Αλέξανδρος Πάντος

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Αλέξανδρος Πάντος Έλληνας νομικός, πολιτικός επιστήμονας, επιχειρηματίας και εθνικός ευεργέτης, γεννήθηκε το 1888 στην πόλη του Βόλου, με οικογενειακή καταγωγή από τη Ζαγορά Πηλίου, του νομού Μαγνησίας στη Θεσσαλία και πέθανε τον Ιούνιο του 1930 στην Γαλλία [1]. Ο τάφος του, όπου στις 11:00 το πρωί της 15ης Δεκεμβρίου 1965 [2] [3] [4] εναποτέθηκαν τα οστά του που μεταφέρθηκαν από την Γαλλία, βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του σημερινού Παντείου Πανεπιστημίου.

Ο Αλέξανδρος Πάντος ήταν άγαμος και δεν απέκτησε απογόνους.

Αλέξανδρος Πάντος

Βιογραφία

Πρόγονος του ήταν ο Φίλιππος Ιωάννου Πάντος, ο οποίος γεννήθηκε στη Ζαγορά του Πηλίο [5] [6]. Το 1860, τα αδέλφια Ιωάννης και Απόστολος Πάντος, γιοι του Ρήγα Πάντου, εγκατέλειψαν την γενέτειρα τους, τη Ζαγορά του Πηλίου και μετανάστευσαν στο Αμπού Κερκάς στην Άνω Αίγυπτο. Εκεί αγόρασαν κτήματα κι άρχισαν να φυτεύουν βαμβάκι, σιτάρι, κριθάρι και ζαχαροκάλαμο. Το 1872 ήρθε στην Αίγυπτο και ο τρίτος αδερφός τους, ο Γεώργιος Πάντος, ο οποίος αναδείχθηκε συνεταίρος στις επιχειρήσεις των αδελφών του και διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Μίνιας [7]. Πρώτος εξάδελφος του Αλέξανδρου Πάντου, γιος του αδελφού του πατέρα του, ήταν ο γιατρός Ιωάννης Απ. Πάντος [8], που υπήρξε θεράπων της βασίλισσας Σοφία, της συζύγου του βασιλιά Κωνσταντίνου Α', τους οποίους ακολούθησε στην εξορία.

Οικογένεια Αλέξανδρου Πάντου

Το 1880, ο ένας από τους τρεις αδελφούς, ο Ιωάννης Πάντος, αποφάσισε να εγκαταλείψει την Αίγυπτο και να εγκατασταθεί εις τον Βόλο, όπου παντρεύτηκε με την Περσεφόνη Κοκωσλή [9] και από το γάμο του απέκτησε δύο παιδιά, μια κόρη την Μαρίκα Πάντου, σύζυγο Δ. Κουτσαγγέλη, κι ένα γιο, τον δικηγόρο Ρήγα Πάντο. Ο Ιωάννης Πάντος μετά τον θάνατο της πρώτης συζύγου του παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο με την Ευανθία Γεωργάκη [10] και απέκτησε τον Αλέξανδρο [11], που από τη γέννηση του έπασχε από καρδιακή νόσο. Ο Αλέξανδρος Πάντος παρακολούθησε τα μαθήματα του Δημοτικού σχολείου στη γενέτειρα του. Σε νεαρή ηλικία ο Αλέξανδρος έχασε τον πατέρα του και μετά τον θάνατο του η οικογένεια Πάντου εγκαταστάθηκε στο Βόλο όπου ο Αλέξανδρος παρακολούθησε τα μαθήματα του Γυμνασίου εντυπωσιάζοντας με την φιλομάθεια του, την προσήνεια του χαρακτήρα και το ήθος του. Μετά την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο και ύστερα από επιτυχείς εξετάσεις εισήλθε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από την οποία αποφοίτησε, στα 1910, με βαθμό «Άριστα». Ως απλούς στρατιώτης πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους της περιόδου 1912-13 και για τη δράση και την ανδρεία του τιμήθηκε αργότερα με πολεμικό αναμνηστικό μετάλλιο. Μετά τον θάνατο της μητέρας του στα 1914, με την οποία έμενε μέχρι τότε στον Βόλο, έφυγε για σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες στην «Ελευθέρα Σχολή Πολιτικών Επιστημών των Παρισίων» [Sciences Po] στο Παρίσι, όπου είχε ήδη αναπτυχθεί η κοινωνιολογία ως επιστήμη. Μετά το πέρας των μεταπτυχιακών του σπουδών επέστρεψε στην Ελλάδα και συνάντησε τον πρώτο του εξάδελφο, τον πολιτευτή Ρήγα Αποστόλου Πάντο, στον οποίο ανακοίνωσε ότι ήθελε να πολιτευτεί. Ο Ρήγας Πάντος του είπε: «Αλέκο να έχεις υπόψη σου ότι η Ελλάδα δεν είναι Γαλλία. Θα μπλέξεις εδώ και εκτός τούτου θα ξοδέψεις και λεφτά και θα ανακατευτείς με ζούγκλα», γνώμη που τον απέτρεψε από τη σκέψη να πολιτευθεί.

