Γεώργιος Παπανδρέου
Ο Γεώργιος Παπανδρέου, Έλληνας νομικός και πολιτικός που διατέλεσε βουλευτής, υπουργός, αντιπρόεδρος Κυβερνήσεως και τρεις φορές πρωθυπουργός, γεννήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 1888 στο χωριό Καλέντζι ή σύμφωνα με άλλη πηγή στο χωριό Αγία Μαρίνα οικισμός του Καλεντζίου και πέθανε την 1η Νοεμβρίου 1968 στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» στην Αθήνα. Η κηδεία του έγινε στις 3 Νοεμβρίου το πρωί, από το Μητροπολιτικό ναό Αθηνών και τάφηκε στο Α' νεκροταφείο της πόλεως.
Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο με τη Σοφία Μινέικο, κόρη του Εβραϊκής καταγωγής Πολωνού μηχανικού Σιγισμούνδου Μινέικο και της Περσεφόνης Μανάρη, με την οποία απέκτησε έναν γιο τον μετέπειτα πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου. Με τη Σοφία Μινέικο χώρισαν στα τέλη της δεκαετίας του '30 και τότε παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την ηθοποιό Κυβέλη Αδριανού με την οποία διατηρούσε εξωσυζυγική σχέση από το 1920 και το 1928 είχαν αποκτήσει ένα γιο, τον Γεώργιο Γεωργίου Παπανδρέου. Εγγονός του, γιος του Ανδρέα Παπανδρέου, είναι ο Γεώργιος Α. Παπανδρέου, πρωθυπουργός της Ελλάδος στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα.
| Συνοπτικές πληροφορίες αξιώματος |
|---|
| Έναρξη 1ης Θητείας : 26 Απριλίου 1944 |
| Λήξη θητείας : 3 Ιανουαρίου 1945 |
| Προκάτοχος |
|
|
| Διάδοχος |
| Έναρξη 2ης Θητείας : 8 Νοεμβρίου 1963 |
| Λήξη θητείας : 30 Δεκεμβρίου 1963 |
| Προκάτοχος |
|
|
| Διάδοχος |
|
|
| Έναρξη 3ης Θητείας : 18 Φεβρουαρίου 1964 |
| Λήξη θητείας : 15 Ιουλίου 1965 |
| Προκάτοχος |
|
|
| Διάδοχος |
|
|
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του ήταν ο Ανδρέας Σταυρόπουλος, Πρωτοπρεσβύτερος στο Καλέντζι Αχαΐας και μητέρα του η Παγώνα, η οποία πέθανε λίγους μήνες μετά τη γέννηση του Γιώργου, που ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας, μετά τον Νίκο και τη Μαγδαληνή, που πέθανε από φυματίωση στα δεκαεννέα της χρόνια. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Δημοτικού στο τετρατάξιο σχολείο στη γενέτειρα του και στη συνέχεια φοίτησε στο σχολαρχείο της Χαλανδρίτσας και στο Β' Γυμνάσιο Πατρών, στο οποίο φοιτούσε ήδη ο μεγαλύτερος αδελφός του. Ο θείος του, Νικόλαος Σταυρόπουλος ήταν Σχολάρχης Πατρών ενώ στην Πάτρα εγκαταστάθηκε και ο πατέρας του, μετά τη μετάθεση του. Το 1901, τα αδέλφια Νίκος και Γιώργος Σταυρόπουλος, με αίτηση τους στη Νομαρχία Πατρών, άλλαξαν το επίθετο τους σε Παπανδρέου, όπως ήταν ήδη γνωστοί, αλλά και για να τιμήσουν τη μνήμη του πατέρα τους.
