Θέμης Μαρίνος

Ο Θεμιστοκλής (Θέμης) Μαρίνος Έλληνας εθνικιστής και σφοδρός πολέμιος του κομμουνισμού, οικονομολόγος, έφεδρος αξιωματικός (ΠΒ) του Ελληνικού Στρατού, Ταγματάρχης κατ' απονομή του Βρετανικού στρατού, μέλος της Βρετανικής Συμμαχικής Αποστολής (B.L.O.) στη διάρκεια της περιόδου της Κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, Εθνικός αγωνιστής, μια εμβληματική μορφή της Ελληνικής Εθνικής Αντιστάσεως την ίδια χρονική περίοδο, καταδρομέας και αλεξιπτωτιστής καθώς και συγγραφέας ιστορικών βιβλίων, γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1917 στο νησί της Ζακύνθου (Επτάνησα) στο Ιόνιο Πέλαγος και πέθανε στις 21 Δεκεμβρίου 2018 στο σπίτι του στην Κηφισιά Αττικής. Η εξόδιος ακολουθία του τελέστηκε στις 11:00 της Πέμπτης 27 Δεκεμβρίου 2018, στον Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Πλατεία Κεφαλαρίου Αττικής .

Ο Μαρίνος παντρεύτηκε με την Αγγλίδα June Theofilou την οποία γνώρισε στα τέλη της δεκαετίας του '40 στη Βουλγαρία, όπου εκείνη εργάζονταν ως κρυπτογράφος για λογαριασμό του Βρετανικού Φόρεϊν Όφις, και από το γάμο του έγινε πατέρας τριών τέκνων, μιας κόρης, της Penny, και δύο αγοριών αλλά και παππούς οκτώ εγγονών.

Θεμιστοκλής Μαρίνος
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: 8 Φεβρουαρίου 1917
Τόπος: Ζάκυνθος, Ιόνια νησιά (Ελλάδα)
Σύζυγος: Τζόυ Θεοφίλου
Τέκνα: 1 κόρη (Penny) & 2 γιοί
Υπηκοότητα: Ελληνική, Βρετανική
Ασχολία: Οικονομολόγος, Εθνικός αγωνιστής
Θάνατος: 21 Δεκεμβρίου 2018
Τόπος: Κηφισιά, Αττική (Ελλάδα)

Βιογραφία

Η οικογένεια του Θεμιστοκλή Μαρίνου αποτελούνταν από τους γονείς του, τον ίδιο και τα τέσσερα αδέλφια του, τρείς αδελφούς και μία αδελφή. Ο πατέρας του Θεμιστοκλή Μαρίνου ήταν υπάλληλος στην εταιρείa Cable and Wireless στη Ζάκυνθο. Ο Θεμιστοκλής παρακολούθησα τα μαθήματα του Δημοτικοί Σχολείου και του Γυμνασίου στη γενέτειρα του και στη συνέχεια μετακόμισε στην Αθήνα για να σπουδάσει οικονομικά. Για να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του εργάστηκε σε διάφορες εργασίες όμως μόλις οι Ιταλοί επιτέθηκαν στην Ελλάδα, τον Οκτώβριο του 1940, κλήθηκε να καταταχθεί στον Ελληνικό Στρατό και διέκοψε τις σπουδές του.

Β' Παγκόσμιος πόλεμος

Ο Μαρίνος συμμετείχε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο από τον Οκτώβριο του 1940 και στη συνέχεια στον Ελληνογερμανικό πόλεμο ως το τέλος Απριλίου του 1941 πολεμώντας στο Μέτωπο της Βορείου Ηπείρου. Μετά την συνθηκολόγηση των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και το σχηματισμό της Κυβερνήσεως υπό τον εθνικιστή στρατηγό Γεώργιο Τσολάκογλου ακολούθησε την εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση, κατέφυγε στην Κρήτη όπου συμμετείχε τη Μάχη της Κρήτης. Συνελήφθη από τον Γερμανικό στρατό όμως δραπέτευσε και συνεργάστηκε με αντιστασιακές οργανώσεις στο νομό Ρεθύμνης, ενώ αργότερα διέφυγε με υποβρύχιο στην Αίγυπτο όπου κατατάχτηκε στην 1η Ελληνική Ταξιαρχία. Στη συνέχεια αποσπάστηκε από τον Πρίγκιπα Πέτρο στο Βρετανικό Κέντρο Ειδικής Εκπαιδεύσεως στην Χάιφα της Παλαιστίνης όπου εκπαιδεύτηκε και έγινε φίλος ζωής με τον Κρις Γούντχαους.

Ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου

Το Σεπτέμβριο του 1942 ως μέλος Βρετανικής ομάδος αλεξιπτωτιστών ο Μαρίνος ήταν μέσα στο ένα από τα τρία αεροπλάνα που έριξαν τους αλεξιπτωτιστές στα ορεινά της Ελλάδος. Οι σφαίρες που έριχναν οι Ιταλοί όταν τους αντελήφθησαν στον αέρα δεν τον άγγιξαν. «Πέρασαν πάνω από το αλεξίπτωτο» είπε ο ίδιος. Ο Θέμης Μαρίνος προσγειώθηκε στην Ελλάδα μαζί με Βρετανούς αξιωματικούς με στόχο να ανατινάξουν τη σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοποτάμου με τη βοήθεια των οργανώσεων Ε.Δ.Ε.Σ. και Ε.Λ.Α.Σ., ώστε να διακόψουν για κάποιους μήνες τον εφοδιασμό των Γερμανικών στρατευμάτων στη Βόρειο Αφρική. Στην επιχείρηση αυτή συνεργάστηκαν για πρώτη και μοναδική φορά ο Ε.Δ.Ε.Σ. του Ζέρβα με τις συμμορίες του κομμουνιστικού Ε.Λ.Α.Σ. του δολοφόνου Άρη Βελουχιώτη, χάρις στην προσωπική μεσολάβηση του Θέμη Μαρίνου. Την 23:00 της 25ης Νοεμβρίου 1942, Βρετανοί καταδρομείς και Έλληνες αντάρτες κατέστρεψαν την σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοποτάμου. Η επιτυχημένη καταδρομική επιχείρηση εκτελέσθηκε στο πλαίσιο της βρετανικής επιχειρήσεως «Χάρλινγκ», η οποία αφορούσε την παρακώληση του εφοδιασμού των Γερμανών στην Βόρεια Αφρική. Η γέφυρα (250 μέτρα μήκος και 33 μέτρα ύψος) βρίσκεται 10 χιλιόμετρα νοτίως της Λαμίας και ενώνει ένα βαθύ φαράγγι της Οίτης από το οποίο διέρχεται ο Γοργοπόταμος. Κατά την διάρκεια της κατοχής 48 αμαξοστοιχίες περνούσαν ημερησίως από την γέφυρα, μεταφέροντας εφόδια με προορισμό τις Γερμανικές δυνάμεις στην Βόρειο Αφρική. Η επιχείρηση σχεδιάσθηκε και πραγματοποιήθηκε υπό την καθοδήγηση του Βρετανού συνταγματάρχου του μηχανικού Έντουαρντ Μάγιερ, μετά από εντολή του συμμαχικού στρατηγείου της Μέσης Ανατολής. Ο Μάγιερ με 12 άνδρες του βρετανικού στρατού, όλα μέλη του S.O.E. [(Special Operations Executive)-Εκτελεστικού Ειδικού Επιχειρήσεων], ρίφθηκαν με αλεξίπτωτα στην περιοχή της Γκιώνας. Η ομάδα έφερε μαζί της ένα τόνο πλαστικών εκρηκτικών υλών.

