Γενοκτονία

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Η γενοκτονία (σύνθετος όρος εκ της λέξεως: γένος + -ο- + -κτονία <κτείνω, μεταφραστικό δάνειο από τη γαλλική génocide <αγγλική genocide, συνδυάζοντας τα συνθετικά geno-, από την ελληνική λέξη «γένος», και -cidium από τη λατινική λέξη για τη δολοφονία) [1] περιγράφει τη συστηματική, σκόπιμη και μαζική εξόντωση και αφανισμός ενός ολόκληρου έθνους ή μιας φυλετικής ομάδας που προκαλείται με δολοφονίες, με πρόκληση σωματικών ή ψυχικών τραυμάτων, με περιορισμό των κυήσεων ή παρεμπόδιση των γεννήσεων, εκτοπισμό και άλλες παρομοίου είδους μεθόδους και πρακτικές. Η γενοκτονία ορίζεται ως «το κορυφαίο των εγκλημάτων» ή ως το απόλυτο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, ακριβώς διότι σκοπός είναι να εξαλειφθεί τμήμα του πληθυσμού της.

Genoside.jpg

Η γενοκτονία στην Ελληνική γλώσσα

Ο όρος γενοκτονία εμφανίστηκε στις Ελληνικές εφημερίδες τους μήνες Μάρτιο [2] και Απρίλιο [3] του 1948 χρησιμοποιήθηκε επισήμως, για πρώτη φορά, στις 21 Μαΐου του 1948 σε ψήφισμα [4] της Βαλκανικής επιτροπής του Ο.Η.Ε., η οποία κατήγγειλε ως «κακούργημα γενοκτονίας» (crime of genocide) το παιδομάζωμα [5], δηλαδή τη βίαιη απαγωγή Ελληνοπαίδων από κομμουνιστικές συμμορίες στη διάρκεια του συμμοριοπολέμου στην Ελλάδα, ενώ η επόμενη διαπιστωμένη χρήση του όρου έγινε από την Ε.Σ.Η.Ε.Α. τον Νοέμβριο του 1948, πάλι σε σχέση με τον συμμοριοπόλεμο, όταν η Ε.Σ.Η.Ε.Α. [Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών] αρνήθηκε να παραστεί σε διεθνές συνέδριο στη Βουδαπέστη.

Ιστορική αναδρομή

Ο όρος γενοκτονία (αγγλικά: τζένοσαϊντ, γερμανικά: Genozid) είναι όρος ταυτόσημος με το διεθνώς χρησιμοποιούμενο όρο «genocide», οι ρίζες του οποίου ανάγονται στην ελληνική λέξη «γένος» και στο λατινικό ρήμα «caedere», που αντιστοιχεί στην ελληνική με το ρήμα «φονεύω». Η γενοκτονία είναι σχετικά νεοφανής νομικός όρος καθώς δεν υπήρχε πριν το 1944, είτε στην Αγγλική είτε σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα. Η λέξη, με πολύ συγκεκριμένο νόημα, αναφέρεται στα βίαια εγκλήματα που διαπράττονται εις βάρος μιας ομάδας με στόχο το φυσικό αφανισμό της.

Ράφαελ Λέμκιν

Το 1933 ο Πολωνός, εβραϊκής καταγωγής, δικηγόρος Ράφαελ Λέμκιν (Raphael Lemkin, 1900-1959) μετέπειτα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέηλ παρουσίασε, στο 5ο Διεθνές Συνέδριο Ποινικού Δικαίου που συνήλθε στη Μαδρίτη, μία έκθεση του με τίτλο: «Πράξεις που συνιστούν διεθνή κίνδυνο και θεωρούνται εγκλήματα του διεθνούς δικαίου». Στην έκθεση ανέπτυξε την άποψη ότι μεταξύ των εγκλημάτων του διεθνούς δικαίου θα έπρεπε να συμπεριληφθούν και οι πράξεις βαρβαρότητας, έριχνε τον σπόρο από τον οποίο αργότερα αναπτύχθηκε η θεωρία του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητος. Το ενδιαφέρον του Λέμκιν για τα εγκλήματα αυτού του είδους ξεκίνησε με τις μελέτες του σχετικά με τις σφαγές των Αρμενίων. Στην προσπάθεια του να αποδώσει εννοιολογικά την πολιτική των συστηματικών Γερμανικών διώξεων εναντίον των Εβραίων ο Λέμκιν επινόησε τη λέξη «genocide» κι είναι αξιοθαύμαστο ότι ο θαυμαστής της αρχαίας Ελλάδος και γερμανομαθής Lemkin δεν χρησιμοποίησε τους τότε γνωστούς όρους της γερμανικής γλώσσας Massenmord (μαζικός φόνος) και Volker-mord (Έθνοκτονία)

Ο Lemkin με τον συγκεκριμένο όρο απέβλεπε στο να προκαλέσει τη διαμόρφωση ενός πλαισίου του διεθνούς δικαίου με το οποίο να προλαμβάνεται και να τιμωρείται εκείνο που ο Ουίνστον Τσόρτσιλ είχε περιγράψει ως «έγκλημα χωρίς όνομα». Τον Νοέμβριο του 1944 ο Λέμκιν, που είχε ήδη μετακομίσει στην Ουάσιγκτον και συνεργαζόταν με το Υπουργείο Πολέμου των Η.Π.Α., περιλαμβάνει τον όρο στο βιβλίο του «Axis Rule in Occupied Europe» (Οι δυνάμεις του Άξονα κυβερνούν στην κατεχόμενη Ευρώπη). Στο κείμενο καταγράφονται μοτίβα καταστροφής και κατοχής σε όλα τα υπό Γερμανική κυριαρχία εδάφη. Έτσι τον ίδιο χρόνο έγραψε ότι αν τότε είχαν γίνει αποδεκτές οι προτάσεις του, θα μπορούσαν να τιμωρηθούν τα εγκλήματα πολέμου. Για να καταλήξει στη διατύπωση αυτού του νεοφανούς όρου, ο Λέμκιν έδωσε ερμηνευτικό προβάδισμα στην ιδέα «ενός συντονισμένου σχεδίου το οποίο βασίζεται σε μια σειρά από συγκεκριμένες ενέργειες, οργανωμένου χαρακτήρα, και αποβλέπει στην καταστροφή των βασικών θεμελίων της ζωής εθνικών ομάδων, με απώτερο στόχο τη βιολογική εξάλειψή τους.»

Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών

Η φρίκη και ο αποτροπιασμός που προκάλεσε σε όλο τον κόσμο η φερόμενη προσπάθεια αφανισμού της εβραϊκής φυλής, μάλιστα ως συστηματικά οργανωμένης από τους Γερμανούς εθνικοσοσιαλιστές από το 1942 και ύστερα, ώθησε τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. να χαρακτηρίσει επίσημα τη γενοκτονία ως έγκλημα που τιμωρείται με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Έτσι όταν, το 1945, το Διεθνές Στρατοδικείο που συγκλήθηκε στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας απήγγειλε κατηγορίες σε ανώτατα στελέχη των Γερμανών εθνικιστών για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» όμως τότε η λέξη «γενοκτονία» περιλαμβανόταν στο κατηγορητήριο ως περιγραφικός και όχι ως νομικός όρος. Ο φερόμενη ως γενοκτονία κατά των Εβραίων, από το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς ειδικότερα με την μορφή της τελικής λύσεως (Endlösung ή final solution), είχε ως πρότυπο τις τρεις γενοκτονίες που πραγματοποίησαν οι Τούρκοι, αυτές των Αρμενίων, Ποντίων και των Ασσυροχαλδαίων που εκπόνησαν και υλοποίησαν οι Νεότουρκοι και στη συνέχεια οι κεμαλικοί. Κάποια χρόνια μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η γενοκτονία ενσωματώθηκε και έκτοτε αποτελεί όρο του διεθνούς δικαίου.

Τον Δεκέμβριο του 1948 με ειδική σύμβαση που ενέκρινε η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε., όρισε ότι οι δράστες εγκλήματος γενοκτονίας -είτε είναι όργανα ενός κράτους, στρατιωτικοί ή πολιτικοί υπάλληλοι, είτε απλοί πολίτες- πρέπει να θεωρούνται προσωπικά και ατομικά υπεύθυνοι για το έγκλημα της γενοκτονίας και να δικάζονται από τα δικαστήρια του τόπου όπου διαπράχθηκαν τα εγκλήματα ή από διεθνές δικαστήριο. Η αρχή αυτή εφαρμόστηκε σε πολλές δίκες εγκληματιών πολέμου, όπως στη δίκη του Γερμανού συνταγματάρχη Άντολφ Άιχμαν που έγινε στην επικράτεια του Ισραήλ.

Νομικός προσδιορισμός

Ο αρχικός ορισμός της γενοκτονίας από τον Πολωνοεβραίο νομικό Ραφαήλ Λέμκιν, που υπήρξε εκ των συντακτών της συμβάσεως του Ο.Η.Ε. ήταν σημαντικά ευρύτερος. Στο βιβλίο του «Η διακυβέρνηση του Άξονα στην κατεχόμενη Ευρώπη», το οποίο κυκλοφόρησε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το 1944, ο Λέμκιν όρισε ως γενοκτονία «την καταστροφή ενός έθνους ή μιας εθνοτικής ομάδας», όχι μόνο «όταν επιτυγχάνεται με μαζικούς φόνους όλων των μελών ενός έθνους» αλλά και όταν περιορίζεται στην καταστροφή «των ουσιωδών θεμελίων της ζωής των εθνικών ομάδων», είτε αυτές ήταν πολιτικές, πολιτισμικές, οικονομικές κ.λπ. δομές, με σκοπό την εξάλειψή τους ως διακριτών οντοτήτων. Σύμφωνα με τον Λέμκιν το περιγραφόμενο έγκλημα διαφέρει ριζικά από τις νομικά θεσπισμένες προσβολές των ατομικών δικαιωμάτων, επειδή ως θύμα του εκλαμβάνονται όχι άτομα αλλά συλλογικότητες: «Η γενοκτονία στρέφεται κατά της εθνικής ομάδας ως οντότητας κι οι ενέργειες που περιλαμβάνει στρέφονται εναντίον ατόμων, όχι με την ατομική τους ιδιότητα, αλλά ως μελών της εθνικής ομάδας».

Στις 9 Δεκεμβρίου 1948, με την πίεση και τη τη στήριξη των Εβραϊκών lobbies αλλά και τις προσπάθειες του ίδιου του Λέμκιν, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε ομόφωνα το τελικό κείμενο της Συμβάσεως για την Πρόληψη και την Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας. Η σύμβαση ορίζει τη «γενοκτονία» ως διεθνές έγκλημα, για την πρόληψη και την τιμωρία του οποίου δεσμεύονται τα συμβαλλόμενα κράτη. Στο άρθρο ΙΙ της Συμβάσεως για την Πρόληψη και Καταστολή Εγκλημάτων Γενοκτονίας [6], αναφέρονται τα ακόλουθα:

«Γενοκτονία αποτελεί οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις η οποία διαπράττεται με σκοπό την καταστροφή, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας:
(α) Η δολοφονία μελών της ομάδας.
(β) Η πρόκληση σοβαρής σωματικής ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας.
(γ) Η εθελούσια επιβολή στην ομάδα συνθηκών διαβίωσης που αποσκοπούν στην ολοσχερή ή μερική φυσική εξόντωσή της.
(δ) Η επιβολή μέτρων που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων στο εσωτερικό της ομάδας.
(ε) Η δια της βίας μεταφορά των παιδιών της ομάδας σε μια άλλη ομάδα».

Επίσης, στο άρθρο ΙΙΙ της Σύμβασης ορίζονται ως τιμωρητέες όλες οι πράξεις συμμετοχής στο έγκλημα. Ειδικότερα αναφέρεται:

«Θα τιμωρούνται αι ακόλουθοι πράξεις:
(α) Η γενοκτονία.
(β) Η συνεννόησις προς διενέργειαν γενοκτονίας.
(γ) Η άμεσος και δημοσία προτροπή προς διενέργειαν γενοκτονίας.
(δ) Η απόπειρα γενοκτονίας.
(ε) Η συνεργία εις την γενοκτονίαν».