Σπουδές / Στρατιωτική θητεία
Το 1904 γράφηκε και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ως φοιτητής της οποίας το 1907, συνελήφθη για συμμετοχή σε παράνομη διαδήλωση και φυλακίστηκε για 27 ημέρες, ενώ την ίδια περίοδο γνώρισε τη Σοφία Μινέικο, φοιτήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής, τη μετέπειτα πρώτη του σύζυγο. Αποφοίτησε το 1909 από τη Νομική με άριστα και την περίοδο από το 1909 έως το 1911, υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία. Συνέχισε τις σπουδές του στις Νομικές και Πολιτικές επιστήμες από το Σεπτέμβριο του 1911, στα Πανεπιστήμια τη Λειψίας, της Βαϊμάρης και του Βερολίνου, όμως τον Οκτώβριο του 1912, αμέσως μετά την κήρυξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, διέκοψε τις σπουδές του και κατατάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό ως εθελοντής εξωτερικού. Αποστρατεύτηκε τον Απρίλιο του 1913 παντρεύτηκαν με τη Σοφία Μινέικο και στη συνέχεια επέστρεψε στο Βερολίνο για να συνεχίσει τις σπουδές του. Το 1914 στη Γερμανία, γνώρισε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον οποίο υποδέχθηκε και προσφώνησε τον Ιανουάριο του 1914, ως πρόεδρος των Ελλήνων φοιτητών, εκ μέρους του Ελληνικού Ακαδημαϊκού Συνδέσμου.
Πολιτική δράση
Ο Γεώργιος Παπανδρέου μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του επέστρεψε στην Ελλάδα και εντάχθηκε στο Κόμμα των Φιλελευθέρων. Εκλέχτηκε οκτώ φορές βουλευτής Λέσβου, από το 1923 έως το 1950 αν και απέτυχε να εκλεγεί στην πρώτη του υποψηφιότητα το 1920. Προηγουμένως ήταν γενικός διοικητής στην περιοχή και νομάρχης Λέσβου, έτσι είχε εκλογική βάση. Γι’ αυτό οι άλλοι υποψήφιοι του Κόμματος των Φιλελευθέρων δεν ήθελαν την υποψηφιότητά του στην οποία ήταν αντίθετος και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Η εφημερίδα «Σάλπιγξ», του Νικολάου Παρίτση, που ήταν και ο ίδιος υποψήφιος, δημοσίευε καθημερινά τα ονόματα των υποψηφίων του κυβερνητικού Συνδυασμού Φιλελευθέρων, χωρίς να περιλαμβάνει αυτό του Παπανδρέου. Στις 22 Οκτωβρίου η εφημερίδα δημοσιεύει τηλεγράφημα του Βενιζέλου αποτρεπτικό για την υποψηφιότητα του Παπανδρέου. Γράφει ο Βενιζέλος:
«Υποψηφιότητα κ. Παπανδρέου ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΟΚΡΟΥΩ διότι ως ήδη τα πράγματα αριδήλως απέδειξαν ήτο βάσιμος η κατηγορία ότι ασκήσας ανώτατον δημόσιον λειτούργημα εν Μυτιλήνη και ύστερον εν Χίω ως Γ. Διοικητής, απέβλεψεν εις δημιουργίαν κόμματος χάριν εμφανίσεως αυτού ως Φιλελευθέρου. Βεβαίως δικαίωμα του κ. Παπανδρέου είναι να πολιτευθή αλλά ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΙΔΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑΣ ΑΡΧΑΣ και επομένως δεν δύναται να ζητή να ψηφισθή υπό των Φιλελευθέρων» [1].
Βουλευτής
Στις επόμενες εκλογές, το 1923 και το 1926, ο Παπανδρέου εκλέχθηκε βουλευτής. Το καλοκαίρι του 1928 ο Παπανδρέου επιστρέφει στην Αθήνα και επανέρχεται στο νησί φέρνοντας τυπογραφικές μηχανές, όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό και τυπογράφους. Έρχεται σε συμφωνία με τον δημοσιογράφο Τέρπανδρο Αναστασιάδη, ο οποίος αναλαμβάνει διευθυντής της νέας εφημερίδας με την ονομασία «Δημοκράτης». Η εφημερίδα στις 5 Αυγούστου, μόλις 14 μέρες πριν από τις εκλογές. Με δική του εφημερίδα και δημοσιογραφική υποστήριξη θριαμβεύει στις εκλογές, ερχόμενος πρώτος με τεράστια διαφορά ψήφων από τους υπόλοιπους βουλευτές. Στις 20 Αυγούστου 1920 οι δύο τους υπέγραψαν ιδιωτικό συμφωνητικό για να επισφραγίσουν τη συνεργασία τους. Στο συμφωνητικό αναφέρεται ότι ο Παπανδρέου έχει «εις την ιδιοκτησία του τον τίτλο καθώς και ολοκλήρους τας τεχνικάς εγκαταστάσεις (πιεστήριον, τυπογραφείον και πάντα τα συναφή) της ενταύθα εκδιδομένης εφημερίδος “Δημοκράτης”».
