Μάρκος Δραγούμης

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Μάρκος Δραγούμης Έλληνας πολιτικός ο οποίος υπηρέτησε σε διάφορες κυβερνητικές θέσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέλος της Φιλικής Εταιρείας που μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος συμμετείχε ως πληρεξούσιος της Μακεδονίας στις εθνοσυνελεύσεις της Τροιζήνος και της Ερμιόνης, καθώς και επιχειρηματίας που θεωρείται ο γενάρχης του αθηναϊκού κλάδου της οικογένειας Δραγούμη, γεννήθηκε στις 12/24 Δεκεμβρίου 1770 στο Βογατσικό Καστοριάς και πέθανε στις 24 Δεκεμβρίου 1854/5 Ιανουαρίου 1855 στην Αθήνα.

Το 1806 ο Μάρκος Δραγούμης παντρεύτηκε, στην Κωνσταντινούπολη, με την Ζωή, κόρη του Πελοπονήσιου Αντωνίου Σοφιανού-Δεληγιάννη, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τους Ιωάννη και Νικόλαο Δραγούμη.

Βιογραφία

Η οικογένεια Δραγούμη κατάγεται [1] από το χωριό Βογατσικό του νομού Καστοριάς στη Δυτική Μακεδονία. Πατέρας του Μάρκου ήταν ο Αθανάσιος Δραγούμης. Ο γιος του Μάρκου, ο Νικόλαος Δραγούμης σώζει και καταγράφει [2] μαρτυρία του πατέρα του για τον τρόπο με τον οποίο παρακολούθησε τα μαθήματα της βασικής εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του, μαρτυρία από την οποία προκύπτει η αλήθεια για την ύπαρξη και τη λειτουργία «Κρυφού Σχολείου». Ο Μάρκος το 1781, σε πολύ νεαρή ηλικία, απεστάλη για σπουδές στην Κωνσταντινούπολη, όπου παρέμεινε και μετά το πέρας των σπουδών του, εξασκώντας το επάγγελμα του δασκάλου στην Ελληνική Σχολή του Μεγάλου Ρεύματος, γνωστή ως Μπουγιούκ Ντερέ.

Το 1799 ο Μάρκος εγκαταστάθηκε στη Μολδοβλαχία όπου χρημάτισε γραμματέας των ηγεμόνων Κωνσταντίνου Αλ. Υψηλάντη και Σκαρλάτου Καλλιμάχη, όμως το 1805 διορίστηκε διοικητής των νήσων του Αιγαίου με έδρα τη Νάξο. Τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και ασχολήθηκε με τη διδασκαλία. Το 1812 υπηρέτησε στη Βλαχία ως γραμματέας [άρχων παχάρνικος] του ηγεμόνα Ιωάννη Καρατζά και το 1816 επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1820, προσχώρησε στη Φιλική Εταιρεία στα ταμεία της οποίας υπολογίζεται ότι συνεισέφερε περί τις 50.000 γρόσια. Τον Φεβρουάριο του 1821, εν όψει της κηρύξεως της Ελληνικής επαναστάσεως, διέφυγε από την Κωνσταντινούπολη και κατέφυγε αρχικά στην Οδησσό της τσαρικής Ρωσίας και στη συνέχεια μέσω Τεργέστης και Βιέννης έφτασε στην επαναστατημένη Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του Αγώνα εργάστηκε για την οργάνωση του υπό διαμόρφωση Ελληνικού Κράτους. Το 1827 συμμετείχε ως πληρεξούσιος της Μακεδονίας στις εθνοσυνελεύσεις της Τροιζήνος και της Ερμιόνης και χρημάτισε δικαστής επί των εκκλήτων του Ναυπλίου. Μετά την άφιξη του εθνικού κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια ο Δραγούμης διέκοψε την ενασχόληση του με την πολιτική και το 1835 εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στην Αθήνα όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο.

Συγγραφικό έργο

Ο Δραγούμης συνέγραψε θεολογικά και φιλοσοφικά έργα, τα κείμενα των οποίων σώζονται σήμερα στα κατάλοιπα του. Η σωζόμενη συλλογή του περιλαμβάνει επιστολές, χειρόγραφα και άλλο υλικό αναφερόμενο στο έργο του. Το αρχείο του όπως και όλων των μελών της οικογένειας Δραγούμη φυλάσσεται στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών [3] ειδικότερα στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, στην Αθήνα. Την ταξινόμηση του αρχείου των μελών της οικογενείας Δραγούμη και τη σύνταξη του καταλόγου ανέλαβε και επιμελήθηκε η ιστορικός/αρχειονόμος Χριστίνα Βάρδα, σε συνεργασία με την ιστορικό Βούλα Κόντh.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διαβάστε τα λήμματα