Το έγκλημα της γενοκτονίας, είτε διεξάγεται σε καιρό ειρήνης είτε σε καιρό πολέμου δεν υπόκειται σε παραγραφή, και αποτελεί έκτοτε, διεθνώς, το σοβαρότερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητος. O όρος χρησιμοποιείται μόνο όταν οι παραπάνω πράξεις αποτελούν πρωταρχικό στόχο και πυρήνα λήψεως της πολιτικής αποφάσεως για την διάπραξη του αδικήματος. Όταν ο πρωταρχικός στόχος είναι διαφορετικός και τα παρατιθέμενα προκύπτουν σαν αποτέλεσμα ασκήσεως πολιτικής, τότε ο όρος αμφισβητείται και συχνά χρησιμοποιείται ως λεκτικό εργαλείο πολιτικής στη διεθνή διπλωματία.

Κύρωση της συμβάσεως

Η σύμβαση επικυρώθηκε στις 14 Οκτωβρίου 1950, στο Lake Success της Νέας Υόρκης, αρχικά από περιορισμένο αριθμό αντιπροσώπων διαφόρων κρατών. Μεταξύ τους ήταν: ο Δρ. John P. Chang (Κορέα), Δρ. Jean Price-Mars (Αϊτή), ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πρέσβης Nasrollah Entezam (Ιράν), ο Πρέσβης Jean Chauvel (Γαλλία), ο κ. Ruben Esquivel de la Guardia (Κόστα Ρίκα), ο Δρ. Ivan Kerno (Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας Νομικών Θεμάτων), ο κ. Trygve Lie (Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε), ο κ. Manuel A. Fournier Acuna (Κόστα Ρίκα), ενώ παρών ήταν και ο Δρ. Ραφαήλ Λέμκιν. Η Σύμβαση για την Πρόληψη και Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας τέθηκε σε ισχύ στις 12 Ιανουαρίου 1951, μετά την επικύρωσή της από περισσότερες από 20 χώρες.

Το κείμενο περί γενοκτονίας του Ο.Η.Ε. κυρώθηκε από την Ελλάδα, με το Νομοθετικό Διάταγμα 3091, τον Οκτώβριο του 1954. Στις 4 Νοεμβρίου 1988, υπέγραψε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Πρόληψη και Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Ρόναλντ Ρήγκαν. Η Σύμβαση είχε ένθερμους υποστηρικτές, αλλά και ισχυρούς αντιπάλους, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι θα περιόριζε την εθνική κυριαρχία των ΗΠΑ. Ένας από τους πλέον επιφανείς υπέρμαχους της Συμβάσεως, ο γερουσιαστής William Proxmire από το Ουισκόνσιν, εκφώνησε περισσότερες από 3.000 ομιλίες, την περίοδο 1968-1987, στο Αμερικανικό Κογκρέσο.

Προϋποθέσεις

Το έγκλημα της γενοκτονίας περιέχει σύνθετα στοιχεία από νομική και κοινωνιολογική άποψη. Αυτό που το διαχωρίζει από τα αντίστοιχα εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου, είναι η ιδιαίτερη εγκληματική πρόθεση, το ιδιαίτερο αντικείμενο του εγκλήματος, η ιδιαίτερη τεχνική της διαπράξεως του και οι ιδιαίτερες συνέπειες που επιφέρει. Τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά εκδηλώνονται με τον συλλογικό και άνευ διακρίσεως εξανδραποδισμό. Ο δράστης δεν ενδιαφέρεται για το άτομο καθ’ εαυτό, αλλά μόνο για την ιδιότητά του ως μέλους μια συγκεκριμένης ομάδος και το άτομο εξοντώνεται όχι για ό,τι έπραξε αλλά για ό,τι είναι. Μεταξύ του δράστη και του παθόντος δεν υπάρχει καμία προσωπική σχέση. Γενικά όμως η γενοκτονία δεν συνεπάγεται απαραίτητα και την άμεση εξόντωση ενός έθνους. Ο όρος γενοκτονία υποδηλώνει πολύ συχνά και ένα συντονισμένο σχέδιο ενεργειών που αποσκοπούν στην καταστροφή θεμελιωδών στοιχείων διαβιώσεως των εθνικών ομάδων, η οποία επιφέρει και την σταδιακή εξόντωση τους.

Διαφοροποιήσεις

Ο Λέμκιν, στην ημιτελή «Ιστορία της γενοκτονίας», ασχολούμενος με την εξολόθρευση ιθαγενών λαών από τους αποικιοκράτες καθώς και τους διωγμούς των πρώτων χριστιανών στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή των Εβραίων στη μεσαιωνική Ευρώπη γράφει ότι αποτελούν κακουργήματα γενοκτονιών. Ανάλογη θέση εκφράζει και ο Βαχάκν Νταντριάν, ιστορικός της αρμενικής [7] γενοκτονίας του 1915, ο οποίος ανάγει τις απαρχές του φαινομένου της γενοκτονίας στην Παλαιά Διαθήκη με την ουσιαστική εξαφάνιση των λαών της Χαναάν από τους Εβραίους. Το 1975 ο Νταντριάν έγραψε ως ορισμό, ότι: «γενοκτονία είναι η επιτυχημένη απόπειρα μείωσης του αριθμού μιας μειονοτικής ομάδας, η τελική εξολόθρευση της οποίας θεωρείται επιθυμητή και χρήσιμη, με καταναγκαστικά μέσα από μια κυρίαρχη ομάδα». Ο Νταντριάν, που αποκαλεί «βέλτιστη γενοκτονία» (optimal genocide) την προσπάθεια καθολικής εξολοθρεύσεως μιας πληθυσμιακής ομάδας όπως συνέβη με τους Αρμενίους και τους Εβραίους, κατέληξε σε επιμέρους κατηγοριοποιήσεις που καλύπτουν μια ευρύτατη γκάμα καταπιεστικών πρακτικών ως γενοκτονία:

  • «πολιτισμική», την αναγκαστική αφομοίωση των μειονοτήτων στον εθνικό κορμό,
  • «λανθάνουσα», τους μαζικούς βομβαρδισμούς και τις εκτοπίσεις που καταλήγουν σε μη προγραμματισμένη εξολόθρευση,
  • «ανταποδοτική», τις σποραδικές σφαγές αμάχων σε αντίποινα για ένοπλες ενέργειες,
  • «χρησιμοθηρική», που έχει ως κύριο σκοπό την αρπαγή πλουτοπαραγωγικών πηγών ή τον εξανδραποδισμό.

