Αφροδίτη Λαουτάρη
Η Αφροδίτη Λαουτάρη Ελληνίδα εθνικίστρια, ερμηνεύτρια και από τα πρώτα ονόματα της Ελληνικής οπερέτας και του ελαφρού τραγουδιού, μούσα του εθνικιστή συνθέτη Θεόφραστου Σακελλαρίδη, ηθοποιός του ελαφρού μουσικού θεάτρου που υπήρξε χρονικά η πρώτη γυναίκα εκφωνητής του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών [1] και πιθανόν του Ελληνικού ραδιοφώνου, γεννήθηκε το 1893 στην Πάτρα ή σύμφωνα με άλλη πηγή στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου [2] και πέθανε [3] από καρδιακό πρόβλημα τα ξημερώματα του Σαββάτου 21 Ιουνίου 1975 σε οίκο ευγηρίας στο Ψυχικό Αττικής.
Ήταν παντρεμένη με τον Χρήστο Καπνίση, ιδιοκτήτη καταστήματος υφασμάτων στην Αθήνα, και από το γάμο της απέκτησε στις 20 Νοεμβρίου 1920, έναν γιο, τον μετέπειτα γνωστό μουσικοσυνθέτη και διευθυντή ορχήστρας Κώστα Καπνίση.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Η οικογένεια της Αφροδίτης κατάγονταν από την Πάτρα και η οικογένεια της που μετανάστευσε στην Αίγυπτο διέθετε σχετική οικονομική άνεση. Η Λαουτάρη, της οποίας ο πατέρας ήταν συνθέτης, φοίτησε στη Σχολή Καλογραιών του Ραμλιού και σε μικρή ηλικία ήρθε με τους γονείς της στην Ελλάδα.
Καλλιτεχνική σταδιοδρομία
Τον Απρίλιο του 1915 εμφανίστηκε στο «Πανελλήνιον Θέατρον», στη συμβολή των οδών Πατησίων και Καποδιστρίου, το μετέπειτα θέατρο «Μπουρνέλλη», και ζήτησε εργασία στον θίασο του Γιάννη Παπαϊωάννου. Λίγες ημέρες αργότερα προσλήφθηκε, με πρώτο μισθό 300 δραχμές τον μήνα, στη χορωδία οπερέτας στο θίασο Παπαϊωάννου, όπου δεν άργησαν να εκτιμηθούν η φωνή της και τα σκηνικά της χαρίσματα. Η πλούσια φωνή της και οι σκηνικές της επιτυχίες την ανέδειξαν πρωταγωνίστρια στο έργο «Πικ-Νικ» των Λάσκαρη-Σακελλαρίου [4]. Τον ίδιο χρόνο, αν και θεατρικά ήταν αυτοδίδακτη, είχε αναδειχθεί σε μία από τις πρωταγωνίστριες του Ελληνικού Θεάτρου και επί σειρά ετών διακρίθηκε ως πρωταγωνίστρια σε πολλούς ρόλους έργων ελληνικής και ξένης μουσικής θεατρικής φιλολογίας. Τραγούδησε επίσης σε οπερέτες του διεθνούς δραματολογίου και ιδιαίτερα σε έργα του Λέχαρ, στα οποία διακρίθηκε. Τη δεκαετία του 1920 υπήρξε ερμηνεύτρια της Ελληνικής οπερέτας, όμως αποσύρθηκε από το θέατρο σχεδόν στα σαράντα πέντε της χρόνια.
Καθεστώς 4ης Αυγούστου
Το 1938, συγκεκριμένα στις 25 Μαρτίου εκείνου του έτους, το καθεστώς της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά με την συνεργασία του εθνικιστή επιχειρηματία Ιωάννη Βουλπιώτη, ο οποίος ήταν εκπρόσωπος εταιρείας Γερμανικών συμφερόντων, ίδρυσε και λειτούργησε την Υ.Ρ.Ε. [Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών], που δεν διέθετε εκφωνητές. Στις 15:00 μετά το μεσημέρι της 9ης Απριλίου 1938 πραγματοποιήθηκε διαγωνισμός με 182 συμμετέχοντες και συμμετέχουσες. Μοιράστηκαν αριθμοί στους υποψηφίους, οι οποίοι εισέρχονταν με τη σειρά σε δωμάτιο όπου υπήρχε μόνο ένα μικρόφωνο, και διάβαζαν το απόκομμα εφημερίδος, το οποίο σχολίαζε τη διέλευση του Ρουσδή Αράς από την Αθήνα. Η επιτροπή βρισκόταν σε διπλανό δωμάτιο και άκουγε μέσω ειδικού μεγαφώνου, που είχαν κατασκευάσει Γερμανοί ηλεκτροτεχνίτες και μετέδιδε τη φωνή όπως θ' ακούγονταν στο ραδιόφωνο. Τρεις ώρες αργότερα η επιτροπή κατέληξε σε τριάντα υποψήφιους, οι οποίοι έπρεπε να εκφωνήσουν ορισμένες ειδήσεις σε ξένη γλώσσα και στη συνέχεια ν' απαγγείλουν μια δραματική σκηνή από τη «Λαίδη Γουίντερμπεργκ». Λίγο πριν τις 10 το βράδυ ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα. Πρώτη αναδείχτηκε η Λαουτάρη [5] με 43 βαθμούς [6] που προσλήφθηκε τις επόμενες ημέρες. Η Λαουτάρη συνέχισε να εργάζεται ως εκφωνήτρια του Ραδιοφώνου μετά την λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1945 έως το 1948.
