Αντώνιος Σιγάλας
Ο Αντώνιος Σιγάλας Έλληνας φιλοκομμουνιστής, Πανεπιστημιακός καθηγητής της παπυρολογίας και παλαιογραφίας στην έδρα της Μεσαιωνικής και Νέας Ελληνικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, γεννήθηκε στις 5 Απριλίου 1890 στη Σύρο και πέθανε στις 19 Οκτωβρίου 1981 στην Αθήνα.
 |
|---|
| Συνοπτικές πληροφορίες |
| Γέννηση: 5 Απριλίου 1890 |
| Τόπος: Σύρος (Ελλάδα) |
| Θάνατος: 19 Οκτωβρίου 1981 |
| Τόπος: Αθήνα (Ελλάδα) |
| Υπηκοότητα: Ελληνική |
| Ασχολία: Πανεπιστημιακός καθηγητής, |
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Ο Αντώνιος Σιγάλας σπούδασε Μεσαιωνική και Νέα Ελληνική Φιλολογία στο Μόναχο της Γερμανίας, όπου το 1915, ανακηρύχθηκε διδάκτορας. Το 1920 μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και διορίστηκε συντάκτης τού Ιστορικού Λεξικού τής Ελληνικής Γλώσσης, αρχικά ως έκτακτος το 1920 και ως τακτικός μετά το 1924 και ως τον διορισμό του στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το 1926 διορίσθηκε Καθηγητής στην έκτακτη αυτοτελή έδρα της Παπυρολογίας και Παλαιογραφίας. Το 1940 ανακηρύχθηκε Τακτικός καθηγητής στην έδρα της Μεσαιωνικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πέραν των μαθημάτων της έδρας του δίδαξε εισαγωγή στις φιλολογικές επιστήμες, Βυζαντινή διπλωματία και Χρονολογία, ενώ συνέβαλε στη δημιουργία τμημάτων ξένων γλωσσών για τους φοιτητές καθώς και φοιτητικής λέσχης στην οποία διατέλεσε επόπτης. Μαθητής του υπήρξε ο γνωστός ιστορικός Απόστολος Βακαλόπουλος.
Ο Σιγάλας με τις επιστημονικές του γνώσεις συνέβαλε στην δημιουργία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης και διατέλεσε Πρόεδρος της Εφορευτικής της Επιτροπής. Υπήρξε Πρόεδρος της Εφορίας που ίδρυσε το πρώτο λαϊκό Πανεπιστήμιο, ενδιαφέρθηκε για την ίδρυση Κρατικών Αρχείων στη Μακεδονία και τη Θράκη, Εθνικού Λαογραφικού Μουσείου και Βιβλιοθήκης στη Φλώρινα, πρωτοβουλίες που δεν ολοκληρώθηκαν εξ αιτίας της κηρύξεως του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1939 ο Σιγάλας επισκέφθηκε τη βιβλιοθήκη του Φιλεκπαιδευτικού συλλόγου «Ο Κυριακίδης» της Ναούσης και κατέγραψε το περιεχόμενό της. Η καταγραφή του αποτελεί μαρτυρία αναγνωρίσεως της αξίας του θησαυρού, της ακμής της Αργυρουπόλεως του Πόντου. Ο Σιγάλας από τους 5.000 τόμους της βιβλιοθήκης, πιστοποίησε μόνο 968 έντυπους τόμους, 70 χειρόγραφα, ένα φιρμάνι και 5 κώδικες. Μεταξύ των εντύπων τόμων, όπως γράφει ο καθηγητής, υπάρχουν αρκετά πολύτιμα βιβλία, παλαιές εκδόσεις αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, σπάνιες εκδόσεις Βενετίας και Βιέννης, οι περισσότεροι τόμοι της σειράς Μαρασλή και πολλά άλλα χρήσιμα βιβλία, ενώ τα χειρόγραφα και οι κώδικες έχουν ιδιαίτερη αξία για τη μελέτη της Ιστορίας της ακμάζουσας Ορθοδόξου Ελληνικής Κοινότητας της Αργυρουπόλεως.
Ο Σιγάλας πρωτοστάτησε στη δημιουργία της «Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών» και εκλέχθηκε στη Διοικούσα Επιτροπή της Ιδρύσεως της, ενώ είναι ο συντάκτης του πρώτου της καταστατικού. Στη συνέχεια εκλέχθηκε στο πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο [1] της Εταιρείας και το 1939 εξελέγη Αντιπρόεδρος θέση την οποία διατήρησε έως το 1942, διάστημα στο οποίο ο Σιγάλας έδρασε ως προεδρεύων [2] εξαιτίας των ασχολιών του Προέδρου της Εταιρείας Κωνσταντίνου Μερκουρίου ως Δημάρχου Θεσσαλονίκης, και την καθοδήγησε στα πρώτα βήματά της. Στη διάρκεια της κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, λόγω της γερμανομάθειας του υπήρξε μεταφραστής του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Γενικής Διοικήσεως της Μακεδονίας καθώς και Πρόεδρος του Αδελφάτου του Σανατορίου Ασβεστοχωρίου. Ο Σιγάλας που εντάχθηκε στην οργάνωση «Ελευθερία», συνελήφθη και φυλακίστηκε για την πατριωτική δράση, ενώ στη συνέχεια εντάχθηκε στο κομμουνιστικό Ε.Α.Μ., λόγος για τον οποίο το 1946 απολύθηκε [3] με απόφαση επιτροπής που συνεδρίασε υπό την προεδρία του Στυλιανού Γονατά, από το Πανεπιστήμιο, σε εφαρμογή του Θ' Ψηφίσματος [4], και συνέχισε την επιστημονική του δραστηριότητα στην Αθήνα και το Μόναχο. Στην επιστροφή του στην Πανεπιστημιακή έδρα αντιτάχθηκε ο εθνικιστής καθηγητής Περικλής Βιζουκίδης.
Μνήμη Αντωνίου Σιγάλα
Τον καιρό της Κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα ο Σιγάλας αγωνίστηκε με σθένος για την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Ήταν πολύ φειδωλός στα λόγια, τον βασάνιζε η σωστή και άψογη έκφραση, ήθελε να είναι απόλυτα σαφής και σίγουρος γι' αυτό που έλεγε. Υπήρξε υπέροχος, πνευματικός Άνθρωπος. Τιμώντας τη μνήμη του, το «Κέντρο Εκδηλώσεων-Ομιλιών» (Κ.Ε.Ο.) εξέδωσε μια μελέτη για τη ζωή και το έργο του Σιγάλα, που υπήρξε ο πρώτος του Πρόεδρος.
Εργογραφία
Ο Σιγάλας ανέλαβε και διεκπεραίωσε διάφορες επιστημονικές αποστολές στο Άγιο Όρος και στη Δυτική Μακεδονία και δημοσίευσε τα αποτελέσματα τους σε διάφορα περιοδικά. Μεταξύ άλλων έγραψε και δημοσίευσε τα έργα:
- «Ιστορία της Ελληνικής γραφής», Θεσσαλονίκη 1934,
- «Ο Άγιος Δημήτριος και γνήσιος Ελληνικός πατριωτισμός», Θεσσαλονίκη 1940.
Όπως δημοσιεύει ο καθηγητής Αντώνιος Σιγάλας οι πολεμιστές του Σαρανταπόρου έλεγαν ότι είδαν «με τα μάτια των τον Πολιούχον της Θεσσαλονίκης έφιππον επί λευκού ίππου, φέροντα λευκήν χλαμύδα» να προκαλεί την τύφλωση των Τούρκων στρατιωτών «ώστε να μην ημπορούν να κάμουν αποτελεσματικήν χρήσιν των πυροβόλων των».
- «Η ελληνική καταγωγή των Καθολικών της Σύρου»,
- «Από την πνευματικήν ζωήν των Ελληνικών κοινοτήτων της Μακεδονίας: Αρχεία και βιβλιοθήκαι Δυτικής Μακεδονίας» Θεσσαλονίκη 1939,
- «Ιστορία της ελληνικής γραφής: μετά εισαγωγής»,
- «Εκλαϊκευμένα Μελετήματα», δίτομο έργο το 1970 και το 1971,
- «Βασικά προβλήματα προφοράς, γραφής, ορθογραφίας», Αθήνα 1975.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΣΙΓΑΛΑΣ «Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών»,
- Έργα του Αντωνίου Σιγάλα Ψηφιακή βιβλιοθήκη Ανέμη
- Αντώνιος Σιγάλας (1890-1981) Τόμος 22ος, Θεσσαλονίκη 1982
Παραπομπές
- ↑ [Η «Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών» ιδρύθηκε το Σάββατο 29 Απριλίου 1939. Tο πρώτο διοικητικό της συμβούλιο απαρτιζόταν από τους: Κωνσταντίνο Μερκουρίου ως πρόεδρο, Αντώνιο Σιγάλα ως αντιπρόεδρο, Αλέξανδρο Λέτσα ως γενικό γραμματέα, Ιωάννη Βασδραβέλη ως ταμία, Γεώργιο Τσιστόπουλο ως έφορο, Στίλπωνα Κυριακίδη, Κωνσταντίνο Μικρού, Δημήτριο Μισυρλή, και Χαράλαμπο Λέκα ως συμβούλους.]
- ↑ Αντώνιος Σιγάλας-Πρόεδροι ΕΜΣ.
- ↑ Οι απολυόμενοι ανώτατοι υπάλληλοι. Εφημερίδα «Εμπρός», 12 Οκτωβρίου 1946, σελίδα 4η.
- ↑ [Θ' Ψήφισμα «περί εξυγιάνσεως των Δημοσίων Υπηρεσιών».]