Γενοκτονία / Εύξεινος Πόντος & Μικρά Ασία [8]

Η γενοκτονία των Ελλήνων [9] [10], αρχικά των Ποντίων, οργανώθηκε από την τριάδα των πασάδων, Ταλαάτ, Ενβέρ και Τζεμάλ, κατόπιν σχεδίων και συμβουλών του στρατηγού Otto Liman von Sanders. Η δράση τους αποτελεί αδιαμφισβήτητο ιστορικό γεγονός όπως προκύπτει από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Ελλάδος, της Γερμανίας, της Αυστρίας, ακόμη και αυτής της Τουρκίας και τεκμηριώθηκε και από τις μαρτυρίες των ξένων πρεσβευτών όπως Henry Morgenthau [11] αλλά και του George Horton [12], του Αμερικανού πρεσβευτή στη Σμύρνη το 1922 αλλά και πολλών άλλων. Η γενοκτονική εκστρατεία αφανισμού διήλθε δύο φάσεις, την περίοδο από το 1914 έως το 1918 και την περίοδο από το 1919 έως το 1923.

Νεότουρκοι

Το 1860 μόνο στην περιοχή του Πόντου λειτουργούσαν 100 Ελληνικά σχολεία. Οι Νεότουρκοι, το κίνημα με την ονομασία «Ένωσις και Πρόοδος» κατέλαβε την εξουσία το 1908 και το 1914, με την έναρξη του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, χρησιμοποίησαν τον πόλεμο ως προκάλυμμα για φέρουν εις πέρας έναν από τους βασικούς τους σκοπούς, την «καθαρή» Τουρκία. Μηχανεύθηκαν ποικίλους τρόπους εθνοκαθάρσεως και σταδιακά τους έθεσαν σε εφαρμογή. Μέχρι το 1918 οι Νεότουρκοι λεηλάτησαν και αιματοκύλησαν εκατοντάδες χωριά και πόλεις, βίασαν κοπέλες, έστησαν κρεμάλες, πραγματοποίησαν μαζικές εκτελέσεις σε συνδυασμό με τους αναγκαστικούς εκτοπισμούς συμπαγών πληθυσμών σε πορείες θανάτου, έστειλαν τους άνδρες σε καταναγκαστικές εργασίες και καταδίκασαν με συνοπτικές διαδικασίες την ελίτ του Πόντου στα Δικαστήρια Ανεξαρτησίας.

Οι Τούρκοι άρχισαν με την επιστράτευση όλων των ανδρών ηλικίας από 15 έως 45 ετών και την αποστολή τους σε Τάγματα Εργασίας. Αμφισβήτησαν το δικαίωμα των Ελλήνων να ασκούν ελεύθερα τα επαγγέλματά τους και επί πλέον απαγόρευσαν στους μουσουλμάνους να συνεργάζονται με Έλληνες με την ποινή της τιμωρίας από τις στρατιωτικές Αρχές. Ακολούθησαν οι άτακτες ορδές Τούρκων που επιτίθονταν στα απομονωμένα ελληνικά χωριά κλέβοντας, φονεύοντας, αρπάζοντας νέα κορίτσια, κακοποιώντας και καίγοντάς τα. Η εφαρμογή αυτής της πολιτικής εξανάγκασε εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες των παραλίων να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να μετοικήσουν με εξοντωτικές πορείες. Σκοπός των Τούρκων ήταν, με τους εκτοπισμούς, τις πυρπολήσεις των χωριών και τις λεηλασίες, να επιτύχουν την αλλοίωση του αμιγούς εθνικού χαρακτήρα των ελληνικών περιοχών ώστε να καταφέρουν τον εκτουρκισμό εκείνων που θα απέμεναν.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε έκθεση της Ελληνικής Πρεσβείας, τον Ιούνιο του 1915:

« ....Οι εκτοπιζόμενοι από τα χωριά τους δεν είχαν δικαίωμα να πάρουν μαζί τους ούτε τα απολύτως αναγκαία. Γυμνοί και ξυπόλητοι, χωρίς τροφή και νερό, δερόμενοι και υβριζόμενοι, όσοι δεν εφονεύοντο οδηγούντο στα όρη από τους δημίους τους. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς πέθαιναν κατά την πορεία από τα βασανιστήρια. Το τέρμα του ταξιδιού δεν σήμαινε και τέρμα των δεινών τους, γιατί οι βάρβαροι κάτοικοι των χωριών, τους παρελάμβαναν για να τους καταφέρουν το τελειωτικό πλήγμα».

Μουσταφά Κεμάλ

Το 1919 σε όλη την Μικρἀ Ασία λειτουργούσαν 1401 σχολεία μεταξύ τους και το γνωστό Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Εκτός από σχολεία οι Έλληνες διέθεταν τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα, που τόνιζαν το υψηλό τους πνευματικό επίπεδο. Εκείνο το έτος άρχισε νέος διωγμός των Ελλήνων, αυτή τη φορά από τους άτακτους του Κεμάλ, εξ ίσου άγριος κι απάνθρωπος αλλά και περισσότερο συστηματικός, όταν στις 19 Μαΐου, ο Κεμάλ φτάνει στη Σαμψούντα. Εκεί με την βοήθεια μελών του Νεοτουρκικού Κομιτάτου συγκροτεί μυστική οργάνωση, τη Mutafai Milliye, διακηρύσσει το μίσος του κατά των Ελλήνων και σχεδιάζει την ολοκλήρωση της εξοντώσεως του ελληνισμού της Μικράς Ασίας και του Πόντου υπό την καθοδήγηση των Γερμανών και Σοβιετικών συμβούλων του. Η τρομοκρατία, τα εργατικά τάγματα, οι εξορίες, οι κρεμάλες, οι πυρπολήσεις των χωριών, οι βιασμοί και οι δολοφονίες υποχρέωσαν τους Έλληνες του Πόντου να καταφύγουν στα βουνά οργανώνοντας αντάρτικο για την προστασία του αμάχου πληθυσμού κατορθώνοντας να περιορίσουν την έκταση της γενοκτονίας του Ελληνικού στοιχείου.
Στις 28 Νοεμβρίου του 1921 σε αναφορά του προς τον πρωθυπουργό της Γαλλίας Αριστίντ Μπριάν, ο Πελλέ Γάλλος Ύπατος Αρμοστής στην Κωνσταντινούπολη, κάνει λόγο για τα εγκλήματα του Τοπάλ Οσμάν και των ανδρών του:

«Οι Τούρκοι (....) αντάρτες και οι Τούρκοι χωρικοί, όλοι εξοπλισμένοι μέχρι τα δόντια, (...) άρχισαν να λεηλατούν και να καταπιέζουν τους χριστιανούς της Σαμψούντας και ιδίως αυτούς των χωριών. Οι πιο πολλοί από τους χωρικούς σφάχτηκαν άγρια. Η κατάσταση γινόταν όλο και πιο σκοτεινή. Οι ένοπλοι αντάρτες του Τοπάλ Οσμάν, διέπρατταν μέρα με τη μέρα δολοφονίες δυστυχισμένων χωρικών, όχι για τίποτε άλλο πάρα μόνο για να ικανοποιήσουν τα ζωώδη ένστικτά τους (...) Ωθούμενοι από τα άγρια ένστικτά τους οδηγούσαν τις Ελληνίδες γυναίκες και δεσποινίδες και τις βίαζαν».

Ακόμη και μετά την υποχώρηση του Ελληνικού στρατού και την οριστική επικράτηση των ατάκτων του Κεμάλ, οι διωγμοί συνεχίστηκαν. Στις πόλεις οργανώθηκαν τα αποκαλούμενα δικαστήρια ανεξαρτησίας, που καταδίκασαν και εκτέλεσαν, στο σύνολο της, τους τοπικούς ηγέτες του ελληνισμού.

Απολογισμός

Στο βιβλίο του Γεωργίου Αρνάκη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, αναφέρεται ότι ο πληθυσμός των Ελλήνων, προτού οι Τούρκοι εγκατασταθούν οριστικά στη Μικρά Ασία, ανερχόταν σε 24 εκατομμύρια. Μέσα στη διάρκεια των χρόνων είναι άγνωστο τι απέγιναν τα 22,5 εκατομμύρια των Ελλήνων, αφού στην Ελλάδα επιστρέψανε μετά την Γενοκτονία, 1.500.000 περίπου [13] . Οι ακριβείς απώλειες παραμένουν άγνωστες αν και βασίμως υπολογίζεται ότι περίπου 1.400.000 Έλληνες της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης εξοντώθηκαν. Περισσότεροι από 350.000 Πόντιοι εκτοπίστηκαν στην ενδοχώρα της Ανατολίας, ακολουθώντας πορείες θανάτου από τα παράλια στα ενδότερα της τουρκικής επικράτειας.

Οι Ελληνικοί Ορθόδοξοι πληθυσμού εξοντώθηκαν με όχημα την υποχρεωτική κατάταξη τους στα τάγματα καταναγκαστικής εργασίας («amele taburu») τα οποία θεωρήθηκαν διεθνώς σαν η πιο μεθοδευμένη μαζική εξόντωση πληθυσμού τότε στην ανθρωπότητα και ονομάστηκαν χαρακτηριστικά «Λευκή Σφαγή» (Massacre Blanc), με ελάχιστη διατροφή υπό άθλιες συνθήκες. Οι πορείες, συνεχείς και χωρίς στάσεις, δεν είχαν συγκεκριμένο προορισμό, μόνος στόχος ήταν η εξόντωση. Τα μέρη που επιλέγονταν ήταν εντελώς άγονα, δίχως νερό ή φαγητό και η διαμονή στην ύπαιθρο και στο κρύο. Οι πορείες ξεκινούσαν χειμώνα, με βαρύ ψύχος και στη διάρκεια τους άλλοι πέθαιναν από το κρύο, άλλοι από πείνα κι άλλοι από τις κακουχίες, το ξύλο και τα ποικίλα βασανιστήρια, με πρώτα θύματα τα παιδιά και τους ηλικιωμένους. Ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης, καθηγητής Βυζαντινής και Νεοελελληνικής Φιλολογίας, χαρακτήρισε τις πορείες αυτές «Άουσβιτς εν ροή».

Οι σφαγές και εκτελέσεις, οι βιασμοί αδιακρίτως φύλου και ηλικιακής κατηγορίας, οι κάθε είδους κακοποιήσεις τόσο από τακτικά στρατιωτικά σώματα, όσο και από άτακτα (Τσέτες) που δρούσαν υπό την καθοδήγηση του Τοπάλ πασά, ήταν στην ημερήσια διάταξη. Το 1923, στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάνης, πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, στην οποία περιλαμβάνονταν και οι χριστιανοί (ελληνόφωνοι ή μη) κάτοικοι του Πόντου, όπως και αυτοί της υπόλοιπης Μικράς Ασίας. Μερίδα του ελληνικού πληθυσμού, που νωρίτερα είχε αλλαξοπιστήσει και προσχωρήσει στο Ισλάμ -μεταξύ τους και οι λεγόμενοι «Κρυπτοχριστιανοί», εξαιρέθηκαν της ανταλλαγής και παρέμειναν στους τόπους τους ως Τούρκοι.

