Νικόλαος Σμόλενιτς
Ο Νικόλαος Σμόλενιτς ή Σμόλεντζ, Έλληνας ανώτατος αξιωματικός του Μηχανικού στον Ελληνικό Στρατό με το βαθμό του Υποστρατήγου και πολιτικός που εκλέχθηκε βουλευτής και διατέλεσε Υπουργός των Στρατιωτικών, γεννήθηκε το 1838, ή σύμφωνα με άλλη πηγή το 1839, στην Αθήνα όπου και πέθανε το 1919. Κουμπάρος του ήταν ο σατυρικός ποιητής, δημοσιογράφος και εκδότης Γεώργιος Σουρής.
Ήταν παντρεμένος με την Μερόπη Σμόλενιτς και από το γάμο του δεν απέκτησε απογόνους.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πρόγονοι
Ο Νικόλαος Σμόλενιτς ήταν απόγονος της οικογένειας Δήμου, η οποία καταγόταν από το χωριό Φούρκα της Ηπείρου και έλαβε τίτλο ευγενείας στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους. Ο τίτλος ευγενείας όριζε ως νέο όνομα της οικογένειας το Σμολένσκη, καθώς δήλωνε με αυτό τον τρόπο τη φεουδαρχική κατοχή του όρους Σμόλικα της οροσειράς της Πίνδου, όπου οι Δήμου ήταν φοροεισπράκτορες πριν καταφύγουν στο κράτος των Αψβούργων και είχαν στην ιδιοκτησία τους μεγάλες εκτάσεις από την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή η οικογένεια Σμολένσκη κατάγεται από την Μοσχόπολη της Μακεδονίας και μέλη της διακρίθηκαν στα γράμματα, την τυπογραφία, το εμπόριο και την βιομηχανία. Το 1769, μετά την καταστροφή της Μοσχοπόλεως από τους Αρβανίτες, ο προπάππος του Σμολένσκη μετανάστευσε στην Ουγγαρία. Εκεί απέκτησε κτήματα και μια έπαυλη σε κτήμα στο βορρά, κοντά στην πόλη Τζόμολνοκ, [Tzolnolnok]. Το κτήμα ονομάζονταν «Σμόλκ» κι απ’ αυτό προήλθε το επώνυμο της οικογένειας Σμολένσκη. Στην Ουγγαρία το επίθετο το επίθετο της οικογένειας προφέρονταν ως Σμολένιτς. Ο Σίμων Σμολένσκη το 1794 τιμήθηκε από τον Φραγκίσκο Β' με τον τίτλο του βαρώνου. Στις εμπορικές του δραστηριότητες τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος γιος του Ιωάννης Σμολένσκη, ενώ ο δευτερότοκος γιος του Σίμωνα ο Νικόλαος διεύθυνε τις εμπορικές δραστηριότητες της οικογένειας στην Βιέννη. Στην Ουγγαρία ο Λεωνίδας Σμόλενιτς [1], που γεννήθηκε στην Πέστη κι ήταν γιος του Νικολάου Σμολένσκη, υπηρέτησε αξιωματικός στον Αυστριακό στρατό το 1822.
Επάνοδος στην Ελλάδα
Το 1825 ο Λεωνίδας ήλθε στην Ελλάδα και υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό στις περιόδους του Εθνικού Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, της Αντιβασιλείας και της βασιλείας του Όθωνα, φτάνοντας στο βαθμό του Αντιστρατήγου και αναλαμβάνοντας -δύο φορές- καθήκοντα Υπουργού Στρατιωτικών. Ο Λεωνίδας Σμόλενιτς παντρεύτηκε στην Αθήνα με την Μαρία Κ. Αξιώτου, κόρη του οπλαρχηγού της Ελληνικής εθνεγερσίας, θείου του διηγηματογράφου Παναγιώτου Αξιώτου, ο οποίος κατάγονταν από τη Νάξο, και από το γάμο τους γεννήθηκαν δύο αγόρια, ο πρωτότοκος Νικόλαος Σμόλενιτς και ο δευτερότοκος Κωνσταντίνος Σμολένσκη [2] [3], στρατιωτικός και πολιτικός, ο οποίος βαπτίστηκε με το μικρό όνομα του παππού του Κωνσταντίνου Αξιώτη.
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Ο Νικόλαος Σμόλενιτς σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή από την οποία αποφοίτησε το 1860 με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού και συνέχισε στρατιωτικές σπουδές στο εξωτερικό. Επανερχόμενος κατατάχθηκε στο πυροβολικό ως αξιωματικός. Το 1862 με το βαθμό του Υπολοχαγού, συμμετείχε στην Ναυπλιακή Επανάσταση εναντίον του βασιλιά Όθωνα. Υπήρξε στενός συνεργάτης των αρχηγών της εξεγέρσεως, των αντισυνταγματαρχών Αρτέμιου Μίχου και Πάνου Κορωναίου. Όταν τα βασιλικά στρατεύματα υπό τον στρατηγό Αμαδαίο-Εμμανουήλ Xαν έφτασαν προ των πυλών του Ναυπλίου, ο Σμόλενιτς συμφώνησε με την γνώμη του Μίχου να ζητηθεί από τον Όθωνα γενική αμνηστία προκειμένου να παραδοθεί ειρηνικά η πόλη. Ο Σμόλενιτς μαζί με 18 ακόμη επαναστάτες στρατιωτικούς και πολιτικούς εξαιρέθηκε από την αμνηστία και ακολούθησε τον δρόμο της αυτοεξορίας αφού προηγουμένως είχε συνυπογράψει την παράδοση του Ναυπλίου στον Χαν. Μετά την επάνοδό του από την εξορία αναμίχθηκε στη πολιτική και το 1895 εκλέχθηκε βουλευτής Αίγινας, ενώ τον ίδιο χρόνο, επί κυβερνήσεως του Θεόδωρου Δηλιγιάννη, του ανατέθηκε το Υπουργείο των Στρατιωτικών. Όπως αναφέρεται στον Τύπο της εποχής, στου Γουδή στις 30 Ιουνίου 1895 ο τότε βουλευτής Σμόλενιτς και ο συνάδελφος του Βασιλειάδης μονομάχησαν με πιστόλι και «αντήλλαξαν μίαν σφαίραν από απόστασιν 20 βημάτων άνευ αποτελέσματος».