Ο Μάγιερ ήρθε σε επαφή με τον συνταγματάρχη Ναπολέοντα Ζέρβα, αρχηγό του Ε.Δ.Ε.Σ., όσο και με τον Άρη Βελουχιώτη καπετάνιο του Ε.Λ.Α.Σ. των συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Στην επιχείρηση αποφασίστηκε να λάβουν μέρος 150 άνδρες (52 του Ε.Δ.Ε.Σ., 86 συμμορίτες του Ε.Λ.Α.Σ. και οι 12 κομάντος). Την αρχηγία της επιχειρήσεως ανέλαβε ο Ζέρβας, λόγω αρχαιότητας αλλά και λόγω της απροθυμίας του Βελουχιώτη, ο οποίος πέρα από τα εύσημα σε περίπτωση επιτυχίας θα αναλάμβανε και την ευθύνη της αποτυχίας. Οι Έλληνες επωμίσθηκαν την εξουδετέρωση των Ιταλών που φρουρούσαν την γέφυρα. Την εξουδετέρωση της φρουράς, που την αποτελούσαν 80 άνδρες, στο νότιο βάθρο της γέφυρας ανέλαβαν οι συμμορίτες του Ε.Λ.Α.Σ., ενώ αυτή του βορείου τομέα, που την αποτελούσαν 40 άνδρες, οι αντάρτες του Ε.Δ.Ε.Σ. του Ζέρβα. Η σιδηροδρομική γραμμή καταστράφηκε σε απόσταση ενός χιλιομέτρου και προς τις δύο κατευθύνσεις από την γέφυρα, για την παρεμπόδιση αποστολής ενισχύσεων. Η υπονόμευση των μεταλλικών υποστυλωμάτων του βάθρου υπήρξε ευθύνη των Βρετανών καταστροφέων. Στις 02:21 τα ξημερώματα δόθηκε το σύνθημα αποχωρήσεως καθώς η αποστολή υλοποιήθηκε. Στις 4:30 το πρωί και ο τελευταίος αντάρτης είχε αποχωρήσει από την περιοχή του σαμποτάζ και βρισκόταν στην τοποθεσία Καλύβια, που είχε οριστεί ως τόπος συναντήσεως μετά την επιχείρηση.

Από τους 150 άνδρες που έφεραν σε πέρας την «Επιχείρηση Χάρλινγκ» μόνο τέσσερις τραυματίστηκαν, ενώ η φρουρά της γέφυρας έχασε 20 με 30 στρατιώτες. Σε αντίποινα, λίγες μέρες αργότερα στον χώρο της κατεστραμμένης γέφυρας εκτελέστηκαν 9 Έλληνες πατριώτες. Η ανατίναξη της γέφυρας στο Γοργοπόταμο αποδείχθηκε τελικά άνευ σημασίας για τις συμμαχικές δυνάμεις καθώς η μάχη του Ελ Αλαμέιν, ενόψει της οποίας έπρεπε να ανακοπεί ο ανεφοδιασμός των δυνάμεων του Ρόμελ, είχε ήδη ολοκληρωθεί μεταξύ 23 Οκτωβρίου και 3 Νοεμβρίου 1942. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ο γερμανικός ανεφοδιασμός γινόταν απρόσκοπτα από την ηπειρωτική Ελλάδα, και ενώ οι συμμορίες του Ε.Λ.Α.Σ. διαπραγματευόταν όρους και προϋποθέσεις για να συμμετάσχουν οι δυνάμεις τους στον Γοργοπόταμο.

Επιχείρηση «Animals»

Ο Μαρίνος παρέμεινε στην Ελλάδα ως σύνδεσμος του Γενικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής και υπηρέτησε σχεδόν αποκλειστικά στην βορειοδυτική Ελλάδα, ως Αξιωματικός Σύνδεσμος στον Ναπολέοντα Ζέρβα και συνεργάστηκε με τις δυνάμεις του Ε.Δ.Ε.Σ. στην Ακαρνανία και την Αιτωλία. Στις 30 Ιουνίου 1943 ο Θέμης Μαρίνος έστειλε στον αρχηγό των Εθνικών Ανταρτικών Ομάδων Βάλτου γιατρό και στέλεχος του ΕΔΕΣ, μετέπειτα πολιτικό, Στυλιανό Χούτα επιστολή με την οποία ενημερώνει ότι μετά από διαταγή του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα, από την 1η Ιουλίου 1943, προκειμένου να καταστρέψουν τα τεχνικά έργα, τις τηλεφωνικές και τηλεγραφικές γραμμές που περνούν από την παραπάνω οδό και πάση θυσία να παρεμποδίσουν οποιαδήποτε εχθρική κίνηση επί της οδού αυτής από τις 4 του ίδιου μήνα και μέχρι νεωτέρας διαταγής .

Ώρα μηδέν για την έναρξη των επιχειρήσεων «Animals» ορίστηκε η 00.30 της 4ης προς την 5η Ιουλίου 1943. Ο Θέμης Μαρίνος γράφει: «...κατά το πρώτο στάδιο κύριος σκοπός μας ήταν η παραπλάνηση του εχθρού ώστε να αποσπάσει την προσοχή του από την Ιταλία και να ενισχύσει τις δυνάμεις του στην Ελλάδα, ενώ κατά το δεύτερο ήταν η παρακώλυση της μετακινήσεως δυνάμεών του από τη χώρα μας προς ενίσχυση του μετώπου στην Ιταλία...». Ταυτοχρόνως με την απόβαση των συμμάχων στη Σικελία, ο Μαρίνος κατηύθυνε τις επιχειρήσεις παραπλανήσεως και δολιοφθοράς και πήρε μέρος στις ανατινάξεις των γεφυρών από το Μακρυνόρος ως την Άρτα και συγκεκριμένα τις Αννίνου, Κομποτίου, Αγ. Νικολάου και Ζούτου. Επικεφαλής των Ελληνικών ανταρτικών δυνάμεων ήταν ο Στυλιανός Χούτας, αντικομμουνιστής γιατρός και μετέπειτα επί σειρά ετών βουλευτής και υπουργός των κυβερνήσεων της Ενώσεως Κέντρου. Η προσπάθεια για ανατίναξη της γέφυρας του Αχελώου που ξεκίνησε στις 00.30 της 5ης Ιουλίου δεν καρποφόρησε καθώς η φρουρά της γέφυρας είχε ενισχυθεί την προηγούμενη μέρα από τον Ιταλό διοικητή της Ιταλικής μεραρχίας του Αγρινίου Kazale με 200 άνδρες. Ο Στυλιανός Χούτας γράφει ότι υπήρξε προδοσία από Έλληνα αξιωματικό που προσχώρησε στις συμμορίες του ΕΑΜ.

