Αγησίλαος Γέροντας

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Αγησίλαος Γέροντας Έλληνας εθνικιστής, ανώτατος αξιωματικός του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (Αριθμός Στρατιωτικού Μητρώου:54) με το βαθμό του αντιναυάρχου (ε.α.) που διατέλεσε Αρχηγός Γ.Ε.Ν. [Γενικό Επιτελείο Ναυτικού] και ορίστηκε Υπουργός Συγκοινωνιών και Εμπορικής Ναυτιλίας στην τρίτη Κατοχική Κυβέρνηση, αυτή του Ιωάννη Ράλλη, γεννήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 1873 στην Αθήνα όπου και απεβίωσε την Τετάρτη 17 Ιανουαρίου του 1962. Η νεκρώσιμη ακολουθία του τελέστηκε στις 10:30' το πρωί της Πέμπτης 18 Ιανουαρίου στον Ιερό Ναό του Α' Νεκροταφείου Αθηνών και η σορός του εναποτέθηκε στο εκεί κοιμητήριο [1].

Ο Γέροντας ήταν άγαμος και δεν απέκτησε απογόνους.

Βιογραφία

Ο Αγησίλαος, που είχε πατέρα τον Παναγιώτη Γέροντα, παρακολούθησε τα μαθήματα της Δημοτικής και της Μέσης εκπαιδεύσεως στην γενέτειρα του.

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Σπούδασε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων στην οποία εισήλθε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1887 και αποφοίτησε στις 31 Αυγούστου του 1891 με το βαθμό του Σημαιοφόρου. Προήχθη σε Ανθυποπλοίαρχο στις 19 Απριλίου 1898, σε Υποπλοίαρχο στις 27 Φεβρουαρίου 1901, σε Υποπλοίαρχο Α' Τάξεως στις 16 Οκτωβρίου 1910, σε Πλωτάρχη στις 29 Μαρτίου 1912, σε Αντιπλοίαρχο στις 2 Ιουνίου 1913. Στις 7 Φεβρουαρίου 1915 προήχθη στο βαθμό του Πλοιάρχου όμως στις 14 Σεπτεμβρίου 1916 τέθηκε σε διαθεσιμότητα ως «βενιζελικός» και επανήλθε στην ενέργεια στις 22 Ιουνίου 1917 μετά την επικράτηση του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Στις 4 Μαρτίου 1924 προήχθη σε Υποναύαρχο όμως στις 8 Ιουλίου του ίδιου έτους αποτάχθηκε λόγω της εμπλοκής του στο ζήτημα της «Απεργίας του Ναυτικού» , τον Ιούνιο του 1924, και της ρήξεως που επήλθε στις σχέσεις του με τον Υπουργό των Ναυτικών Πλοίαρχο Αλέξανδρο Χατζηκυριάκο, το μέλος της Επαναστατικής επιτροπής του κινήματος του 1922 που οδήγησε στην εκτέλεση των Έξι. Στις 8 Οκτωβρίου 1926 ο Γέροντας αποκαταστάθηκε και επανήλθε στην υπηρεσία με το βαθμό του Υποναυάρχου, ως μηδέποτε απομακρυνθείς, ενώ στις 22 Οκτωβρίου 1926 αποστρατεύθηκε ως Υποναύαρχος ε.α. Τέλος, στις 17 Μαΐου του 1934, του απονεμήθηκε ο βαθμός του Αντιναυάρχου ε.α.

Θέσεις ευθύνης

Ο Αγησίλαος Γέροντας μετεκπαιδεύθηκε στο εξωτερικό τις περιόδους 1896-97 και 1906-07. Ικανά εκπαιδευμένος αξιωματικός υπηρέτησε σε πλοία επιφάνειας, καθώς και σε επιτελικές και διοικητικές θέσεις. Συμμετείχε στον Ελληνο-τουρκικό Πόλεμο, ο οποίος διήρκησε από 6 Απριλίου έως 7 Μαΐου 1897 με άμεση αφορμή αποτέλεσε το Κρητικό Ζήτημα -η έκβαση του οποίου θεωρείται ντροπή για τη χώρα μας-, επί του τορπιλοβόλου «12» (Ανατολική Μοίρα). Το 1898, υπήρξε ένας από τους συνηγόρους του Σημαιοφόρου Iωάννη Κόκκορη κατά τη δίκη του για τον εκ μέρους του χαρακτηρισμό του Αρχηγού της Ανατολικής Μοίρας Πλοιάρχου Κωνσταντίνου Σαχτούρη (προερχομένου από τη Ναυτική Σχολή, τάξεως εισόδου 1858) ως προδότη του Έθνους στη διάρκεια του Πολέμου του 1897, στην οποία αθωώθηκε.