Αναγνώριση της γενοκτονίας

Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελληνικών πληθυσμών από τους Τούρκους προχώρησε με αργά βήματα καθώς αρχικά αποσιωπήθηκε από κυβερνητικές και διπλωματικές επιταγές στο όνομα διακρατικών συμφωνιών, συμφερόντων και προδοτικών ιδεολογικών τακτικών. Ως τις μέρες μας, η Τουρκία δεν αποδέχεται την πραγματικότητα και τα εγκλήματα που διέπραξε την περίοδο 1914-1923, αρνείται ότι υπήρξε Γενοκτονία των Ελλήνων και αποδίδει τις εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους σε απώλειες πολέμου, σε λοιμό και σε ασθένειες. Ωστόσο το έγκλημα της γενοκτονίας δεν έτυχε σωστής αντιμετωπίσεως από την Ελληνικό κράτος οι πολίτες του οποίου εξανδραποδίστηκαν. Το 1930, με τα γεγονότα και το αίμα ακόμη ζεστό, υπογράφηκε Ελληνοτουρκική Συμφωνία και το 1934 ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρότεινε την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στο Μουσταφά Κεμάλ. Στις 12 Ιουλίου του 1935 το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος διαμόρφωσε ένα φιλοκεμαλικό ερμηνευτικό πλαίσιο, το οποίο αποτυπώθηκε με την προδοτική δήλωση του Νίκου Ζαχαριάδη [14]:

«...Η Μικρασιατική εκστρατεία δεν χτυπούσε μόνο τη νέα Τουρκία, μα στρεφότανε και ενάντια στα ζωτικότατα συμφέροντα του Ελληνικού λαού. Γι αυτό εμείς όχι μόνο δεν λυπηθήκαμε για την αστικοτσιφλικάδικη ήττα στη Μικρασία ΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΔΙΩΞΑΜΕ…»

Τέλος, το 1938, ο εθνικιστής πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς, του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, τίμησε τον Μουσταφά Κεμάλ χαρίζοντας στο τουρκικό κράτος το σπίτι στη Θεσσαλονίκη, όπου σήμερα έχει μετατραπεί σε έδρα του Τουρκικού προξενείου, όπου υποτίθεται ότι γεννήθηκε ο Κεμάλ και μετονόμασε την Οδό Αποστόλου Παύλου σε Κεμάλ Ατατούρκ.

Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 [15] η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε, ομόφωνα, τη γενοκτονία των Ελλήνων του Μικρασιατικού πόντου και όρισε την 19 Μαΐου, δηλαδή την ημερομηνία που ο Μουσταφά Κεμάλ ο επονομαζόμενος Ατατούρκ αποβιβάστηκε στη Σαμσούντα εγκαινιάζοντας με επίσημο τρόπο τις εκκαθαρίσεις κατά των Ελληνικών πληθυσμών του Πόντου, ως επίσημη επέτειο και ημέρα μνήμης του Ποντιακού Ελληνισμού ενώ το 1998 αναγνωρίστηκε η Γενοκτονία στο σύνολο των Ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας. Ο Ατατούρκ αυτονομήθηκε από την Τουρκική κυβέρνηση και συγκρότησε τα εθνικιστικά του στρατεύματα, τα οποία εν τέλει νίκησαν τον Ελληνικό στρατό στην Ιωνία και τους Πόντιους αντάρτες στο Βορρά της Μικράς Ασίας. Στην περίπτωση των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εφαρμόστηκαν και οι πέντε τρόποι που ορίζει το άρθρο ΙΙ της Συμβάσεως για την Πρόληψη και Καταστολή Εγκλημάτων Γενοκτονίας, σε διαφορετικό χρόνο και με διαφορετικό τρόπο στους επιμέρους πληθυσμούς.

Οργανισμοί / Κρατικές οντότητες & Φορείς

Η γενοκτονία των Ελλήνων στον Πόντο και στη Μικρά Ασία έχει αναγνωρισθεί από:

  • το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το 2006,
  • τη Διεθνή Ένωση Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών.

Στις 16 Δεκεμβρίου 2007 η I.A.G.S. εξέδωσε το παρακάτω ψήφισμα, με το οποίο αναγνωρίζεται ότι η εθνική εκκαθάριση που υπέστησαν οι ελληνικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς ανήκει στην νομική κατηγορία των «εγκλημάτων Γενοκτονίας», όπως ορίστηκε από τον ΟΗΕ. Με το ψήφισμα, που συγκέντρωσε ποσοστό 83% στη διάρκεια της ψηφοφορίας που διεξήχθη, αναγνωρίζεται η γενοκτονία Ελλήνων (Ποντίων, Θρακών, Ιώνων), Αρμενίων, Ασσυρίων (Χαλδαίων, Νεστοριανών, Σύρων, Αραμαίων, Ιακωβιτών, Ορθοδόξων Σύρων) από τους Νεότουρκους, μετά το 1911, και τους κεμαλικούς. Το ψήφισμα αναφέρει:

« (....}
-ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΟΤΙ η άρνηση της γενοκτονίας αναγνωρίζεται ευρέως ως το τελικό στάδιο της γενοκτονίας, που επιφυλάσσει στους δράστες της γενοκτονίας την ατιμωρησία και αποδεδειγμένα προετοιμάζει το έδαφος για μελλοντικές γενοκτονίες. 
-ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΟΤΙ η γενοκτονία μειονοτικών πληθυσμών από το οθωμανικό κράτος κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο απεικονίζεται συνήθως ως γενοκτονία των Αρμενίων αποκλειστικά, με μερική μόνο αναγνώριση των ποιοτικά όμοιων γενοκτονιών άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 
-ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ είναι πεποίθηση της Διεθνούς Ενώσεως Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών ότι η εκστρατεία των Οθωμανών εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της Αυτοκρατορίας μεταξύ 1914 και 1923 αποτέλεσε μια γενοκτονία των Αρμενίων, των Ασσυρίων και των Ελλήνων του Πόντου και της Ανατολίας.
-ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΟΤΙ η Ένωση ζητά εκ τούτου από την κυβέρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει τις γενοκτονίες αυτών των πληθυσμών, να εκδώσει μια επίσημη απολογία και να προχωρήσει σε άμεσα και σημαντικά βήματα για αποκατάσταση.»
  • κράτη όπως η Κύπρος, η Σουηδία, η Αρμενία, η Ολλανδία,
  • 12 πολιτείες [New York (2002), New Jersey (2002), Columbia (2002), South Carolina (2003), Georgia (2003), Pennsylvania (2003), Cleveland (2005)] των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής,
  • τις πολιτείες της Αυστραλίας Νότια Αυστραλία και Νέα Νότια Ουαλία,
  • την πόλη του Τορόντο στον Καναδά.

