Έιζα Τζένινγκς

Ο Έιζα Κεντ Τζένινγκς [αγγλικά: Asa Kent Jennings], Αμερικανός ιεραπόστολος, πρώην μεθοδιστής Πάστορας, μέλος της Y.M.C.A. (Young Men’s Christian Association-Χριστιανική Αδελφότητα Νέων Ανδρών) , ένας σπουδαίος Άνθρωπος και αφανής ήρωας ο οποίος το 1922 έσωσε τις ζωές 350.000 Ελλήνων, πάνω από το 15% των Ελλήνων που κατοικούσαν στην Μικρά Ασία στη διάρκεια της πρώτης γενοκτονίας του 20ου αιώνα, άμεσος και εκούσιος συμπαραστάτης μιας ανάλογης προσπάθειας του Τζωρτζ Χόρτον, γεννήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1877 στο Ontario του Wayne County (New York, USA) και απεβίωσε στις 27 Ιανουαρίου 1933 στην πόλη Washington του District of Columbia (District of Columbia) στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Ο τάφος του βρίσκεται στο κοιμητήριο της Ενωμένης Εκκλησίας των Μεθοδιστών στο Cleveland Village (Cleveland, Oswego County, New York, USΑ) στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

Asa Kent Jennings
Γέννηση: 20 Σεπτεμβρίου 1877
Τόπος: Ontario, Wayne County, New York, (USA)
Σύζυγος: Amy Marietta Will Jennings
Τέκνα: Ortha, Asa-Will, Wilbur-Ferguson Bertha-Marguerite
Υπηκοότητα: Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Ασχολία: Mεθοδιστής Πάστορας, Iεραπόστολος
Θάνατος: 27 Ιανουαρίου 1933
Τόπος: Washington, District of Columbia (USA)

Το 1902 παντρεύτηκε με την Έιμι (Amy Marietta Will Jennings) και από το γάμο τους γεννήθηκαν η Ortha Jennings, το 1903, που πέθανε σχεδόν με την γέννηση της, ο Asa Will Jennings, που γεννήθηκε το 1907 και πέθανε το 1972, ο Wilbur Ferguson Jennings, που γεννήθηκε το 1914 και πέθανε το 1995 και η Bertha Marguerite Jennings, που γεννήθηκε το 1914 και πέθανε το 1977.

Βιογραφία

Πατέρας του Έιζα ήταν ο Hiram Jennings, ο οποίος γεννήθηκε το 1841 και πέθανε το 1918 ενώ μητέρα του ήταν η Emma Cavry Jennings που γεννήθηκε το 1851 και πέθανε το 1936. Αδέλφια του ήταν ο Lewis Irving Jennings, η Edith Jennings Webster, ο Hiram Wallace Jennings, ο Raymond Elmer Jennings και η Ruth E. Jennings Haynes που αποτελούσαν μια οικογένεια πιστών εκκλησιαζόμενων μεθοδιστών.

Σπουδές / Ενήλικη ζωή

Ο Έιζα σπούδασε στο Πανεπιστήμιο των Συρακουσών και παράλληλα ασχολήθηκε ως εθελοντής ιεραπόστολος του φοιτητικού τομέα της Y.M.C.A., όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Πανεπιστήμιο λόγω των οικονομικών δυσχερειών της οικογενείας του. Εργάστηκε ως βοηθός γραμματέας για αθλητές νεαρής ηλικίας και ως Πάστορας σε εκκλησίες των αγροτικών περιοχών της Νέας Υόρκης, πάντα στα πλαίσια των δράσεων της οργανώσεως. Σε ηλικία 27 ετών προσβλήθηκε από τυφοειδή πυρετό, ανάρρωσε όμως υποτροπίασε και μπήκε εκ νέου σε μια μακρά περίοδο αναρρώσεως. Σε ηλικία 28 ετών, το 1905, ο Τζένινγκς διαγνώστηκε με προχωρημένη φυματίωση. Στη διάρκεια της διετούς περιόδου της αναρρώσεως του προσβλήθηκε από μια σπάνια ασθένεια της σπονδυλικής στήλης, έναν τύπο φυματίωσης που προσβάλλει τη σπονδυλική στήλη, ασθένεια που είναι γνωστή ως η Νόσος του Pott, που είχε ως αποτέλεσμα τη διάβρωση του σπονδύλου και του χόνδρου. Ως συνέπειες της ασθένειας του αποκόμισε ελαφρά κώφωση, μεγάλη κώφωση με αποτέλεσμα το ύψος του να περιοριστεί στα 1,60 μέτρα.

