Βίλχελμ Γκούστλοφ

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Βίλχελμ Γκούστλοφ [Wilhelm Gustloff] Γερμανός εθνικοσοσιαλιστής, ηγετικό στέλεχος του ΝSDAP-AO [National Socialist German Workers Party-Auslandsorganisation] που ίδρυσε το Ελβετικό εθνικιστικό κόμμα, γεννήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1895 στην πόλη Σβερίν του Μεκλεμβούργου στην Ανατολική Γερμανία και δολοφονήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1936, με τρεις σφαίρες, στην πόλη Νταβός της Ελβετίας από τον Νταβίντ Φράνκφουρτερ [David Frankfurter], Εβραίο φοιτητή της ιατρικής και μέλος της Εβραϊκής τρομοκρατικής οργανώσεως «Ιργκούν» [1]. Η νεκρώσιμη ακολουθία του Γκούστλοφ τελέστηκε με δαπάνη του Γερμανικού κράτους στην γενέτειρα του. Στην τελετή παρέστη ο Αδόλφος Χίτλερ, ο οποίος εκφώνησε πολιτικό λόγο, καθώς επίσης και ο Γιόζεφ Γκαίμπελς, ο Χέρμαν Γκέρινγκ, ο Χάινριχ Χίμλερ, ο Γιοάχιμ φον Ρίμπεντροπ και χιλιάδες μέλη της νεολαίας του Γερμανικού Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος.

Το 1923 ο Βίλχελμ Γκούστλοφ παντρεύτηκε με την Wilhelm Schoknecht-Gustloff, κόρη ταχυδρομικού υπαλλήλου, και από το γάμο τους δεν απέκτησαν απογόνους.

Wilhelm Gustloff

Βιογραφία

Ο Γκούστολφ εργάστηκε αρχικά ως τραπεζικός υπάλληλος, ενώ δεν υπηρέτησε στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο εξ αιτίας πνευμονοπάθειας, λόγω της οποίας μετακόμισε το 1917 κι εγκαταστάθηκε στην πόλη Νταβός της Ελβετίας, η οποία του εξασφάλιζε διαβίωση σε υγιεινό ορεινό κλίμα. Στο Νταβός ο Γκούστολφ εργάστηκε στο Ελβετικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο και το 1921 εντάχθηκε και δραστηριοποιήθηκε στο Γερμανικό ναζιστικό κόμμα. Η έντονη δράση την οποία ανέπτυξε αποτέλεσε το κριτήριο με το οποίο διορίστηκε το 1932 από τον Αδόλφο Χίτλερ επικεφαλής της οργανώσεως του NSDAP στην Ελβετία. Μετά το 1933 ο Γκούστλοφ ενέτεινε τις δραστηριότητές του και δημιούργησε εθνικιστικούς πυρήνες σε πολλές πόλεις, τόσο της Γερμανόφωνης, όσο και της Γαλλόφωνης αλλά και Ιταλόφωνης Ελβετίας. Ειδικά ο τόπος κατοικίας του, το Νταβός, είχε λάβει το προσωνύμιο «Λουτρό του Χίτλερ» [«Hitlerbad»] καθώς στα τοπικά λουτρά ο ναζιστικός χαιρετισμός αποτελούσε τον καθιερωμένο τρόπο χαιρετισμού των επισκεπτών. Το 1933 ο Ελβετός βουλευτής Gaudenz Canova ζήτησε από τo Εθνικό Συμβούλιο της χώρας την απέλαση του Γκούστλοφ λόγω καταχρήσεως φιλοξενίας, όμως το αίτημα του απορρίφθηκε για να μη διαταραχτούν οι σχέσεις της Ελβετίας με την Γερμανία.

