Αλέξανδρος Σχινάς

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Αλέξανδρος Σχινάς, Έλληνας αναρχικός που έγινε γνωστός για τη δολοφονία του Βασιλιά Γεωργίου Α' στη Θεσσαλονίκη, γεννήθηκε το 1870 στο χωριό Κανάλια του Βόλου [1] ή σύμφωνα με άλλες πηγές στο Ασβεστοχώρι [2] ή στις Σέρρες [3] και αυτοκτόνησε στις 6 Μαΐου 1913, όταν σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, έπεσε στο κενό, από το παράθυρο του αστυνομικού τμήματος, όπου ήταν κρατούμενος.

Αλέξανδρος Σχινάς

Βιογραφία

Σπούδασε Ιατρική και στη συνέχεια εργάστηκε ως υπάλληλος στο φαρμακείο του αδερφού του Ηρακλή Σχινά στο Βόλο και αργότερα μετανάστευσε στις Η.Π.Α. όπου εργαζόταν στην κουζίνα του ξενοδοχείου Μπελβεντέρ, στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. Επέστρεψε στο Βόλο ύστερα από παραμονή ενός περίπου χρόνου, και αναμείχθηκε στην δράση του Εργατικού Κέντρου του Βόλου, εκδίδοντας περιοδικό σοσιαλιστικών τάσεων αν και ο ιστορικός Γιάννης Κορδάτος υποστηρίζει πως «...ήταν άγνωστος στο Βόλο» [4], ενώ εργάστηκε ως δάσκαλος και είχε υπηρετήσει στην Αγουλινίτσα και την Κατερίνη.

Η δολοφονία

Ο βασιλιάς Γεώργιος Α’, στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων είχε εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη, όπου κάθε απόγευμα συνήθιζε να κάνει τον περίπατό του στην προκυμαία. Το απόγευμα της 5ης / 18ης Μαρτίου 1913, γύρω στις 5 και τέταρτο το απόγευμα, ενώ ο βασιλιάς συνοδεύονταν μόνο από τον υπασπιστή του, ταγματάρχη Φραγκούδη, ο Σχινάς τον πλησίασε στην περιοχή του Λευκού Πύργου και τον πυροβόλησε μία φορά με περίστροφο. Αμέσως μετά επιχείρησε να πυροβολήσει και τον Φραγκούδη, ο οποίος πρόλαβε να τον αφοπλίσει και τον παρέδωσε σε δύο Κρητικούς χωροφύλακες. Ο βασιλιάς που είχε πληγεί θανάσιμα στην καρδιά και τους πνεύμονες του, εξέπνευσε στη διάρκεια της μεταφοράς του στο ιατρείο του «Παπάφειου Ιδρύματος». Ο Σχινάς μεταφέρθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα Φαλήρου Θεσσαλονίκης, όπου υποβλήθηκε σε ανάκριση από τον πρωτοδίκη Βασίλη Κανταρέ και τον γραμματέα Γιαννιώτη, ενώ στη συνέχεια ανέλαβαν τις ανακρίσεις ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάμπρου, ο πρόεδρος Πρωτοδικών Βάσης και ο εισαγγελέας Εφετών Ρωμανός. Οι αρχές διερευνούσαν τα κίνητρα του και αναζητούσαν πιθανούς εντολείς ή ηθικούς αυτουργούς και αρνήθηκε να καταθέσει οτιδήποτε, ενώ όταν όμως ρωτήθηκε από έναν αξιωματικό «αν δεν λυπάται καθόλου την πατρίδα του», απάντησε πως «είναι ενάντια στα κράτη και τις κυβερνήσεις». Η αρχική κυβερνητική ανακοίνωση έλεγε πως ο βασιλιάς είχε πέσει θύμα «του ανισόρροπου σοσιαλιστή Αλέξανδρου Σχινά, από τον Βόλο». Η τότε ελληνική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι ο Σχινάς που έπασχε από φυματίωση, από τις κακές συνθήκες διαβίωσης και τον υποσιτισμό, ήταν αλκοολικός και κίνητρό του είχε τη ληστεία, ενώ σύμφωνα με μία πηγή, η βασίλισσα Όλγα τον επισκέφθηκε στα κρατητήρια και συνομίλησε περί τις τρεις ώρες μαζί του.