Στη συνέχεια, διατέλεσε Κυβερνήτης του τορπιλοβόλου «16», το 1900, ως Ανθυποπλοίαρχος. Το ακαδημαϊκό έτος 1908-09 χρημάτισε καθηγητής στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Συμμετείχε στο Κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου, τον Αύγουστο του 1909 ως Υποπλοίαρχος και τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου στο Κίνημα του υποπλοιάρχου Κ. Τυπάλδου. Έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του Α' Βαλκανικού Πολέμου, περιλαμβανομένων αυτών της απελευθερώσεως της Λέσβου και της Χίου, τον Νοέμβριο του 1912, ως Κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Κεραυνός», το 1912-1913, με το βαθμό του Πλωτάρχη. Ακολούθως, διατέλεσε, ως Αντιπλοίαρχος, Κυβερνήτης του ελαφρού καταδρομικού «Έλλη», το 1914 και στη συνέχεια, από το 1914 έως το 1915, ορίστηκε Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών, ενώ, ως Πλοίαρχος, το 1915, διατέλεσε Αρχιεπιστολέας του Αρχηγού Στόλου, το 1916 Κυβερνήτης του θωρηκτού «Κιλκίς» και, το 1917-18 εκ νέου, Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών.

Στη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, υπηρέτησε, με το βαθμό του Πλοιάρχου, ως Υπασπιστής του Βασιλιά Αλεξάνδρου Α', το διάστημα 1919-20, Διοικητής της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων το 1920, εκ νέου Κυβερνήτης του «Κιλκίς», το ίδιο έτος, με το οποίο έλαβε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις. Προσχώρησε στην Επανάσταση του Σεπτεμβρίου του 1922, ήταν τότε Πλοίαρχος σε διαθεσιμότητα και, μετά την επικράτησή της, υπήρξε μέλος της πενταμελούς Επαναστατικής Επιτροπής, σε αντικατάσταση του αποχωρήσαντος Αντιπλοιάρχου Δημητρίου Φωκά. Τον Σεπτέμβριο εκείνου του έτους, ως Πλοίαρχος, συνόδευσε το βασιλικό ζεύγος Κωνσταντίνου Α' και Σοφίας μέχρι το Παλέρμο της Ιταλίας, κατά τη δεύτερη εξορία τους μετά την Επανάσταση του Σεπτεμβρίου του 1922, επιβαίνοντας στο επίτακτο «Πατρίς».

Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Ναυτικού

Ο Γέροντας διατέλεσε Αρχηγός [2] του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, θέση στην οποία τον όρισε η Επανάσταση του Σεπτεμβρίου εκείνου του έτους, από τις 12 Οκτωβρίου 1922, διαδέχθηκε τον Σοφοκλή Δούσμανη, έως τις 11 Μαρτίου 1924, όταν παρέδωσε στον Πλοίαρχο Αναστάσιο Γονατά.

Υπουργός

Ο Αγησίλαος Γέροντας διετέλεσε Υπουργός, στην τρίτη κατοχική κυβέρνηση αυτή του Ιωάννη Ράλλη:

  • Συγκοινωνίας, από τις 12 Απριλίου 1943, και προσωρινώς από τις 29 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους Εμπορικής Ναυτιλίας σε αναπλήρωση του Πρωθυπουργού, θέσεις που διατήρησε έως τις 18 Οκτωβρίου του 1944 [3].