Η δολοφονία του Γκούστλοφ

Μετά την απόρριψη της προτάσεως για απέλαση του Γκούστλοφ ο βουλευτής Canova δήλωσε ότι ο Ελβετικός λαός πρέπει να βοηθήσει τον εαυτό του, φράση στην οποία αναφέρθηκαν με επίταση τα Γερμανικά έντυπα μετά την εν ψυχρώ δολοφονία του Γκούστλοφ. Ο τύπος της Γερμανίας βρίσκονταν σε καθεστώς διαμάχης με μερίδα ελβετικών εφημερίδων, λόγω της κριτικής στις δραστηριότητες του Γκούστλοφ και μετά την δολοφονία του οι Γερμανικές εφημερίδες κατηγόρησαν τις αντίστοιχες Ελβετικές για «εκστρατεία μίσους» που οδήγησε στη δολοφονία. Η ελβετική κυβέρνηση αμέσως μετά την δολοφονία προσπάθησε να κατευνάσει το Βερολίνο και ο Ελβετός υπουργός Εξωτερικών Τζουζέπε Μότα εξέφρασε στη γερμανική κυβέρνηση τη «βαθιά του συντριβή» για το «απεχθές έγκλημα», όμως οι Ελβετικές αρχές δεν επέτρεψαν να αναλάβει άλλο πρόσωπο την ηγεσία του τοπικού παραρτήματος του NSDAP, αν και το κόμμα συνέχισε να υφίσταται και να ασκεί τις νόμιμες δραστηριότητες του.

Στην τελετή της νεκρώσιμης ακολουθίας και της ταφής του Γκούστλοφ δόθηκε μεγάλη δημοσιότητα. Το φέρετρο όπου εναποτέθηκε η σορός του μεταφέρθηκε με τρένο από το Νταβός στο Σβερίν, με πολλές ενδιάμεσες στάσεις, στη διάρκεια των οποίων διοργανώνονταν εκδηλώσεις τιμής στη μνήμη του νεκρού. Στο Σβερίν ο Αδόλφος Χίτλερ έχοντας στο πλάι του την σύζυγο και τον αδελφό του Γκούστλοφ εκφώνησε πολιτικό λόγο, η οποία περιλάμβανε χαμηλών τόνων γενικευμένη επίθεση κατά του Σιωνισμού.

Ο τρομοκράτης δολοφόνος

Σε συνέντευξη του το 1950 ο δολοφόνος του Γκούστλοφ, ο Εβραίος κροατικής καταγωγής τρομοκράτης -φοιτητής της Ιατρικής, είπε πως το πρώτο πράγμα που είδε όταν μπήκε στο σπίτι των Γκούστλοφ ήταν το πορτραίτο του Αδόλφου Χίτλερ με την αφιέρωση «Στον αγαπημένο μου Γκούστλοφ» και από κάτω ένα ξίφος. «Με κυρίευσε ανεξέλεγκτος θυμός», είπε ο Φράνκφουρτερ που μόλις είδε τον Γκούστλοφ όπλισε το περίστροφο του και πυροβόλησε. Τρεις σφαίρες βρήκαν τον Γκούστλοφ, ενώ η τέταρτη καρφώθηκε στον τοίχο. «Ο Γκούστλοφ τρέκλισε κι έπεσε μπροστά μου σε μια λίμνη αίματος». Μετά την δολοφονία ο τρομοκράτης κατέφυγε σε ένα χωράφι κι αποφάσισε να παραδοθεί στην αστυνομία. «Έχετε τόσο καλοσυνάτα μάτια. Γιατί το κάνατε αυτό;», τον ρώτησε στο τμήμα η χήρα του Γκούστλοφ. «Γιατί είμαι Εβραίος!» απάντησε ο Φράνκφουρτερ που είχε μεταναστεύσει από τη Φρανκφούρτη στη Βέρνη της Ελβετίας. «Δε μπορώ πια να αντέξω τη δυστυχία του εβραϊκού λαού, μου έχει πάρει τη χαρά της ζωής», δήλωσε στην ανάκριση. Ο Νταβίντ Φράνκφουρτερ [David Frankfurter], καταδικάστηκε από Ελβετικό δικαστήριο σε ποινή 18 χρόνων καθείρξεως, όμως αποφυλακίστηκε το 1946, αμέσως μετά τον πόλεμο, κι αργότερα μετανάστευσε στα εδάφη του μετέπειτα κράτους του Ισραήλ, ενώ οι ελβετικές αρχές δεν του επέτρεπαν την είσοδο στην Ελβετία έως και τη δεκαετία του ’60. Ο Φράνκφουρτερ πέθανε το 1982 στο Τελ Αβίβ.

