Ιωσήφ Καίσαρης

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Ιωσήφ Καίσαρης, Έλληνας εθνικιστής και παραδοσιοκράτης, υποστηρικτής του θεσμού της Βασιλείας, αξιωματικός του Ελληνικού στρατού επιθεωρητής των στρατιωτικών φιλαρμονικών και διευθυντής της μπάντας της Ανακτορικής φρουράς, διαπρεπής αρχιμουσικός και μουσικοσυνθέτης του τέλους του 19ου-αρχών του 20ου αιώνα, που του αποδόθηκε το προσωνύμιο ο «Έλλην Γιόχαν Στράους», γεννήθηκε το 1845 στην Κέρκυρα και πέθανε το 1923 στην Αθήνα.

Ιωσήφ Καίσαρης

Βιογραφία

Η αριστοκρατική οικογένεια Καίσαρη ανήκε στις επιφανείς της Κέρκυρας και τα περισσότερα μέλη της ήταν ενταφιασμένα στο παρεκκλήσι των Βασιλικών Ανακτόρων Μον Ρεπό που ήταν ιδιοκτησία τους. Πατέρας του ήταν ο δικηγόρος Κέρκυρας Νικόλαος Καίσαρης, διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Πίζας στην Ιταλία, που κατείχε σημαίνουσα θέση στο νησί. Ο Ιωσήφ που είχε έναν μικρότερο αδελφό, τον επίσης γνωστό μουσουργό Σπύρο Καίσαρη, από παιδί ζούσε το μουσικό περιβάλλον της Κέρκυρας.

Σπουδές & σταδιοδρομία

Ο Ιωσήφ έλαβε επιμελημένη μόρφωση γενικής κατευθύνσεως και πήρε τα πρώτα μαθήματα μουσικής από τον Νικόλαο Μάντζαρο, στη «Φιλαρμονική Εταιρεία Κέρκυρας», από την οποία αποφοίτησε το 1867 με Χρυσό Αριστείο. Του χορηγήθηκε μάλιστα βεβαίωση από τον Μάντζαρο, με ημερομηνία 6-1-1866, ότι είχε παρακολουθήσει επιμελώς για δύο χρόνια μαθήματα αρμονίας και ότι κρίνεται άξιος για ενορχηστρωτής και διευθυντής μπάντας. Συνέχισε σπουδές στο Κονσερβατόριο «San Pietro a Majella» της Νάπολη στην Ιταλία και στις διπλωματικές του εξετάσεις τον συνεχάρη ο ίδιος ο εθνικιστής συνθέτης Τζουζέπε Βέρντι, ο οποίος του χάρισε φωτογραφία με ιδιόχειρη αφιέρωση. Ο Ιωσήφ μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα διετέλεσε αρχιμουσικός σε Φιλαρμονικές των Ιονίων νήσων και το 1872 ανέλαβε τη Φιλαρμονική Εταιρεία Λευκάδος όπου εργάστηκε με υποδειγματική αυταπάρνηση και γαλούχησε νέα μουσικά στελέχη και ξανάδωσε στην Μπάντα την αίγλη της. Το 1889 κατατάχθηκε στη Στρατιωτική μουσική μπάντα ενώ παράλληλα διηύθυνε την Μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Αθηνών και το 1892 ως επικεφαλής της τιμήθηκε με το Α' βραβείο στον Αβερώφειο Μουσικό διαγωνισμό φωνητικής και οργανικής μουσικής, εκτελώντας την Εισαγωγή Ο Χαλίφης της Βαγδάτης του Μπουαλντιέ.

Το 1896, στην Α' Ολυμπιάδα της σύγχρονης εποχής, ο Ιωσήφ Καίσαρης διηύθυνε την Ηνωμένη Φρουρά Αθηνών [1]. Το 1905 προήχθη στο βαθμό του Γενικού Ανωτάτου Επιθεωρητού της Στρατιωτικής μουσικής και της μπάντας της Ανακτορικής φρουράς, ενώ το 1909 έγινε Λοχαγός. Ως στρατιωτικός μουσικός εμφανίστηκε στην Πάτρα, την Ερμούπολη και την Αθήνα. Είχε πολλούς μαθητές, μεταξύ των οποίων και τον Αιμίλιο Σπηλιωτόπουλο [Σπήλιο].

Συνθετικό έργο

Στα έργα του Ιωσήφ Καίσαρη, που αναδείχθηκε ως σημαντικός παράγοντας της αθηναϊκής μουσικής ζωής στην καμπή του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, συναντάμε τα περισσότερα από τα μουσικά είδη της εποχής του. Συνέθεσε πλείστες συμφωνίες, εισαγωγές σε ιταλικό στυλ, θούρια και φυσικά πολλά βαλς, ύμνους, εμβατήρια και μουσική σε σκηνικά έργα. Αν και συνέθεσε, εκτός από κομμάτια για ορχήστρα πνευστών, οπερέτες, μουσική για θέατρο ακόμα και συμφωνικό ποίημα, θεωρείται από πολλούς ως ο «Έλλην Γιόχαν Στράους» ή «Γιόχαν Στράους της Ελλάδος», καθώς έγινε ευρύτερα γνωστός για τις πόλκες και τα βαλς του, όλα συντεθειμένα στο ύφος του Αυστριακού συνθέτη. Δύο χαρακτηριστικά έργα του αυτού του είδους έχουν βρεθεί στο αρχείο της Φ.Ε.Μ., μια πόλκα, η

  • «Gardenia» και ένα βαλς, το γνωστό
  • «Μη μου Άπτου»,
  • «Χαιρετισμός»,
  • «Χρυσάνθεμα»,
  • «Λουλούδια από τον Παρνασσό».

Ο Ιωσήφ Καίσαρης εξελίχθηκε σε σημαντικό καλλιτεχνικό παράγοντα της αθηναϊκής ζωής, συνθέτοντας μουσική για την μπάντα, για επιθεωρήσεις, ή για κωμειδύλλια, όπως:

  • «Τορπίλλες» του Βλάσση Γαβριηλίδη, το 1879 με τον Σπυρίδωνα Σαμάρα.
  • «Πράσινο φουστάνι το 1892,
  • «Η περί όνου σκιάς δίκη» το 1892,
  • «Οι υπηρέται» το 1892,
  • «Δύο προεστοί του χωριού» το 1893,
  • «Επί του καταστρώματος» το 1893,
  • «Σφουγγαράδες» το 1894,
  • «Δον Κιχώτης» το 1895,
  • «Πρώτον πυρ» το 1895, επιθεώρηση του Μίκιου Λάμπρου.

Παράλληλα διηύθυνε την ορχήστρα σε παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας, όπως:

  • «Ηλέκτρα» το 1899, σε μουσική Ι. Σακελλαρίδη,
  • «Ορέστεια» το 1903, σε μουσική Στάνφορντ.

Με τον Θ. Πολυκράτη έγραψε τη μουσική της πρώτης ελληνικής επιθεωρήσεως

  • «Λίγο απ’ όλα» το 1894 του Μίκιου Λάμπρου,

Το κυριότερο συμφωνικό του έργο,

  • «Η μάχη των Δερβενίων», βραβεύτηκε το 1888 με το 1ο βραβείο, σε μουσικό διαγωνισμό στο Παρίσι, όπου στάλθηκε από την Επιτροπή της Έκθεσης του Ζαππείου, από Ελλανοδίκη Επιτροπή με πρόεδρο τον Λεό Ντελίμπ. Το Μαρς των Ολυμπιονικών με τον τίτλο
  • «Νενικήκαμεν» παίχτηκε στο Καλλιμάρμαρο κατά την παρέλαση των αθλητών στην τελετή λήξεως των αγώνων [2].

Στη Μεσολυμπιάδα του 1906 έγραψε για τον Μ. Σέρριγκ, τον Καναδό νικητή του Μαραθωνίου, εμβατήριο που χρησιμοποιούσε αποσπάσματα από τους Ύμνους διαφόρων κρατών και τελείωνε με την τελευταία φράση του Ελληνικού Εθνικού Ύμνου. Έγραφε και τραγούδια:

  • «Περνούσ’ ο χρόνος κι άφωνος». Χαρακτηριστικά είναι δύο εμβατήρια του, ένα γαμήλιο
  • «Γεώργιος-Μαρία» [3], γραμμένο κατά πάσα πιθανότητα το 1907 για τους γάμους του πρίγκιπα Γεωργίου με την Μαρία Βοναπάρτη κι ένα πένθιμο
  • «Στο Γιώργο μας» [4] το 1897, για τον νεογέννητο γιο του βασιλιά Κωνσταντίνου και της Σοφίας,
  • «Εις τον Βασιλέας μας» το 1913, αφιερωμένο στη μνήμη του βασιλέως Γεωργίου Α', γραμμένο το 1913, το έτος της δολοφονίας του Γεωργίου Α' στη Θεσσαλονίκη.
  • «Αβέρωφ», εμβατήριο,
  • «Όρκος του στρατιώτη», εμβατήριο,
  • «Ολύμπια»,
  • «Οι σφουγγαράδες»
  • «Πελοπόννησος».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πηγή

  • «Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου» τόμος 10ος, σελίδα 58η.

Παραπομπές

  1. [Στην Ολυμπιάδα του 1896 την Φιλαρμονική Αθηνών διηύθυνε ο αδελφός του Ιωσήφ, ο Σπυρίδων Καίσαρης, την Ναυτική Μοίρα ο Άγγελος Καλαμάς, την Φιλαρμονική Ζακύνθου ο Βίκτωρ Μαυρόχης, την Φιλαρμονική Λευκάδος ο Antonio Biferno (Μπιφέρνος), και την Φιλαρμονική Πατρών ο Αλβέρτος Άνδλοβιτς.]
  2. [Σχετική αναφορά υπάρχει στο βιβλίο Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896 του Νίκου Πολίτη ο οποίος αναφέρει ότι κατά την τελετή λήξεως των αγώνων οι Ολυμπιονίκες παρέλασαν υπό τους ήχους του εμβατηρίου «Νενικήκαμεν» του Ιωσήφ Καίσαρη.]
  3. Αρραβών Κρήτης Γεωργίου
  4. Στο Γιώργο μας.