Βασίλειος Αβδελάς
Ο Βασίλειος Αβδελάς Έλληνας εθνικιστής, ανώτερος αξιωματικός του Πυροβολικού με τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχου, αγωνιστής της Π.Α.Ο. [1] στη διάρκεια της Αντιστάσεως κατά των κατακτητών του Άξονα, γεννήθηκε το 1897 στην πόλη Στρώμνιτσα [2] και κατακρεουργήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1944 στο χωριό Ροδολίβος στα νοτιοανατολικά του νομού Σερρών, κοντά στη Δράμα, από τις συμμορίες του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος. Τάφηκε στο Κοιμητήριο της Παναγίας Ευαγγελίστριας στη Θεσσαλονίκη.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Οικογένεια / Σπουδές
Ο Βασίλειος Αβδελάς παρακολούθησε τις εγκύκλιες σπουδές στη γενέτειρα του και αποφοίτησε από Γυμνάσιο της Θεσσαλονίκης. Ήταν ακόμη μαθητής της Αστικής Σχολής, όταν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Αιτωλοακαρνάνα στρατηγού Βλάση Τσιρογιάννη που ήταν απεσταλμένος σε μυστική αποστολή από το Υπουργείο Στρατιωτικών της Ελλάδος στη Στρώμνιτσα, όπου εργάζονταν ως διευθυντής του εκεί Ελληνικού σχολείου την εποχή του Μακεδονικού αγώνα, και ρώτησε τον Αβδελά:
«... Θέλεις να βοηθήσεις την Ελλάδα; Θέλεις να βοηθήσεις τον αγώνα;».
Ο Αβδελάς απάντησε «Ναι», δίχως τον παραμικρό ενδοιασμό ή έστω κάποια δεύτερη σκέψη, και ο στρατηγός τον όρισε σύνδεσμο του πρώτου δρομολογίου, Στρώμνιτσα–Θεσσαλονίκη-Προξενείο και Στρώμνιτσα-Μελένικο-Σέρρες.
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Ο Αβδελάς εισήχθη, κατόπιν εξετάσεων, και ξεκίνησε τη φοίτηση του στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Το 1914 μαζί με άλλους Ευέλπιδες εγκατέλειψε τη Σχολή, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και πολέμησε ως εθελοντής για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, ενώ στη συνέχεια επέστρεψε στη Στρατιωτική Σχολή. Συμμετείχε ως εύελπις στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και το 1918 αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού του Πυροβολικού. Πήρε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου υπηρέτησε ως Διοικητής Πυροβολικού και εκπαιδευμένος αεροπόρος μέχρι την κατάρρευση του μετώπου.
Στήριξε την προσπάθεια του εθνικού κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά και συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, πολέμησε στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940, καθώς και στον Ελληνογερμανικό πόλεμο ως τον Απρίλιο του 1941, ως Διοικητής του Πυροβολικού της ΧV Μεραρχίας, δίνοντας τα πρώτα χτυπήματα στον εχθρό, πολεμώντας τον στο Ιβάν, στο Τσαγκόνι, στην Κορυτσά και την Κλεισούρα, ενώ έζησε την κατάρρευση του Μετώπου και την οπισθοχώρηση του Ελληνικού στρατού.
Αντιστασιακή δράση
Στην διάρκεια της Κατοχής ο συνταγματάρχης Αβδελάς, εντάχθηκε στις εθνικές ομάδες αντιστάσεως της «Π.Α.Ο. [«Πανελλήνιος Απελευθερωτική Οργάνωσις»] και αρχικά υπήρξε μέλος της διοικούσης επιτροπής της Οργανώσεως. Ανέλαβε στρατιωτικός διοικητής των Εθνικών Απελευθερωτικών Ομάδων με γενικό αρχηγό τον Αντώνη Φωστερίδη, [Αντών Τσαούς], στα Μακεδονικά βουνά. Στις 25 Οκτωβρίου του 1943, παρότι διευθυντής επιχειρήσεων αντιστάσεως της Οργανώσεως είναι τυπικώς ο Ιωάννης Παπαθανασίου, που υποστηρίζει την συνεννόηση με τους κομμουνιστοσυμμορίτες, τις διαταγές τις δίνει ο Αβδελάς, ο οποίος είχε αναλάβει πλέον τα ηνία της Οργανώσεως, αναλαμβάνοντας καθήκοντα Επιτελάρχου στην Π.Α.Ο. στη θέση του Αργυρόπουλου που είχε μεταβεί στη Μέση Ανατολή. Ο Αβδελάς έδωσε τον τελικό προσανατολισμό στην Οργάνωση απαντώντας αρνητικά στις προτάσεις του Ε.Α.Μ., [Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο], το οποίο είχε γνωστοποιήσει πως δέχεται να υπογράψει συμφωνία ανακωχής μόνο με το «Σώμα αξιωματικών της Π.Α.Ο.» και όχι με την οργάνωση καθαυτή.
Δολοφονία Αβδελά
Με την προτροπή των Άγγλων στρατιωτικών συμβούλων και παρά των αντίθετη άποψη, εισήγηση και συμβουλή των Ελλήνων συνεργατών του, επιχείρησε να διαπραγματευθεί με τους επικεφαλής των συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος οι οποίοι είχαν συλλάβει τον γιατρό Αθανάσιο Μούτσιο, πατέρα του μετέπειτα βουλευτή και υπουργού κυβερνήσεων του κόμματος Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ο Αβδελάς αποδέχθηκε την πρόσκληση των ηγετών των κομμουνιστών ανταρτών και μετέβη στο χωριό Ροδολίβος Σερρών, συνοδευόμενος από τον Αμερικανό αξιωματικό -Ταγματάρχη- Κίτκατ. Ο Αβδελάς συνελήφθη στο Ροδολίβος, τον Σεπτέμβριο του 1944. Λίγες ημέρες αργότερα δολοφονήθηκε ο γιατρός Μούτσιος και στις 10 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, μετά από φρικτά βασανιστήρια, εξέπνευσε κατακρεουργημένος και ο συνταγματάρχης Αβδελάς.
