Αναστάσιος Χρηστομάνος
Ο Αναστάσιος Χρηστομάνος, Έλληνας χημικός, Πανεπιστημιακός καθηγητής και θεμελιωτής της Χημείας στην Ελλάδα, γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου 1841 στη Βιέννη και πέθανε στις 2 Οκτωβρίου 1906 στην Αθήνα.
Παντρεύτηκε το 1866, με την Αθηνά Lindermayer, κόρη του Βαυαρού γιατρού του βασιλιά Όθωνα και της Αικατερίνης Προκοπίου Μπενιζέλου, και απέκτησαν πέντε παιδιά, τέσσερις γιους μεταξύ των οποίων τον μετέπειτα λογοτέχνη Κωνσταντίνο Αναστ. Χρηστομάνο και τον γιατρό και Πανεπιστημιακό καθηγητή Αντώνιο Χρηστομάνο και μία κόρη, την Αικατερίνη, μετέπειτα σύζυγο Λασκαρίδου, ενώ εγγονή του ήταν η κορυφαία ζωγράφος Σοφία Λασκαρίδου.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του ήταν ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος από το Μελένικο, [γεννήθηκε το 1815 και πέθανε το 1861], ο οποίος μετακόμισε κοντά σε συγγενείς του στη Βιέννη σε ηλικία οχτώ χρονών και σπούδασε ζωγραφική αλλά και στην Εμπορική σχολή, ενώ άσκησε το επάγγελμα του εμπόρου. Εκεί το 1839 παντρεύτηκε την Μαρία Καζάση, [ο πατέρας της από τη Νάουσα και η μητέρα της Αυστριακή] και το 1855 εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα.
Σπουδές
Παρακολούθησε μαθήματα με δασκάλους τον μουσουργό Αλέξανδρο Κατακουζηνό, το γιατρό Κωνσταντίνο Θεσπιέα από τη Θήβα, το γιατρό Εμμανουήλ Αθανασίου από τις Σέρρες, το μετέπειτα ιερέα στη Μασσαλία Δεπάστα, και τον μετέπειτα επίσκοπο Πατρών, Κύριλλο Χαιρωνίδη. Νεαρός βοηθούσε ως αναγνώστης στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου της Βιέννης, όμως το πάθος του για τη χημεία τον οδηγούσε να παρακολουθεί σαν ακροατής στο Πολυτεχνείο τα μαθήματα των καθηγητών Pisko και Schroetter. Φοίτησε 4 χρόνια στο Βιοτεχνικό γυμνάσιο και το 1858 πήρε το απολυτήριό του, ένατος μεταξύ των 200 αποφοίτων του. Σπούδασε χημεία στο Πολυτεχνείο Βιέννης και στα Πανεπιστήμια του Γκύσσεν, του Βερολίνου, της Καρλσρούης από το 1859 έως το 1861 και της Χαϊδελβέργης και εργάστηκε ως χημικός στη Φραγκφούρτη και στη Μόσχα.
Ακαδημαϊκή καριέρα
Το 1862 έχοντας διδακτορικό τίτλο, καλεσμένος από την Ελληνική Κυβέρνηση και τον Επαμεινώνδα Δεληγεώργη τότε υπουργό Παιδείας, δίδαξε φυσική στο Εθνικό Διδασκαλείο Αθηνών και διορίστηκε καθηγητής φυσικής στη Σχολή Τεχνών του Πολυτεχνείου. Το 1863 έγινε υφηγητής [1] στις 13 Απριλίου του 1866 εκλέχθηκε έκτακτος καθηγητής και από τις 18 Ιανουαρίου 1868 έως το 1906, ήταν τακτικός καθηγητής της Γενικής Πειραματικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δίδαξε δηλαδή για σχεδόν 40 χρόνια, ενώ την περίοδο 1897-1898, διατέλεσε πρύτανης του ιδρύματος και με δική του πρόταση ιδρύθηκε [2] η Φυσικομαθηματική Σχολή και αποσπάστηκαν από τη Φιλοσοφική σχολή τα τμήματα Φυσικής και Μαθηματικών.
Ίδρυσε με προσωπικά του έξοδα το χημείο στην Ελλάδα, στο υπόγειο του Εθνικού Διδασκαλείου Αθηνών, εκπόνησε τα προγράμματα χημείας για τα Γυμνάσια, κατάρτισε τη συλλογή οργάνων φυσικής-χημείας για τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και ανέλυσε τις σκωρίες και εκβολάδες τού Λαυρίου. Το 1866 μελέτησε τις εκρήξεις του ηφαιστείου στη Σαντορίνη, όπου ανακάλυψε τα ίχνη των προϊστορικών κατοικιών. Το 1883, ανέλαβε τη διοργάνωση και την εποπτεία του δημοτικού φωτισμού Αθηνών, ενώ το 1889, έκανε την πρώτη απόπειρα περιγραφής της λίμνης της Βουλιαγμένης [3] και επισήμανε τις ιαματικές ιδιότητες των νερών της, όπως και πολλών άλλων ιαματικών πηγών στην Ελλάδα, ενώ ήδη από το 1887 έως το 1889, είχε μελετήσει και επιμεληθεί τη δημιουργία του Χημείου της οδού Σόλωνος 104, που είναι γνωστό ως «Παλαιό Χημείο».
Διακρίσεις
Του απονεμήθηκαν
- ο Αργυρούς Σταυρός των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος το 1871
και χρίστηκε
- ιππότης του Χρυσού Σταυρού του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος το 1881.
Επιστημονικό έργο
Πήρε μέρος σε πολλά επιστημονικά συνέδρια και σε αποστολές στη Λειψία το 1872, στη Βουδαπέστη και τη Βιέννη το 1889, στο Παρίσι το 1900, το Βερολίνο το 1903 και το 1906 στη Ρώμη. Έγραψε 73 συγγράμματα και διατριβές όπως
- «Αναλυτική χημεία», το 1864,
- «Ελληνική ονοματοθεσία των χημικών πράξεων και χημικών ουσιών»,
- «Στοιχεία χημείας», το 1878,
- «Πίνακες Αναλυτικής Χημείας», το 1885,
- «Μέγα εγχειρίδιον της χημείας», έργο σε δύο τόμους, το 1887,
- «Εισαγωγή εις την ανόργανον και οργανικήν χημείαν», το 1891.
Εξωτερικές συνδέσεις
- Ψηφιακή βιβλιοθήκη Ανέμη
- Περί δημοσίας εκπαιδεύσεως Εργαστήριο Ερευνών Νεοελληνικής Φιλοσοφίας
Βιβλιογραφία
- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία, Αθήνα, Εκδόσεις Πυρσός, τόμος ΚΔ'
- Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τόμος 9Β'.
Παραπομπές
- ↑ [Λόγος εναρκτήριος στις 2 Μαΐου 1864]
- ↑ Αναστάσιος Χρηστομάνος, ιδρυτής της Φυσικομαθηματικής Σχολής 24grammata.gr
- ↑ Βουλιαγμένη: βουτιά στα βάθη της στοιχειωμένης λίμνης Περιοδικό «Focus»