Η υπόθεση των γραμματοσήμων [4]

Στις 11 Ιανουαρίου 1944 η πόλη καθώς και το λιμάνι του Πειραιά, βομβαρδίστηκαν από τους συμμάχους. Ο Ιωάννης Ράλλης σε δηλώσεις του, την επόμενη μέρα, στην εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα», στις οποίες καταδίκαζε τον βομβαρδισμό και τη δολοφονία αθώων γυναικόπαιδων και αμάχων, ανέφερε «...Δεν πρόκειται περί πολεμικής επιχειρήσεως αλλά περί τρομοκρατικής επιθέσεως εναντίον του λαού του Πειραιώς, πεσόντος θύματος της βαρβάρου αυτής ενεργείας..», χαρακτήριζε τη πράξη «έξαλλον» και κατέληγε «...Ρηγνύω κραυγήν διαμαρτυρίας ενώπιον της ανθρωπότητος διά το επιτελεσθέν πρωτάκουστον ανοσιούργημα, το οποίον δεν είναι δυνατόν ν’ αφεθεί αστιγμάτιστον όταν σημάνει η ώρα της δικαιοσύνης».

Ο τότε υπουργός των οικονομικών Έκτορας Τσιρονίκος ζήτησε από τον υπουργό Συγκοινωνίας Αγησίλαο Γέροντα, υπουργείο στο οποίο υπαγόταν τότε η Διεύθυνση των Τ.Τ.Τ., να προβεί στην στην έκδοση γραμματοσήμων με θέμα τον βομβαρδισμό. Παράλληλα του ζήτησε να προβάλλει τον τρομοκρατικό χαρακτήρα του βομβαρδισμού, με το επισήμασμα «Τρομοκρατικός Βομβαρδισμός Πειραιώς 11.1.1944», επισήμανση με τον οποία, όπως προκύπτει από την αλληλογραφία των δύο υπουργείων, διαφωνούσε ο Γέροντας. Στις 20 Μαΐου 1944 υπογράφτηκε το κανονιστικό διάταγμα «Περί επισημάνσεως γραμματοσήμων υπέρ των βομβοπλήκτων Πειραιώς», με την ένδειξη «Βομβαρδισμός Πειραιώς 11.1.1944 ΔΡ. 100.000» και τελικά στις 26 Μαΐου, η Διεύθυνση Ταχυδρομικής Εκμεταλλεύσεως της Γενικής Διεύθυνσης Τ.Τ.Τ του Υπουργείου Συγκοινωνίας εξέδωσε ανακοίνωση [5] για την ενημέρωση του φιλοτελικού κόσμου.

H σειρά κυκλοφόρησε σε 100.000 πλήρεις σειρές, από τις οποίες διατέθηκαν οι 94.546, δηλαδή 971.461 γραμματόσημα και εισπράχθηκαν 97.146.610.000 δραχμές. Δόθηκε στο κοινό στις 11 Ιουνίου στην Αθήνα και στις 13 στη Θεσσαλονίκη, ενώ η διάθεσή της από τα ταχυδρομικά γραφεία διήρκεσε μέχρι τις 30 Ιουνίου. Η έκδοση αποτέλεσε προϊόν σημαντικής κερδοσκοπίας, καθώς οι πολίτες είχαν στραφεί στην απόκτηση αγαθών πού θα διασφάλιζαν τα κεφάλαιά τους από τον εξωφρενικό πληθωρισμό και θα τους έδιναν τη δυνατότητα να κερδοσκοπήσουν.

Δικαστήριο δοσιλόγων

Με βάση τη Συντακτική Πράξη 1/1944, «Περί επιβολής κυρώσεων κατά των συνεργασθέντων μετά του εχθρού» [6] και την τροπολογία της με τη Συντακτική Πράξη αριθμός 6 της 20ης Ιανουαρίου 1945, ο γνωστός «Νόμος περί δοσιλόγων» [7] [8], που υπογράφηκε από τον Νικόλαο Πλαστήρα και τον υπουργό Δικαιοσύνης Νικόλαο Κολυβά, η οποία αποσκοπούσε στην τιμωρία όσων συνεργάστηκαν με τις αρχές Κατοχής, παραπέμφθηκε να δικαστεί στο Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων, ενώ προφυλακίστηκε τις 2 Απριλίου 1945.

