Μιχαήλ Στασινόπουλος

Ο Μιχάλης Στασινόπουλος, Έλληνας νομικός, λογοτέχνης, πανεπιστημιακός καθηγητής και πρώτος Πρόεδρος της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας μέχρι την ψήφιση του Συντάγματος του 1975, γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου 1903 στη Μεσσήνη του νομού Μεσσηνίας και πέθανε στις 31 Οκτωβρίου 2002 στην Αθήνα.

Μιχάλης Στασινόπουλος

Συνοπτικές πληροφορίες αξιώματος - Πρόεδρος Δημοκρατίας -
Έναρξη Θητείας : 18 Δεκεμβρίου 1974
Λήξη θητείας : 19 Ιουλίου 1975
Προκάτοχος
Φαίδων Γκιζίκης
Διάδοχος
Κωνσταντίνος Τσάτσος

Βιογραφία

Πατέρας του Μιχαήλ ήταν ο Δημήτριος Στασινόπουλος. Ο Μιχάλης Στασινόπουλος παρακολούθησε τα μαθήματα της εγκυκλίου εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του και ήταν άριστος μαθητής. Ξεχώρισε για το ταλέντο του στη ποίηση, το πρώτο του ποίημα ήταν αφιερωμένο στον Ελευθέριο Βενιζέλο, όμως του άρεσε επίσης, η ζωγραφική και ζωγράφιζε απομιμήσεις από λιθογραφίες των νικών του Ελληνικού στρατού. Το 1917 μετά το θάνατο του πατέρα του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, κοντά στο θείο και αδελφό του πατέρα του, όπου γνωρίστηκε με τον Γρηγόριο Ξενόπουλο, με την παρότρυνση του οποίου του άρχισε να δημοσιεύει στο περιοδικό «Διάπλασις των Παίδων», στο οποίο ήταν συνδρομητής από πολύ μικρή ηλικία, με πρωτοβουλία του πατέρα του. Ο Μιχαήλ παρακολούθησε τα μαθήματα της Μέσης εκπαιδεύσεως στο 3ο τετρατάξιο Γυμνάσιο Αθηνών, που στεγάζονταν εκείνη την εποχή, σε κτίριο στη συμβολή των οδών Σόλωνος και Λυκαβηττού, όπου ήταν συμμαθητές και στη συνέχεια έγιναν στενοί φίλοι με το Δημήτριο Βεζανή, Εθνικιστή Πανεπιστημιακό καθηγητή. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε το 1924 και συνέχισε τις σπουδές του στη Γαλλία.

Επαγγελματική δραστηριότητα

Το 1929 ο Στασινόπουλος εισήλθε πρώτος στις εξετάσεις και έγινε εισηγητής στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Έγινε το 1937 υφηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου το 1934 αναγορεύτηκε διδάκτορας. Το 1943 έγινε σύμβουλος Επικρατείας και τακτικός καθηγητής Διοικητικού Δικαίου στην Πάντειο Σχολή, στην οποία την περίοδο από το Νοέμβριο του 1951 έως το 1958 έγινε Πρύτανης , ενώ ήταν επίτιμος διδάκτορας των πανεπιστημίων του Μπορντώ και του Παρισιού. Τη διετία 1951-1953 διετέλεσε Πρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας. Εκλέχθηκε το 1968 τακτικό μέλος στην τάξη των ηθικών και πολιτικών επιστημών και το 1978 έγινε Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Ήταν πρόεδρος της επιτροπής που συνέταξε τον «Υπαλληλικό Κώδικα» και ο ιδρυτής της Επιτροπής Ενημερώσεως για τα Εθνικά Θέματα.