Ύστερα χρόνια
Στη Λαουτάρη απονεμήθηκε μικρή τιμητική σύνταξη, η οποία αποτελούσε και το μοναδικό έσοδο που είχε στην διάθεση της. Προς το τέλος της ζωής της αποσύρθηκε από τις κοινωνικές συναναστροφές της, καθώς υπέφερε από έντονο καρδιακό πρόβλημα και έζησε ως το θάνατό της σε οίκο ευγηρίας στο Ψυχικό Αττικής.
Κινηματογράφος /Θέατρο / Μουσική
Στη διάρκεια της καλλιτεχνικής της διαδρομής η Λαουτάρη συμμετείχε σε μία κινηματογραφική ταινία, σε αρκετές θεατρικές παραγωγές και ερμήνευσε μια σειρά από αξιόλογα τραγούδια.
Κινηματογραφικές συμμετοχές [7]
| 1949 (9 Μαΐου) | Γκρεμισμένα όνειρα | Tzal films | Γιάννης Αλιφέρης | Ιάσονας Βροντάκης |
Θεατρικές συμμετοχές
| 1918 (18 Ιουλίου) | Ο Βαπτιστικός | Οπερέτα | Θέατρο Παπαϊωάννου | Θεόφραστος Σακελλαρίδης |
| 1921 | Γλυκειά Νανά | Μουσική Κωμωδία | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | |
| 1922 | Πιφ-Παφ | Οπερέτα | Θέατρο Πανελλήνιο | Θεόφραστος Σακελλαρίδης |
| 1922 | Για ν' αρέση στον άντρα της | Οπερέτα | Θέατρο Πανελλήνιο | Θεόφραστος Σακελλαρίδης |
| 1923 | Διαβολόπαιδο | Οπερέτα | Ελαφρόν Μουσικόν Θέατρον | Θεόφραστος Σακελλαρίδης |
| 1923 | Δεσποινίς Σορολόπ | Οπερέτα | Θέατρο Αλάμπρα | Θεόφραστος Σακελλαρίδης |
| 1927 | Μις Τσάρλεστον | Μουσική κωμωδία | Θέατρο Παπαϊωάννου | Θεόφραστος Σακελλαρίδης |
| 1930 | Τζίμ... Χρυσό μου | Μιούζικαλ | Θέατρο Αθήναιον | |
| 1931 | Καραμπόλα του 1931 | Επιθεώρηση | Θέατρον Έντεν |
Τραγούδια / Οπερέτες
| 1921 | Γλυκειά Νανά | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Γλυκειά Νανά |
| 1921 | Νανά - Γιώργος | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Γλυκειά Νανά |
| 1922 | Είμ' ευτυχισμένη | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Πιφ-Παφ |
| 1922 | Αυτό ήταν όλο | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Πιφ-Παφ |
| 1922 | La petit The-The | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Για ν' αρέση στον άντρα της |
| 1922 | Μαρκήσιος και Δουξ (Petite The-The) | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Μπάμπης Άννινος & Νίκος Λάσκαρης | Για ν' αρέση στον άντρα της |
| 1922 | Σεις οι πανδρεμένες | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Μπάμπης Άννινος & Νίκος Λάσκαρης | Για ν' αρέση στον άντρα της |
| 1922 | Εδίθ - Βασιλεύς (Fox Trot Schimmy) | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Μπάμπης Άννινος & Νίκος Λάσκαρης | Για ν' αρέση στον άντρα της |
| 1922 | Fox - trot Schimmy | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Μπάμπης Άννινος & Νίκος Λάσκαρης | Για ν' αρέση στον άντρα της |
| 1923 | Διαβολόπαιδο | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Διαβολόπαιδο |
| 1923 | Αυρηλία | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Διαβολόπαιδο |
| 1923 | Θέλω σαν πρώτα | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Θεόφραστος Σακελλαρίδης | Διαβολόπαιδο |
| 1931 | Βενετσιάνικο ταγκό | Πάνος Γλυκοφρύδης | Κώστας Κιούσης | Καραμπόλα 1931 |
Μνήμη Αφροδίτης Λαουτάρη
Η Λαουτάρη, φανατική υποστηρίκτρια εθνικιστικών και συντηρητικών κομμάτων και κινήσεων, από τον Δημήτριο Γούναρη ως την 4η Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά και από τον Αλέξανδρο Παπάγο ως την Ε.Ρ.Ε. του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έμοιαζε στα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά με την Σοφία Βέμπο. Για σχεδόν είκοσι χρόνια αποτέλεσε είδωλο χιλιάδων φανατικών θαυμαστών. Ήταν προικισμένη με τεράστιο ταλέντο, που ξεπερνούσε τα στενά Ελληνικά όρια και στάθηκε επάξια σαν η πρώτη πριμαντόνα-σουμπρέτα της Ελληνική οπερέτας. Ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης, ο δημιουργός της Ελληνικής Οπερέτας, χαρίζοντας το 1918, μια φωτογραφία του στη Λαουτάρη της γράφει: «Αφροδίτη Λαουτάρη! Μέσα εις το πτωχόν προσωπικόν του Ελληνικού Μουσικού Θεάτρου ήλθες άγνωστη και άσημη και εις βραχύτατου διάστημα εμεσουράνησες. Με την ιδιοφυίαν σου, το τάλαντόν σου, τη χάρι σου και τη δροσιά σου επρόσθεσες λίθους πολυτίμους εις το οικοδόμημα που κτίζει το ιδανικόν... Εστόλισες, ελάμπρυνες τα έργα μου «Παραπήγματα», «Πίκ-Νίκ», «Τίπ-τόπ». Σου γράφω την ευγνωμοσύνην και την εκτίμησίν μου». Η Λαουτάρη μέχρι το 1934 μεσουρανούσε στο Ελληνικό καλλιτεχνικό στερέωμα και κάθε εμφάνιση της προκαλούσε θυελλώδη χειροκροτήματα. Μόλις αντιλήφθηκε ότι το άστρο της άρχισε να φτάνει στη δύση του αποσύρθηκε και εγκατέλειψε τη σκηνή, υπερήφανη, νέα και με ακμαία φωνή. Η Λαουτάρη, που υπήρξε ιδεώδης Ραδιοφωνική εκφωνήτρια, με σωστή άρθρωση και μουσικότητα στην απαγγελία της, πέθανε ξεχασμένη και εγκαταλειμμένη από φίλους και γνωστούς.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Λαουτάρη Αφροδίτη palia.kithara.gr-Παλιά Ελληνικά τραγούδια-Οπερέτες
- ΘΙΑΣΟΣ ΘΠ=Μηλιάδη Νίκου, Ελαφρόν Μουσικόν Θέατρον (σύμπραξη Αφροδίτης Λαουτάρη) Αθήνα
- 1938-1978, Σαράντα χρόνια Ελληνικό Ραδιόφωνο
Πηγές
- «Η Ελληνική οπερέτα (με αφορμή το θάνατο της Λαουτάρη)», Γιάννης Σιδέρης, akademia.edu
Παραπομπές
- ↑ Η έμπνευση της ημέρας (Τετάρτη 13-02-2019)
- ↑ [Την πληροφορία για την γέννηση της Λαουτάρη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου σημειώνει μια ομογενειακή εφημερίδα της Αιγύπτου. Ο δημοσιογράφος συμπληρώνει επιπλέον πως όταν η Λαουτάρη είχε πάει περιοδεία στην Αίγυπτο του μίλησε στην Αραβική γλώσσα.]
- ↑ Πέθανε η Λαουτάρη Εφημερίδα «Μακεδονία», Τετάρτη 25 Ιουνίου 1975, σελίδα 2η.
- ↑ Η Θεσσαλονίκη κι ο κόσμος Εφημερίδα «Μακεδονία», 1η Ιουλίου 1965, σελίδα 2η.
- ↑ Ελληνίδες που πρωτοπόρησαν: πρώτες εκφωνήτριες ραδιοφώνου ola-ta-kala.blogspot.com
- ↑ [Στον ίδιο διαγωνισμό μετά την Λαουτάρη, επελέγησαν και προσλήφθηκαν η Αγγελική Κοτσάλη με 25 βαθμούς και η Αντιγόνη Κονταράτου με 18, ενώ από τους άνδρες υποψήφιους πρώτος (και πέμπτος συνολικά) αναδείχτηκε κάποιος Βαστισχόφεν με 8 βαθμούς.]
- ↑ Greek Cinema Volume 2. Feature Films Index 1900-2000 (PDF) Tzavalas, Trifon (2012), Hellenic University Club of Southern California. page 23.