Δίκη

Οι κατηγορίες που αποδόθηκαν στον Αγησίλαο Γέροντα περιλάμβαναν τη συνθηκολόγηση με τον εχθρό, τη διευκόλυνση των αρχών κατοχής σε έργα κατά του ελληνικού λαού καθώς και της προπαγάνδας, διότι θεωρήθηκε υπεύθυνος εκδόσεως, μαζί με τους Ιωάννη Ράλλη και Έκτορα Τσιρονίκο, της σειράς γραμματοσήμων για τον βομβαρδισμό της πόλεως του Πειραιώς. Ο Γέροντας κατηγορήθηκε, σύμφωνα με όσα ορίζονταν στο εδάφιο Ε' του άρθρου 1 της με αρ. 6/1945 Συντακτικής Πράξης, «....Ως συνειδητόν όργανον του εχθρού προς διάδοσιν της προπαγάνδας του νοείται ο εν επιγνώσει της προσπαθείας του εχθρού, όπως δι’ ορισμένων διαδόσεων καταπείση τον λαόν περί του δήθεν ηθικού της επιθέσεώς του και επωφελούς δι’ όλα τα Ευρωπαϊκά Κράτη του διεξαγομένου παρ’ αυτού αγώνος, του ασφαλούς της τελικής νίκης του και του δήθεν αντιλαϊκού του αγώνος των συμμάχων Κρατών, διαδίδων καθ’ οιονδήποτε τρόπον τας αυτάς εξυπηρετούσας την εχθρικήν προπαγάνδαν αντιλήψεις...».

Το δικαστήριο αποτελούσαν οι Χρήστος Καλλέλης Αρεοπαγίτης ως Πρόεδρος, Αντώνιος Χαμάρτος Πρόεδρος Εφετών και οι Εφέτες Κωνσταντίνος Καυκάς, Αθανάσιος Παπαναστασίου, Παναγιώτης Πετρέας και Θεόδωρος Γιανουλόπουλος ως δικαστικά μέλη και οι Μ. Βαλλιάνος και Ευάγγελος Δανόπουλος ιατροί και Θεόδωρος Δασκαρόλης δικηγόρος, ως λαϊκά μέλη, ενώ καθήκοντα Ειδικού Επιτρόπου είχαν ανατεθεί στον Αντεισαγγελέα Εφετών Νικόλαο Παπαδάκη, συγγενή υπουργού του Ε.Α.Μ., συνεδρίασε από τις 21 Φεβρουαρίου 1945 [9] [10]. Στη σύνθεση του Δικαστηρίου συμμετείχαν και τρεις ένορκοι οι οποίοι κληρώθηκαν την ημέρα της δίκης από κατάλογο τριάντα ονομάτων που είχε καταρτίσει ο Άρειος Πάγος. Ως τακτικά μέλη κληρώθηκαν ο φαρμακοποιός Αριστοτέλης Κωνσταντίνου, ο ιατρός Μαρίνος Βαλιάνος και ο Ευάγγελος Δανόπουλος ενώ αναπληρωματικά μέλη κληρώθηκαν οι Νικόλαος Γερολυμάτος και Θεόδωρος Δασκαρώνης [11].

Απόφαση

Η απόφαση «..περί επιβολής κυρώσεων κατά των συνεργασθέντων μετά του εχθρού..» του Ειδικού Δικαστηρίου δοσιλόγων, που ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο του Χρήστο Καλλέλη στις 10 το πρωί της 31ης Μαΐου, και η οποία ήταν τελεσίδικη, δηλαδή δεν υπήρχε δικαίωμα εφέσεως της ποινής ή προσβολής της σε ανώτερο δικαστήριο, κηρύχθηκε ένοχος διότι:

Σχετικά με το ζήτημα των γραμματοσήμων η ετυμηγορία για τον Γέροντα ήταν ότι:

«....o κατηγορούμενος ούτος ναι μεν ως Υπουργός της Συγκοινωνίας προσυπέγραψε το ως άνω ελέχθη από 20-5-1944 κανονιστικόν διάταγμα «περί επισημάνσεως γραμματοσήμων’’ με την ένδειξιν «Βομβαρδισμός Πειραιώς 11-1-1944», πλην όμως λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι ούτος προέβαλε ποιάν τινά αντίστασιν, ως εκ της σχετικής αλληλογραφίας προκύπτει, προς τους αξιώσαντας διά του Τσιρονίκου την έκδοσιν του διατάγματος τούτου Γερμανούς, μη δεχθείς να διατυπωθεί η ένδειξις με το αξιούμενον περιεχόμενον “Τρομοκρατικός Βομβαρδισμός Πειραιώς 11-1-1944”, το Δικαστήριον άγεται εις επιεική περί τούτου εκδοχήν, αμφιβάλλον περί της υπάρξεως παρ’ αυτώ δολίας προαιρέσεως προς διάδοσιν της δια του μέσου τούτου προπαγάνδας του και κρίνει τούτον απαλλακτέον πάσης ποινής επί τη πράξει ταύτη...».

Το δικαστήριο δοσιλόγων καταδίκασε τον Γέροντα σε πενταετή ειρκτή για διευκόλυνση καθώς και σε στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων του ενώ του αναγνωρίστηκε ως ελαφρυντικό το ότι: «....προέβαλε ποιάν τινα αντίστασιν για την έκδοση διατάγματος της 20ης Μαΐου του 1944», που αφορούσε το ζήτημα των γραμματοσήμων όπως αυτό προέκυψε από την αλληλογραφία του με τον Έκτορα Τσιρονίκο.

Τιμητικές διακρίσεις

Ο Αγησίλαος Γέροντας τιμήθηκε με:

  • Πολεμικό Σταυρό Α' Τάξεως, για τις υπηρεσίες που πρόσφερε στις επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία.

Μνήμη Αλέξανδρου Γέροντα

Ο Γέροντας, εξ όσων προκύπτουν από τη διαδρομή της στρατιωτικής του ζωής, αρχικά ήταν μάλλον Βενιζελικός και καθόλου βασιλόφρων. Συμμετείχε στο κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου, το 1909, αποτάχθηκε για τη συμμετοχή του στο κίνημα της Θεσσαλονίκης και μετά την επικράτηση του Βενιζέλου τοποθετήθηκε ως υπασπιστής στο πλάι του βασιλιά Αλέξανδρου Α'. Αυτός ήταν, πιθανότατα ως ο άνθρωπος της απόλυτης εμπιστοσύνης των Βενιζελικών, στον οποίο ανατέθηκε να συνοδεύσει, ως το Λιβόρνο στην Ιταλία, τους γονείς του βασιλιά Αλέξανδρου Α', στην απομάκρυνση τους από την χώρα για τη 2η εξορία τους. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, με το επίτακτο «Πατρίς», ορίστηκε αρχηγός του Γ.Ε.Ν. από τον Στυλιανό Γονατά και τους λοιπούς κινηματίες του 1922 κι ήταν αυτός που αντικατέστησε τον Δημήτριο Φωκά μετά την παραίτηση του από τη θέση του ως μέλους της πενταμελούς Επαναστατικής Επιτροπής.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Βιβλιογραφία

  • [Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεωτέρου Ελληνισμού 1830-2010, Κούκουνας Δημοσθένης-Κούκουνα Νατάσα, Αθήνα, 2011, Εκδόσεις Μέτρον. σελίδα 654η.]