Παραιτήθηκε [4] από τη θέση του Υπουργού δύο χρόνια μετά, στις 19 Φεβρουαρίου του 1897, διαφωνώντας σε αποστολή στρατού στη Κρήτη, πεπεισμένος για το απαράσκευο της χώρας προς πόλεμο και χαρακτηρίζοντας την ακολουθούμενη πολιτική και τον επερχόμενο πόλεμο «κωμωδία τραγική με αιματηρούς χαρακτήρας γεγραμμένη». Στις 5 Μαΐου 1897 ο Σμόλενιτς αντικατέστησε [5] τον Αρχηγό του Στρατού Ηπείρου, υποστράτηγο Θρασύβουλο Μάνο και στις 7 Μαΐου, την ημέρα που υπογράφηκε ανακωχή στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο, τα ελληνικά στρατεύματα βρίσκονταν έστω και οριακά σε Οθωμανικό έδαφος στην Ήπειρο. Εκείνη την ημέρα έφτασε στο μέτωπο και ο Σμόλενιτς, προκειμένου να αντικαταστήσει τον έως τότε διοικητή. Ο Σμόλεντιτς αν και δεν συμμετείχε σε πολεμικές επιχειρήσεις γρήγορα ανήλθε στη στρατιωτική ιεραρχία φθάνοντας στο βαθμό του υποστράτηγου. Ο Σμόλενιτς δεν μετείχε στην προσπάθεια μεταθέσεως των ευθυνών, κι αυτό προκύπτει από τη γενικότερη στάση του και με τη δήλωση του εννοούσε ότι η Ελλάδα συρόταν, απολύτως απροετοίμαστη, στην πολεμική αναμέτρηση και την ήττα, με ευθύνη της κυβερνήσεως και του Βασιλέως που δήθεν ακολουθούσαν την εθνικιστική πολιτική της οργανώσεως «Εθνική Εταιρεία».
Εσωτερική αρθρογραφία
Παραπομπές
- ↑ [Ο Λεωνίδας Σμόλενιτς το 1843 κινδύνευσε να απομακρυνθεί από την Ελλάδα ακολουθώντας την τύχη του βασιλιά Όθωνα, καθώς πολλοί τον θεωρούσαν ξένο και πιθανόν Βαυαρό στην καταγωγή. Διασώθηκε χάρις στην παρέμβαση του Γεωργίου Σταύρου, του ιδρυτού της Εθνικής Τραπέζης, του Γιαννάκη Χατζηπέτρου και του Δημητρίου Ποστολάκη, οι οποίοι είχαν γνωρίσει την οικογένεια του στη Βιέννη, και τον εφοδίασαν με σχετικό έγγραφο το οποίο διέσωσε ο γιος του, ο Νικόλαος Σμόλενιτς. Το περιεχόμενο του εγγράφου είναι το ακόλουθο: «Δια του παρόντος βεβαιώ, ότι ο κύριος ταγματάρχης Λεωνίδας Σμόλενιτς εγεννήθη εις την Πέστην της Ουγγαρίας, εκατοίκει μετά ταύτα εις Βιέννην της Αυστρίας Ο πατήρ αυτού πολλά γνωστός μου ήτο Ελλην το γένος κάτοικος δε της Ουγγαρίας.
Αθήναι 9 Σεπτεμβρίου 1843.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ
Επιβεβαιούμεν
ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΧΑΤΖΗΠΕΤΡΟΣ-ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ». Ο Λεωνίδας Σμόλενιτς ανήλθε στα ανώτατα αξιώματα της πολιτείας και διατέλεσε υπουργός των Στρατιωτικών το 1855 επί πρωθυπουργίας του Δημητρίου Βούλγαρη. Στην Εθνοσυνέλευση εκπροσώπησε την Αττική, ενώ επί βασιλέως Γεωργίου Α' προβιβάστηκε στο βαθμό του Υποστρατήγου. Ο Σμόλενιτς αναδείχθηκε τρεις φορές Υπουργός, διορίsτηκε δύο φορές Διοικητής της Πελοποννήσου και μια φορά αρχηγός Στρατού της Αττικής.] - ↑ [Ο Κωνσταντίνος ήταν ο πρώτος της οικογένειας που χρησιμοποίησε επίσημα το επίθετο Σμολένσκης αντί του Σμόλενιτς.]
- ↑ [Ο Μοσχοπολίτης Θεόφραστος Γεωργιάδης στο έργο του «Μοσχόπολις» που εκδόθηκε το 1975 στην Αθήνα γράφει: «...όταν το 1911 τον είχα επισκεφθεί, με πατριωτικό ενδιαφέρον μου ζητούσε να μάθει λεπτομέρειες για την Μοσχόπολη, από την οποία είχαν αποδημήσει ο προπάππους του στην Ουγγαρία..».]
- ↑ [«Η συμβολή του Τύπου στην ανάδειξη των εθνικοπολιτικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών γεγονότων και το εθνικό έργο του Σπύρου Ματσούκα. Από την ήττα του 1897 στο 1912.»]
- ↑ [Περιοδικό «Αστυνομική Επιθεώρηση», Δεκέμβριος 1997, σελίδα 46η.]
