιο νεύρο στον Λευκό Οίκο που πολλοί στο κατεστημένο της εξωτερικής πολιτικής θεώρησαν μέρος της ομιλίας του κ. Ομπάμα [τον Ιούνιο του 2014] στο West Point, όπου περιέγραφε ένα στενότερο όραμα για την αμερικανική δύναμη στις παγκόσμιες υποθέσεις, ως αντίκρουση της άποψης του Κέιγκαν». .

The Jungle Grows Back: America and Our Imperiled World (2018)

Στο βιβλίο αυτό, ο Κέιγκαν αναφέρεται και πάλι στην φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων που δημιουργήθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, προειδοποιώντας ότι χωρίς την αδιάκοπη υπεράσπιση και προστασία των ΗΠΑ, αυτή η τάξη θα καταρρεύσει σε μια αναρχία. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι «η φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων είναι σαν ένας κήπος, τεχνητός και πάντα απειλούμενος από τις δυνάμεις της φύσης. Μπορεί να διατηρηθεί, μόνο με έναν επίμονο, ατελείωτο αγώνα ενάντια στα ζιζάνια που εργάζονται διαρκώς για να την υπονομεύσουν από μέσα και να την καταβάλουν από έξω». Τα ζιζάνια είναι χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Βόρεια Κορέα στο εξωτερικό, ενώ στο εσωτερικό είναι δεξιοί πολιτικοί που αναβιώνουν τον εθνικισμό και τον τοπικισμό. Επικρίνει την "αυτοσυγκράτηση" της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Ομπάμα και την εξωτερική πολιτική του "Πρώτα η Αμερική" της κυβέρνησης Τραμπ, ωστόσο αναγνωρίζει ότι και οι δύο απευθύνονται σε πολλούς Αμερικανούς που λαχταρούν να έχουν μια κανονική χώρα που δεν θα είναι ο αστυνόμος του κόσμου. Ωστόσο, κατά τον Κέιγκαν, ο πλούτος, η ευημερία, και η ισχύ των ΗΠΑ μόνο με αυτά τα μέσα διασφαλίζεται.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• [Ρόμπερτ Κέιγκαν στην «Κ»: Μπορεί να δούμε μέχρι και απόσχιση πολιτειών]

Σημείωση

^α Το βιβλίο έχει κυκλοφορήσει και στα ελληνικά με τίτλο: «Παράδεισος και εξουσία: Η Αμερική και η Ευρώπη στη νέα τάξη πραγμάτων»

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org