Ο Αναστασιάδης ουσιαστικά προσλαμβάνεται ως διευθυντής να «παρέχει τας υπηρεσίας του προς τακτικήν καθημερινήν έκδοσιν της εφημερίδος». Ο Παπανδρέου τού παραχωρεί για χρήση όλες τις εγκαταστάσεις της εφημερίδας και «πάντα τα εξ αυτής κέρδη», αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα όλες τις δαπάνες για την έκδοσή της. Σε περίπτωση που η εφημερίδα δεν πάει καλά, διευκρινίζεται ότι «αι ζημίαι τυχόν εκ της διαχειρίσεως αυτής θέλουσι βαρύνη αποκλειστικώς τον κ. Τέρ. Αναστασιάδην». Επίσης θα τον επιβαρύνει κάθε «ανανέωση του τυπογραφείου και εν γένει του υλικού και πάσαι αι ενδεχόμεναι επισκευαί». Εκτός αυτών είναι υποχρεωμένος να φροντίζει και να τα διατηρεί σε καλή κατάσταση για την «απρόσκοπτον έκδοσιν της εφημερίδος». Ο Αναστασιάδης «υποχρεούται να διατηρεί εις την υπηρεσίαν της εφημερίδος αντί μισθού δύο χιλιάδων πεντακοσίων δραχμών (αριθμός 2.500) μηνιαίως τον διευθυντήν τού εν Μυτιλήνη πολιτικού Γραφείου του κ. Γ. Παπανδρέου κ. Χρηστ. Χατζηχρήστον» [2].
Κατοχή της Ελλάδος
Σύμφωνα με το Δημοσθένη Κούκουνα, τον εγκυρότερο ιστορικό της Ελλάδος για την περίοδο του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και την κατάληψη της από τις δυνάμεις του Άξονα, στην αρχή της γερμανικής κατοχής στο τέλος του Απριλίου 1941, υπήρξε μυστικοσύμβουλος του στρατηγού Γεωργίου Τσολάκογλου [3], καθώς ήταν υπέρμαχος της θεωρίας «να τα έχουμε καλά με τον κατακτητή», ενώ οι ιταλικές εφημερίδες της εποχής είχαν φιλοξενήσει δηλώσεις του υπέρ της μεσογειακής πολιτικής της Ιταλίας υπό τον Μπενίτο Μουσολίνι.
Το τέλος του
Ο Παπανδρέου απεβίωσε την 1η Νοεμβρίου του 1968 από εγκεφαλικό επεισόδιο στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός». Η νεκρώσιμη ακολουθία του έγινε το πρωί της 3ης Νοεμβρίου στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών χοροστατούντος του τότε Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου Α' (ο Κοτσώνης) παρουσία του Νικήτα Σιώρη, υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας που εκπροσωπούσε την κυβέρνηση της 21ης Απριλίου και τον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπαδόπουλο καθώς του πρέσβεως Παπαδάκη ο οποίος εκπροσωπούσε τον Αντιβασιλέα Γεώργιο Ζωιτάκη. Στις 12 Νοεμβρίου η χήρα του Παπανδρέου, η ηθοποιός Κυβέλη, σε ευχαριστήρια επιστολή που απέστειλε στον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπαδόπουλο διαμαρτυρήθηκε δημόσια και σε έντονο ύψος σ' αυτούς που με κόκκινα μαντήλια φώναζαν πολιτικά συνθήματα και τους χαρακτήρισε ως «άσεβούντας εις τήν μνήμην» τού νεκρού, ο οποίος υπήρξε μέγας εχθρός και πολέμιος του κομμουνισμού.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Γεώργιος Παπανδρέου Βουλή των Ελλήνων
Παραπομπές
- ↑ [Εφημερίδες, εκδότες και πολιτική] Αριστείδης Καλαργάλης, «Εφημερίδα των Συντακτών», Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2022, σελίδες 34η.]
- ↑ [Εφημερίδες, εκδότες και πολιτική] Αριστείδης Καλαργάλης, «Εφημερίδα των Συντακτών», Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2022, σελίδα 35η.]
- ↑ [Δημοσθένης Κούκουνας, «Ιστορία της Κατοχής», Εκδόσεις Λιβάνη, τόμος 1ος, σελίδα 250η.]