Παρά τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε υπήρξε δραστήριος και με πολλαπλή κοινωνική δράση. Το 1907 επέστρεψε στη δουλειά του ως πάστορας. Το 1918 επέλεξε να εργαστεί για λογαριασμό της Y.M.C.A. σε βάσεις του Αμερικανικού Στρατού στη Βιρτζίνια και το Νιου Τζέρσεϊ υπηρετώντας στρατιώτες που ταξίδευαν στη Γαλλία στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Με τη δράση και τις ικανότητες του κατέστη ιδιαίτερα δημοφιλής στις τάξεις των Αμερικανών στρατιωτών και επιλέχθηκε ως ένα από τα 49 μέλη της Y.M.C.A. που στάλθηκαν στη Γαλλία μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο για να υπηρετήσουν τους άνδρες που περίμεναν να επιστρέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μετά το πέρας της αποστολής του στην Γαλλία εργάστηκε στην τότε Τσεχοσλοβακία .

Ανθρωπιστική συνεισφορά

Στο τέλος του Ιουλίου με αρχές Αυγούστου του 1922 ο Τζένινγκς μετατέθηκε και εγκαταστάθηκε στο τοπικό γραφείο της Y.M.C.A. στη Σμύρνη, αντικαθιστώντας προσωρινά τον διευθυντή της οργανώσεως ενώ έπρεπε να οργανώσει αθλήματα για αγόρια και να τους διδάξει χριστιανικές αξίες. Όταν η εμπροσθοφυλακή του Μουσταφά Κεμάλ εισήλθε στην πόλη, στις 9 Σεπτεμβρίου, και όλοι οι ξένοι πολίτες άρχισαν να την εγκαταλείπουν, ο Jennings παρέμεινε στη Σμύρνη. Οι επιφανείς Έλληνες της Σμύρνης, την ώρα που εγκαταλείπουν οικογενειακώς την πόλη του εμπιστεύονται τις επαύλεις τους. Μία μετατρέπεται σε μαιευτήριο, άλλες γίνονται ορφανοτροφεία που στεγάζουν περισσότερα από 2.000 παιδιά και στα σπίτια της Αμερικανικής Επιτροπής Αρωγής καταφεύγουν τα γυναικόπαιδα για να γλιτώσουν τα αποτρόπαια εγκλήματα. Πριν την πυρπόληση της πόλεως ο Έιζα Τζένινγκς πρόσφερε καταφύγιο σε περίπου 1.000 Έλληνες πρόσφυγες τους οποίους φιλοξένησε σε δύο κτίρια, ιδιοκτησίας της Y.M.C.A., τα οποία φυλάσσονταν από Αμερικανούς πεζοναύτες.

Εκτός από την ανθρωπιστική βοήθεια που παρέσχε συμμετέχοντας στην οργάνωση «Αμερικανική Επιτροπή Σωτηρίας», που δημιούργησαν βιαστικά Αμερικανοί επιχειρηματίες και ιεραπόστολοι τον Σεπτέμβριο για να προσφέρουν βοήθεια, ο ίδιος εγκατέστησε στις αποβάθρες μια μονάδα Πρώτων Βοηθειών για εγκυμονούσες γυναίκες. Παράλληλα με τα άλλα μέλη της οργανώσεως παρείχε πολλαπλή ανθρωπιστική βοήθεια μεταξύ άλλων σιτίζοντας περί τα 350.000 άτομα -300.000 Έλληνες, 25.000 Αρμένιους και 25.000 Εβραίους- καθημερινά. Μέσω δικών του πρωτοβουλιών, αποστέλλεται αμέσως αλεύρι που το μεταφέρουν Αμερικανικά πολεμικά πλοία από τις αποθήκες φιλανθρωπικής οργανώσεως της Κωνσταντινούπολης για να τραφούν οι ανέστιες μάζες της Σμύρνης. Με την πυρπόληση και τις σφαγές που εξαπολύθηκαν οι Έλληνες συγκεντρώθηκαν στην προκυμαία της Σμύρνης που υπήρχε μπροστά από την Ελληνική συνοικία, μήκους 3 χιλιομέτρων και πλάτους 60 έως 80 μέτρων, όπου οι συνθήκες που επικρατούσαν συνέθεταν σκηνικό κολάσεως του Δάντη.