Στις υπόλοιπες μικρής κλίμακας επιχειρήσεις του Ε.Δ.Ε.Σ. ανατινάχθηκαν πολλές μικρές γέφυρες σε ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία, όπως η γέφυρα Μπανιά στον Εύηνο ποταμό, η γέφυρα Αλάμπεη στον ποταμό Δημίκο και μια μικρότερη στη θέση Κλεισούρα μεταξύ Μεσολογγίου και Αγρινίου. Επίσης κλείστηκε με ανατίναξη η σήραγγα Κακιά Σκάλα της οδού Μεσολογγίου-Ναυπάκτου, ενώ σε ενέδρα στις 14 Ιουλίου σ’ ένα ελικοειδές σημείο της οδού Αγρινίου-Θέρμου μια Γερμανική φάλαγγα με 14 φορτηγά και 2 μοτοσυκλέτες καταστράφηκε. Πολλοί Γερμανοί σκοτώθηκαν ενώ άλλοι τραυματίστηκαν. Παρά τις αυστηρές οδηγίες των επικεφαλής για ανθρώπινη αντιμετώπιση και συμπεριφορά σε τραυματίες και αιχμαλώτους, οι συμμορίτες του Ε.Λ.Α.Σ. κατακρεούργησαν με μαχαίρια τους περισσότερους. Μόνο πέντε Γερμανοί κατόρθωσαν να ξεφύγουν και κατευθύνθηκαν προς το Αγρίνιο. Δύο απ’ αυτούς αιχμαλωτίστηκαν και ανακρινόμενοι έδωσαν πολύτιμες πληροφορίες ενώ 12 οχήματα κάηκαν επί τόπου από τους αντάρτες. Τα άλλα δύο φορτώθηκαν με δύο βαρέα πυροβόλα, χιλιάδες φυσίγγια, 50 τουφέκια, 70 πιστόλια, πολλές νάρκες, εκρηκτικά υλικά, εξοπλισμό μηχανικού και οδηγήθηκαν στο Θέρμο. Την επόμενη ημέρα οι Γερμανοί για εκδίκηση βομβάρδισαν τα χωριά γύρω από τη θέση όπου έγινε η ενέδρα.

Η μάχη στο Μακρυνόρος

Η Μάχη του Μακρυνόρους ήταν μέρος της επιχείρησης «Animals» και στόχος της ήταν ένας κρίσιμος στρατηγικός αντιπερισπασμός κατά των δυνάμεων του Αδόλφου Χίτλερ. Το Μακρυνόρος είναι βουνό μεταξύ Αμφιλοχίας και Άρτας από το οποίο διέρχονταν η παλαιά Εθνική Οδός Αντιρρίου-Ιωαννίνων. Η οδός αυτή, μεγάλης στρατηγικής σημασίας όπως γράφει και ο Θ. Μαρίνος, ακολουθεί οφιοειδή (φιδίσια) χάραξη περνώντας πολλές χαραδρώσεις που πέφτουν απότομα από μεγάλο ύψος στη θάλασσα του Αμβρακικού Κόλπου. Μετά τις επιχειρήσεις ανατινάξεων, συγκεντρώθηκαν στο χωριό Μπαμπαλιό του ορεινού Βάλτου όλα τα τμήματα των Ε.Ο.Ε.Α. που πήραν μέρος στη μάχη γύρω απ’ τη γέφυρα του Αχελώου και έγινε αποτίμηση και κριτική των έως τότε επιχειρήσεων. Στη συνέχεια οι κύριες δυνάμεις του Αρχηγείου Βάλτου υπό τους Στυλιανό Χούτα και Συνταγματάρχη Μενέλαο Παντελίδη κινήθηκαν προς το Μακρυνόρος. Ο Μαρίνος εγκαταστάθηκε στην κορυφή του βουνού με έναν ασύρματο και τον χειριστή του ενώ το περιφερειακό του αρχηγείο εγκαταστάθηκε στο χωριό Χαλκιόπουλοι στην περιοχή του ορεινού Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας. Στις 11 Ιουλίου 1943, ο Μαρίνος δέχθηκε σήμα από το Γενικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, ότι έγινε επιτυχής απόβαση των συμμάχων στη Σικελία. Το σήμα έφερε την υπογραφή του Στρατάρχη Sir Henry Maitland Wilson και διαβίβαζε τα εξής: «Απόβαση στη Σικελία πραγματοποιήθηκε, αναστείλατε δραστηριότητες, συγχαρητήρια».

Το βράδυ της 13ης Ιουλίου έφτασε στο αρχηγείο του Χούτα αγγελιοφόρος του Προέδρου Εθνικού Αγώνος Ε.Δ.Ε.Σ. Αμφιλοχίας, δικηγόρου Σπύρου Τσιρογιάννη, η πληροφορία ότι μηχανοκίνητη Ιταλική φάλαγγα, δυνάμεως 6.000-8.000 ανδρών και περίπου 680 οχημάτων, έφτασαν στην Αμφιλοχία με επικεφαλής τον Στρατηγό Mario Marchinotti. Η μεραρχία Brenero, η οποία στις 21 Ιουνίου 1941, μετά την κατάρρευση του μετώπου στη Βόρειο Ήπειρο, εισέρχονταν θριαμβευτικά στην Αθήνα, επέστρεφε στην Ιταλία μετά την αναγγελία αποβάσεως στην Σικελία για να ενισχύσει τις εκεί δυνάμεις. Γράφει σχετικά ο Θέμης Μαρίνος: «Η μεραρχία ερχόταν από την Αττική και παραδόξως κατά τη μακριά διαδρομή της από τις ΕΑΜοκρατούμενες περιοχές δεν ενοχλήθηκε πουθενά από τον ΕΛΑΣ». Η μεραρχία Brenero κατευθυνόταν από την Αμφιλοχία προς την Άρτα στις 05.30 π.μ. της 14ης Ιουλίου και ο διοικητής της πίστευε ότι θα διέλθει με ευκολία το Μακρυνόρος. Οι δυνάμεις των εθνικιστών ανταρτών στο Μακρυνόρος αποτελούνταν από 450-500 άνδρες που πέραν όλων των άλλων διέθεταν δύο βαρέα πυροβόλα, δώδεκα οπλοπολυβόλα, τέσσερα αντιαρματικά τυφέκια και μερικές νάρκες. Ο Σταθμός Διοικήσεως του Αρχηγείου Βάλτου, εγκαταστάθηκε στο ύψωμα Παληοκούλια που δεσπόζει στον δρόμο από το χωριό Ανοιξιάτικο ως και το ύψωμα Κατάκορφο.

