Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Λεόντιος

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυρός Λεόντιος το κοσμικό του όνομα ήταν Aντώνιος Λεοντίου, καθηγητής θεολόγος, απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που διατέλεσε Μητροπολίτης Πάφου, γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου 1896 στην Λεμεσό και πέθανε στις 26 Ιουλίου 1947 στην Λευκωσία.

Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Λόντιος

Βιογραφία

Πατέρας του Αντώνιου Λεοντίου ήταν ο σιδηρουργός Σάββας Λεοντίου, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Άγιος Δηµητριανός της Πάφου, και µητέρα του ήταν η Eλένη Xατζή Aντώνη από τη Λεμεσό. Η οικογένεια τους, που την αποτελούσαν οι γονείς και τα παιδιά τους Χριστόδουλος και Λεόντιος, κατοικούσε σε οικία στην οδό Βασιλείου του Μακεδόνος, όπου γεννήθηκε ο Αντώνιος, ο οποίος βαπτίστηκε από τον Αγαθοκλή Ζαφειρόπουλο. Παρακολούθησε τα μαθήματα της εγκυκλίου εκπαιδεύσεως στο Δηµοτικό Σχολείο της Λεµεσού, όπου διακρίθηκε για την επιµέλεια και τις επιδόσεις του, και μετά την ολοκλήρωση τους γράφτηκε στο Hµιγυµνάσιο της πολέως. Tον Iούλιο του 1910, γνώρισε τους ασκητές µοναχούς, τους αυτάδελφους Kύριλλο και Nήφωνα, οι οποίοι διέµεναν σε κελιά που υπήρχαν γύρω από τον ναό του Aγίου Γεωργίου Xαβούζας, της κοινότητας Aγίας Φυλάξεως, και ήταν αγιογράφοι. O Αντώνιος εντυπωσιάστηκε και χωρίς να ενηµερώνει τους γονείς του, κατέφευγε στον ναό του Αγίου Γεωργίου, και συνδέθηκε μαζί τους. Στις 15 Iουλίου 1911, ένας αµαξάς µε το όνοµα Iορδάνης, ενηµέρωσε τη µητέρα του για τις εκεί επισκέψεις του, µε αποτέλεσµα αυτή να αντιδράσει και να προσπαθήσει να τερµατίσει την πορεία του Αντώνιου προς τον μοναχισμό, όμως το 1913 η Ελένη Χατζή Αντώνη πέθανε.

O Αντώνιος, ο οποίος την εποχή του θανάτου της μητέρας του ήταν µαθητής της Πέµπτης τάξεως του Hµιγυµνασίου της Λεμεσού, αποφάσισε να εγκαταλείψει τις σπουδές του και στις 16 Mαρτίου 1913, λίγο καιρό μετά το θάνατο της μητέρας του, κατέφυγε στη Mονή του Aγίου Γεωργίου του Aλαµάνου, προκειμένου να αφοσιωθεί στον ασκητισμό. H ενέργεια του συνάντησε την αντίδραση τόσο του πατέρα και του αδελφού του, που τον αναζήτησαν µε τη συνδροµή της αστυνοµίας. Ο Αντώνιος αναγκάστηκε να καταφύγει στην Λάρνακα, όπου τον εντόπισε κάποιος αμαξάς με το όνομα Γιακουμής, ο οποίος ήταν γνωστός του πατέρα του και ειδοποίησε την οικογένεια Λεοντίου. Η αστυνομία που τον αναζητούσε τον συνέλαβε και στη συνέχεια, όταν ο πατέρας του µετέβη στη Λάρνακα για να τον παραλάβει, ο Αντώνιος τον έπεισε για την ορθότητα της αποφάσεως του να ακολουθήσει τον μαναστικό βίο και ο πατέρας του αφού τον οδήγησε ο ίδιος στη Mονή του Aγίου Γεωργίου του Aλαµάνου τον άφησε να επιλέξει ο ίδιος το μέλλον του.