Από το 1963 έως το 1966 διατέλεσε Πρόεδρος στο 3ο Τμήμα και το Νοέμβριο του 1966 έγινε Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, θέση στην οποία διαδέχθηκε τον Χαρίλαο Μητρέλια και παρέμεινε ως τις 27 Ιουνίου 1969 , οπότε απομακρύνθηκε από το καθεστώς της 21ης Απριλίου, γεγονός για το οποίο είχε προταθεί το 1969 και το 1970 ως υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης, από τον Πρόεδρο του Γαλλικού Συμβουλίου Επικρατείας Rene Cassin. Συμμετείχε στη σύνθεση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης από το 1976 έως το 1978, ως «ad hoc» δικαστής στην υπόθεση της υφαλοκρηπίδος του Αιγαίου.

Πολιτική δράση

Το 1947, μετά την απελευθέρωση της Ρόδου, ο Στασινόπουλος διορίστηκε Πολιτικός Σύμβουλος της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοικήσεως Δωδεκανήσου. Υπηρέτησε το 1952 ως υπηρεσιακός υπουργός Προεδρίας και Εργασίας στην Κυβέρνηση του Δημητρίου Κιουσόπουλου και το 1958 ως υπηρεσιακός υπουργός Προεδρίας στην Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γεωργακόπουλου. Εκλέχθηκε επικεφαλής βουλευτής Επικρατείας του κόμματος Νέα Δημοκρατία το 1974, στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές.

Μετά την καθιέρωση της Αβασίλευτης Δημοκρατίας με το δημοψήφισμα στις 8 Δεκεμβρίου 1974 με ποσοστό 69,2%, εκλέχθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων στις 18 Δεκεμβρίου 1974 με 220 ψήφους, ως προσωρινός πρώτος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και διαδέχθηκε τον παραιτηθέντα στρατιωτικό Φαίδωνα Γκιζίκη. Στη θέση έως τις 19 Ιουνίου 1975, όταν αντικαταστάθηκε από τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, και οριστικοποιήθηκε η τελική μορφή του πολιτεύματος. Αναμνηστική επιτοίχια πλάκα προς τιμήν βρίσκεται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, όπου δίδαξε για πολλά χρόνια.

Νομικά συγγράμματα

Το επιστημονικό συγγραφικό έργο του Στασινόπουλου συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό της ελληνικής νομολογίας στο χώρο του διοικητικού δικαίου. Υπήρξε εκδότης του επιστημονικού περιοδικού «Επιθεώρησις Δημοσίου Δικαίου και Διοικητικού Δικαίου».

Έγραψε και δημοσίευσε:

• «Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων» το 1951,
• «Traite des Actes Adminisratifs» το 1954, [μετάφραση στα Γαλλικά του έργου του «Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων», αποτελεί έκτοτε βασικό στοιχείο της γαλλικής βιβλιογραφίας του διοικητικού δικαίου],
• «Αστική Ευθύνη του Κράτους» το 1950,
• «Το Δικαίωμα της Υπερασπίσεως» το 1974,
• «Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας» το 1962,
• «Μαθήματα Διοικητικού Δικαίου» το 1954,
• «Μαθήματα Δημοσιονομικού Δικαίου» το 1966,
• «Δίκαιο των Διοικητικών Διαφορών» το 1943,
• «Νομικαί Μελέται» το 1972,
• «Θεωρία της Ατομικής Διοικητικής Πράξεως» το 1937,
• «Υπαλληλικός Κώδιξ - Κείμενο και Σχόλια» το 1951,
• «Κώδιξ Καταστάσεως Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων» το 1951,
• «Ο Έλεγχος της Διακριτικής Εξουσίας της Διοικήσεως» το 1939,
• «Περί Ανακλήσεως των Διοικητικών Πράξεων» το 1936,
• «Τα Κοινόχρηστα και Δημόσια Πράγματα κατά τον Αστικόν Κώδικα» το 1950.

Λογοτεχνικά

Το φθινόπωρο του 1974 μαζί με το Γιώργο Σαββίδη, ο Στασινόπουλος ορίστηκε επόπτης στη σύνταξη του βιβλίου

• «Ανθολόγιο για τα παιδιά του Δημοτικού».

Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία μέσα από της στήλες του περιοδικού «Η Διάπλασις των Παίδων», αρχικά με το ψευδώνυμο «Μεσσηνιακή Ακτή», αλλά και με το ονοματεπώνυμο του. Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε επίσημα από το 1920 με στίχους στο περιοδικό «Μούσα», ενώ δημοσίευσε κριτικές στη «Νέα Εστία» και σε άλλα λογοτεχνικά περιοδικά. Tο ποιητικό του έργο είναι μικρό σε έκταση, ενώ μετέφρασε Γάλλους ποιητές και πεζογράφους όπως οι Μαίτερλιγκ, Μορεάς, Ανρί Μπατάιγ, Ντωντέ, Ζιντ και άλλοι καθώς και τους «Διαλόγους» του Λουκιανού. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Ομάδας των Δώδεκα». Ο Μίκης Θεοδωράκης μελοποίησε το ποίημα του «Η Μαργαρίτα» ενώ ο Γιώργος Λαπαδάκης το ποίημα «Τα έρημα καράβια».

Εργογραφία

Το ποιητικό έργο του Στασινόπουλου χαρακτηρίζουν καλοσύνη, ζωντάνια, χάρη και αρμονία. Οι στίχοι του είναι χαμηλών τόνων, χωρίς εξάρσεις, ενώ διαθέτει μια αξιοπρόσεκτη παιδικότητα.

Πρωτοεμφανίστηκε το 1920, με τα έργα

• «Επικίνδυνα παιχνίδια»,
• «Υπναράς»,
• «Κρεβατοκάμαρα».
• «Αρμονία», ποιητική συλλογή,

που περιλαμβάνει τα ποιήματα

«Το ευτυχισμένο σπιτάκι»,

«Φωλιά»,

«Ο στρατηγός με τα ζαχαρωτά»,

«Κλωσσόπουλα»,

«Καλοκαιρινή βραδιά»,

«Βράδυ στη γειτονιά»,

«Ο ψαράς» και

« Τα αινίγματα της μαμάς».

• «Η Συντροφιά μας»,
• «Ποιήματα»,
• «Ποιήματα-Δύο Εποχές».

Δοκίμια

• «Επικίνδυνα παιχνίδια», το 1920,
• «Υπναράς»,
• «Κρεβατοκάμαρα»,
• «Σκέψη και Ζωή»,
• «Το Πινάκιο Φακής και ο Νόμος των Λύκων»,
• «Με Ψήφους Τρείς Εναντίον Δύο»,
• «Μηνύματα από τις Δύο Όχθες»,
• «Περιπέτεια της ειλικρίνειας» το 1970,
• «Μάρτυς σε μια μονομαχία» το 1971,
• «Ανθρώπινη Πορεία»,
• «Στοχασμοί & Παραλλαγές»,
• «Η Δίκη» το 1976.

Ιστορικά

• «Μορφές από τον Τέταρτο Αιώνα»
• «Προσωπικό Αρχείο Νικολάου Ι. Σαριπόλου»

Ταξιδιωτικά

• «Η Χώρα με τις Γαλανές Λίμνες», ταξιδιωτικές εντυπώσεις από την Ελβετία.

Αυτοβιογραφία

• «Οδοιπορία».

Ίδρυμα Διοικητικού Δικαίου

Το Ίδρυμα συστάθηκε στο Ψυχικό με το Προεδρικό Διάταγμα 148/1976 με μέρος της χρηματικής αποζημιώσεως που έλαβε ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Έκτοτε οργανώνει σεμινάρια Διοικητικού Δικαίου και στους ακροατές δίδεται πιστοποιητικό παρακολουθήσεως. Χορηγεί, κάθε χρόνο, υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία και το 2008 τιμήθηκε για την προσφορά του στην επιστήμη, με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ίδρυμα Διοικητικού Δικαίου Μιχαήλ Στασινόπουλος
• Μιχαήλ Στασινόπουλος Ιστότοπος Προεδρίας της Δημοκρατίας
• Μιχαήλ Στασινόπουλος
• Ποιήματα του Μιχαήλ Στασινόπουλου
• Ο ανεξάρτητος δικαστής Εφημερίδα «Η Καθημερινή»

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org