Μνήμη Αλέξανδρου Πάντου

Ο τάφος του Πάντου στο Πανεπιστήμιο

Ο Αλέξανδρος Πάντος ήταν απλός ως χαρακτήρας, με αστείρευτη φιλανθρωπία, μεγάλο ζήλο για την πνευματική καλλιέργεια και τον συνέπαιρναν τα μεγαλόπνοα κοινωφελή έργα. Από νεαρή ηλικία τον απασχολούσε η σκέψη για το πώς θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει καλλίτερα την περιουσία του προς όφελος της σπουδάζουσας Ελληνικής νεολαίας, γι' αυτό σε δεδομένη στιγμή έσπευσε να την κληροδοτήσει στο Ελληνικό Έθνος επιλέγοντας την ίδρυση της επωνύμου Σχολής Πολιτικών Επιστημών με πρότυπο την αντίστοιχη Σχολή των Παρισίων. Με τη διαθήκη του, που συνέταξε το 1915 στον Βόλο, διέθετε όλη του την περιουσία που είχε αποκτήσει στην Αίγυπτο «υπέρ της ιδρύσεως αντιστοίχου προς την γαλλικήν Ecole Libre des Sciences Politiques Ελληνικής Σχολής Πολιτικών Επιστημών», κι άφησε στο Ελληνικό κράτος το ποσό των τεσσάρων εκατομμυρίων χρυσών δραχμών, δηλαδή το σύνολο της περιουσίας του. Για την σωστή εκτέλεση της διαθήκης του ο Πάντος όρισε διαχειριστή τον εκάστοτε πρωθυπουργό της Ελλάδος. Το 1931, επί κυβερνήσεως του Ελευθερίου Βενιζέλου, ιδρύθηκε η «Πάντειος Σχολή», η οποία το 1937, μετονομάστηκε σε «Πάντειος Ανώτατη Σχολή Πολιτικών Επιστημών» και το 1989 αναβαθμίστηκε σε Πανεπιστήμιο και μετονομάστηκε σε «Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών», ονομασία που έχει διατηρηθεί έως και σήμερα. Το Πάντειο είναι το πέμπτο κατά σειρά αρχαιότητος Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, καθώς και η πρώτη σχολή Πολιτικών επιστημών στην Ελλάδα. Προς τιμήν του Πάντου ένας δρόμος του Δήμου Δήμο Καλλιθέας, σε κοντινή απόσταση από τη σχολή, φέρει το όνομα του.