Το 2007 η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε στην Τουρκία ως όρο για την ενταξιακή της πορεία να ανοίξει τα αρχεία της και ν’ ασχοληθεί με τη γενοκτονία Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυροχαλδαίων. Η υπόθεση έχει απασχολήσει και άλλα κράτη και διεθνείς οργανισμούς, που δεν έχουν εκδώσει, ακόμη, ψήφισμα αναγνωρίσεως της γενοκτονίας, όπως το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο του Ο.Η.Ε., τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, την Πολιτεία Βικτόρια της Αυστραλίας, τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Βρετανία. Παράλληλα η σχετική αναφορά από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. Τζο Μπάιντεν, σχεδόν προδικάζει την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ποντίων, αν η Ελληνική Κυβέρνηση προβεί στις κατάλληλες διπλωματικές ενέργειες.

Σύγχρονη εποχή

Η πρώτη γενοκτονία που αναγνωρίστηκε επισήμως είναι το Ολοκαύτωμα των Εβραίων και ακολούθησε η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Μέχρι σήμερα (Δεκέμβριος 2022) το κακούργημα της γενοκτονίας έχει εφαρμοστεί μόνο από τα ειδικά δικαστήρια που συστήθηκαν για τη Ρουάντα και την πρώην Γιουγκοσλαβία. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο που συγκροτήθηκε το 2003, μέχρι σήμερα έχει ασκήσει δίωξη για γενοκτονία μόνο κατά του ισλαμιστή ηγέτη του Σουδάν Ομάρ αλ-Μπασίρ στις 14 Ιουλίου 2008, όμως υπαναχώρησε, στις 4 Μαρίου του 2009, με το σκεπτικό ότι «δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις» για τη διάπραξη του συγκεκριμένου αδικήματος. Η γενοκτονία που διαπράχθηκε το 1915 κατά του Αρμενικού έθνους από τους Τούρκους, με τραγικό απολογισμό την εξόντωση περίπου 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων, αποτελεί ένα από τα ειδεχθέστερα παραδείγματα της παγκόσμιας σύγχρονης ιστορίας. Τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου και τις πρώτες του 21ου αιώνα υπάρχει, κυρίως σε Πανεπιστήμια τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, μια σημαντική ανάπτυξη των λεγόμενων «γενοκτονικών σπουδών» (Genocide Studies) σε μια προσπάθεια ν' αναδείξουν τα εγκλήματα γενοκτονίας σε διακριτό επιστημονικό αντικείμενο. Στις μέρες μας κυκλοφορούν ένα γερμανόγλωσσο και τρία αγγλόγλωσσα περιοδικά ειδικευμένα στα εγκλήματα γενοκτονίας, τα:

  • «Zeitschrift für Genozidforschung»,
  • «Holocaust and Genocide Studies»,
  • «Journal of Genocide Research»,
  • «Genocide Studies and Prevention».

Παρεμφερείς όροι

Ο όρος εθνοκάθαρση, χρησιμοποιείται παράλληλα προς τον όρο γενοκτονία, είναι ένας κοινός όρος που περιγράφει συμπεριφορές και πρακτικές. Σύμφωνα με Επιτροπή του ΟΗΕ του 1993 ως εθνοκάθαρση ορίζεται η προσπάθεια δημιουργίας εθνικά ομοιογενών γεωγραφικά περιοχών μέσω βίαιου εκτοπισμού εθνικών ομάδων, καθώς και μέσω καταστροφής των ιδιαίτερων πολιτιστικών τους στοιχείων, όπως είναι τα αρχαία μνημεία, τόποι λατρείας, νεκροταφεία και άλλοι ομοειδείς χώροι. Η εθνοκάθαρση δεν αποτελεί νομικό όρο του διεθνούς ποινικού δικαίου, αλλά είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει ένα σύνολο εγκλημάτων, όπως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου, γενοκτονία, που αποτελούν ενέργειες ποινικά επιλήψιμες και τιμωρητέες.

Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητος αποκαλούνται οι εκτεταμένες ή συστηματικές επιθέσεις εναντίον αμάχων, είτε πρόκειται για υπηκόους είτε για αλλοδαπούς ή εάν οι επιθέσεις διαπράττονται σε καιρό πολέμου ή σε καιρό ειρήνης. Οι επιθέσεις μπορεί να αναφέρονται σε δολοφονίες, εξόντωση, εκτοπισμούς, δουλεία, βιασμούς, βασανιστήρια και άλλες απάνθρωπες πράξεις. Τα εγκλήματα αυτά έχουν ουσιαστικά σχέση με την παραβίαση θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων και αξιών. Σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία κατατάσσονται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο τα «εγκλήματα πολέμου» και η «γενοκτονία».

Εγκλήματα πολέμου αποκαλούνται οι εγκληματικές ενέργειες ή πράξεις που διαπράχθηκαν στη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων και οι οποίες αποτελούν σοβαρές παραβιάσεις των κανόνων του πολέμου που ορίζονται σε μια σειρά διεθνείς συμφωνίες, με κυριότερες τις Συμβάσεις της Γενεύης. Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούν στην προστασία των αμάχων, των γυναικών, των παιδιών, των αιχμαλώτων πολέμου αλλά και ασθενών ή τραυματιών στα μέτωπα. Ως εγκλήματα πολέμου αναφέρονται τα βασανιστήρια, η καταστροφή της ιδιοκτησίας και η δολοφονία αμάχων ή ομήρων, η αδικαιολόγητη καταστροφή πόλεων, κωμοπόλεων και χωριών, ή οποιαδήποτε άλλη φθορά που δεν σχετίζεται, αυστηρά, με στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Συμπεράσματα

Η συνεχής μελέτη και η παρατήρηση σχετικά με την πρόκληση μαζικών διώξεων και εγκληματικών ενεργειών άρχισε συστηματικά αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η έρευνα για το αποκαλούμενο Εβραϊκό Ολοκαύτωμα, προκάλεσε μια σειρά μελετών γενοκτονίας, όπως τη γενοκτονία των Αρμενίων, τις σφαγές των Χερέρο, τις δολοφονίες στην κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση, τις μαζικές εκτοπίσεις και τις οργανωμένες απελάσεις, αλλά και όσα διαπράχθηκαν και συνεχίζουν στην Κεντρική Αφρική, το Σουδάν και την Καμπότζη. Από την άλλη πλευρά είναι κοινή διαπίστωση ότι το αποκαλούμενο Ολοκαύτωμα μεταβλήθηκε σε μέσο για την άσκηση πιέσεων και την απόκτηση πολιτικής ισχύος και συνδέεται πλέον με πολιτικές πρακτικές και σκοπιμότητες, ενώ συχνά συνδέεται με άλλες, σύγχρονες δυνητικές γενοκτονίες προκειμένου να μειωθεί ή ευτελιστεί το βάρος της σημασίας τους.