Εκκλησιαστικός βίος

Στις 16 Απριλίου 1913 ο Αντώνιος Λεοντίου ρασοφορέθηκε, σε ηλικία δεκαεπτά ετών, στη Μονή Αγίου Γεωργίου, ενώ στις 20 Aυγούστου 1915, ο αδελφός του Χριστόδουλος υπέγραψε συμφωνητικό με τους μοναχούς Κύριλλο και Νήφωνα, που ανέλαβαν να διδάξουν αγιογραφία στον Αντώνιο σε διάστημα τριών ετών µε αµοιβή τριάντα λίρες ετησίως ως δίδακτρα και εννέα λίρες για τη διατροφή του Λεόντιου. Το 1916 απεβίωσε ο πατέρας του και το 1918, ο Αντώνιος αποχώρησε από την Μονή του Aγίου Γεωργίου του Aλαµάνου και επέστρεψε στην Λεμεσό, αμέσως μετά την διάλυση της Μονής. Στη γενέτειρα του και με την οικονομική στήριξη του αδελφού του Χριστόδουλου ολοκλήρωσε την παρακολούθηση των μαθημάτων της Πέμπτης τάξεως του Γυμνασίου κι ένα χρόνο αργότερα αποφοίτησε ολοκληρώνοντας τις Γυμνασιακές του σπουδές με βαθμό Άριστα. Η γνωριμία του με τον τότε Μητροπολίτη Κιτίου Νικόδημο (Μυλωνά) αποτέλεσε σταθμό στη ζωή του Αντώνιου, καθώς ο Μητροπολίτης τον έθεσε υπό την προστασία του και τον χειροτόνησε ιεροδιάκονο στον ναό της Aγίας Nάπας Λεµεσού, στις 16 Iουνίου 1919, λίγες ημέρες μετά την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο. Εκείνη την ημέρα ο Αντώνιος µετονοµάστηκε σε Λεόντιο, επιλέγοντας το όνοµα του παππού του, από την πλευρά του πατέρα του. Ο Μητροπολίτης Νικόδημος, τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, έστειλε τον Λεόντιο στην Aθήνα, µε υποτροφία της Mητροπόλεως Kιτίου, για θεολογικές σπουδές στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Tον Nοέµβριο του 1923, ο Λεόντιος ολοκλήρωσε τις σπουδές του µε βαθµό δέκα άριστα, οπότε και επέστρεψε στην Λεμεσό.

Ο Λεόντιος υπηρέτησε ως ιεροδιάκονος της Mητροπόλεως Kιτίου και καθηγητής Θρησκευτικών στο Iεροδιδασκαλείο της Λάρνακος, όµως, στις αρχές Iουλίου του 1926, αποδέχθηκε την πρόσκληση του Mητροπολίτη Πάφου Iακώβου (Aντζουλάτου) για να υπηρετήσει ως ιεροκήρυκας της Mητροπόλεως Πάφου και καθηγητής Θρησκευτικών στο Γυµνάσιο της πόλεως και απομακρύνθηκε από τον Μητροπολίτη Νικόδημο (Μυλωνά). O Λεόντιος υπηρέτησε στη Mητρόπολη Πάφου και στο Γυµνάσιο της πόλεως µέχρι τον Iούνιο του 1928, οπότε, έλαβε πρόσκληση του Αμίλκα Αλιβιζάτου, τότε Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής τον οποίο ο Λεόντιος είχε καθηγητή, να επιστρέψει στην Ελλάδα και ως υπότροφος της Ελληνικής Κυβερνήσεως µετέβη στη Nέα Yόρκη. Στην Αμερικανική μεγαλόπολη ο Λεόντιος γράφτηκε στο λεγόµενο Θεολογικό Iνστιτούτο, [General Theological Seminary], όπου φοίτησε για δύο χρόνια και παρακολούθησε διάφορα επιπρόσθετα µαθήµατα, ώστε να διευρύνει τις γνώσεις του στη Θεολογία, ενώ παρακολούθησε μαθήματα Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.

Μητροπολίτης Πάφου

Τον Δεκέµβριο του 1929, όταν απεβίωσε ο τότε Mητροπολίτης Πάφου Iάκωβος, ο Λεόντιος προτάθηκε για τον κενό επισκοπικό θρόνο. Η πρόταση στο πρόσωπο του έγινε αποδεκτή από την πλευρά της Κυπριακής αριστεράς, ενώ η εθνικιστική και συντηρητική πλευρά της Κύπρου στήριξαν αρχικά την υποψηφιότητα του Σιναΐτη Aρχιµανδρίτη Aνδρόνικου (Bρυωνίδη) από τον Στατό της επαρχίας Πάφου, ο οποίος προτάθηκε από Kυπρίους της Aιγύπτου, όμως τελικά επιλέχθηκε, ομόφωνα, ο Λεόντιος για τη θέση του Μητροπολίτη Πάφου. Ο Λεόντιος ολοκλήρωσε τις σπουδές του στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Μάιο του 1930 και υπέβαλε τη μελέτη υπό τον τίτλο

  • «Εκκλησία και Κράτος κατά τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία», για την απόκτηση του μεταπτυχιακού τίτλου από το Θεολογικό Ινστιτούτο.

