Κωνσταντίνος Νικ. Ρόκας

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Κωνσταντίνος Ρόκας Έλληνας παραδοσιοκράτης, νομικός και κορυφαίος νομοδιδάσκαλος, ο θεμελιωτής του Εμπορικού Δικαίου στην Ελλάδα, Πανεπιστημιακός καθηγητής που εκλέχθηκε Αντιπρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών συγγραφέας νομικών συγγραμμάτων αλλά και πολιτικός που διατέλεσε Υφυπουργός και Υπουργός, γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1910 στα Χανιά της Κρήτης και πέθανε στις 23 Νοεμβρίου 1981 στο Χιούστον των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.

Ήταν παντρεμένος με την Ειρήνη Θεοφανοπούλου, την μοναχοκόρη του δολοφονημένου από τις συμμορίες του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος εθνικιστή Πρύτανη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Ιωάννη Θεοφανόπουλου και της Ιφιγένειας Καραλοπούλου και απέκτησε δυο υιούς, τους μετέπειτα γνωστούς νομικούς και Ομότιμους Καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, τον Νικόλαο και τον Ιωάννη Ρόκα.

Βιογραφία

Ο Ρόκας καταγόταν από παλιά οικογένεια της επαρχίας Μεγαρίδος. Η οικογένεια Ρόκα (του Παπανικόλα) καταγόταν από την Μάνδρα Αττικής και διακρίθηκε για τη δράση της και την προσφορά της σε όλους τους Εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες. Ο Κωνσταντίνος ήταν δισέγγονος του Καπετάν Κολιού, ταγματάρχη της Οροφυλακής αλλά και ανιψιός του Στρατηγού και βουλευτή Γεωργίου Νικολαΐδη. Ο Στρατηγός Νικόλαος Σταύρου Ρόκας (γνωστός περισσότερο με το στρατιωτικό ψευδώνυμο Ζερβονικόλας) Αρχηγός των έξι Ανατολικών Επαρχιών στην Κρητική Επανάσταση και αδελφοποιητός του Τσελεπή Δασκαλογιάννη ήταν εκ των άμεσων προγόνων του. Ο Κωνσταντίνος ήταν πρωτότοκος γιος του αντιστρατήγου Νικολάου Ρόκα, ο οποίος διακρίθηκε για τη δράση του στον Μακεδονικό Αγώνα και τους Βαλκανικούς πολέμους.

Μετά την ολοκλήρωση της στοιχειώδους εκπαιδεύσεως, ο Κωνσταντίνος Ρόκας εγγράφηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1930 με βαθμό άριστα σε ηλικία 20 ετών. Το 1932 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της ίδιας Σχολής υποβάλλοντας διδακτορική διατριβή με θέμα «Το κληρονομικόν δικαίωμα της απόρου χήρας» και το 1935 βραβεύθηκε από τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών για το έργο του «Ασφάλισις επί της ζωής». Την περίοδο της κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα ο Κωνσταντίνος συνελήφθη και φυλακίστηκε από τους Γερμανούς. Διετέλεσε επί πολλά έτη αντιπρόεδρος του ΠΙΚΠΑ.

Πανεπιστημιακή καριέρα

Το 1937 ο Ρόκας αναγορεύθηκε υφηγητής της Νομικής Σχολής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια μετέβη στο Βερολίνο, όπου στη διάρκεια της παραμονής του και ειδικότερα στο Kaiser Wilhelm-Institut für ausländisches und internationales Privatrecht (σήμερα: Max-Planck-Institut für ausländisches und internationales Privatrecht με έδρα το Αμβούργο) συνέγραψε τη μελέτη του «Η Δίγραμμος Τραπεζιτική Επιταγή κατά το Αγγλικόν δίκαιον και τη διεθνή Σύμβαση της Γενεύης του 1931 περί ενιαίου νόμου περί επιταγής», η οποία δημοσιεύτηκε στα «Σύμμικτα» προς τιμήν Γεώργιου Στρέιτ. Αργότερα μετέβη και παρακολούθησε μαθήματα στη Ρώμη, όμως επέστρεψε στην Ελλάδα λόγω της κηρύξεως του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα δίδαξε ως άμισθος υφηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το 1952 εκλέχθηκε έκτακτος καθηγητής στην Α' έδρα του Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με την εργασία «Η εγκατάλειψις εν τω θαλασσίω ασφαλιστικώ δικαίω» και το 1955 τακτικός καθηγητής με την εργασία του «Ο πτωχευτικός συμβιβασμός». Στα χρόνια που ακολούθησαν διετέλεσε κοσμήτωρ, συγκλητικός και αντιπρύτανις του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συμμετείχε σε πολλές νομοπαρασκευαστικές επιτροπές, ο δε νόμος 3190/1955 περί Εταιριών Περιορισμένης Ευθύνης [ΕΠΕ] αποτελεί προσωπικό του δημιούργημα. Το 1965 με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε το Σπουδαστήριο Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου. Υπήρξε ο επιβλέπων καθηγητής και εισηγητής 14 διδακτορικών διατριβών, μεταξύ των οποίων του Ιωάννη Βαρβιτσιώτη, του Τρύφωνος Κουταλίδη, αλλά και των μετέπειτα καθηγητών Δ. Γκόφα, Σπ. Μεταλληνού, Μ. Μηνούδη, Αθ. Λιακόπουλου, Α. Αντάπαση, Ε. Περάκη και Θ. Σκούρα.