Μνήμη Βίλχελμ Γκούστλοφ

Ο Γκούστλοφ αναδείχθηκε ως «μάρτυρας του ναζισμού» και η δολοφονία του συνέβαλε σημαντικά στην πολιτική εκστρατεία κατά των Εβραίων που προηγήθηκε της «Νύχτας των Κρυστάλλων» [2]. Το όνομα του δόθηκε τιμής ένεκεν σε Γερμανικό υπερωκεάνιο που χρησιμοποιούνταν ως πλοίο υποστηρίξεως το οποίο βυθίστηκε από Σοβιετικό υποβρύχιο «S13» το βράδυ της 30ης Ιανουαρίου 1945, ενώ έπλεε στη Βαλτική θάλασσα με κατεύθυνση το Κίελο. Tο πλοίο στη βύθιση του παρέσυρε στον θάνατο περίπου 9.000 Γερμανούς, κυρίως πρόσφυγες που επέστρεφαν στην Γερμανία, μεταξύ τους περισσότερα από 4.000 παιδιά αλλά και τραυματίες στρατιώτες και βοηθητικό προσωπικό που επέστρεφαν από το μέτωπο, καθώς επίσης σε Ίδρυμα στη Γερμανία και σε μικρή βιομηχανία όπλων.

Πλοίο «Βίλχελμ Γκούστλοφ»

Προπολεμική δράση

Το υπερωκεάνιο είχε εκτόπισμα 25.484 τόννων, καθελκύστηκε στις 5 Μαΐου 1937 στα ναυπηγεία «Μπλομ και Βος» [Blohm & Voss], κόστισε 25 εκατομμύρια μάρκα και ονομάστηκε «Βίλχελμ Γκούστλοφ». Ανάδοχος ήταν η χήρα του επικεφαλής του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος στην Ελβετία Βίλχελμ Γκούστλοφ, η οποία έδωσε το όνομα του δολοφονημένου συζύγου της στο πλοίο, έχοντας στο πλάι της τον Αδόλφο Χίτλερ. Το πλοίο ήταν το μεγαλύτερο υπερωκεάνιο του στόλου της οργανώσεως «Δύναμη μέσω της Χαράς» [«Kraft durch Freude-ΚdF»] [3] χρησιμοποιήθηκε το 1938-39 για ταξίδια αναψυχής, στον Ατλαντικό Ωκεανό, τη Μεσόγειο και τη Βόρειο Θάλασσα, μεταφέροντας Γερμανούς εργαζόμενους στα πλαίσια του προγράμματος ψυχαγωγίας της οργανώσεως. Τον Μάϊο του 1939 το πλοίο συμμετείχε [4] στον επαναπατρισμό στη Γερμανία της Λεγεώνας Κόνδωρ, δηλαδή των Γερμανών εθελοντών στρατιωτών που βοήθησαν τις δυνάμεις των Εθνικιστών του Στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο στην Ισπανία.

