Αλέξανδρος Γεωρ. Σούτσος

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Αλέξανδρος Γεωργ. Σούτσος Έλληνας ευπατρίδης, φιλάνθρωπος, εθνικός ευεργέτης και ευεργέτης των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα, νομικός, πολιτικός επιστήμονας και διπλωμάτης καριέρας, γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου 1839 και πέθανε ανήμερα των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου του 1895 στην Αθήνα.

Παντρεύτηκε με την Ναταλία Βόδα [1], εγγονή του Μιχαήλ Βόδα με την οποία κατοικούσε στο σπίτι της οδού Σταδίου.

Αλέξανδρος Γ. Σούτσος

Βιογραφία

Ο Αλέξανδρος κατάγονταν από την ιστορική οικογένεια Σούτσου ή Σούτζου [2]. Προπάππος του ήταν ο Γεώργιος Ν. Σούτσος, λόγιος, αναγνωρισμένος διερμηνέας της Πύλης και γιος του Νικολάου. Παππούς του ήταν ο Ιωάννης Σούτσος, αξιωματούχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και θείοι του, αδέλφια του πατέρα του ήταν ο Περικλής Σούτσος, στρατηγός του Ελληνικού στρατού και ο Νικόλαος Σούτσος, αξιωματικός του Ελληνικού στρατού.

Πατέρας του Αλέξανδρου ήταν ο Γεώργιος Σούτσος, αξιωματικός του Ελληνικού στρατού και καθηγητής του Πολυτεχνείου, ενώ μητέρα του ήταν η Ζωή Μουρούζη [3], κόρη του διερμηνέα Κωνσταντίνου Μουρούζη [4], τον οποίο αποκεφάλισαν οι Τούρκοι. Ο Αλέξανδρος, που είχε αδελφό τον Περικλή Σούτσο, στρατηγό του Ελληνικού στρατού και υπασπιστή του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α', σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και συμπλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι.

Ο Σούτσος τάχθηκε υπέρ της στρατιωτικής εκγυμνάσεως των πολιτών και της πολεμικής προπαρασκευής του Έθνους κι έδωσε πρώτος το παράδειγμα υπηρετώντας στην εθνοφρουρά. Συνεπής στις οικογενειακές του παραδόσεις καλλιεργούσε συστηματικά την ιδέα της διεκδικήσεως των Εθνικών πόθων με τα όπλα. Ο ίδιος υπηρέτησε ως λοχαγός της εθνοφυλακής προσφέροντας υπηρεσίες στη δημόσια τάξη και παρά το νεαρό της ηλικίας του ήξερε να επιβάλλεται, αψηφώντας κάθε κίνδυνο. Εισήλθε στο διπλωματικό στάδιο και υπηρέτησε για πέντε χρόνια ως γραμματέας της Ελληνικής πρεσβείας στο Παρίσι κατά την περίοδο του Γαλλογερμανικού πολέμου. Επέδειξε φιλοπονία, νοημοσύνη και διπλωματική εμπειρία, αλλά παραιτήθηκε για λόγους φιλοτιμίας, όταν δεν του απονεμήθηκε ο προβλεπόμενος προβιβασμός. Υπήρξε από τους ιδρυτές της «Εταιρείας των Φίλων του Λαού», της οποίας διετέλεσε και πρόεδρος, διδάσκοντας και ο ίδιος πολιτική οικονομία. Επί πρωθυπουργίας του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου συνέταξε οργανισμό για τη μόρφωση Ελλήνων ηθοποιών και την συγκρότηση οργανισμού Εθνικού θεάτρου με βάση τα Γαλλικά πρότυπα. Υπήρξε ένα από τα αρχαιότερα μέλη του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός».

Εργογραφία

Ο Σούτσος υπήρξε πραγματικός μύστης της πολιτικής οικονομίας και δημοσίευσε πολλές μελέτες του, ενώ υπήρξε ακούραστος μελετητής των αρχαίων συγγραφέων. Κατάρτισε σπουδαία συλλογή έργων τέχνης και δημιούργησε βιβλιοθήκη, που στέγαζε στο αρχοντικό του της οδού Φιλελλήνων. Η συλλογή έργων τέχνης που με τη διαθήκη του είχε κληροδοτήσει στο Ελληνικό δημόσιο με σκοπό την ίδρυση και συντήρηση Μουσείου Ζωγραφικής παραδόθηκε στις 21 Ιουνίου 1901, στην Εθνική Πινακοθήκη [5], από τη σύζυγο του Ναταλία Σούτσου.

Μνήμη Αλεξάνδρου Σούτσου

Ο Σούτσος υπήρξε φίλος της μουσικής και των Καλών Τεχνών, αθόρυβος φιλάνθρωπος κι έζησε μακριά από επιδείξεις και αναζητήσεις ηθικών αμοιβών. Ειλικρινής και ανεπιτήδευτος, ο Αλέξανδρος κληρονόμησε τα φιλάνθρωπα αισθήματα της μητέρας του και συνέτρεξε, με κάθε τρόπο, στη διάρκεια της ζωής του τους δυστυχείς συνανθρώπους του, ενώ η Ναταλία Βόδα-Σούτσου πρωτοστάτησε στην ίδρυση των σημαντικότερων φιλανθρωπικών καταστημάτων της πρωτεύουσας. Ο Σούτσος απέφυγε από πεποίθηση να πολιτευθεί. Διακρίθηκε για την μνημειώδη φιλοτιμία του. Φρόντιζε να υποστηρίζει τα δίκαια της Ελλάδος στο εξωτερικό και να στηρίζει κάθε Εθνικά ωφέλιμη κίνηση στο εσωτερικό.

Το νεοκλασικό κτίριο της οδού Σταδίου 47 υπήρξε η ύστατη προσφορά στην Ελλάδα του ευγενούς Αλέξανδρου Σούτσου, ο οποίος μέσω της διαθήκης του άφησε το σύνολο της περιουσίας του στο έθνος. Όρισε μετά το θάνατο της συζύγου του η περιουσία του, ύψους 2.500.000-3.000.000 δραχμών, η κατοικία του, Φιλελλήνων και Ξενοφώντος, που δεν χρησιμοποιήθηκε ως Μουσείο, όπως ο ίδιος επιθυμούσε, αλλά περιήλθε στο δημόσιο και παρέμεινε αναξιοποίητη, φιλοξενώντας κατά εποχές υπηρεσίες υπουργείων. Επίσης κληροδότησε στο Ελληνικό κράτος το ακίνητο της οδού Σταδίου για να δημιουργηθεί ένα Μουσείο Τέχνης το οποίο να φέρει τ' όνομα του. Το Μουσείο, όπως το σχεδίαζε με τη διαθήκη του, ήθελε να στεγάζεται στο ακίνητο του και να αποτελείται από τρία τμήματα:

  • Πινακοθήκη,
  • Νομισματοθήκη και
  • Βιβλιοθήκη.

Η επιθυμία του Σούτσου υλοποιήθηκε, εν μέρει, το 1954 όταν επιτεύχθηκε η συγχώνευση της Εθνικής Πινακοθήκης με το «Κληροδότημα Αλέξανδρου Σούτσου» και με προσθήκη και άλλων δωρεών δημιουργήθηκε «Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου-ΕΠΜΑΣ».