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (βάσει του Καταστατικού του) θεωρεί ότι πλέον σημαντικοί θύτες γενοκτονιών υπήρξαν:

  • Ο Αδόλφος Χίτλερ, που εμπνεύστηκε τη σύσταση των Einsatzgruppen (Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων) για να υλοποιηθεί η ιδέα της τελικής λύσεως που εισηγήθηκε ο Ράϊνχαρτ Χάϊντριχ, όπως τη συνέλαβε τον Ιανουάριο του 1942 στο Βάνζεε, με αποτέλεσμα την εξόντωση περίπου 6 εκατομμυρίων Εβραίων από όλη την κατεχόμενη Ευρώπη.
  • ο Γιόζεφ Στάλιν, που με το διάταγμα της 14ης Δεκεμβρίου 1932 το οποίο έφερε την υπογραφή του κι αυτή του υπουργού Εξωτερικών Μολότοφ ζητούσε από τις κομματικές αρχές της Ουκρανίας να απαλλαγούν από τα αντεπαναστατικά στοιχεία, μέσω φυλακίσεως τους, εγκλεισμού τους σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως ή άλλων τρόπων χωρίς να αποκλείεται η εφαρμογή των εσχάτων νόμιμων ποινών (δηλαδή του εκτελεστικού αποσπάσματος). Ως αποτέλεσμα αυτής της αποφάσεως περίπου εκατομμύρια αγρότες (Κουλάκοι) αντίθετοι στην κολεκτιβοποίηση της γης έχασαν την ζωή τους.
  • Ο κομμουνιστής Πολ Ποτ της Καμπότζης και των Κόκκινων Χμερ, που έσφαξαν 1,7 εκατομμύρια πολίτες από το έτος 1975 ως το 1979.
  • Ο αντικομμουνιστής Σουχάρτο της Ινδονησίας, υπαίτιος για μια από τις μεγαλύτερες αλλά όχι τόσο γνωστές μαζικές σφαγές της ιστορίας τη δεκαετία 1960-1970, ο οποίος ξεκλήρισε ολόκληρα χωριά και νησιά από Τιμοριανούς.
  • Η κυβέρνηση των Νεότουρκων:
- με το σχέδιο εξοντώσεως των Αρμενίων σε τρεις φάσεις: προσφυγοποίηση, εκτελέσεις και πείνα
- με το σχέδιο εξοντώσεως των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου, της Ελληνικής Ορθόδοξης κοινότητας, ανθρώπων που ζούσαν σε κείνα τα εδάφη για 2.000 χρόνια.

Στη διάρκεια του 20ου αιώνα η ανθρωπότητα κατέστη μάρτυρας τουλάχιστον δεκατεσσάρων γενοκτονιών πλην όμως ελάχιστες έγιναν ευρύτερα γνωστές, είτε γιατί τα εγκλήματα αυτά συνέβησαν σε περιοχές πολύ μακριά μας, είτε γιατί διαπράχθηκαν κάτω από ένα πέπλο απόλυτης μυστικότητας και σε βάρος λαών με τους οποίους η πλειονότητα των πολιτισμένων κοινωνιών δεν έχουμε καμία επαφή. Περίπου 170 εκατομμύρια άτομα υπήρξαν θύματα εγκλημάτων πολέμου, γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας όμως ελάχιστοι από τους υπεύθυνους τιμωρήθηκαν για τις πράξεις τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις το κείμενο της συνθήκης για τη γενοκτονία δεν εφαρμόστηκε και τα εγκλήματα έμειναν ατιμώρητα. Τη δεκαετία του 1920, δύο εκ των εγκεφάλων της γενοκτονίας των Αρμενίων δολοφονήθηκαν από την οργάνωση, με την ονομασία Νέμεσις, που σκοπό της είχε την εκδίκηση των θυμάτων.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. [Ποια η ερμηνεία του όρου γενοκτονία; kars1918.wordpress.com]
  2. [Η κυβέρνησις καταγγέλλει το παιδομάζωμα Εφημερίδα «Εμπρός», 5 Μαρτίου 1948, σελίδα 4η.]
  3. [Ενώ οργιάζουν αι φήμαι Εφημερίδα «Εμπρός», Πέμπτη 1η Απριλίου 1948, σελίδα 3η.]
  4. [Μαύρη στατιστική. Από την τραγωδία των Ελληνοπαίδων Εφημερίδα «Εμπρός», 8 Δεκεμβρίου 1948, σελίδα 1η.]
  5. [Μνήμη Εθνική. Επί τη συμπληρώσει 56 ετών από της συντριβής του κομμουνιστοσυμμοριτισμού. Χρήστος Σαρτζετάκης, τ. Πρόεδρος Ελληνικής Δημοκρατίας.]
  6. [Σύμβασις για την Πρόληψη και Καταστολή Εγκλημάτων Γενοκτονίας, Άρθρο ΙΙ.]
  7. [Η σημασία της αναγνώρισης και της καταδίκης της άρνησης armeniangenocide100.gr]
  8. [Η γενοκτονία των Ποντίων: η νομική και ιστορική της διάσταση]
  9. [Γενοκτονία για την ιερή πατρίδα edromos.gr]
  10. [Μια τραγική σελίδα στην εκκαθάριση των Ρωμιών, 1914-1924 edromos.gr]
  11. [Henry Morgenthau, «Τα Μυστικά του Βοσπόρου», 1918, Αθήνα 1998.]
  12. [George Horton, «Η Μάστιγα της Ασίας», 1926, Αθήνα 1980.]
  13. [Τα αίτια της γενοκτονίας (Α' μέρος) Γ.Κ. Χατζόπουλος, Τ. Λυκειάρχης, ergasia-press.gr]
  14. [Εφημερίδα «Ριζοσπάστης», φύλλο 12ης Ιουλίου 1935.]
  15. [Νόμος 2193/94, Φ.Ε.Κ. Φύλλο 32 Α'/11ης Μαρτίου 1994.]