Μνήμη Βασιλ. Αβδελά
Ο Αβδελάς υπήρξε σημαντική προσωπικότητα και άφησε βαρύ το αποτύπωμά τους στη σύγχρονη Ιστορία του Ελληνισμού καθώς αφιέρωσε το σύνολο σχεδόν της ζωής του στους εθνικούς αγώνες, όπου η παρουσία του ήταν διαρκής και καθοριστική.
Στις 26 Μαρτίου του 1986 εξαφανίστηκε η προτομή του Αβδελά που βρίσκονταν τοποθετημένη σε δημόσιο χώρο στη Δράμα και την ευθύνη ανέλαβε η κομμουνιστική οργάνωση με την ονομασία «Νέες Ταξιαρχίες» [3].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- [Βασίλειος Αβδελάς… πολέμησε τους εχθρούς τον σκότωσαν οι «έλληνες»]
- [Στρώμνιτσα ή Στρούμιτσα]
- [Εκδήλωση για το ΟΧΙ στη Θεσσαλονίκη Γιάννης Κουργιαννίδης, Δημοτική Κίνηση «Θεσσαλονίκη Πόλη Ελληνική»]
Παραπομπές
- ↑ [Η Πανελλήνιος Απελευθερωτική Οργάνωση [ΠΑΟ] είναι χρονολογικά, η πρώτη Εθνική Αντιστασιακή Οργάνωση. Ιδρύθηκε στις 10 Ιουλίου 1941 στη Θεσαλονίκη [αρχικά, ως Υ.Β.Ε.], από εθνικιστές αξιωματικούς. Είναι η πλέον άγρια χτυπημένη απο τους κομμουνιστικές συμμορίες Αντιστασιακή Οργάνωση, με περισσότερα από 1.300 άγρια δολοφονημένα μέλη της.]
- ↑ [H Στρώμνιτσα είναι είναι πόλη στη Νοτιοανατολική περιφέρεια και μεγαλύτερη πόλη της Ανατολικής Ρωμυλίας, κοντά στη μεθοριακή διάβαση Νόβο Σέλο-Πετρίτσι προς τη Βουλγαρία. Τη διαρρέει ο ποταμός Στρωμνιτσιώτης ή Πόντος, σήμερα Στρουμίτσα, παραπόταμος του Στρυμώνα. Στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο το 1912 οι Τούρκοι νικήθηκαν και εκδιώχθηκαν από τη Μακεδονία με την κοινή προσπάθεια Ελλάδος,Σερβίας, Βουλγαρίας και Μαυροβουνίου, όμως η Βουλγαρία προσάρτησε την πόλη της Στρώμνιτσας. Στο Β' Βαλκανικό Πόλεμο, το 1913, κατά της Βουλγαρίας, η τελευταία ηττήθηκε, όμως με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου που υπογράφηκε 28 Ιουλίου 1913 η Στρώμνιτσα παρέμεινε υπό Βουλγαρική κυριαρχία. Οι κάτοικοι της Στρώμνιτσας επαναστάτησαν από την απόφαση για την απόσυρση του Ελληνικού στρατού που βρίσκονταν στην πόλη, και έβαλαν φωτιά στην πόλη, που καιγόταν από τις 8 μέχρι τις 15 Αυγούστου 1913. Στη διάρκεια της καταστράφηκεν περισσότερα από 1.900 δημόσια κτίρια και ιδιωτικές κατοικίες. Από το 1913 έως το 1919 οι περισσότεροι Έλληνες μετακινήθηκαν εντός των ορίων του Ελληνικού κράτους και εγκαταστάθηκαν στο Κιλκίς και τη Θεσσαλονίκη. Η Στρώμνιτσα παρέμεινε υπό Βουλγαρική κυριαρχία μέχρι το 1919 παρόλο που απελευθερώθηκε για δεύτερη φορά από τον Ελληνικό στρατό, όταν παραχωρήθηκε το 1919, στο Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων το μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών. Από το 1929 ως το 1941 η Στρώμνιτσα ανήκε στη Μπανόβινα του Βαρδάρη του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας. Στις 6 Απριλίου 1941 η Στρώμνιτσα καταλήφθηκε από το Γερμανικό Στρατό και στις 18 Απριλίου πέρασε στη κατοχή των Βουλγαρικών στρατευμάτων. Από το 1941 ως το 1944 η Στρώμνιτσα, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής, που ονομάστηκε από τους Γερμανούς Διοίκηση της Μακεδονίας του Βαρδάρη, προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Βουλγαρίας. Στις 11 Σεπτεμβρίου 1944 ο βουλγαρικός στρατός αποσύρθηκε από τη Στρώμνιτσα και στις 5 Νοεμβρίου 1944 έφυγε και ο γερμανικός στρατός. Μετά τον πόλεμο η πόλη έγινε τμήμα της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της «Μακεδονίας», η οποία με το δημοψήφισμα της 8ης Σεπτεμβρίου 1991, έγινε ανεξάρτητη χώρα.]
- ↑ [Π.Ι.Παπαθανασίου «Για τον Ελληνικό βορρά», Αθήνα 1990, σελίδα 704η.]