Λίγο καιρό αργότερα αναχώρησε για την Κύπρο, όπου στις 3 Aυγούστου 1930, χειροτονήθηκε Ιεροµόναχος και ακολούθως, στις 6 του ίδιου µηνός, Mητροπολίτης Πάφου από τον Aρχιεπίσκοπο Kύπρου Kύριλλο Γ'. Μετά την ενθρόνισή του και ύστερα από την εξορία των Μητροπολιτών Κιτίου Νικοδήμου (Μυλωνά) και Κυρηνείας Μακαρίου (Μυριανθέα) για τον ρόλο τους στα Οκτωβριανά του 1931, ο ίδιος απέφυγε την εξορία καθώς απουσίαζε από την Κύπρο, ανέλαβε την πνευματική καθοδήγηση καθώς και την τοποτηρητεία των Μητροπόλεων Κιτίου και Κυρηνείας, αλλά και αυτήν του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, το 1933, ύστερα από την εκδημία του Αρχιεπισκόπου Κυρίλλου Γ'.

Ως μητροπολίτης ο Λεόντιος κατέβαλε προσπάθειες να ανεβάσει το μορφωτικό επίπεδο του κλήρου και να διαδώσει τον ευαγγελικό λόγο. Φρόντισε για τη διάδοση των Ελληνικών γραμμάτων και τεχνών και την διαφύλαξη της Ελληνικής εθνικής ταυτότητος των Κυπρίων και προσπάθησε να επανεντάξει στην Ορθοδοξία τους Λινοβάμβακους, τους Κύπριους κρυπτο-χριστιανούς. Το 1938 διενήργησε έρανο, ο οποίος απέφερε το ποσό των 345 λιρών, υπέρ των πληγέντων από σεισμό κατοίκων της Τουρκίας. Στις 8 Νοεμβρίου 1940 εξέδωσε εγκύκλιο, με την οποία προέτρεπε όσους επιθυμούσαν να προσφέρουν στους εράνους υπέρ του αγωνιζόμενου Ελληνικού στρατού, αρραβώνες, κοσμήματα, χρυσά και αργυρά νομίσματα. Παράλληλα φρόντισε την διαμονή περί των έξι χιλιάδων Ελλαδιτών προσφύγων που εγκατέλειψαν την Ελλάδα λόγω της Κατοχής, όμως το 1946, αν και πιεζόταν να προχωρήσει σε καταδίκη του κομμουνισμού, εξέδωσε απλώς διαφωτιστική εγκύκλιο, ακολουθώντας τη γνωμάτευση του πανοικουμενιστή Αμίλκα Αλιβιζάτου, σύμφωνα με την οποία «...η καταδίκη πολιτικής θεωρίας από την Εκκλησία ήταν αντικανονική και αυτό που μπορούσε να γίνει, σε περίπτωση που διαδίδονταν μέσω αυτής αντιθρησκευτικές ιδέες, ήταν να διαφωτιστεί κατάλληλα ο λαός».

Αρχιεπίσκοπος Κύπρου

Το 1947, δεκατέσσερα χρόνια μετά το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυρίλλου Γ', οι Βρετανοί κατακτητές της Κύπρου επέτρεψαν τη διενέργεια αρχιεπισκοπικών εκλογών και επέτρεψαν την επιστροφή του ενός εκ των απελαθέντων ιεραρχών, του Μητροπολίτη Μακαρίου Κυρηνείας, καθώς ο Μητροπολίτης Κιτίου Νικόδημος είχε πεθάνει στην εξορία. Οι κάλπες για την εκλογή Αρχιεπισκόπου στήθηκαν στις 20 Ιουνίου 1947. Η εθνικιστική και η συντηρητική παράταξη υποστήριξαν την εκλογή ως Αρχιεπισκόπου του Σιναίου Πορφυρίου και η αριστερά τον Λεόντιο, ο οποίος εξελέγη, αν και πριν τις εκλογές δήλωνε ότι δε θα δεχόταν εκλογή του. Στις 12 Ιουλίου 1947 απεύθυνε ιστορικό διάγγελμα προς τους Έλληνες της Κύπρου, τους οποίους καλούσε σε εντατικότερο εθνικό αγώνα.

Συγγραφικό έργο

Ο Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος έγραψε και δημοσίευσε, μεταξύ άλλων, τα έργα:

  • «Ο Αρχιεπίσκοπος Πάσης Κύπρου και Νέας Ιουστινιανουπόλεως Πρόεδρος παντός Ελλησπόντου», το 1925,
  • «Ηθική κατάστασις των κοινοτήτων ημών», το 1926.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι