Παντελής Καρασεβδάς

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Παπαντολέων-Παντελής Καρασεβδάς, Έλληνας νομικός, στρατιωτικός με το βαθμό του Υποστρατήγου εξ εφέδρων, πολιτικός που εκλέχθηκε βουλευτής, Ολυμπιονίκης, παράγοντας του αθλητισμού, λογοτέχνης καθώς και μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων [Ε.Ο.Α.], γεννήθηκε το 1876 στον Αστακό του νομού Αιτωλοακαρνανίας και πέθανε [1] το πρώτο πενθήμερο του Μαρτίου 1946, η αναγγελία του θανάτου του δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ» στις 7 Μαρτίου 1946, από εγκεφαλική συμφόρηση στο Αγρίνιο.

Παντελής Καρασεβδάς

Βιογραφία

Παρακολούθησε τα μαθήματα του Δημοτικού σχολείου στη γενέτειρα του, ενώ περάτωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Πάτρα. Σπούδασε Νομική και Πολιτικές Επιστήμες στην Αθήνα και στο Παρίσι και δικηγόρησε κατά διαστήματα, κυρίως όταν του το επέτρεπαν οι υπόλοιπες εθνικές, κοινωνικές και επαγγελματικές του υποχρεώσεις, ενώ ήταν μέλος της Ακαδημαϊκής Λέσχης, ανήκε στα δυναμικά στοιχεία του φοιτητικού κόσμου και ήταν μέλος του «Σοσιαλιστικού Συλλόγου». Στις 26 Οκτωβρίου 1897, αμέσως μετά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο εκείνου του χρόνου, διοργανώθηκε εκδήλωση στην πλατεία Ομόνοιας στην Αθήνα, όπου παραβρέθηκε και ο Μαρίνος Αντύπας. Την συγκέντρωση άνοιξε με την ομιλία του ο φοιτητής Μπέλλος ενώ στο βήμα του ξενοδοχείου «Μυκήναι» παρατάχθηκε όλη η ηγεσία του Συλλόγου, μεταξύ τους και ο Καρασεβδάς, με επικεφαλής τον Σταύρο Καλλέργη [2].

Στρατιωτική δράση

Έλαβε μέρος το 1897 στην Κρητική Επανάσταση ως μέλος της «Πανεπιστημιακής Φάλαγγας», όπου γνωρίσθηκε και συνδέθηκε φιλικά με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Αποφοίτησε από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών της Κέρκυρας και συμμετείχε ενεργά στον, χαμένο για την Ελλάδα, πόλεμο του 1897, στον Μακεδονικό Αγώνα την περίοδο από το 1904 έως το 1906 [3] [4], με το ψευδώνυμο «Παντολέων», ως αρχηγός ανταρτικού σώματος κυρίως στη Δυτική Μακεδονία. Το 1912 συμμετείχε στην επανάσταση της Σάμου και στη συνέχεια στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912–1913, όπου τραυματίστηκε σοβαρά [5] στη μάχη της Μανωλιάσας. Το 1914 πολέμησε στον αγώνα για την αυτονομία της Βορείου Ηπείρου, ως αρχηγός Δελβίνου και Ανατολικής Χιμάρας έως τις 17 Φεβρουαρίου 1914 και το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, αγώνας στον οποίο συμμετείχε επικεφαλής 300 Αιτωλοακαρνάνων και με την οικονομική στήριξη του τότε Δημάρχου Αγρινίου Μιχαήλ Μπέλλου.

Συμμετείχε στη μάχη του Βερντέν, όπου ήλθε σε επαφή με τον στρατηγό Σαρλ ντε Γκωλ, ενώ το 1915 ως επικεφαλής τάγματος της Λεγεώνας των Ξένων πήρε μέρος στην εκστρατεία στα Δαρδανέλια. Τάχθηκε με το μέρος του Βενιζέλου, υποστήριξε το Κίνημα Εθνικής Αμύνης και το διάστημα Απρίλιος-Μάιος του 1917 με το βαθμό του Ταγματάρχη, συμμετείχε ως διοικητής του 3ου Τάγματος στην πρώτη μάχη του Σκρα. Το Μάιο του 1918, πολέμησε στο πλευρό των Γάλλων για την κατάληψη του Σκρα, όμως το Τάγμα του είχε διατεθεί στην Κεντρική Μεραρχία Αρχιπελάγους για την φύλαξη και μεταφορά των αιχμαλώτων. Στη Μικρασιατικής Εκστρατείας συμμετείχε στο 5ο Ευζωνικό Σύνταγμα του Νικόλαου Πλαστήρα, ενώ μετά την οπισθοχώρηση και τη Μικρασιατική καταστροφή υποστήριξε το Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922. Για την πολεμική του δράση του απονεμήθηκαν δεκάδες παράσημα και μετάλλια ανδρείας, ενώ το 1922, αποστρατεύθηκε και του απονεμήθηκε ο βαθμός του υποστράτηγου εξ εφέδρων.

Αθλητική Δράση

Ασχολήθηκε με τον αθλητισμό από τα παιδικά του χρόνια στο Αστακό, όπου ήταν και χειμερινός κολυμβητής και στη διάρκεια των Γυμνασιακών του χρόνων ήταν από τους πρώτους αθλητές του Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου, με πολλές διακρίσεις στα άλματα και αγωνίσματα δρόμου. Στους Ολυμπιακούς αγώνες, φοιτητής της Νομικής και αθλητής του Πανελληνίου, συμμετείχε στο αγώνισμα του τυφεκίου από απόσταση 200 μέτρων [6] και στις 28 Μαρτίου / 9 Απριλίου, το πρωί της 4ης ημέρας των αγώνων, κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο με 2.320 πόντους. Το αγώνισμα διεξήχθη με τη συμμετοχή 42 σκοπευτών, από τους οποίους δέκα ήταν ξένοι.

Έλαβε μέρος στο «Στρατιωτικόν περίστροφον από 25 μέτρων», αγώνισμα που διεξήχθη στις 29 Μαρτίου, με τη συμμετοχή 16 αθλητών, από τους οποίους δύο ήταν Αμερικανοί αξιωματικοί του στρατού, οι αδελφοί Paine από τη Βοστόνη, καθώς και ο Δανός Holger Nielsen, ενώ οι υπόλοιποι ήταν Έλληνες. Στις 30 Μαρτίου συμμετείχε στο αγώνισμα «Βολή διά πολεμικού όπλου από 300 μέτρων». Τα αγωνίσματα της σκοποβολής έγιναν στο στεγασμένο ολυμπιακό σκοπευτήριο στην Καλλιθέα- εκεί που σήμερα είναι το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, στα εγκαίνια του οποίου κατά τον Ιωάννη Χρυσάφη, η τότε «βασίλισσα Όλγα έρριψε την πρώτην βολήν διά να εγκαινιάση το κτίριον και ευθύς μετά τούτο ήρχισαν οι αγώνες...». Συνολικά κατάκτησε ένα χρυσό, ένα ασημένιο και ένα χάλκινο μετάλλιο.

Το 1924 έδωσε μάχη στη Δ’ Εθνοσυνέλευση για να εγκριθεί η παραχώρηση της χρήσεως του χώρου «Περιβόλα», από το Δήμο Αθηναίων στον Παναθηναϊκό και η εγκριτική απόφαση δημοσιεύθηκε στο υπ’ αριθμό 165/1924 φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Οι Καλαφάτης, Νικολαΐδης, Παπάζογλου, Πανουργιάς που αποτελούσαν την ηγετική τετράδα της ομάδας, σε ένδειξη εκτίμησης τον εξέλεξαν Πρόεδρο αρχικά για τη διετία 1924–26, όταν πρωταγωνίστησε στην μετονομασία του συλλόγου, ενώ στη δεύτερη θητεία του από το 1928 έως το 1930, ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το πρώτο του πανελλήνιο πρωτάθλημα. Διατέλεσε πρόεδρος και του Πανελληνίου Γ.Σ. και στην Εθνοσυνέλευση του 1924, φρόντισε για την αναγνώριση της ιδιοκτησίας του χώρου όπου εξακολουθεί να στεγάζεται ο σύλλογος. Ήταν μέλος της Επιτροπής Ολυμπιακών αγώνων από το 1924 έως το 1935.

Πολιτική δράση

Ξεκίνησε την ενασχόληση του με την πολιτική από τα φοιτητικά του χρόνια, όταν εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Σταύρου Καλλέργη. Η προσωπική του γνωριμία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα ώστε να μεταπηδήσει στο κόμμα των Φιλελεύθερων και να είναι ο επικεφαλής τους στο νομό Αιτωλοακαρνανίας. Προς το τέλος της ζωής του ακολούθησε τις δυνάμεις που κινήθηκαν στα όρια της κομμουνιστικής αριστεράς και αποτέλεσε συνεργάτη του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου που ελέγχονταν από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος.

Βουλευτής

Στις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 που διενεργήθηκαν από την Κυβέρνηση Στέφανου Δραγούμη, εκλέχθηκε βουλευτής για την Α΄και στη συνέχεια για τη Β' Αναθεωρητική Βουλή των ετών 1910-11, και συνολικά εκλέχθηκε τρεις φορές βουλευτής. Το 1924 εκφώνησε στη Βουλή το λόγο του

  • «Περί των προτερημάτων της Δημοκρατίας και των ελαττωμάτων της Βασιλείας».

Στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 1926, συμμετείχε ως ανεξάρτητος υποψήφιος βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας και έλαβε 1.557 ψήφους, δίχως να εκλεγεί, ενώ σε αυτές της 26ης Ιανουαρίου 1936, που διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Δεμερτζή με το σύστημα της απλής αναλογικής, εκλέχθηκε βουλευτής για τελευταία φορά. Αν και εξέφρασε τα συγχαρητήρια του στην Αριστερά για το σύμφωνο Σκλάβαινα-Σοφούλη, μαζί με τους Αλέξανδρο Παπαναστασίου, Αλέξανδρο Μυλωνά και Κωνσταντίνο Βουδούρη, απείχαν από την ψηφοφορία στη Βουλή, που παραχώρησε έκτακτες εξουσίες στον Ιωάννη Μεταξά.

Συνεργασία με το ΕΑΜ

Το 1944 δόθηκε η δυνατότητα να συμμετάσχουν αριστίνδην στο ψευδεπίγραφο «Εθνικό Συμβούλιο» της Κυβερνήσεως των βουνών, όσοι από τους βουλευτές της Βουλής του 1936 το επιθυμούσαν. Πήραν μέρος 22 βουλευτές, μεταξύ τους και ο Καρασεβδάς [7], ενταγμένος στους Αριστερούς Φιλελεύθερους Ν, Γρηγοριάδη, Χατζήμπεη, Καραμαούνα και Ψιάρη, ως αντιπρόσωπος της επαρχίας Βάλτου και συμμετείχε στη Βουλή των Κορυσχάδων [8], [9], για την οποία είπε, «...Εχω 50 χρόνων κοινοβουλευτική πείρα. Ποτέ δεν είδα τέτοιο Σώμα. Ούτε ένας ρήτορας δεν πέρασε από το βήμα, που να μην πει χρήσιμα και σοβαρά πράματα, που να μην τα διατυπώσει και καλά....». Αντιτάχθηκε στη «Συμφωνία του Λιβάνου» η οποία υπογράφτηκε στις 20 Μαΐου 1944 και ζήτησε την παραπομπή σε στρατοδικείο, όλων των αντιπροσώπων του ΕΑΜ που ήταν απεσταλμένοι στο Λίβανο. Εκφώνησε λόγο στο συλλαλητήριο του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου [Ε.Α.Μ.] στο Σύνταγμα στις 3 Δεκεμβρίου 1944, με το οποίο ξεκίνησαν τα Δεκεμβριανά γεγονότα στην Αθήνα και η ανταρσία των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος.

Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας, υποστήριξε τη θέση των κομμουνιστών και επέστρεψε στην Αιτωλοακαρνανία, όπου αγωνίστηκε υπέρ της αποχής από τις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το Μάρτιο του 1946, τις οποίες δεν πρόλαβε να δει να διεξάγονται. Στην επιμονή και την ισχυρογνωμοσύνη του, οφείλεται η έκφραση «Τα ίδια, Παντελάκη μου, τα ίδια, Παντελή μου», τουλάχιστον έτσι θέλει μία από τις εκδοχές για την προέλευση της φράσεως, που από τον τύπο της εποχής του έφτασε ως σήμερα.

Συγγραφικό έργο

Το 1945 εκδόθηκε το βιβλίο του:

  • «Σκέψεις για την ανασυγκρότηση του κράτους και για το πρόγραμμα του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος», Αθήνα, εκδόσεις «Μάρη & Κοροντζή».

Στο Δήμο Αγρινίου υπάρχει δρόμος με το όνομά του ενώ στη γενέτειρά του τον Αστακό, όπου σώζεται το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε, λειτουργεί σκοπευτικός όμιλος με το όνομα «Παντελής Καρασεβδάς».

Έγραψαν

Στο λεύκωμα «Οι χρυσοί ολυμπιονίκες», που κυκλοφόρησε από το Κέντρο Γραμμάτων και Τεχνών «Άποψη», γράφει [10] για τον Παντελή Καρασεβδά

«Από τους πιο σημαντικούς αθλητές της σκοποβολής αγωνίστηκε στο πολεμικό όπλο από απόσταση 200 μ. και αναδείχθηκε πρώτος με 2.320 βαθμούς, ενώ έλαβε επίσης μέρος στο πολεμικό όπλο από απόσταση 300 μ. και στο στρατιωτικό περίστροφο αποστάσεως 25 μ. Είχε γεννηθεί στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας, ήταν μέλος της Ακαδημαϊκής Λέσχης και η επαγγελματική του ιδιότητα ήταν δικηγόρος. Διετέλεσε και βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου -είχε εκλεγεί τρεις φορές βουλευτής με το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου. Φλογερός πατριώτης και τολμηρός πολεμιστής, τέθηκε επικεφαλής εθελοντικού εκστρατευτικού σώματος κατά τη διάρκεια βορειοηπειρωτικού αγώνα και πολέμησε ως εθελοντής στον Μακεδονικό Αγώνα. Επίσης συμμετείχε στην επανάσταση της Σάμου και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά τον οποίο έλαβε τον βαθμό του "ταγματάρχη του Γαλλικού Στρατού"».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. Αναγγελία θανάτου Παντελή Καρασεβδά Εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ».
  2. [«Σοσιαλιστική σκέψη και σοσιαλιστικές κινήσεις των φοιτητών των Αθηναϊκών ΑΕΙ (1875-1922)»]
  3. Αγωνισθέντες κατά τον Μακεδονικό Αγώνα
  4. Ανέκδοτα έγγραφα για τον Μακεδονικό Αγώνα Σελίδα 27.
  5. [«....Ο εξ Ακαρνανίας έφεδρος ανθ/γός του 10ου λόχου Παντελής Καρασεβδάς δια να εμψυχώση την διμοιρίαν του κατά τα σφοδρότατα πυρά Πυρ/κού, υποδέχεται εκάστην οβίδα δια ζητωκραυγών. Το επιδιωκόμενον αποτέλεσμα επιτυγχάνεται και ενώ η διμοιρία κατακλύζεται από οβίδας ζητωκραυγάζει… . Αλλά μία οβίς πίπτει υπό τους πόδας του Καρασεβδά, τον ρίπτει χάμω και τον σκεπάζει με χώμα και πέτρες. Οι άνδρες του ανησυχήσαντες σπεύδουσι προς αυτόν, ο Καρασεβδάς σηκώνεται και φωνάζει «Ζήτω η Ελλάς». Οι άνδρες του επαναλαμβάνουν φρενητιώντες την ζητωκραυγήν….Εις μίαν στιγμήν ο Καρασεβδάς ερωτά τους άνδρας του αν είναι πρόθυμοι να εκτελέσουν εν άλμα ακόμη προς τα εμπρός! Όλοι απαντούν καταφατικώς, εις δε μη δυνάμενος να ομιλήση διότι θραύσματα λίθων τού είχαν καταστρέψη την σιαγόνα, κατανεύει και αυτός και λαμβάνει μέρος εις το άλμα…. Κατ’ αυτό ο Καρασεβδάς λαμβάνει δύο σοβαρώτατα τραύματα, εν υπό την δεξιάν μασχάλην εκ θραύσματος οβίδος, έτερον διαμπερές τού θώρακος από βλήμα τυφεκίου. Παρά τα τραύματά του, θέλει να μείνη παρά τη διμοιρία του, αλλά μετ’ ολίγον παγώνει και μεταφέρεται εν σοβαρωτάτη καταστάσει....»] Συνταγματάρχου Γ. Θ. Φεσσοπούλου, «Η Ελλάς εις τους Βαλκανικούς Πολέμους τού 1912-13», το 1925, Τόμος Α΄, σελίδες 301 κ.ε.
  6. Έλληνες Ολυμπιονίκες
  7. [«....Απ’ το νεύρο που έδειχνε και σ’ αυτή την ηλικία, συμπέραινες τι δυναμίτης θα έπρεπε να ήτανε στα νιάτα και την ακμή του ο Παντελής Καρασεβδάς. Θυμάμαι, που στις συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου δεν κρατιότανε σ’ ό,τι δεν του άρεσε ή όταν νόμιζε πως έπρεπε να συμπληρώσει τον αγορητή, πεταγότανε απ’ την αίθουσα, πάντα εγειρόμενος, και διέκοπτε τον ομιλητή με τις παρατηρήσεις του. Συστάσεις Προέδρου, ακόμα κι αν ήτανε ο Νεόκοσμος Γρηγοριάδης, ο Καρασεβδάς δε χαμπάριζε Και μόνο ο Σιάντος τον… δάμαζε, λέγοντάς του μαλακά: «Καλά, καλά, θα το συζητήσουμε κι αυτό που λες, συναγωνιστή Παντελή». Κι ο γερο-Παντελής, πιστεύοντας ή όχι πως θα μπορούσε, θα γινότανε να «συζητήσει» το Σώμα τα όσα ατέλειωτα, που, ελεύθερος σκοπευτής, ντουφέκαε μέσα στην αίθουσα, ξανακαθότανε, ησυχασμένος για λίγο, στη θέση του, ικανοποιημένος ότι έπραξε το χρέος του. Άλλοι απ’ τους εθνοσύμβουλους τον διασκεδάζανε το γηραιό συνάδελφο και συναγωνιστή, θεωρώντας τον «λόξα», άλλοι συχνά εκνευριζόντανε που διαρκώς διέκοπτε τους ομιλητές, ο μόνος, και τον αποκαλούσανε «τσιμπούρι» και «τσιάμικο ταμπάκο». Πάντως, ο Καρασεβδάς τα κατάφερνε να βρίσκεται κάθε μέρα τ’ όνομά του στα χείλη των ανθρώπων εκεί στους Κορυσχάδες -μια πολιτική τέχνη κι αυτό. Και να παραμένει καθολικά συμπαθής.....».] Απόσπασμα από το δίτομο βιβλίο «Η λαϊκή εξουσία στην ελεύθερη Ελλάδα» του Γεωργούλα Μπέικου.
  8. Η προδοτική συμφωνία του Λιβάνου Εργατική Δημοκρατία
  9. Κορυσχάδες 1944 Κορυφαία ώρα της Αντίστασης Εφημερίδα «Ριζοσπάστης»
  10. Οι χρυσοί oλυμπιονίκες της Ελλάδας Εφημερίδα «Το Βήμα»