Η διαθήκη [12] του Αλέξανδρου Πάντου δημοσιεύθηκε στις 24 Ιουνίου του 1930 από το Πρωτοδικείο Βόλου. Ο Πάντος με την διαθήκη του άφησε το σύνολο της περιουσίας του, τέσσερα εκατομμύρια χρυσές δραχμές, για την ίδρυση Σχολής Πολιτικών Επιστημών. Η επιτροπή δημοσιεύσεων τής Παντείου γράφει στα προλεγόμενα τής Επετηρίδος του Ακαδημαϊκού έτους 1950-51: 

«...Έν τή διαθήκη του έγραφεν αείμνηστος Πάντος, συνεχίζων τήν παράδοσιν τών εύεργετών τού Γένους, "...θά είναι δι’ εμέ μία εύχαρίστησις νά γνωρίζω άπό τούδε ότι οί φοιτώντες εις τήν Σχολήν αυτήν θά λαμβάνουν άφορμήν νά σκέπτωνται ότι ιδρυτής τής Σχολής των ήτο σχεδόν συνομήλικός των, ότι έσπούδαζε καί αύτός πολιτικάς έπιστήμας, ότι προώριζε τόν εαυτόν του διά τόν αύτόν σκοπόν τήν έξυπηρέτησιν τής πατρίδος, όνειροπολών νά άναδειχθή έν τή έξυπηρετήσει τής πατρίδος.."...».

Ο Μιχαήλ Στασινόπουλος, καθηγητής και πολιτικός που διατέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, γράφει για την ίδρυση της Παντείου Σχολής: 

«...Η ίδρυσις αυτής οφείλεται εις ιδιωτικήν πρωτοβουλίαν. Από της μιας πλευράς ο ευγενής βλαστός του Πηλίου Αλέξανδρος Πάντος λευκός την ψυχήν και μεγαλόδωρος, και την διάνοιαν φωτεινός μύστης, λατρεύσας τας επιστήμας της πολιτικής και ονειροπολήσας την ανάστασιν τούτων εν τη χώρα του Αριστοτέλους και του Πλάτωνος, κατέλιπε δια της διαθήκης του άπασαν την περιουσίαν του χάριν της επιτεύξεως του ευγενούς τούτου σκοπού...».

Ανακομιδή οστών Πάντου

Η τελετή ανακομιδής και εναποθέσεως των οστών του Πάντου, τα οποία διακομίστηκαν από το Παρίσι, στον κήπο της Παντείου Σχολής έγινε στις 11:00 το πρωί της 15ης Δεκεμβρίου 1965 [13] [14] [15]. Στην τελετή, στην οποία ήταν προσκεκλημένοι το σύνολο των μελών της οικογένειας Πάντου, χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, ήταν παρόντες Υπουργοί και βουλευτές αλλά και πολλά διακεκριμένα μέλη της πνευματικής, πολιτικής και θρησκευτικής ηγεσίας της εποχής, όπως τεκμαίρεται από το φωτογραφικό υλικό, που βρέθηκε στο αρχείο της Σχολής. Όπως γράφει [16] ο ανιψιός του: 

«....Ο Αλέξανδρος Πάντος πέθανε στη Γαλλία και τα οστά του μεταφέρθηκαν εις την Ελλάδα και τοποθετήθηκαν μέσα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Βεβαίως όταν ήρθαν τα οστά, όλη η οικογένεια εκλήθη να παρευρεθεί στην τιμητική τελετή που του έγινε από τις Πρυτανικές Αρχές του Παντείου Πανεπιστημίου....».