Της μεραρχίας Brenero προηγούνταν μοτοσικλετιστές, ακολουθούσαν 4 άρματα μάχης και στο τέλος τα βαρέα οχήματα ενώ στο σύνολο της η φάλαγγα απλωνόταν σε μήκος 8 χιλιομέτρων. Στις 7 το πρωί της 14ης Ιουλίου, η κεφαλή της πέρασε το χωριό Ανοιξιάτικο κι έφτασε στη θέση Κατάκορφο, όπου οι μοτοσικλετιστές της δέχθηκαν τα πυρά των ανταρτών κι όσοι επέζησαν έσπευσαν να καλυφθούν. Την ίδια ώρα ένα από τα άρματα μάχης έπεσε σε νάρκη και ανατινάχθηκε. Ο δρόμος έκλεισε και η Brenero καθηλώθηκε. Την ανατίναξη, ακολούθησαν και άλλες, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση κατεστραμμένων οχημάτων. Η μάχη διήρκησε3 όλη τη μέρα και τη νύχτα η Ιταλική μεραρχία ακινητοποιήθηκε κοντά στο χωριό Ανοιξιάτικο. η επόμενη ημέρα, 15 Ιουλίου, ξημέρωσε με βολές του Ιταλικού πυροβολικού και στη συνέχεια το πεζικό επιτέθηκε εναντίον των ανταρτών. Οι Ιταλοί που αρχικά κατέλαβαν δύο υψώματα (Σφέτες και Λάλα-Λάκα), στη συνέχεια απωθήθηκαν. Ο Μαρίνος με τη βοήθεια του συνεργείου καταστροφών, ανατίναξε περίπου 14 μέτρα δρόμου στη θέση «Χάνι Τολιά» του Μακρυνόρους όπου υπήρχε κρημνώδης κατωφέρεια, με σκοπό την ακινητοποίηση του εχθρού. Επίσης, σε μια απότομη στροφή του δρόμου προς το Μενίδι, ένας παραθαλάσσιος οικισμός του νομού Αιτωλοακαρνανίας στα όρια του με την Άρτα, τοποθετήθηκε αντιαρματική παγίδα και οργανώθηκε ενέδρα από ομάδα ειδικά εξοπλισμένη με οπλοπολυβόλο, αντιαρματικό και χειροβομβίδες. Οι Ιταλοί, από την πλευρά τους, συνέλαβαν 17 κατοίκους της περιοχής που εργάζονταν στα χωράφια τους και αφού εκτέλεσαν τρεις λόγω υποψιών ότι συνεργάζονταν με τους αντάρτες, τοποθέτησαν τους υπόλοιπους επικεφαλής της φάλαγγας μαζί με μερικά ζώα, για να προκαλέσουν την έκρηξη των ναρκών.

Τα χαράματα της 16ης Ιουλίου, η Brenero ξεκίνησε εκ νέου την πορεία της και κινήθηκε αργά, όμως στη θέση «Χάνι Τολιά», όπου υπήρχε το κατεστραμμένο τμήμα του δρόμου, ακινητοποιήθηκε εκ νέου. Εκεί δέχτηκε σφοδρή επίθεση από τους αντάρτες, όμως παρά τις δυσκολίες τα συνεργεία Μηχανικού της μεραρχίας, επισκεύασαν πρόχειρα το ρήγμα του δρόμου και απομάκρυναν τα κατεστραμμένα οχήματα. Ωστόσο, τμήμα ανταρτών υπό τον οπλαρχηγό Ευστράτιο Ρίγανη, στη θέση «Χάνι Τολιά», άρπαξαν ένα πυροβόλο των 47/32 με 220 οβίδες. Μετά την επισκευή του δρόμου, η Brenero κινήθηκε με ταχύτητα προς την Άρτα. Τη νύχτα της 16ης Ιουλίου, η μεραρχία Brenero ακινητοποιήθηκε μπροστά στην κατεστραμμένη γέφυρα Αννίνου. Στις 17 Ιουλίου, ο Χούτας ζήτησε βοήθεια από τους αρχηγούς Τριχωνίδος το γιατρό Γεώργιο Παπαϊωάννου, Ξηρομέρου Κ. Καραμπέκιο, Ευρυτανίας Ι. Οικονόμου και τον Ταγματάρχη Μπούρο. Ο Μαρίνος, κλήθηκε στο Περτούλι, στο Γενικό Αρχηγείο της Αποστολής, από τον Έντι Μάγιερς. Ο Χούτας, ζήτησε από τον Μάγιερς, μέσω του Μαρίνου, πυρομαχικά καθώς τα αποθέματα του είχαν αρχίσει να εξαντλούνται και, αν ήταν δυνατό, ένα αεροπλάνο για να βομβαρδίσει την Ιταλική φάλαγγα. Στις 19 Ιουλίου οι Ιταλοί ενισχύθηκαν με νέες δυνάμεις από την Αμφιλοχία, ενώ και όσοι είχαν φτάσει στη γέφυρα Αννίνου επέστρεψαν προς τον νότο για αντιπερισπασμό. Ενισχύσεις όμως είχαν έρθει και για τους αντάρτες, που και με τη χρήση του ιταλικού πυροβόλου, προκαλούσαν μεγάλες ζημιές στους Ιταλούς. Ιδιαίτερα καταστροφική για τους Ιταλούς, ήταν η σύγκρουση στη θέση «Χάνι Κατσούλη». Τη νύχτα της 19ης προς 22η Ιουλίου, το Τάγμα Μπούρου ήρθε να ενισχύσει τους αντάρτες. Μια ιταλική φάλαγγα από 600 άνδρες, χτυπήθηκε από τους αντάρτες του Παπαϊωάννου κοντά στο χωριό Στράτος. Το ξημέρωμα έφτασαν από τη Βόνιτσα και τη Λευκάδα μέσω Αμφιλοχίας, τμήματα της Γερμανικής ορεινής ταξιαρχίας «Edelweiss». Ιταλογερμανικές δυνάμεις έφτασαν στον αυχένα «Μαύρο Κούτσουρο» και επιτέθηκαν κατά του Σταθμού Διοικήσεως του Τάγματος Μπούρου, αναγκάζοντάς τμήμα του σε υποχώρηση από το πεδίο της μάχης. Καθοριστική σ' αυτό το σημείο της μάχης ήταν η υποστήριξη των ανταρτών από τις δυνάμεις που ήταν υπό τη διοίκηση του Συνταγματάρχη Παντελίδη, οι οποίοι πέτυχαν την εκδίωξη του εχθρού. Έτσι, ο Μπούρος και οι άνδρες του στις 21 Ιουλίου, επέστρεψαν στη θέση τους. Όλες οι επιθέσεις των Ιταλογερμανών αποκρούστηκαν, ενώ τμήμα της φάλαγγας που έφτασε στο Μενίδι, καθηλώθηκε και είχε βαριές απώλειες μετά από ενέδρα.