Παραπομπές

  1. [Κοινωνικά-Κηδείαι Εφημερίδα «Ελευθερία», 18 Ιανουαρίου 1962, σελίδα 2η.]
  2. [Αρχηγοί Γενικού Επιτελείου Ναυτικού grpolitika.webnode.gr]
  3. [Κυβέρνησις ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΑΛΛΗ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.]
  4. [Αντώνης Βιρβίλης, «Το ιστορικό της σειράς γραμματοσήμων με επισήμανση Βομβαρδισμός Πειραιώς 11 Ιανουαρίου 1944»]
  5. [ Αρ. Πρωτ. 129338/1943 / Εν Αθήναις τη 26 Μαΐου 1944 / 1) Παρέχεται υμίν η πληροφορία ότι την 1ην Ιουνίου τίθεται εις κυκλοφορίαν αναμνηστική σειρά γραμματοσήμων του βομβαρδισμού του Πειραιώς της 11/1/1944. Τα γραμματόσημα ταύτα προέρχονται εξ επισημάνσεως κοινών γραμματοσήμων 1942 και αεροπορικών τοιούτων 1943. / 2) Το συνολικόν ποσόν επισημανθέντων ως άνω γραμματοσήμων ανέρχεται εις 1.000.000 τεμάχια (ήτοι 100.00 σειραί) ως κάτωθι: / α) Εκ των κοινών γραμματοσήμων εκδόσεως 1942 επεσημάνθησαν ανά 100.000 τεμάχια εξ εκάστης των κλάσεων δρ. 15, 25, 50, 70 και 100. / β) Εκ των αεροπορικών γραμματοσήμων εκδόσεως 1943 επεσημάνθησαν επίσης ανά 100.000 τεμάχια εξ εκάστης των κλάσεων δρ. 10,25, 50, 100 και 200. / 3) Η νέα εξ επισημάνσεως αξία εκάστης σειράς είναι 1.000.000 δρ. / 4) Η κυκλοφορία των ως άνω γραμματοσήμων καθορίζεται εικοσαήμερος (ήτοι από 1ης μέχρι 20ης Ιουνίου 1944) δύναται δε να επικολλώνται ταύτα προαιρετικώς υπό των αποστολέων επί της αλληλογραφίας. / 5) Η εξυπηρέτησις των εμπόρων, εξαγωγέων και φιλοτελιστών δια τοιούτων γραμματοσήμων καθωρίσθη ως κάτωθι: / α) Εις τους εμπόρους τους αναγνωρισθέντας ως τοιούτους μέχρι της 31 Δεκεμβρίου 1943, θα χορηγούνται μέχρι 150 σειρών. / β) Εις τους εξαγωγείς τους έχοντας εξαγάγει γραμματόσημα εις το εξωτερικόν από του έτους 1936 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1943 αξίας άνω των δρ. 100.000, σειραί 150. / γ) Εις τους φιλοτελιστάς τους εγγεγραμμένους εις μίαν των Φιλοτελικών Εταιρειών μέχρι της 31/12/1943, μέχρι 10 σειρών. / δ) Εις τα επίκουρα (ανήλικα) μέλη των ιδίων ως άνω Φιλοτελικών Εταιρειών, σειρά μία. / 6) Δύνανται οι φιλοτελισταί να καταθέσωσι την πρώτην ημέραν της κυκλοφορίας επιστολάς, εφ ών έχει επικολληθεί πλην του κανονικού τέλους εκ κοινών γραμματοσήμων και μία πλήρης σειρά εκ των αναμνηστικών τούτων γραμματοσήμων. / Παρακαλούμεν όπως ευαρεστηθήτε και δώσητε ευρείαν δημοσιότητα εις την παρούσαν. / Ο Γεν Διευθυντής Φ. ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ]
  6. [Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος, Τεύχος 1ον, Αριθμός Φύλλου 12, 6 Νοεμβρίου 1944]
  7. [Παράγραφος 2 του άρθρου 9 της Συντακτική Πράξης αριθμός 6 της 20ης Ιανουαρίου 1945 και της τροποποιητικής της με αριθμό 12/1945 πού τροποποίησε, συμπλήρωσε και κωδικοποίησε ο Αναγκαστικός Νόμος 533/1945, για την επιβολή ποινών σε όσους συνεργάστηκαν με τις αρχές κατοχής, δηλαδή στους τρεις πρωθυπουργούς, τους υπουργούς και υφυπουργούς των κατοχικών κυβερνήσεων, στο σύνολο 27 άτομα.]
  8. [«...και μόνη .... η ανάληψις της Κυβερνήσεως προς διευκόλυνση και υπό τις εντολές των δυνάμεων Κατοχής, αποτελεί τυπικόν αδίκημα χωρίς ουδεμία ν’ απαιτείται απόδειξις δόλου...».]
  9. [Η πρωινή συνεδρίαση του Ειδικού δικαστηρίου Εφημερίδα «Ριζοσπάστης», Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 1945, σελίδα 2η.]
  10. [Αρχίζουν από αύριο αι δίκαι των δοσιλόγων. Εφημερίδα «Ελευθερία», 20 Φεβρουαρίου 1945, σελίδα 1η.]
  11. [Οι δοσίλογοι ενώπιον του Ειδικού Δικαστηρίου Εφημερίδα «Ελευθερία», 22 Φεβρουαρίου 1945, σελίδα 3η.]