Νεοκλασικό της Σταδίου 47

Ναταλία Βόδα-Σούτσου

Το νεοκλασικό της οδού Σταδίου 47, γαλάζιο με μπορντό κάτω από τα ακροκέραμα και κάγκελα σιδερένια σαν κέντημα που αποτελείται από ισόγειο και δύο ορόφους, χρησιμοποιήθηκε ως εξοχικό της οικογένειας Αλεξάνδρου Σούτζου. Διέθετε έξοδο και στην οδό Γεωργίου Σταύρου, η οποία ήταν η έξοδος των αλόγων. Περιήλθε, με διαθήκη και κωδίκελλο του 1894, στην Εθνική Πινακοθήκη και αποτελεί περιουσία του κληροδοτήματος Αλεξάνδρου Σούτζου. Η πρόσοψη κρίθηκε διατηρητέα από τον Δήμο Αθηναίων, το 2003. Το κτίριο εκμισθώνονταν έως τον Οκτώβριο του 2012, σε εμπορικές επιχειρήσεις. Νωρίς το πρωί της Παρασκευής 1ης Μαΐου 2020 εκδηλώθηκε πυρκαγιά από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία, στο κτίριο της οδού Σταδίου 47 στην Αθήνα. Στο σημείο έσπευσαν 20 πυροσβέστες με 8 οχήματα, οι οποίοι κατάφεραν να τη θέσουν υπό έλεγχο. 

«Το κτίριο συνδέεται άμεσα με την ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους», δήλωσε η τότε υπουργός Πολιτισμού της κυβερνήσεως του Κυριάκου Μητσοτάκη, Λίνα Μενδώνη, η οποία συμπλήρωσε ότι η πολιτεία «έστω και με καθυστέρηση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της στη μνήμη του ευεργέτη χορηγού». «Είναι η οικία στην οποία διέμενε ο Αλέξανδρος Σούτσος, ευεργέτης των εικαστικών τεχνών, στην Ελλάδα. Το 1896 ο νομικός και φιλότεχνος Αλέξανδρος Σούτσος άφησε με τη διαθήκη του τη συλλογή του και όλη την περιουσία του στο κράτος για να δημιουργηθεί το "Μουσείο Καλών Τεχνών". Η συλλογή του Αλέξανδρου Σούτσου πέρασε στην Εθνική Πινακοθήκη το 1900, με την έναρξη της λειτουργίας της. Αριθμεί σε περισσότερα από 100 έργα, αλλά και πολλά προσωπικά του αντικείμενα {...}... Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη, ξεκινά αμέσως τις διαδικασίες για την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών, ώστε το έργο της αποκατάστασης του κτηρίου να είναι ώριμο για ένταξη στη χρηματοδοτική περίοδο 2021-27. Έστω και με καθυστέρηση η Πολιτεία θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της στη μνήμη του ευεργέτη χορηγού, αλλά και στην πόλη της Αθήνας, η οποία έχει πληγεί ιδιαίτερα από την πρόσφατη κρίση». Η Μενδώνη σημείωσε ότι η πρώην υπουργός Πολιτισμού της κυβερνήσεως του Αλέξη Τσίπρα, Λυδία Κονιόρδου, είχε εκφράσει την πρόθεση να στεγαστεί σε αυτό το νεοκλασικό το Θεατρικό Μουσείο, αλλά δεν υπήρξε συνέχεια εξαιτίας του υψηλού κόστους των μελετών και του έργου της αποκατάστασης του κτιρίου. «Με αυτή την καταστροφή επιβαρύνεται έτι μάλλον η εικόνα της Σταδίου που αποτελεί έναν από τους κυρίους άξονες του κέντρου της Αθήνας», σχολίασε η Υπουργός [6].

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. ↑ [Η Ναταλία Βόδα-Σούτσου γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1842 στο Παρίσι. Το 1887 συμπαραστάθηκε στην Καλλιρρόη Παρρέν στην προσπάθεια «Εφημερίς των Κυριών», το 1895 ίδρυσε το «Άσυλο της Αγίας Αικατερίνης» στο οποίο έβρισκαν προστασία οι ανύπαντρες μητέρες και οι. κακοποιημένες εργάτριες και το 1896 το «Άσυλο Ανιάτων Γυναικών». Πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 1924 στην Αθήνα.]
  2. ↑ [Οι Σούτσοι ξεκίνησαν τον 16ον αιώνα από το Σούλι, με την ονομασία τότε των Δράκων, από τον γενάρχη της Σουλιώτικης εκείνης φάρας και αρχιαρματολό Πούλιο Δράκο, που με τους Τζαβελαίους, τους Μποτσαραίους κι άλλους Έλληνες πατριώτες, θεμελίωσαν τα ελεύθερα Ηπειρωτικά χωριά του τουρκοκρατούμενου Ελληνισμού. Απόγονοι των Δράκων εγκαταστάθηκαν σταδιακά στην Κωνσταντινούπολη και πήραν πλέον την ονομασία των Σούτσων ή των Σούτζων, από την τούρκικη λέξη «Σουτζής» που σημαίνει διανομεύς νερού, καθώς ένας από τους Δράκους, ο Δράκος Σούτζος, είχε διοριστεί από τον Σουλτάνο, με προνόμιο, υπεύθυνος για την ύδρευση της Κωνσταντινουπόλεως.]
  3. ↑ [Η Ζωή Κωνσταντίνου Μουρούζη γεννήθηκε στις 13 Ιουλίου 1803 στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε στις 21 Φεβρουαρίου 1878 στην Αθήνα.]
  4. ↑ [Ο Κωνσταντίνος Μουρούζης, διερμηνέας της Υψηλής Πύλης, γιος του βοεβόδα της Μολδοβλαχίας Αλέξανδρου και πρωτομάρτυρας της Εθνικής Παλιγγενεσίας, συνέδεσε το όνομά του με τον απελευθερωτικό αγώνα του Ελληνικού Έθνους το 1821, καθώς υπήρξε το πρώτο θύμα των Τούρκων. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε' το απόγευμα της Κυριακής 4 Απριλίου 1821, επισκέφθηκε τον Μουρούζη στο σπίτι του στα Θεραπειά, τον ενημέρωσε για τις αποφάσεις του Σουλτανικού Συμβουλίου και τον συμβούλεψε να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη με την οικογένειά του, όμως ο Μουρούζης αρνήθηκε, απαντώντας πως αν φύγει θα ακολουθήσει μεγάλη σφαγή. Ενώ ο Μουρούζης μετέβαινε στο γραφείο του υπουργού Ρεΐς, τον πλησιάζει κάποιος άγνωστος και του παρέδωσε δήθεν εμπιστευτική επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη, πλαστή, με την οποία τον ενοχοποιούν. Ο Μουρούζης καθώς μπαίνει στο γραφείο του Υπουργού διαμαρτυρήθηκε για την επιβουλή, όμως ο Ρεΐς τον ηρέμησε και του είπε να επιστρέψει στο σπίτι του. Όμως ο σουλτάνος Μαχμούτ διέταξε τον δήμιο του να ακολουθήσει και ν' αποκεφαλίσει με πέλεκυ τον Μουρούζη. Την ίδια μέρα αποκεφάλισαν και τον αδελφό του Νικόλαο, που ήταν δραγουμάνος του Στόλου, ηλικίας μόλις 30 ετών κι ακολούθησε λίγες μέρες μετά, στις 10 Απριλίου 1821, ο απαγχονισμός και του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε'. Ο Μουρούζης εκτός από τη Ζωή είχε και μία ακόμη κόρη, την Μαρία Μουρούζη-Υψηλάντη, σύζυγο του Γεωργίου Υψηλάντη, νύφη από αδελφό του Αλέξανδρου Υψηλάντη κι έναν γιο, τον Αλέξανδρο, ο οποίος απεβίωσε το 1895 στην Αθήνα. Η Μαρία, όπως και η Ζωή υπήρξαν στενές συνεργάτιδες της βασίλισσας Αμαλίας, συζύγου του Βασιλιά Όθωνα, και συνέβαλαν οικονομικά στη δημιουργία και την ανέγερση του Αμαλίειου Ορφανοτροφείου Αθηνών στην οδό Ηρώδου Αττικού.]
  5. ↑ Η ίδρυση της Πινακοθήκης-Ο Γεώργιος Ιακωβίδης έφορος του μουσείου
  6. ↑ Οικία του Αλ. Σούτσου το νεοκλασικό όπου ξέσπασε φωτιά. lifo.gr


Ανακτήθηκε από «http://el.metapedia.org/m/index.php?title=Αλέξανδρος_Γεωρ._Σούτσος&oldid=137097»