Όταν ο Μαρίνος έφτασε στο Περτούλι, ενημερώθηκε από τον Έντι Μάγιερς, ότι μετά την απόβαση των Συμμάχων στη Σικελία και τη δημιουργία προγεφυρώματος, οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα έπρεπε να σταματήσουν και αντάρτικες ομάδες ν' αποσυρθούν στις βάσεις τους. Τη νύχτα της 21ης προς την 22α Ιουλίου, ο Χούτας εξέδωσε διαταγή για κατάπαυση του πυρός και προσεκτική αποχώρηση των ανταρτών από το Μακρυνόρος την οποία οι Ιταλοί αντιλήφθηκαν το μεσημέρι της 22ας Ιουλίου. Σύμφωνα με έκθεση του συνταγματάρχη Παντελίδη, οι Ιταλοί στο Μακρυνόρος είχαν 800-1.000 νεκρούς και τραυματίες, ανάμεσα τους 32 αξιωματικούς ενώ έχασαν 2 άρματα μάχης, 47 οχήματα καταστράφηκαν, ενώ άλλα 100 υπέστησαν σοβαρές βλάβες. Οι απώλειες των Ε.Ο.Ε.Α. [Εθνικές Ομάδες Εθνικές Αντιστάσεως] ήταν 5 νεκροί και 7 τραυματίες. Μεταξύ των Ελλήνων νεκρών, ήταν ο Λοχαγός Κωνσταντίνος Ζαρμακούπης. Ο Κρις Γούντχαουζ, θεωρεί κορυφαία στιγμή της Ελληνικής Εθνικής Αντιστάσεως την μάχη στο Μακρυνόρος καθώς εμποδίστηκε η μεραρχία Brenero και δεν έφτασε έγκαιρα στην Ιταλία. Στο Μακρυνόρος, υπάρχει Μνημείο που θυμίζει την πολυήμερη μάχη στην περιοχή.

Αποτίμηση των επιχειρήσεων «Animals»

Είχε πει γι' αυτή την παντελώς άγνωστη επιχείρηση, την αποσιωπά η κομμουνιστική προπαγάνδα γιατί δεν συμμετείχε ο Ε.Λ.Α.Σ., σε ομιλία του το 1984 ο Κρις Γουντχάους:

«Η επιχείρηση “Animals” ήλθε σε πέρας. Υπήρξε απολύτως επιτυχής -πιο επιτυχής από τον Γοργοπόταμο, γιατί η χρονική εφαρμογή της ήταν πιο ακριβής. Εκ των υστέρων ξέρουμε ότι ήταν επιτυχής γιατί οι επιχειρησιακές οδηγίες του Χίτλερ που διασώθηκαν, δείχνουν αποφασιστικά ότι ήταν πεπεισμένος πως η Ελλάδα ήταν ο συμμαχικός στόχος. Διέταξε να μεταφερθούν έξι μεραρχίες από το ρωσικό μέτωπο στα Βαλκάνια και έστειλε τον στρατηγό Ρόμελ να αναλάβει την ανώτατη διοίκηση στη Θεσσαλονίκη. {...} Σε μια μάχη  που κράτησε περισσότερο από μία εβδομάδα, στη διάβαση του Μακρυνόρους, στην γερμανικές και ιταλικές δυνάμεις που προσπαθούσαν να φθάσουν στην Άρτα από την Αμφιλοχία στην ουσία ακινητοποιήθηκαν από μια δύναμη 450 ανθρώπων υπό τον Στυλιανό Χούτα και υπέστησαν απώλειες σχεδόν χιλίων ανδρών. Στην περιοχή του ΕΔΕΣ πέντε συνολικά μεγάλες οδικές γέφυρες καταστράφηκαν και δύο εχθρικές μεραρχίες, μία γερμανική και μία ιταλική, από περίπου 7.000 άνδρες». 

Οι μαρτυρίες του Θέμη Μαρίνου για εκείνο το Αντιστασιακό Κίνημα είναι εξαιρετικά σημαντικές, διότι αποτελεί τη μόνη πρωτογενή καταγραφή, με βάση την προσωπική του συμμετοχή.

Αιχμάλωτος του Άρη Βελουχιώτη

Το Νοέμβριο του 1943, ακριβώς ένα χρόνο μετά την ανατίναξη της γέφυρας στο Γοργοπόταμο, ο Μαρίνος συνελήφθη αιχμάλωτος από τους συμμορίτες του Άρη Βελουχιώτη και υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια για να δηλώσει εγγράφως πως ο Ζέρβας και ο Ε.Δ.Ε.Σ. συνεργάζονται με τους Γερμανούς. Ο Μαρίνος αποτελούσε στόχο του Βελουχιώτη και της ηγεσίας του ΚΚΕ-ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που τον θεωρούσαν πράκτορα των Άγγλων ο οποίος μηχανορραφούσε με τον Ζέρβα, κατά την γνωστή κομμουνιστική προπαγάνδα. Γράφει ο Μαρίνος σε βιβλίο του:

«Μέ ἀνέβασαν στό πάνω πάτωμα, σ’ ἕνα μεγάλο δωμάτιο μ’ ἕνα τραπέζι στή μέση, ὅπου βρισκόταν ἕνας ἄγνωστος σ’ ἐμέ συνταγματάρχης τοῦ ΕΛΑΣ. Μέ ρώτησε ποιός εἶμαι καί μόλις ἄκουσε πώς ἤμουν ὁ Θέμης μέ ἔφτυσε στά μοῦτρα κι ἄρχισε νά μέ βρίζει μέ τά αἰσχρότερα λόγια. Διαμαρτυρήθηκα μέ ὅσο μποροῦσα πιό πολιτισμένο τρόπο, ἐπειδή ἦταν ἀνώτερός μου, ἀλλά αἰφνιδίως ἄνοιξε πίσω μου μία πόρτα κι ὅρμησε μαινόμενος ὁ Ἄρης ξεφωνίζοντας μέ τά ἑξῆς περίπου λόγια: «Σκασμός παλιοτόμαρο, πῶς τολμᾶς νά προσβάλεις τόν Τίμιο Ἕλληνα Σύν/ρχη Παπασταματιάδη;» (ἔτσι μοῦ σύστησε τόν Νίκ. Παπασταματιάδη, ἐπιτελάρχη του). Συγχρόνως μου ἐπιτέθηκε μέ χαστούκια, κλωτσιές καί γροθιές, χτυπώντας μέ συγχρόνως μέ τό μαστίγιό του ἀκόμη καί στό πρόσωπο. Τίς βρισιές καί βλαστήμιες ἀκολούθησε κατηγορητήριο ὅτι εἶμαι προδότης γιατί βοηθάω τόν ΕΔΕΣ πού συνεργάζεται μέ τούς Γερμανούς ἐναντίον τοῦ ΕΛΑΣ, καί πουλημένο τομάρι στούς Ἐγγλέζους καί τό Βασιλιά Γλυξμπουρκ {...} Εἶχα σχεδόν καταρρεύσει ἀπό τά ἀλλεπάλληλα ἄγρια χτυπήματα, μέχρι σημείου νά μή μπορῶ νά συγκρατήσω τά οὔρα μου. Πάντως δέν ἔχασα τήν ψυχραιμία μου, ἄν καί τό σκληρό μαστίγιο τοῦ Ἄρη κάθε φορά πού ἔπεφτε ἄνοιγε πληγές στό κεφάλι μου καί τά αἵματα ἔτρεχαν στό πρόσωπό μου {...} Ἐνῶ ἐξακολουθοῦσαν οἱ προπηλακισμοί ἀπό τόν Ἄρη καί τούς «Μαυρισκούφηδες» τοῦ Καπετάν Τζαβέλα, ἄρχισε μία ἐξαντλητική ἀνάκριση μέ πιέσεις γιά νά ἐξαναγκασθῶ νά «ὁμολογήσω» ὅτι ὁ Ζέρβας συνεργαζόταν μέ τούς Γερμανούς. Στήν ἀντίδρασή μου, ὅτι οἱ κατηγορίες ἦταν ἀνυπόστατες καί στήν ἐπισήμανση προσφάτων μαχῶν τῶν ΕΟΕΑ ἐναντίον τοῦ ἐχθροῦ μέ πολλούς νεκρούς καί τραυματίες, πού κάθε ἄλλο παρά συνεργασία μαζί του ἔδειχναν, ἀκολούθησε δεύτερο κύμα ἀνη­λεοῦς ξυλοδαρμοῦ… Κατόπιν μου ἔφεραν ἕνα ἐρωτηματολόγιο μέ τρία βασικά ἐρωτήματα πάνω στίς ἴδιες πάντοτε ψευδεῖς κατηγορίες. Δέ θυμᾶμαι ἀκριβῶς πώς ἦταν διατυπωμένες, ἀλλά ἀπέβλεπαν στήν ἔγγραφη ἐκ μέρους μου μαρτυρία περί συμπαιγνίας Ἀποστολῆς-Ζέρβα καί συνεργασίας τοῦ ΕΔΕΣ μέ τούς Γερμανούς..». 

Ο Μαρίνος άντεξε τα βασανιστήρια και τελικά δραπέτευσε με την βοήθεια των Άγγλων, οι οποίοι όλο τον χρόνο της αιχμαλωσίας του πίεζαν τις συμμορίες του Βελουχιώτη να τον αφήσουν ελεύθερο.

Αποστολή στο Ιόνιο Πέλαγος

Στη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Μαρίνος ήταν σε στενή επαφή με τις συμμορίες του κομμουνιστικού Ε.Λ.Α.Σ. και τον δολοφόνο καπετάνιο Άρη Βελουχιώτη και έζησε τα γεγονότα κατά τα οποία οι συμμορίτες του Ε.Λ.Α.Σ. προσπάθησαν να συντρίψουν τον Ε.Δ.Ε.Σ., μεσούσης της κατοχής, ένα πόλεμο που διήρκησε τέσσερις μήνες, μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του 1944. Τον Ιανουάριο 1944, ο Μαρίνος επέστρεψε στην Αίγυπτο. Στις 23 Απριλίου του 1944, μια ομάδα μια ομάδα Βρετανών καταδρομέων S.O.E. [Special Operations Executive], την οποία αποτελούσαν οι Θέμης Μαρίνος, Θεόφιλος Σαρίκας και ο ασυρματιστής Γεώργιος Διακογιάννης, έφτασε από το Μπάρι στη Ζάκυνθο με Ιταλικό υποβρύχιο που είχε υπαχθεί στις συμμαχικές δυνάμεις. Η αποστολή έφερε την κωδική ονομασία «Operation Dastard». Αρχικός σκοπός της αποστολής ήταν η διείσδυση στα Επτάνησα και η προώθηση κλιμακίου στην Κεφαλονιά και την Λευκάδα. Η πρώτη εγκατάσταση της αποστολής έγινε στη μονή της Υπεραγάθου στον Κοιλιωμένο, μετόχι της Μονής του Σινά, στην οποία προΐστατο ο ηγούμενος Νεόφυτος (Μαρούδας), γνωστός με το παρατσούκλι «Παπα-Πεινάος».

Η ομάδα εστάλη από το Γενικό Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής στο Ιόνιο Πέλαγος με τελικό στόχο την οργάνωση δικτύου πληροφοριών και δολιοφθορών στα υπό Γερμανική κατοχή νησιά Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Λευκάδα και στη γύρω θαλάσσια περιοχή, και η προλείανση του εδάφους για ενδεχόμενη συμμαχική απόβαση, ενώ οργάνωσε και διοίκησε το δίκτυο πληροφοριών και δολιοφθορών. Οι σαμποτέρς κατόρθωσαν να πάρουν με το μέρος τους την Ιταλική δύναμη Ζακύνθου και τον Σεπτέμβριο του 1944 επιτέθηκαν στην Γερμανική Φρουρά και απελευθέρωσαν το νησί. Η επιχείρηση διήρκεσε μέχρι το τέλος της κατοχής στα νησιά του Ιονίου, τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου. Η δράση επιβεβαιώθηκε από τον Άγγλο Συνταγματάρχη και επικεφαλής των Αγγλικών δυνάμεων στην Ελλάδα, Κρις Μόντυ Γουντχάους [Christopher Montague Woodhouse]. Μετά την λήξη της επιχειρήσεως στα Ιόνια νησιά ο Μαρίνος επέστρεψε, τον Δεκέμβριο του 1944, στην Αίγυπτο. Στο Μοναστήρι της Υπεραγάθου στον Κοιλιωμένο υπάρχει αναμνηστική πλάκα για την «Επιχείρηση Dastard» που έγινε εναντίον των Γερμανικών στρατευμάτων κατοχής.

Χρηματοδότηση αντιστασιακών οργανώσεων

Με επιστολή του σε Αθηναϊκή εφημερίδα , απαντώντας στις αισχρότητες του τότε υπουργού Εξωτερικών και μετέπειτα Προέδρου της Ελληνική Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια ότι ο Ε.Δ.Ε.Σ. και ο Ναπολέοντας Ζέρβας χρηματοδοτούνταν πολλαπλασίως από τους Άγγλους, ο Μαρίνος -που είχε ενεργό ανάμιξη στην χρηατοδότηση των ανταρτικών ομάδων στην Κατοχή- αποκάλυψε ότι:

«...Το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ εισέπραξε από τους Άγγλους τετραπλάσιο περίπου αριθμό χρυσών λιρών από ό,τι πήρε ο ΕΔΕΣ. Είναι γνωστό ότι από την αρχή το ΕΑΜ για να βγεί στο βουνό εισέπραξε πάνω από 7.000 λίρες, ενώ ο Ζέρβας πήρε γύρω στις 3.000. Πέραν αυτού, το ΕΑΜ για την συντήρησή του παρακρατούσε χωρίς πληρωμή το 10% της γεωργικής παραγωγής στις περιοχής που ήλεγχε, λέγοντας στον κόσμο ότι ο ΕΛΑΣ έκανε τον αγώνα του με το «υστέρημα του Λαού», ενώ ο Ζέρβας ήταν μίσθαρνος του Καπιταλισμού. Η ειρωνεία είναι το μέν ΕΔΕΣ πλήρωσε μέχρι τελευταίας δραχμής ό,τι έπαιρνε από τους χωρικούς και τους εμπόρους, ενώ οι λίρες του ΕΑΜ δεν φαίνονταν πουθενά. Για το πού πήγαν αυτές οι λίρες, μόνο υποθέσεις μπορεί να κάνει κανείς.. 
Με τιμή, 
Θέμης Μαρίνος, 
Σπάρτης 22-Κηφισιά».

Επαγγελματική ζωή / Κοινωνική δράση

Τους πρώτους μήνες του 1945 ο Θεμιστοκλής Μαρίνος επέστρεψε στην Ελλάδα από την Αίγυπτο και απασχολήθηκε σε διάφορες εργασίες όμως αποφάσισε να ολοκληρώσει τις σπουδές του που διέκοψε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και στη συνέχεια παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα και αποφοίτησε από το London School of Economics με την οικονομική βοήθεια της συζύγου του που χρηματοδότησε το μεταπτυχιακό του στην Αγγλία. Την περίοδο 1946-49 ο Μαρίνος χρημάτισε μέλος της Ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διεθνή Επιτροπή Ελέγχου Βουλγαρίας στη Σόφια και σύνδεσμος της Ελληνικής Κυβερνήσεως στη Βαλκανική Επιτροπή Παρατηρητών του Ο.Η.Ε. κατά τη διάρκεια του συμμοριοπολέμου. Eργάστηκε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό για την Παγκόσμια Τράπεζα, τα Ηνωμένα Έθνη και για άλλους οργανισμούς. Επίσης στην Αμερικανική αεροπορική εταιρεία Τ.W.A., ως οικονομικός σύμβουλος στο Υπουργείο Συντονισμού, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Οικονομικού των ΣΕΚ (ΟΣΕ), Γενικός Διευθυντής Οικονομικού της Δ.Ε.Η., Σύμβουλος της ΕΤΕΒΑ και Πρόεδρος της Τραπέζης Επενδύσεων, ενώ υπήρξε μέλος Διοικητικών Συμβουλίων (ΛΙΠΤΟΛ, ΚΕΠΕ, ΙΟΒΕ, ΣΕΒ, κλπ). Στο εξωτερικό εργάστηκε ως εμπειρογνώμων των Ηνωμένων Εθνών σε αναπτυξιακά προγράμματα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ στο Ιράν, της Διεθνούς Τραπέζης στην Αιθιοπία και στο Ζαΐρ καθώς και στο Γραφείο Δοξιάδη στη Γκάνα και τη Λιβύη.

Τον Δεκέμβριο του 1984, ο Μαρίνος συμμετείχε στη σύσταση της Εταιρείας Μελέτης της Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ.) με σκοπό «την έκδοση βιβλίων και φυλλαδίων, την ενίσχυση τέτοιων εκδόσεων, δημοσιεύσεις σε εφημερίδες και περιοδικά (αυτοτελείς ή απαντήσεις σε δημοσιεύματα άλλων και κριτική τους), καθώς και τη συλλογή προσωπικών μαρτυριών σε πανελλήνια κλίμακα». Μετά τον θάνατο του η οικογένεια του Θεμιστοκλή Μαρίνου ζήτησε με ανακοίνωση της αντί στεφάνων στη μνήμη του να πραγματοποιηθούν χρηματικές δωρεές στο Σωματείο Φίλων της «Εστίας» (Κέντρο Φροντίδας Ατόμων με Νοητική Υστέρηση) .

Συγγραφικό έργο

Σε ένα από τα βιβλία του ο Μαρίνος έγραψε για τον Γοργοπόταμο:

«Πρόκειται για το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ σε όλη την υπό κατοχή Ευρώπη. Είχε επίδραση τόσο στους Έλληνες αμάχους, όσο και σε όλους τους Ευρωπαίους. Κατά τη γνώμη μου, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, είναι μια από τις σημαντικότερες πράξεις στην ελληνική ιστορία, η οποία όμως μελλοντικά δεν αξιοποιήθηκε καταλλήλως», εννοώντας την αδυναμία της πολιτικής αξιοποιήσεως της επιχειρήσεως.

Έγραψε και δημοσίευσε τα βιβλία:

• «Harling Mission 1942, The Gorgopotamos Operation», εκδόσεις «Παπαζήσης», Αθήνα 1993,
• «Αποστολή Harling 1942, Η επιχείρηση Γοργοποτάμου», εκδόσεις «Παπαζήσης», Αθήνα 1994,
• «Με οδηγό την αλήθεια: Τα γεγονότα της Κεφαλονιάς 1944-45», εκδόσεις «Παπαζήσης», Αθήνα 1994,
• «Ο εφιάλτης της Εθνικής Αντίστασης. Προσωπικές ιστορίες 1941-1944», (δίτομο έργο), «Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας», Αθήνα 2001,

Το έργο περιλαμβάνει τις προσωπικές εμπειρίες του Μαρίνου κατά την πολεμική περίοδο, από την κατάληψη της Ελλάδας υπό των στρατευμάτων του Άξονα, τον Απρίλιο του 1941, μέχρι το τέλος του 1943. Περιλαμβάνει τις αντιστασιακές δραστηριότητές του συγγραφέα και αναφέρεται σε σχετικά στρατιωτικά γεγονότα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με αναπόφευκτη και την πολιτική τους περιπλοκή κατά το ίδιο διάστημα.

• «Μυστική αποστολή στο Ιόνιο 1944, κωδικός Dastard», εκδόσεις «Ίκαρος», Αθήνα 2013.

Μυθιστορηματική αφήγηση μιας στρατιωτικής επιχειρήσεως στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Βιβλίο, πολύτιμη προσωπική μαρτυρία, που καταγράφει όσα συνέβησαν στα νησιά του Ιονίου πελάγους κατά την κρίσιμη περίοδο λίγο πριν από την Απελευθέρωση και την έναρξη του συμμοριοπολέμου.

• «Γιατί ο Εμφύλιος; 1941-1949 Ματιές από προβληματισθέντες: Χρονολογική καταγραφή γεγονότων (Τόπος, χρόνος, πρόσωπα)», «Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας», Αθήνα 2018.

Διακρίσεις

Στον Μαρίνο απενεμήθη ο βαθμός του Βρετανού λοχαγού και στη συνέχεια Ταγματάρχη. Τιμήθηκε επίσης με πολλές πολεμικές διακρίσεις, 14 Ελληνικά και πολλά ξένα παράσημα, μεταξύ των οποίων 6 Αγγλικά και αρκετά άλλων χωρών όπως με τον

• Ιταλικό Μέγα Σταυρό Commentdatore al Merito, για τις υπηρεσίες του στην σωτηρία των Ιταλών αιχμαλώτων -των Γερμανών- και την ασφαλή μεταφορά στην πατρίδα τους.

Μνήμη Θεμιστοκλή Μαρίνου

Ο Θεμιστοκλής Μαρίνος, η τελευταία μεγάλη προσωπικότητα της Εθνικής Αντιστάσεως που δημιούργησε τον δικό του θρύλο στα πεδία των μαχών χωρίς κομματικές «ευλογίες» και περγαμηνές, άφησε το δικό του στίγμα στην ιστορία της δεκαετίας του 1940. Ο Μαρίνος στρατεύτηκε για να υπηρετήσει θητεία το 1937 και επέστρεψε στο σπίτι του στη Ζάκυνθο ύστερα από 10 χρόνια έχοντας πολεμήσει στα βουνά της Βορείου Ηπείρου, στη Μάχη της Κρήτης, εναντίον των δυνάμεων του Στρατάρχη Ρόμελ στην έρημος της Αφρικής προτού επιχειρήσει να εισβάλει στην Αλεξάνδρεια κι έχοντας συμμετάσχει στην ανατίναξη της γέφυρας στον Γοργοπόταμο και στις επιχειρήσεις στην Δυτική Ελλάδα. Στη διάρκεια της αιχμαλωσίας του από τις συμμορίες του ΕΛΑΣ ο Μαρίνος βεβαιώθηκε πως το Κομμουνιστικό κόμμα είχε πρόθεση να καταλάβει την εξουσία, αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα. Στη διάρκεια της δεκαετίας που έλειψε από τη Ζάκυνθο, επικοινώνησε μόνο τρεις φορές με τους οικείους του, μέσω του Διεθνούς και του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Τον Απρίλιο του ’44, όταν προσέγγισε την ακτή της Ζακύνθου με υποβρύχιο, συναντήθηκε κρυφά με ένα από τα αδέλφια του, ενώ τους γονείς και τα υπόλοιπα τρία από τα τέσσερα αδέλφια του τους συνάντησε το 1947, μετά την επιστροφή του στη Ζάκυνθο. Σύμφωνα με όσα γράφει ο Νίκολας Χάμμοντ, σύνδεσμος του Βρετανικού αρχηγείου του Καΐρου με τους αντάρτες στην Μακεδονία: «Ο Θέμης Μαρίνος έχει ένα αξιοσημείωτο χάρισμα, να δημιουργεί και να διατηρεί φιλίες. Αυτό οφείλεται στη θέρμη της προσωπικότητας του και στην πλήρη ακεραιότητα του χαρακτήρα του. Η αντικειμενικότητα του έχει ιδιαίτερη σπουδαιότητα».

Ο Μαρίνος υπήρξε ο τελευταίος επιζών κομάντο από το σαμποτάζ της ανατινάξεως της γέφυρας στο Γοργοπόταμο διαρκούντος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κι ενώ η Ελλάδα βρίσκονταν υπό την Κατοχή των Δυνάμεων του Άξονα (Γερμανία, Ιταλία, Βουλγαρία), μια δράση που αποτελούσε τμήμα της επιχειρήσεως Harling, με στόχο την ανακοπή του ανεφοδιασμού του στρατάρχη Ρόμελ στη Βόρεια Αφρική. Το 1984, σε ομιλία του σε αθηναϊκό ξενοδοχείο, ο Κρις Γούντχαουζ είχε σημειώσει:

«Το ιστορικό γεγονός που θέλω να τονίσω είναι ότι χωρίς τον Ζέρβα η επιχείρηση δεν θα μπορούσε ποτέ να πραγματοποιηθεί. Ο Άρης δεν είχε ενδιαφέρον για τη στρατηγική του Συμμαχικού Γενικού Στρατηγείου στη Βόρεια Αφρική. Αν είχε, θα είχε έρθει σε επαφή μαζί μας έξι εβδομάδες νωρίτερα. Αποφάσισε να έρθει μαζί μας την τελευταία στιγμή, απλώς και μόνο επειδή είδε ότι θα ήταν βλαβερό για τον ΕΛΑΣ αν έμενε απ' έξω». Ο ίδιος αισθάνονταν υπερήφανος καθώς όπως έλεγε: «Δεν σκότωσα εχθρό μου εξ επαφής. Πολέμησα τον ναζισμό, αγαπούσα την πατρίδα μου, βρέθηκα σε τόσο δύσκολες ώρες, πέρασα τόσα πολλά, αλλά το όπλο μπροστά σε άνθρωπο δεν το σήκωσα ποτέ». Και εξήγησε το γιατί: «Δεν αντέχω τις εκδηλώσεις βίας, δεν μπορώ να υποφέρω τη βιαιοπραγία» . 

Ο Θέμης Μαρίνος, ένας άνδρας υπερήφανος για το παρελθόν του, δεν κρύφτηκε ποτέ και όταν προκλήθηκε υπερασπίστηκε με πάθος την αλήθεια. Ενδεικτικός των διαθέσεων του είναι ο διάλογος του με τον συμμορίτη δημοσιογράφο Γιάννη Βούλτεψη, στέλεχος των συμμοριών του κομμουνιστικού Ε.Λ.Α.Σ. κατά την Κατοχή και μετέπειτα εξ απορρήτων του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη τότε αρχηγού του κόμματος «Νέα Δημοκρατία», μέσα από τις στήλες της Αθηναϊκής εφημερίδας Η Καθημερινή, που έλαβε χώρα από τις 28 Ιουλίου 1984 μέχρι τις 13 Αυγούστου του ίδιου έτους. Η διαμάχη των δύο αφορούσε την αποκαλούμενη μάχη της Αμφιλοχίας μεταξύ των συμμοριτών του Ε.Λ.Α.Σ. με τμήμα των Γερμανικών δυνάμεων κατοχής στις 12/13 Ιουλίου 1944 κατά την οποίαν οι συμμορίτες εκτέλεσαν χωροφύλακες του εκεί τμήματος και αμάχους μεταξύ των κατοίκων. Η επιχείρηση καταδικάστηκε αρχικά από το Συμμαχικό Στρατηγείο αλλά και από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου. Ο Θ. Μαρίνος που είχε προσωπικές εμπειρίες από την βία των συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, με οξύ ύφος, φώτισε τα τραγικά γεγονότα και ανέδειξε την αλήθεια. Κατήγγειλε τον επίσημο εορτασμό της μάχης ως «επαίσχυντη γιορτή του μίσους» που τιμά μια «εγκληματική αντεθνική ενέργεια», ενώ ο Βούλτεψης, που πολέμησε εκεί ως μέλος των συμμοριών του κομμουνιστικού ΕΛΑΣ, υπερασπίστηκε τον εορτασμό.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• [Ο πατριώτης παρτιζάνος που μισούσε το ΚΚΕ Θεόδωρος Χατζηγώγος, panusis.blogspot.com]
• [Θέμης Μαρίνος, ο D/H 399 της SOE Πέτρος Στάικος-Μακρής, εφημερίδα «Η Καθημερινή», 31 Δεκεμβρίου 2018.]
• [Ανατίναξη γέφυρας Γοργοποτάμου Θέμης Μαρίνος (συνέντευξη), Video, Youtube.com]
• [Μύθος ή πραγματικότητα; Συναρπαστικές ιστορίες αναζήτησης θησαυρών press365.gr]
• [Ελλάδα και Μεγάλη Βρετανία τίμησαν τον Θέμη Μαρίνο στην Υπεράγαθο ermisnews.gr]

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org