Πολεμική περίοδος

Στις 22 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου, όταν η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία κήρυξαν τον πόλεμο στη Γερμανία, το «Βίλχελμ Γκούστλοφ» επιτάχθηκε ως με την κωδική ονομασία Νοσοκομειακό Πλοίο D [Lazarettschiff D], προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά τραυματιών Γερμανών στρατιωτών [5]. Το πλοίο ανέλαβε την πρώτη του αποστολή στις αρχές του Οκτωβρίου 1939, όταν μετέφερε από το λιμάνι Νώυφαρβασερ του Ντάντσιχ [Danzig-Neufahrwasser] σε γερμανικά στρατιωτικά νοσοκομεία ως αιχμάλωτους πολέμου 685 άνδρες του ηττημένου Πολωνικού στρατού. Μετά την Γερμανική εισβολή στη Νορβηγία, στάθμευσε στο λιμάνι του Όσλο, από τον Μάιο έως τον Ιούλιο του 1940 και χρησιμοποιήθηκε ως νοσοκομείο για την περίθαλψη των αρρώστων και των τραυματιών Γερμανών στρατιωτών. Στις 2 Ιουλίου 1940 απέπλευσε από τη νορβηγική πρωτεύουσα και έφθασε στο γερμανικό λιμάνι του Στέττιν [Stettin], μεταφέροντας 563 τραυματίες και στις 20 Οκτωβρίου 1940 κατευθύνθηκε ξανά στο λιμάνι του Όσλο, για να μεταφέρει πίσω στην Γερμανία 414 τραυματίες στρατιώτες. Στη διάρκεια της υπηρεσίας του ως νοσοκομειακού πλοίου μετέφερε συνολικά 3.151 αρρώστους και τραυματίες. Στις 20 Νοεμβρίου 1940 το πλοίο έδεσε στο Γκότενχαφεν, (Γδύνια) όπου μετατράπηκε σε πλοίο-στρατώνας, υποστηρίξεως και ενδιαιτήσεως [Wohnschiff], της εκεί διοικήσεως υποβρυχίων, του προσωπικού της και γενικότερα της ναυτικής βάσεως, αρχικά στην 1η Εκπαιδευτική Μοίρα Υποβρυχίων, κατόπιν στην 2η, και παρέμεινε αραγμένο για τα επόμενα τέσσερα έτη.

Επιχείρηση: Χάνιμπαλ

Το «Βίλχελμ Γκούστλοφ» έχει μετατραπεί σε πλοίο-νοσοκομείο και ναυλοχεί στο λιμάνι του Ντάντσιχ

Τον Ιανουάριο του 1945 το Γερμανικό Γενικό Επιτελείο του Ναυτικού έθεσε σε εφαρμογή την αποκαλούμενη «Επιχείρηση Αννίβας», σχέδιο που εκπονήθηκε με διαταγή του Γερμανού Αρχιναύαρχου Καρλ Ντένιτς. Η επιχείρηση είχε σκοπό την διάσωση εκατομμυρίων εγκλωβισμένων Γερμανών πολιτών που ζούσαν στην Ανατολική Πρωσία κι απειλούνταν με εξανδραποδισμό από τα σοβιετικά στρατεύματα. Στις 23 Ιανουαρίου δόθηκε η εντολή ενάρξεως της εκκενώσεως και ακολούθησε διήμερη φόρτωση προσφύγων και τραυματιών. Το πλοίο, σχεδιασμένο να μεταφέρει περί τους 1800 ανθρώπους, επιβάτες και πλήρωμα, είχε 173 μέλη του πληρώματος, 918 αξιωματικούς και άνδρες της 2ης Εκπαιδευτικής Μοίρας Υποβρυχίων, 373 μέλη των επικουρικών γυναικείων ναυτικών μονάδων, 162 βαριά τραυματισμένους στρατιώτες και 8.956 άμαχους πρόσφυγες, στο σύνολο τους 10.582 άτομα. Τελευταίος στο πλοίο ανέβηκε ο δήμαρχος της πόλεως συνοδευόμενος από την οικογένεια του. Στις 30 Ιανουαρίου το μεσημέρι, ημέρα επίσημης κρατικής εορτής του Γ' Ράϊχ [6], το υπερωκεάνιο «Βίλχελμ Γκούστλοφ» με πλοίαρχο τον Πέτερσεν [Petersen], απέπλευσε από το λιμάνι του Γκότενχαφεν (Γδύνια) με προορισμό το Κίελο της Γερμανίας. Το πλοίο ακολουθεί την δίοδο 58, ένα κανάλι που έχει καθαριστεί από τις νάρκες πριν μερικές μέρες, αλλά που οδηγεί σε βαθιά νερά, αν και υπήρχε η άποψη δύο αξιωματούχων να πλεύσουν κατά μήκος της ακτής που ήταν ασφαλέστερη διαδρομή καθώς δεν υπήρχε ο φόβος συμμαχικών υποβρυχίων.