Το τέλος

Αλέξανδρος Σχινάς

Στις 22 Απριλίου / 6 Μαΐου , και λίγες μέρες πριν οδηγηθεί στο δικαστήριο, μεταφερόμενος στον πάνω όροφο του κτηρίου όπου εκρατείτο, ««διέφυγε της προσοχής των χωροφυλάκων και ηυτοκτόνησε πεσών εκ του παραθύρου»», ενώ σύμφωνα με μαρτυρία του ανακριτή Βασίλη Κανταρέ το 1938 [5] , στον ιστορικό Γιάννη Κορδάτο, ανώτατος αξιωματικός της χωροφυλακής, τον πέταξε από το παράθυρο, από τον τρίτο όροφο του Διοικητηρίου. Οι φάκελοι της ανάκρισης κάηκαν από πυρκαγιά που ξέσπασε το 1914, σε καμπίνα του ατμόπλοιου «Ελευθερία» στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπου φυλάσσονταν για να μεταφερθούν στον Πειραιά, αν και δεν επιβεβαιώνεται από κανέναν ερευνητή ή ιστορικό, ενώ το το πτώμα του εξαφανίστηκε και η πληροφορία πως είχε ταφεί στο νεκροταφείο της Αγίας Παρασκευής αποδείχθηκε ψεύτικη.

Εκτιμήσεις

Φήμες που κυκλοφόρησαν τον ήθελαν όργανο των Βουλγαρικών ή των Γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, ώστε να δολοφονηθεί ο αγγλόφιλος Γεώργιος και να ανεβεί στον θρόνο ο γερμανόφιλος Κωνσταντίνος, όμως ο πρίγκιπας Νικόλαος, διοικητής της Θεσσαλονίκης, φρόντισε να γίνει γνωστό ότι ο δράστης της δολοφονίας του βασιλιά, ήταν Έλληνας και τον δολοφόνησε επειδή στο παρελθόν ο βασιλιάς είχε αρνηθεί να του χορηγήσει οικονομική βοήθεια, κάτι που είχε υποστηρίξει, αρχικώς, και ο ίδιος ο Σχινάς.

Σε βιβλίο που έγραψε ο αντιστράτηγος Λεωνίδας Παρασκευόπουλος αναφέρει, [6] ότι επισκέφτηκε τον πρίγκιπα Νικόλαο για να τον συλλυπηθεί [7] και όταν αναφέρθηκε στον «ανισόρροπο αναρχικό δολοφόνο», εκείνος δάκρυσε και του είπε «Δεν είναι έργο αναρχικών αλλά πολιτικών εξωτερικών συμφερόντων». Επίσης ο στρατηγός, πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Δημοκρατίας Θεόδωρος Πάγκαλος, έγραψε [8] ότι βασιλιάς ήταν «θύμα των γερμανικών βλέψεων επί της Βαλκανικής».

Σε ανταπόκριση από την Θεσσαλονίκη, η οποία δημοσιεύτηκε [9] στην εφημερίδα «Εμπρός» στις 7 Μαρτίου 1913, περιγράφεται το «πορτραίτο» του δράστη:

«[…] Εκ της ανακρίσεως δεν προέκυψαν στοιχεία επιβαρύνοντα άλλα πρόσωπα. Ο δολοφόνος είνε έκφυλος, αλήτης, ουχί βεβαίως παράφρων, πάντως όμως ανισόρροπος ζων δι επαιτείας. Προ επταετίας εις ουδεμίαν σχέσιν ευρίσκετο μετά της ενταύθα αδελφής του. Αφίκετο ενταύθα προ 20 ημερών εξ’ Αθηνών, μετά ολιγοήμερον διαμονήν εν Βόλω οπόθεν διήλθε. Εις τινας πλησιάζοντας αυτόν τελευταίως ανέπτυσσε περιέργους ιδέας περί σοσιαλισμού, ότι όλοι οι άνθρωποι, εκτός ολίγων, θα είνε ίσοι, ότι δεν θα υπάρχουσι πλέον πλούσιοι και πτωχοί και ότι οι εργάτες θα εργάζωνται μόνο δύο ώρας την ημέραν. […] Έζη εις εν άθλιον χάνι, δίδων δύο γρόσια την ημέραν δια τον ύπνον του. Δεν έτρωγε παρά μόνο γάλα. Είχεν εγγραφή προ ετών εις την Ιατρικήν Σχολήν του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν εφοίτησε σοβαρώς. Ήτο αποδιοπομπαίος τράγος εις την οικογένειάν του […]. Εις υποβληθείσας εις αυτόν ερωτήσεις απαντά μετά ειρωνίας. «Τι είχες με τον Βασιλέα» ερωτά ο ανακριτής. «Προ δύο ετών υπέβαλα μίαν αναφοράν εις το Παλάτι ζητών βοήθεια και ο υπασπιστής με εξεδίωξε με τρόπον βάναυσον».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. Αλέξανδρος Σχινάς «Αντιεξουσιαστές Καλαμάτας»
  2. Η Θεσσαλονίκη των πολιτικών δολοφονιών Εφημερίδα «Η Καθημερινή»
  3. Γεώργιος Α’: Θύμα ενός αναρχικού και ανισόρροπου δολοφόνου Istoria.Gr
  4. [Γιάννη Κορδάτου, «Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας», 5ος τόμος, σελ. 311]
  5. [«...Είπε ότι στην αρχή, παρ’ όλο το ξύλο που έφαγε ο Σχινάς, δεν έβγαλε τσιμουδιά, αλλά μια-δυο μέρες ύστερα, άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε πράχτορες Γερμανούς και μάλιστα τον Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε, αν και έλεγε πως υπάρχουν και άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα. […] Ο Σχινάς δεν ήταν μανιακός κι ανισόρροπος. Ίσα-ίσα τα είχε τετρακόσια και, όπως διαπιστώθηκε, έκανε ταξίδια στην Γερμανία και την Αυστρία. Η δολοφονία οργανώθηκε στο Βερολίνο ή στη Βιέννη»] «Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας», 5ος τόμος, σελ. 314
  6. [«Η θλίψις μου εκ της αναμνήσεως του θανόντος πατρός του ήτο ακόμα ζωηρά, όπως επίσης ζωηρά ήσαν τα κατά της Γερμανίας αισθήματά του, τα οποία συνεμερίζετο με τον πατέρα του. Εις τας πρώτας μου λέξεις, ας τους απηύθυνα ίνα τον συλλυπηθώ και αποδοκιμάσω τον, ως ενόμιζον αναρχικόν, δολοφόνον Σχινάν, δακρύων διεμαρτυρήθη ζωηρότατα και μου ετόνισεν ότι η δολοφονία του Βασιλέως δεν είναι έργον των αναρχικών, αλλ’ έργον πολιτικών εξωτερικών συμφερόντων»] Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, «Αναμνήσεις», τόμος Α’, σελ. 161
  7. Η 5η Μαρτίου στην ιστορία History Report
  8. [«…Διεδόθη τότε ότι επρόκειτο περί αναρχικού και ανισόρροπου, αλλά φαίνεται ότι τούτο δεν ήτο αληθές…Ο διευθύνων τότε τας ανακρίσεις Β. Κανταρές, προσωπικός φίλος μου, μου …. εξέφρασε την πεποίθησί του ότι ο Σχινάς δεν ήτο ανισόρροπος ούτε αναρχικός, αλλ’ ότι υπήρξεν όργανον ανθρώπων οι οποίοι ενήργουν προς εξυπηρέτησιν των συμφερόντων ξένης δυνάμεως, η οποία είχε συμφέρον να θέση εκ ποδών τον αείμνηστον Βασιλέα Γεώργιον, ούτινος ήσαν γνωστά τα θερμά υπέρ της Αγγλίας αισθήματα. […] Ακολουθών το γνωστόν αστυνομικόν δόγμα ‘Ζήτησον τον ωφελούμενον του εγκλήματος’ και λαμβάνων υπόψη ότι μετά εν έτος εξ’ αφορμής μιας άλλης υπόπτου βασιλικής δολοφονίας (του Αρχιδουκός της Αυστρίας εν Βοσνία), εξερράγη ο Παγκόσμιος Πόλεμος, έχει το δικαίωμα πας τις να εξαγάγη το συμπέρασμα ότι ο αείμνηστος Βασιλεύς έπεσε θύμα των εν τη Βαλκανική βλέψεων της Γερμανίας»] Θεόδωρος Πάγκαλος «Απομνημονεύματα», σελ. 279-280
  9. Η δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου Α’ kalyterotera.gr