Η Βρετανίδα συγγραφέας Clare Sheridan έγραψε :

«Παντού επικρατούσε το απόλυτο χάος. {...} μετέφερα συνεχώς μωρά στα πλοία. Επρόκειτο για βρώμικα και ημιθανή πλασματάκια, γεμάτα πληγές {..} πολλές έγκυες γυναίκες είχαν γεννήσει στην αποβάθρα {...} είδα ένα Τούρκο στρατιώτη να λιθοβολεί μέχρι θανάτου έναν άνδρα, μπροστά στην αλλόφρονα γυναίκα του». 

Η Αμερικανίδα ιατρός Esther Lovejoy στην δικιά της μαρτυρία επισημαίνει :

«Στην αποβάθρα διαδραματίστηκαν σκηνές φρίκης. {...} Οι Τούρκοι στρατιώτες ήσαν ανελέητοι. Χτυπούσαν τους άνδρες με τα κοντάκια και τους συγκέντρωναν σε κάποιο άλλο σημείο πιο πίσω. {...} έδερναν τις γυναίκες με μαστίγια και ραβδιά και τις έσπρωχναν, λες και ήταν κοπάδι με ζώα».

Συνάντηση με τον Μουσταφά Κεμάλ

Ο Asa Jennings μετά από έγκριση του Αμερικανού αρμοστού στην Κωνσταντινούπολη υποναύαρχου Bristol κατόρθωσε να συναντήσει τον Μουσταφά Κεμάλ, από τον οποίο ζήτησε να του δοθεί η δυνατότητα να ενεργήσει ώστε να αναχωρήσουν οι Έλληνες από τη Σμύρνη με πλοία. Ο Μουσταφά Κεμάλ συμφώνησε και του έδωσε την άδεια να οργανώσει τη διάσωση των -Ελλήνων και μη- Χριστιανών Ορθόδοξων ή σε κάθε περίπτωση των μη μουσουλμάνων προσφύγων της Σμύρνης πλην των ανδρών ηλικίας 18-45 ετών, δηλαδή σε ηλικία στρατεύσεως. Ο Κεμάλ του έδωσε επτά ημέρες διορία. Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν ότι, αν η μεταφορά γινόταν με Ελληνικά εμπορικά πλοία, αυτά θα εισέρχονταν στον Κόλπο της Σμύρνης χωρίς διακριτικά ή σημαία, και ότι δεν θα επιβιβάζονταν άνδρες δηλαδή σε ηλικία στρατεύσεως.

Αρχική φάση μεταφοράς των προσφύγων

Θαυμασμό προκάλεσε η ενέργεια ενός Ιάπωνος καπετάνιου , ο οποίος άδειασε το φορτίο του πλοίου του στην θάλασσα και μετέφερε άνευ αμοιβής πρόσφυγες στην Χίο. Με δεδομένη τη σύμφωνη γνώμη του Μουσταφά Κεμάλ ο Jennings άφησε το αυτοκίνητό του στο λιμάνι της Σμύρνης και πήγε στο πολεμικό πλοίο «Edsall» και ζήτησε από τον καπετάνιο του μία άκατο με Αμερικανό πηδαλιούχο. Κατ’ αρχάς, πήγε στο Γαλλικό εμπορικό πλοίο «Pierre Loti», που διέθετε άφθονο χώρο για την μεταφορά προσφύγων, όμως ο Γάλλος καπετάνιος αρνήθηκε. Λίγο πριν φύγει ο Powell τον πληροφόρησε, ότι έλαβε τελικά την άδεια από τον Μουσταφά Κεμάλ ώστε Ελληνικά πλοία να εισέλθουν στο λιμάνι της Σμύρνης. Επίσης, έδωσε στον Τζένινγκς δύο έγγραφα, το ένα για να αποβιβάσει τους πρόσφυγες υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και με το άλλο τον εξουσιοδοτούσε να ενεργήσει, όπως αυτός θα έκρινε σε κάθε περίσταση εκτάκτου ανάγκης.

Τελικά ο Τζένινγκς ναύλωσε ένα Ιταλικό εμπορικό πλοίο με το όνομα «Κωνσταντινούπολις», που ήταν αγκυροβολημένο στη Σμύρνη. Σ' αυτό, καταβάλοντας 5.000 λίρες, επιβίβασε δύο χιλιάδες εξαθλιωμένους Έλληνες πρόσφυγες και τους αποβίβασε στη Μυτιλήνη. Στο λιμάνι του νησιού είδε αγκυροβολημένα 25 Ελληνικά φορτηγά τα οποία είχαν μεταφέρει τον Ελληνικό στρατό και παρέμεναν ελλιμενισμένα. Ζήτησε και συνάντησε τον ανώτερο στρατιωτικό διοικητή Υποστράτηγο Αθανάσιο Φράγκου ο οποίος, όμως, αρνήθηκε τη διάθεση του συνόλου των πλοίων για την μεταφορά προσφύγων και δέχθηκε να διαθέσει έξι απ' αυτά αν υπήρχαν οι ανάλογες διαβεβαιώσεις.

Ο Τζένιγκς επέστρεψε στην Σμύρνη, έλαβε γραπτή δήλωση του Αμερικανού Πλοιάρχου Powell και επέστρεψε με αυτή στην Μυτιλήνη. Ο Φράγκου διάβασε το έγγραφο όμως απάντησε, ότι υπήρχε κίνδυνος οι Τούρκοι να καταλάβουν τα πλοία και να αποβιβαστούν στη Χίο και Μυτιλήνη. Ο Τζένιγκς υποσχέθηκε, ότι θα συνόδευε ο ίδιος το πλοία στην είσοδο και έξοδο από το λιμάνι αλλά αυτό δεν φάνηκε αρκετό. Παράλληλα, ετοιμαζόταν πραξικόπημα των στρατιωτικών, στο οποίο ο Φράγκου συμμετείχε και το οποίο έγινε τέσσερεις ημέρες αργότερα.

Εμπλοκή της Ελληνικής κυβερνήσεως

Απερχόμενος από τη συνάντηση, ο οργισμένος από το αποτέλεσμα της, Jennings είδε ότι στο λιμάνι πλησίαζε το θωρηκτό «Κιλκίς» με πλοίαρχο τον Ιωάννη Ε. Θεοφανίδη τον οποίο ζήτησε να συναντήσει και τον ενημέρωσε για την κατάσταση στη Σμύρνη. Παράλληλα τον ενημέρωσε για τη συμφωνία του με τον Κεμάλ.

Ο Θεοφανίδης αντάλλαξε μηνύματα με τον υπουργό των Ναυτικών ζητώντας του να ενημερώσει τον πρωθυπουργό Νικόλαο Τριανταφυλλάκο και ζήτησε την έγκρισή τους, όμως αρχικά του απάντησαν αρνητικά. Ο Τζένινγκς με συνεχείς πιέσεις, αφύπνισε τον τότε πρωθυπουργό. Στην ερώτηση των Ελληνικών αρχών ποιος είναι ο Τζένινγκς απάντησε, ότι ήταν ο πρόεδρος της Αμερικανικής Επιτροπής Περιθάλψεως στην Μυτιλήνη. Ο Τζένιγκς ρωτήθηκε ξανά αν «τα αμερικανικά αντιτορπιλικά θα προστατεύσουν τα πλοία εάν οι τούρκοι προσπαθήσουν να τα καταλάβουν». Ο Τζένιγκς απάντησε: «Καθόλου χρόνος για συζήτηση λεπτομερειών. Οι παρεχόμενες εγγυήσεις θα πρέπει να θεωρηθούν ικανοποιητικές». Τότε ο πρωθυπουργός και το Υπουργικό Συμβούλιο απάντησαν, ότι κανένα πλοίο δεν μπορούσε να πάει στην Σμύρνη.

Στις 16:00' της 23ης Σεπτεμβρίου 1922 με τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο, ο Τζένινγκς έστειλε μήνυμα, μέσω του Θεοφανίδη, στον Πρωθυπουργό ότι αν δεν λάβει θετική απάντηση μέχρι τις 18:00 θα τηλεγραφούσε χωρίς κώδικα, έτσι ώστε να γίνει γνωστό παντού πως η Ελληνική κυβέρνηση δεν επέτρεπε Ελληνικά πλοία να σώσουν Έλληνες πρόσφυγες, που τους περίμενε βέβαιος θάνατος.

«...Θα έλεγα δημοσίως πως χρειάστηκε να στείλω τελεσίγραφο στην Ελληνική κυβέρνηση και το έκανα, πως πήρα άδεια από την Τουρκία να επιβιβαστούν πρόσφυγες της Σμύρνης σε ελληνικά πλοία, ότι είχα αναλάβει την ευθύνη, και πως το μόνο που μας έλειπε ήταν πλοία που το Ελληνικό κράτος δεν παραχωρούσε». 

Λίγο πριν τις 18:00 ήλθε η απάντηση της Ελληνικής κυβερνήσεως:

«...Όλα τα πλοία τίθενται υπό τις διαταγές σας για να απομακρυνθούν οι πρόσφυγες από την Σμύρνη». 

Ο κυβερνήτης Θεοφανίδης συγκάλεσε συγκέντρωση των καπετάνιων των εμπορικών πλοίων στο «Κιλκίς», όπου τους διαμήνυσε πως έπρεπε να ετοιμάσουν τα πλοία μέχρι τα μεσάνυκτα, διαφορετικά θα περνούσαν Ναυτοδικείο με συνοπτικές διαδικασίες. Είκοσι έξι πλοία, «Τα πλοία της Συμπόνιας», απέπλευσαν τα μεσάνυκτα με τον Τζένινγκς στο προπορευόμενο «Προποντίς» με αμερικανική σημαία. Ο στόλος, συνάντησε το αμερικανικό «Lawrence», ο καπετάνιος του οποίου κάλεσε τον Τζένινγκς να συνεχίσει το ταξίδι του με αυτόν. Ο Τζένινγκς αρνήθηκε και παρέμεινε στη γέφυρα του «Προποντίς».

Τελική φάση μεταφοράς των προσφύγων

Εκείνες τις ημέρες, με απόφαση του Μουσταφά Κεμάλ και υπό την πίεση των Αμερικανών, πρέσβης τους στην Κωνσταντινούπολη ήταν τότε ο γνωστός διπλωμάτης Χένρυ Μόργκενταου, ο οποίος διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη σωτηρία του Μικρασιατικού Ελληνισμού και το 1923 ανέλαβε Προέδρος της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων, τα μέτρα χαλάρωσαν. Οι Τουρκικές αρχές επέτρεψαν στα πλοία να δέσουν στην προβλήτα του σιδηροδρόμου ενώ επιμήκυναν την προθεσμία από επτά σε έντεκα ημέρες. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1922 οι πρώτοι πρόσφυγες, ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά διεκπεραιώθηκαν στην Ελλάδα. Στις 26 Σεπτεμβρίου ο Τζένιγκς επέστρεψε με δεκαεπτά πλοία, ενώ την επομένη τρίτη ημέρα ήλθε και ένας μεταγωγικός στόλος ναυλωμένος από Βρετανούς έτσι ως την 1η Οκτωβρίου περί τους 180.000 πρόσφυγες μεταφέρθηκαν από την Σμύρνη.

Ο αριθμός των πλοίων που χρησιμοποιήθηκαν ανήλθε σε τελικά πενήντα πέντε. Το τελευταίο πλοίο απέπλευσε από τη Σμύρνη έξι ώρες πριν την εκπνοή της χρονικής διορίας των έντεκα ημερών. Στη συνέχεια ζητήθηκε διορία για άλλες οκτώ ημέρες, στις οποίες τα Ελληνικά πλοία μετέφεραν πρόσφυγες από τα λιμάνια του Αϊβαλί, Βουρλών και Τσεσμέ, ανεβάζοντας τον αριθμό όσων διεκπεραιώθηκαν στην Ελλάδα στις 250.000 ψυχές. Παράλληλα η Ελληνική κυβέρνηση, αυτή τη φορά υπό τον Πρωθυπουργό Ααστάση Χαραλάμπη, αύξησε τον στόλο των πλοίων σε πενήντα πέντε, καθώς μεταφέρονταν εκκλήσεις και από άλλα λιμάνια, από την περιοχή του Εύξεινου Πόντου ως τη Συρία, και μεταφέρθηκαν μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου περίπου 500.000 πρόσφυγες. Ο Αμερικάνος Πλοίαρχος Χάλσει Πάουελ (Halsey Powell), άνθρωπος με ακέραιο χαρακτήρα και ήρωας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κυβερνήτης του Αντιτορπιλικού Edsall, ως επικεφαλής των 12 Αμερικανικών πολεμικών πλοίων που βρισκόντουσαν στην Σμύρνη, συνέβαλε αποφασιστικά στην απομάκρυνση των προσφύγων.

Μετά την καταστροφή

Το 1923 ο Έιζα Τζένινγκς κρίνοντας πως η Ελλάδα σε πολύ καλύτερη μοίρα από την Τουρκία, επέστρεψε στην Τουρκία οργανώνοντας κοινωνικές υπηρεσίες στα μήκη και τα πλάτη της χώρας. Σχημάτισε την οργάνωση Αμερικανοί Φίλοι της Τουρκίας και μέσω αυτής παρείχε επαγγελματική κατάρτιση, δομές υγείας και κοινωνικής πρόνοιας. προσπαθούσε, όπως ισχυρίζονταν, να διδάξει την ειρηνική συνύπαρξη και να εξασφαλίσει καλλίτερη ποιότητα ζωής σε έναν κόσμο χωρίς πολέμους. Ο Μουσταφά Κεμάλ έγινε προσωπικός του φίλος.

Τιμητικές διακρίσεις

Ο Τζένιγκς τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του στους Έλληνες πολίτες με κορυφαίες διακρίσεις του Ελληνικού Κράτους, μεταξύ τους:

• ο Σταυρός του Τάγματος του Σωτήρος, η υψηλότερη πολιτική τιμή, καθώς και
• το Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας, το υψηλότερο στρατιωτικό παράσημο.

Στη Συνθήκη της Λωζάνης η Ελληνική Κυβέρνηση όρισε τον Τζένινγκς ως εκπρόσωπο της για τον επαναπατρισμό των αιχμαλώτων, όπως έκανε και η Τουρκία που τον όρισε εκπρόσωπο με απόφαση του Μουσταφά Κεμάλ που επίσης τον εμπιστεύθηκε. Το 1945, τα M.G.M. Studios γύρισαν μια 10λεπτη ταινία μικρού μήκους βασισμένη στη ζωή του Άσα Τζένινγκς. Η Ελληνική κυβέρνηση απένειμε, επίσης, το Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας και στους δώδεκα κυβερνήτες των Αμερικανικών πολεμικών πλοίων που υποστήριξαν την επιχείρηση του απεγκλωβισμού των Ελλήνων προσφύγων από την Μικρά Ασία.

Μνήμη Έιζα Τζένινγκς

Ο Τζένινγκς, ντροπαλός, νευρικός, χαρακτηριστικό πρότυπο αντιήρωα, μπορούσε να εγκαταλείψει τη Σμύρνη, άλλωστε οι Αμερικανοί υπήκοοι μεταφέρονταν στα τρία πολεμικά πλοία των ΗΠΑ που ήταν αγκυροβολημένα στον κόλπο, όταν οι Τούρκοι άρχισαν να καταστρέφουν την πόλη, όμως αυτός προτίμησε να παραμείνει απομακρύνοντας μόνο την οικογένεια του. Πρότυπο αυταπαρνήσεως, ανιδιοτελούς προσφοράς, ηρωικής συμπεριφοράς, μια εμβληματική φυσιογνωμία και ιεραποστολική προσωπικότητα ιδιαίτερα χαμηλών τόνων που όμως διέθετε τεράστιο μεγαλείο ψυχής, έγινε ευρύτερα γνωστός από βιβλίο του Αμερικανού καθηγητή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, συγγραφέα και ερευνητή Λου Ούρενεκ .

Ήταν δυναμικός χαρακτήρας χαρακτηριστικό που συνταίριαζε με ανθρωπισμό και θρησκευτική αγάπη εμπνευσμένη από τον Αμερικανικό προτεσταντισμό που συνοδεύεται διαχρονικά από αυξημένη κοινωνική συνείδηση. Ο πάστορας, που αναδείχθηκε σε κεντρικό πρωταγωνιστή της εκκενώσεως του Ελληνικού πληθυσμού της Σμύρνης και ευρύτερα της Μικράς Ασίας, κατέχει μηδαμινό χώρο στην ιστορία του Ελληνικού Έθνους, αν και η προσπάθεια του αποδείχθηκε μια από τις μεγαλύτερες αποστολές διασώσεως των αρχών του 20ου αιώνα, καθώς στον ίδιο και στην δράση του αφιερώνονται τα παρακάτω ελάχιστα λόγια:

«...έπειτα από έντονες διπλωματικές ενέργειες των ξένων, ανάμεσα στους οποίους πρωτοστάτησε ο υποδιευθυντής της ΧΑΝ στον Παράδεισο  Asa Jennigs, στάλθηκαν τελικά ελληνικά πλοία από την Μυτιλήνη στην Σμύρνη...».

Ο ίδιος είπε αργότερα ότι αισθάνθηκε το χέρι του Θεού στον ώμο του ενώ έγραψε: «Μου φαινόταν, ότι τα τρομερά, αγωνιώδη, απελπισμένα ουρλιαχτά, που εκλιπαρούσαν για βοήθεια δεν θα έπαυαν να με κυνηγάνε σε όλη μου την ζωή». Το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλως απένειμε στον Τζένινγκς το ανώτατο παράσημό του. Ο Δήμος Χίου έδωσε το όνομα του στην έως τότε ανώνυμη οδό δίπλα στην οδό Βασιλικάρη. Τον Φεβρουάριο του 2016 στον προαύλιο χώρο του Δημαρχείου του Βόλου, παρουσία του Roger Τζένινγκς, εγγόνου του Έιζα, τοποθετήθηκε μετά από απόφαση του Δημάρχου Αχιλλέα Μπέου, αναθηματική πλάκα με την φωτογραφία του, στην οποία αναγράφεται στα ελληνικά και στα αγγλικά: «Ο Σωτήρας 300.000 Ελλήνων στην Σμύρνη το 1922. Στην καρδιά κάθε ανθρώπου κοιμάται ένας λέων» . Στη μνήμη του δημιουργήθηκε ένα -βραβευμένο- ντοκιμαντέρ του Ελληνοαμερικανού Mike Damergis.

Εσωτερική αρθρογραφία

• Χένρυ Μόργκενταου
• Τζωρτζ Χόρτον

Βιβλιογραφία

• «Ένας ήρωας στην προκυμαία-Asa K. Jennings ο σωτήρας 300.000 ψυχών στη Σμύρνη τον Σεπτέμβρη του '22», Νικόλαος Αθ. Αναγνωστόπουλος, Αθήνα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• [Asa Kent Jennings findagrave.com]
• [Asa Kent Jennings ο σωτήρας των προσφύγων taxydromos.gr]
• [Ο δήμος Βόλου τιμά τον Asa k. Jennings eleftheria.gr]
• [Ο Σίντλερ της Σμύρνης. Ο Αμερικανός που έσωσε τις ζωές 350.000 Ελλήνων mixanitouxronou.gr]
• [Eνας αφανής ήρωας, ο Asa Jennings, της YMCA Σμύρνης kathimerini.gr]
• [Asa K. Jennings: Ο άνθρωπος που αποφάσισε να μην εγκαταλείψει τους συνανθρώπους του catisart.gr]
• [Asa Kent Jennings-Ο Σωτήρας των προσφύγων της Σμύρνης empros.gr]
• [Asa Jennings, the Hero of the Smyrna Catastrophe youtube.com, Video]

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org