Τορπιλισμός

Στην διαδρομή που ακολούθησε το «Βίλχελμ Γκούστλοφ» περιπολούσε το σοβιετικό υποβρύχιο «S13» εκτοπίσματος 780 τόνων, το οποίο απέπλευσε από τη βάση στην χερσόνησο Χάνγκο το πρωί της 11ης Ιανουαρίου 1945. Ο κυβερνήτης του, ο Αλεξάντερ Μαρινέσκο, είχε ανακριθεί από τη NKVD για «ανάρμοστο στενή σχέση με υπήκοο καπιταλιστικού κράτους», καθώς την πρωτοχρονιά του ’45, ο Μαρινέσκο [7] εγκατέλειψε τη Σοβιετική βάση του Χάνκο στη Φινλανδία και την πέρασε στο κρεβάτι της Σουηδής ιδιοκτήτριας ενός τοπικού εστιατορίου καταναλώνοντας δεκάδες μπουκάλια βότκα. Η ποινή που σίγουρα θα του επιβάλλονταν ήταν καθαίρεση και αρκετά χρόνια εξορίας σε Γκουλάγκ, όμως ο Μαρινέσκο στάλθηκε για να επανορθώσει στο πεδίο της μάχης, υπό τη δαμόκλειο σπάθη της NKVD του Μπέρια. Το απόγευμα της 30 Ιανουαρίου η θερμοκρασία ήταν κοντά στους -18 βαθμούς και ο παγετός στο κατάστρωμα του πλοίου, αλλά και στη συνοδό τορπιλάκατο Λόεβε, προκάλεσε νέκρωση των οργάνων ηχοβολισμού και τα δύο σκάφη αναγκάστηκαν να τοποθετήσουν σκοπούς στα παγωμένα καταστρώματα για εντοπισμό υποβρυχίων.

Λίγο μετά τις 18:00 το πλοίο έλαβε σήμα, πως ένας στολίσκος από ναρκαλιευτικά έρχεται από τα δυτικά κι άναψαν τα φώτα ναυτιλίας για την αποφυγή πιθανότητος συγκρούσεως. Στις 20:00 ο σκοπός βάρδιας του «S13» εντόπισε τα αχνά φώτα ναυτιλίας και σήμανε συναγερμό. Ο Μαρινέσκο έστρεψε το υποβρύχιο πάνω στον στόχο του και εξαπέλυσε τρεις τορπίλες στην αριστερή πλευρά του πλοίου οι οποίες βρήκαν στόχο. Το «Βίλχελμ Γκούστλοφ» πήρε αμέσως κλίση προς τα αριστερά και την ίδια στιγμή χιλιάδες πρόσφυγες έπεφταν στο νερό, ενώ οι σωστικές λέμβοι του σκάφους δεν κατέβαιναν, καθώς οι μηχανισμοί τους είχαν παγώσει από το ψύχος. Το σήμα κινδύνου που εξέπεμψε το «Βίλχελμ Γκούστλοφ» έγινε αντιληπτό στο Ναύσταθμο του Γκότενχαφεν και ειδοποιήθηκαν όλα τα πλοία που έπλεαν στην ανατολική Βαλτική «να σπεύσουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στη θέση του Γκούστλοφ, 55,07 μοίρες βόρεια, 17, 41 μοίρες ανατολικά». Το πλοίο βυθίστηκε σε λιγότερο από μία ώρα, παίρνοντας μαζί του στο βυθό 9.343 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, ενώ μόλις 1.239 επιβαίνοντες κατάφεραν να σωθούν. Η τορπιλάκατος Τ-36 διέσωσε 564 άτομα, η τορπιλάκατος Λέων (Löwe) 472 άτομα, το ναρκαλιευτικό M387 98 άτομα, το ναρκαλιευτικό M375 43 άτομα, το ναρκαλιευτικό M341 37 άτομα, το ατμόπλοιο Γκέτινγκεν (Göttingen) 28 άτομα, το αντιτορπιλικό TF19 7 άτομα, το φορτηγό Γκότλαντ (Gotland) 2 άτομα και το πλοίο προφυλακής 1703 έσωσε ένα άτομο, ένα βρέφος ενός έτους. Η υπόθεση του τορπιλισμού του «Βίλχελμ Γκούστλοφ» γυρίστηκε σε ταινία το 1955 στη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, με τίτλο:

  • «Η νύχτα σκέπασε το Γκότενχαφεν» [«Nacht fiel über Gotenhafen»] [8],

ενώ με θέμα την ιστορία του πλοίου κυκλοφόρησε η νουβέλα του Γκίντερ Γκρας,

  • «Με το βάδισμα του κάβουρα», [«Im Krebsgang»], από τις εκδόσεις «Steidl Verlag»,

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Βιβλιογραφία

  • «Με το βάδισμα του κάβουρα», [«Im Krebsgang»], εκδόσεις «Steidl Verlag», νουβέλα του Γκίντερ Γκρας [9] [10], το 2002, μετάφραση στα Ελληνικά το 2008 όταν κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Οδυσσέας».

Παραπομπές

  1. σιωνιστική τρομοκρατική ομάδα «Ιργκούν» (Irgun) δημιουργήθηκε όταν μέλη της επίσης σιωνιστικής τρομοκρατικής οργανώσεως «Χαγκανά» αποχώρησαν και ίδρυσαν νέα οργάνωση. Επικεφαλής της «Ιργκούν» ήταν ο Μεναχέμ Μπεγκίν, μετέπειτα ιδρυτής του εθνικιστικού κόμματος «Λικούντ» και πρωθυπουργός του Ισραήλ. Πριν από τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ.]
  2. [Τα γεγονότα της «Νύχτας των Κρυστάλλων» ξέσπασαν το βράδυ της 9ης προς την 10η Νοεμβρίου 1938, μετά τις δολοφονίες από τους Εβραίους του Ερνστ φομ Ρατ στο Παρίσι, και του Βίλχελμ Γκούστλοφ. Με αφορμή τα γεγονότα οι Η.Π.Α. ανακάλεσαν τον πρέσβη τους στο Βερολίνο, Σε απάντηση των διεθνών αντιδράσεων και επικρίσεων στο Βερολίνο εκδόθηκε, τις πρώτες ημέρες του 1939, από το «Ινστιτούτο για τη μελέτη του εβραϊκού ζητήματος», η μπροσούρα, «Deutschland und die Judenfrage», που την υπέγραφε ο δρ. Karl Friederich Wiebe, ο οποίος με προφητικό τρόπο, μόλις 240 ημέρες πριν αρχίσει ο παγκόσμιος πόλεμος τόνιζε: «Απειλείται από αυτή την μικρή κλίκα (του διεθνούς εβραϊσμού) η ειρήνη μεταξύ των κρατών».]
  3. [Η οργάνωση «Δύναμη μέσω της Χαράς» [«Kraft durch Freude-ΚdF»] ήταν υπηρεσία παροχής κοινωνικής πρόνοιας στον εργατικό πληθυσμό του Γ' Ράιχ. Διοικητικά ανήκε στο Γερμανικό Εργατικό Μέτωπο [Deutsche Arbeitsfront-DAF], την ενιαία οργάνωση που από τον Μάιο του 1933 είχε υποκαταστήσει τα επιμέρους εργατικά συνδικάτα και τις ενώσεις. Εκτός από τη ναυαρχίδα του, το Γκούστλοφ, η οργάνωση διέθετε πολυάριθμα άλλα σκάφη, μεγάλου και μικρού εκτοπίσματος, που χρησιμοποιούνταν για τους σκοπούς της κοινωνικής πρόνοιας του Γερμανικού Ράιχ. Το υπερωκεάνιο στο πρόγραμμα των ταξιδιών του επισκέφθηκε και τον ποταμό Τάμεση στο Λονδίνο. Στην κατασκευή και την αισθητική διακόσμηση του πλοίου είχε δοθεί ιδιαίτερη επιμέλεια και βαρύτητα, ενώ η ομοιογενής κατανομή των πολυτελειών και των ανέσεων απεικόνιζαν το κοινωνικό πρότυπο της αταξικής εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανικής κοινωνίας.]