Περιοδικό «Επιθεώρησις του Εμπορικού Δικαίου» [1]

Το 1950 ο Ρόκας, άμισθος Υφηγητής, ίδρυσε το πρώτο ειδικό νομικό περιοδικό επί του όλου εμπορικού δικαίου, με τον τίτλο «Επιθεώρησις του Εμπορικού Δικαίου» [Ε.Εμπ.Δ.]. Στις σελίδες της Επιθεώρησης του Εμπορικού Δικαίου περιλαμβάνεται συστηματικά η μεταπολεμική νομολογία όλων των κλάδων του εμπορικού δικαίου (λ.χ. πτωχευτικό δίκαιο, ναυτικό δίκαιο, εταιρικό δίκαιο) αλλά και αναδείχθηκε η νέα επιστημονική γενιά του εμπορικού δικαίου στην Ελλάδα. Ο Ρόκας διηύθυνε το περιοδικό μέχρι και το θάνατό του και στη διεύθυνση τον διαδέχθηκαν οι γιοι του, Ομότιμοι Καθηγητές Πανεπιστημίου Νικόλαος και Ιωάννης Ρόκας.

Πολιτική δραστηριότητα

Ο Ρόκας συμμετείχε, ως Υφυπουργός και Υπουργός, δύο φορές σε υπηρεσιακές κυβερνήσεις:

  • Υφυπουργός των Οικονομικών στην κυβέρνηση Παναγιώτη Κανελλόπουλου [2], από τις 12 έως τις 22 Νοεμβρίου 1945,
  • Υπουργός Εργασίας στην κυβέρνηση Παναγιώτη Πιπινέλη [3], από τις 19 Ιουνίου έως τις 3 Σεπτεμβρίου 1963, οπότε παραιτήθηκε από τη θέση του καθώς θεώρησε ότι η κυβέρνηση υπερέβη τα όρια των αρμοδιοτήτων υπηρεσιακής κυβερνήσεως.

Συγγραφικό έργο

Το συνολικό συγγραφικό έργο του καθηγητού Ρόκα εκτείνεται περίπου στις 4.000 σελίδες. Συνέγραψε εγχειρίδια επί των περισσοτέρων κλάδων του εμπορικού δικαίου, όπως ασφαλιστικό δίκαιο, πτωχευτικό δίκαιο, ναυτικό δίκαιο, δίκαιο αξιογράφων και άλλα.

Ενδεικτικώς αναφέρονται τα έργα του:

  • «Το κληρονομικόν δικαίωμα της απόρου χήρας», το 1932,
  • «Ασφάλισις επί της ζωής», το 1936,
  • «Ασφάλισις επί της ζωής τρίτου», το 1936,
  • «Η Δίγραμμος Τραπεζιτική Επιταγή κατά το Αγγλικόν δίκαιον και τη διεθνή Σύμβαση της Γενεύης του 1931 περί ενιαίου νόμου περί επιταγής», το 1939,
  • «Η εγκατάλειψις εν τω θαλασσίω ασφαλιστικώ δικαίω», το 1951,
  • «Ο πτωχευτικός συμβιβασμός», το 1955,
  • «Ναυτικόν Δίκαιον, Ημίτομος Α'», το 1968
  • «Δίκαιον των αξιογράφων», το 1970,
  • «Μελέται εμπορικού δικαίου», Τόμοι Ι-ΙΙ, το 1971,
  • «Εισηγήσεις του εμπορικού δικαίου», 8η έκδοσις, το 1972,
  • «Εμπορικόν Δίκαιον, Γενικόν Μέρος», το 1972,
  • «Ιδιωτικόν Ασφαλιστικόν Δίκαιον», το 1974,
  • «Πτωχευτικόν Δίκαιον», 13η έκδοσις, το 1978.

Τιμητικές διακρίσεις

Ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας τίμησε τον Ρόκα με τον

  • τίτλο του Ανώτερου Ταξιάρχη των Ιπποτών για τη συμβολή του στην προαγωγή των ελληνοϊταλικών μορφωτικών σχέσεων.

Εσωτερική αρθρογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. ↑ Κωνσταντίνος Νικ. Ρόκας «Επιθεώρησις του Εμπορικού Δικαίου»
  2. ↑ Κυβέρνησις ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
  3. ↑ Κυβέρνησις ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΠΙΠΙΝΕΛΗ


Ανακτήθηκε από «http://el.metapedia.org/m/index.php?title=Κωνσταντίνος_Νικ._Ρόκας&oldid=128991»