Παραπομπές

  1. [Για την καταγωγή της οικογένειας Δραγούμη, ο Φίλιππος Δραγούμης, γιος του Στέφανου και αδελφός του Ίωνα, γράφει το 1960 σε επιστολή, προς την εφημερίδα «Μακεδονία-Θράκη», σχετικά με την προέλευση του ονόματος της οικογένειας του, με την οποία αντικρούει και καταρρίπτει κάθε ισχυρισμό για την τουρκική προέλευση του ονόματος της οικογένειας: «...Επειδή εξακολουθούσαν οι επιδρομές εξισλαμισμένων Αλβανών ή Τουρκαλβανών και ο συστηματικός εξισλαμισμός των κατοίκων της Ηπείρου, όσοι δεν δέχονταν ν' αλλαξοπιστήσουν και δεν εύρισκαν πια καταφύγια στα ορεινά μέρη της Ηπείρου, κατέφευγαν άλλοι στα Επτάνησα, άλλοι στη Βενετία ή στην Νότιαν Ιταλίαν και Σικελία, άλλοι στην Κρήτη και στα νησιά του Αιγαίου και άλλοι στη Μακεδονία κλπ. Έτσι και η οικογένειά μου κατά τον 16ο η 17ο αιώνα κατέφυγε μόνη ή μ' άλλους συμπατριώτες της στη Δυτική Μακεδονία, στο Βογατσικό της Καστοριάς, για να μην τουρκέψη. Εκεί ξέρουμε θετικά πως εγεννήθη ο προπάππος μου Μάρκος Αθανασίου Δραγούμης στα 1770, που πέθανε στην Αθήνα στα 1854. Τ' όνομά μας λοιπόν προέρχεται από την Ήπειρο και την Αλβανία και δεν έχει καθόλου τουρκικήν προέλευση».]
  2. [Ο Νικόλαος Δραγούμης λόγιος που ανδρώθηκε μέσα στον αγώνα καταγράφει την μαρτυρία του πατέρα του το 1855, βρίσκεται καταχωρημένη στις σελίδες του περιοδικού που εξέδιδε. Εκεί αναφέρει τα εξής: «Ουχί μόνον κοπιώντες, αλλά και κινδυνεύοντες εσπούδαζον οι πατέρες ημών γράμματα. Έκαστος των Τούρκων, και ο έσχατος, ως γνωστόν, είχε το δικαίωμα να τυραννή, να φορολογή και να φονεύη τους οπαδούς του Χριστού. Επειδή δε τα σχολεία διήγειραν τας υποψίας αυτών και τα κατέτρεχον παντοιοτρόπως, και διδάσκαλοι και μαθηταί εσοφίζοντο παντοίους επίσης τρόπους δια να αποφεύγωσι την οργήν των. Και οσάκις συνήρχοντο εις το σχολείον, εις εξ αυτών, ιστάμενος πλησίον του παραθύρου ως κατάσκοπος, έστρεφεν ανήσυχος πανταχού το βλέμμα, και έδιδε προς τους άλλους την είδησιν ότι έβλεπεν Οθωμανόν ερχόμενον μακρόθεν. Και αμέσως εγίνετο βαθεία σιωπή! Διότι ουαί και εις διδάσκοντας και εις διδασκομένους, εάν ο αγέρωχος διαβάτης ήκουε θόρυβον ή φωνάς μαρτυρούσας διδασκαλίαν! Ανέβαινεν όλως πνέων θυμόν εις το επίτηδες ζοφούμενον σχολείον, και εξυλοκόπει και ετραυμάτιζε και μίαν μίαν απέσπα τας τρίχας του διδασκάλου, εάν ετύγχανε φέρων (ως σύνηθες τότε) πώγωνα! Ως εάν έφερε μεγαλόσταυρον εις τον λαιμόν, και ταινίαν εγκάρσιον εις το στήθος, εκαυχάτο πάντοτε ο πατήρ μου ότι εδάρη υπό Οθωμανού χάριν των ελληνικών γραμμάτων. ...{...}... «..Δια τοιούτων κόπων και κινδύνων, προσέθετεν επί τέλους οσάκις διηγείτο ταύτα, εδιδασκόμεθα και εδιδάσκομεν. Και υπεμένομεν όλα καρτερικώς και αγαλλώμενοι».] Νικολάου Δραγούμη, «Απόσπασμα Υπομνημάτων Ανεκδότων», περιοδικό «Πανδώρα», τόμος 5ος, τεύχος 115ο της 1ης Ιανουαρίου 1855, σελίδες 450η & 451η.]
  3. [Αρχείο Μάρκου Α. Δραγούμη.]