  4. [Μαζί με το «Βίλχελμ Γκούστλοφ» στην επιχείρηση επαναπατρισμού των εθελοντών της Λεγεώνος Κόνδωρ [Kondor Legion] συμμετείχαν πέντε ακόμη πλοία, το Ρόμπερτ Λέυ (Robert Ley), το «Γερμανοί» (Deutsche), το «Στουτγάρδη» (Stuttgart), το «Σιέρρα Κόρδοβα» (Sierra Cordoba) και το «Ωκεάνα» (Oceana). Ο στολίσκος των πέντε πλοίων έφθασε στο λιμάνι του Βίγκο (Vigo), στη Γαλικία, περιοχή της βορειοδυτικής Ισπανίας, στις 24 Μαΐου 1939. Στο πλοίο υπήρχαν μεγάλες ποσότητες υλικού φαρμακευτικής περιθάλψεως, το οποίο παραδόθηκε στην ισπανική οργάνωση κοινωνικής πρόνοιας. Στις 26 Μαΐου 1939, οι άνδρες της Λεγεώνας επιβιβάστηκαν στα πλοία. Το Γκούστλοφ μετέφερε συνολικά 1.405 μαχητές. Στις 30 Μαΐου 1939 ο στόλος έφθασε στα γερμανικά χωρικά ύδατα και συνοδεύτηκε στο λιμάνι του Αμβούργου από ισχυρά θωρηκτά του Πολεμικού Ναυτικού, όπως το «Γκραφ Σπέε» (Panzerschiffe Admiral Graf Spee) και το «Σέερ» (Panzerschiffe Admiral Scheer).]
  5. [Η χρήση του πλοίου ακολούθησε το αυστηρό πλαίσιο διεθνών κανόνων. Τα νοσοκομειακά πλοία βάφονταν εξ ολοκλήρου λευκά, ώστε να διακρίνονται από τα εχθρικά σκάφη και υποβρύχια. Έφεραν επίσης μία πράσινη ταινία καθ’ όλο το μήκος του κύτους και στις δύο πλευρές, καθώς επίσης και ερυθρούς σταυρούς στο κατάστρωμα και στα πλευρά, ώστε να είναι εύκολα αντιληπτή η αποστολή τους και από τον αέρα. Τέλος, στα νοσοκομειακά πλοία δεν επιτρεπόταν να μεταφέρουν οποιοδήποτε αμυντικό ή επιθετικό όπλο.]
  6. [Η 30η Ιανουαρίου ήταν επίσημη κρατική εορτή στο Γ' Ράιχ. Σηματοδοτούσε την επέτειο από την άνοδο των εθνικοσοσιαλιστών στην εξουσία και το 1945 ήταν η 12η επέτειος της ανόδου στην εξουσία.]
  7. [Ο Μαρινέσκο δεν ξέφυγε, τελικά, από τα νύχια της NKVD. Ο φάκελος του έφερε τον χαρακτηρισμό «μακράν του σοβιετικού ιδεώδους» και απολύθηκε ατιμωτικά από τον Κόκκινο Στόλο, τον Οκτώβριο του 1945, όταν μετά από καβγά με τον επόπτη του σε κάποιο κρατικό ινστιτούτο, κατηγορήθηκε για κλοπή και καταδικάστηκε σε τρία χρόνια καταναγκαστικά έργα στη Σιβηρία, όπου μετετράπη σε μανιώδη αλκοολικό. Το 1960 αποκαταστάθηκε και πέθανε το 1963 από κύρωση του ήπατος, ενώ το 1990 του απονεμήθηκε ο τίτλος του ήρωα της ΕΣΣΔ.]