Επί δεκαετίες ο τάφος του παρέμενε λησμονημένος κάτω από ένα θάμνο στο προαύλιο χώρο της Σχολής. Το σημείο όπου έχουν ταφεί τα οστά του Πάντου, στο προαύλιο του Πανεπιστημίου, έφερε στην επιφάνεια ο Πρύτανης του Παντείου, ο Γρηγόρης Τσάλτας, που ψάχνοντας στα υπόγεια του Πανεπιστημίου ανακάλυψε φωτογραφικό υλικό εποχής από το οποίο συνάγονταν ότι ο Πάντος έχει ταφεί στον κήπο του Πανεπιστημιακού ιδρύματος. Ο Πρύτανης επιμελήθηκε την αποκάλυψη του αλλά και την ανάδειξη, της ιστορικής σημασίας και αξίας, επιτύμβιας πλάκας.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. ↑ Το οικογενειακό μας δέντρο Απόστολος Νικολάου Πάντος, σελίδα 4η.
  2. ↑ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 14.X11.1965 Εφημερίδα «Καθημερινή», «Σαν σήμερα», 14 Δεκεμβρίου 2014, Επιμέλεια στήλης Μιχαήλ Κατσίγερας.
  3. ↑ Διακομιδή και εναπόθεση των οστών του Αλεξάνδρου Πάντου στον κήπο της Σχολής. Video, Τεκμήριο D2337, Εθνικό Οπτικοακουστικό αρχείο.
  4. ↑ Αλέξανδρος Πάντος Εφημερίδα «Ελευθερία», 16 Δεκεμβρίου 1965, σελίδα 5η.
  5. ↑ Το οικογενειακό μας δέντρο Απόστολος Νικολάου Πάντος, σελίδα 3η & 4η.
  6. ↑ [Ο Φίλιππος Ιωάννου Πάντος, έμαθε τα πρώτα γράμματα στη σχολή της Ζαγοράς και το 1807 παρακολούθησε μαθήματα του Επιφανίου Δημητριάδη στη Σκιάθο. Σε νεαρή ηλικία ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Γύρισε στη γενέτειρα του μετά την κήρυξη της Εθνεγερσίας του 1821 στην οποία συμμετείχε ενεργά. Μετά την ήττα στη μάχη του Δράμαλη κατέφυγε αρχικά στη Σκιάθο και στη συνέχεια στη Σκόπελο και στη Σύρο, όπου δίδαξε στην Ελληνική σχολή μετά από προτροπή του Γρηγόριου Κωσταντά. Από το 1829 εργάστηκε ως ιδιαίτερος γραμματέας του Ανδρέα Μιαούλη και δάσκαλος των παιδιών του, τα οποία συνόδευσε και στο Μόναχο, όπου πήγαν για σπουδές στη στρατιωτική σχολή. Στο Μόναχο δίδαξε στο Ελληνικό σχολείο και μεταξύ των μαθητών του ήταν και ο μετέπειτα βασιλιάς του ελληνικού κράτους Όθων. Παράλληλα στη Γερμανία σπούδασε και ο ίδιος φυσικές επιστήμες, φιλοσοφία και κλασική φιλολογία. Το 1836 αναγορεύτηκε διδάκτορας φιλοσοφίας με την εργασία «Untersuchungen von den Steinund Staubliedes-Schlagen und den damit verwandten Meteoren» και δίδαξε την Αμαλία, μνηστή τότε του Όθωνα. Το 1837 επέστρεψε στην Ελλάδα και εργάστηκε αρχικά ως σύμβουλος στο Υπουργείο Εκπαιδεύσεως και στη συνέχεια, από το 1839, ως τακτικός καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών στην έδρα Φιλοσοφίας, θέση την οποία διατήρησε για σαράντα χρόνια. Διετέλεσε επίσης βουλευτής και γερουσιαστής του Πανεπιστημίου, Πρύτανης, τις Ακαδημαϊκές περιόδους 1848-49 και 1857-58, κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής, συγκλητικός, και έφορος της Εθνικής Βιβλιοθήκης, από την οποία απομακρύνθηκε προσωρινά μετά την έξωση του Όθωνα, επέστρεψε