  8. Nacht fiel über Gotenhafen Η ταινία στα Γερμανικά (χωρίς υπότιτλους)
  9. [Ο Γερμανός αριστερός Νομπελίστας συγγραφέας Γκίντερ Γκρας [Gunter Grass] γεννήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1927 στο τότε Γερμανικό Ντάντσιχ, το σημερινό Γκντανσκ της Πολωνίας. Ο παντοπώλης πατέρας του ήταν Γερμανός και η μητέρα του ήταν Πολωνή. Μαθητής Γυμνασίου τη δεκαετία του ’30 έγινε μέλος της νεολαίας του Γερμανικού Ναζιστικού Κόμματος. Στρατεύθηκε στα 16 του και τραυματίστηκε σε μάχη το 1945, λίγο πριν από την παράδοση του Γ' Ράιχ. Έγινε παγκόσμια γνωστός το 1959 με το μυθιστόρημά του «Το τενεκεδένιο Ταμπούρλο». Ο Γκρας αναμίχθηκε στην πολιτική τη δεκαετία του ’60 υπό τη σημαία των σοσιαλδημοκρατών του Βίλι Μπραντ. Δημοσίευσε πολλά δοκίμια και λόγους. Αντιτάχθηκε στους νατοϊκούς βομβαρδισμούς στη Σερβία το 1999, όπως και στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003. Στις 12 Αυγούστου 2006, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουνγκ» [FAZ] αποκάλυψε ότι στα δεκαεφτά του, υπηρέτησε για περίπου δύο μήνες στα Waffen-SS, αν και μέχρι τότε ήταν γνωστό ότι στη διάρκεια του πολέμου είχε υπηρετήσει στην αντιαεροπορική άμυνα. Η αποκάλυψη του προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις μερίδος ιστορικών και δημοσιογράφων. Τον Απρίλιο του 2012 δημοσίευσε κείμενο με τίτλο «Αυτό που πρέπει να ειπωθεί», στο οποίο ασκούσε κριτική στην πολιτική του Ισραήλ. Προειδοποίησε για ισραηλινή πυρηνική επίθεση εναντίον του Ιράν και χαρακτήρισε το Ισραήλ, το πυρηνικό του οπλοστάσιο και την πολιτική του στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη κίνδυνο για την παγκόσμια ειρήνη. Η κυβέρνηση του Ισραήλ τον συμπεριέλαβε στη λίστα των ανεπιθύμητων προσώπων ενώ του επέρριψαν κατηγορίες και για αντισημιτισμό. Ο Γκρας άφησε την τελευταία του πνοή στις 13 Απριλίου 2015 σε κλινική στο Λίμπεκ [Lübeck] της Γερμανίας, σύμφωνα με δήλωση του εκδότη του.]
  10. Γκίντερ Γκρας: η συνείδηση της Γερμανίας Εφημερίδα «Η Καθημερινή», «Αρχείο Πολιτισμού», 3 Μαρτίου 2002.