όμως λίγο αργότερα και συνέχισε το έργο της αναδιοργανώσεως του υλικού της. Κατά τη διάρκεια της Ακαδημαϊκής του καριέρας προώθησε την οργάνωση της λειτουργίας της βιβλιοθήκης του, ενώ ως βουλευτής υπέβαλε νομοσχέδια για την αναβάθμιση της κατώτερης και μέσης εκπαιδεύσεως. Στα γράμματα εμφανίστηκε με φιλολογικές, γραμματολογικές και φιλοσοφικές μελέτες αλλά και λογοτεχνικές μεταφράσεις, κυρίως από τη Λατινική ποίηση. Ολοκλήρωσε επίσης ωδές και επιγράμματα στα πρότυπα της αρχαίας ελληνικής λυρικής ποίησης και βουκολικά ειδύλλια. Το σύνολο της πρωτότυπης παραγωγής του συγκέντρωσε στους τόμους «Φιλολογικά πάρεργα» και «Επιγράμματα».]
  7. ↑ [Αποστόλου Γ. Κωνσταντινίδη, «Οι Πηλιορείται εν Αιγύπτω», τόμος 1ος, εκδόσεις συλλόγου «Ζαγοράς», Αλεξάνδρεια, Αύγουστος 1936, σελίδα 44η.]
  8. ↑ [O γιατρός Ιωάννης Απ. Πάντος, γεννήθηκε το 1980. Σπούδασε Ιατρική στη Γερμανία και διετέλεσε γιατρός των ανακτόρων. Στη διάρκεια των σπουδών του κατατάχθηκε και υπηρέτησε στρατιώτης στους Βαλκανικούς Πολέμους. Μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων αναχώρησε για το Βερολίνο απ' όπου επέστρεψε το 1917. Μετά την Μικρασιατική καταστροφή ακολούθησε την βασιλική οικογένεια στην εξορία της. Εξελέγη βουλευτής Μαγνησίας το 1935-36 και πρόεδρος της κοινότητος Ζαγοράς, ενώ το 1946 διατέλεσε Νομάρχης Ευβοίας και υπήρξε Πρόεδρος του ΠΙΚΠΑ Βόλου. Τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του βασιλιά Γεωργίου Α'. Πέθανε την 1η Νοεμβρίου 1956.]
  9. ↑ [«Η Γαλλοφωνία στην Ελλάδα. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον». Ευεργετισμός και Οργάνωση της κουλτούρας. Η περίπτωση Αλέξανδρου Πάντου και Γεωργίου Φραγκούδη, Ματούλα Τομαρά–Σιδέρη, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, σελίδες 4η & 5η.]
  10. ↑ [«Η Γαλλοφωνία στην Ελλάδα. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον». Ευεργετισμός και Οργάνωση της κουλτούρας. Η περίπτωση Αλέξανδρου Πάντου και Γεωργίου Φραγκούδη, Ματούλα Τομαρά–Σιδέρη, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, όπως ανωτέρω.]
  11. ↑ Το οικογενειακό μας δέντρο Απόστολος Νικολάου Πάντος, σελίδα 4η.
  12. ↑ Κληροδοτήματα και Εθνικοί ευεργέται του Πηλίου Στέφανος Η. Μήτσιος, Δημοσιογράφος, σελίδα 319η.
  13. ↑ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 14.X11.1965 Εφημερίδα «Καθημερινή», «Σαν σήμερα», 14 Δεκεμβρίου 2014, Επιμέλεια στήλης Μιχαήλ Κατσίγερας.
  14. ↑ Διακομιδή και εναπόθεση των οστών του Αλεξάνδρου Πάντου στον κήπο της Σχολής. Video, Τεκμήριο D2337, Εθνικό Οπτικοακουστικό αρχείο.
  15. ↑ Αλέξανδρος Πάντος Εφημερίδα «Ελευθερία», 16 Δεκεμβρίου 1965, σελίδα 5η.
  16. ↑ Το οικογενειακό μας δέντρο Απόστολος Νικολάου Πάντος, σελίδα 4η.


Ανακτήθηκε από «http://el.metapedia.org/m/index.php?title=Αλέξανδρος_Πάντος&oldid=128465»