Χαράλαμπος Τσερούλης

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Χαράλαμπος Τσερούλης, Έλληνας ανώτατος αξιωματικός του Πεζικού με το βαθμό του Αντιστρατήγου και πολιτικός που διατέλεσε υπουργός Στρατιωτικών δύο κυβερνήσεων, γεννήθηκε στις 13 Ιουνίου 1879 στο Μεσολόγγι του νομού Αιτωλοακαρνανίας και πέθανε [1] την Μεγάλη Πέμπτη 2 Μαΐου 1929 στο σπίτι τους επί της οδού Χαριλάου Τρικούπη 13 στην Αθήνα. Η νεκρώσιμη ακολουθία του Τσερούλη τελέστηκε την Μεγάλη Παρασκευή 3 Μαΐου στις 13:00΄ μετά το μεσημέρι από τον ιερό Ναό του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, όπου και βρίσκεται ο τάφος του.

Ο Στρατηγός Τσερούλης ήταν άγαμος και δεν άφησε απογόνους.

Χαράλαμπος Τσερούλης [2]

Βιογραφία

Πατέρας του Χαράλαμπου ήταν ο Νικόλαος Τσερούλης και αδέλφια του ήταν η Ζωή, η Ελένη και ο Κωνσταντίνος Τσερούλης [3]. Ο Χαράλαμπος παρακολούθησε τα μαθήματα της εγκυκλίου και της Μέσης εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του και στη συνέχεια φοίτησε στην Σχολή Υπαξιωματικών του Ελληνικού Στρατού, από την οποία αποφοίτησε, στις 16 Ιουλίου 1900, με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού του Πεζικού. Αρχικά υπηρέτησε στην Ελληνική Στρατιωτική Γεωγραφική Υπηρεσία και το 1911 κατείχε ήδη τον βαθμό του Λοχαγού. Συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-13 ως διοικητής του 6ου Συντάγματος της 3ης Μεραρχίας Πεζικού. Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, στις αρχές του 1914, πολέμησε ως εθελοντής για την αυτονομία της Βορείου Ηπείρου. Το Φθινόπωρο του 1916 εντάχθηκε στο αποκαλούμενο κίνημα της Εθνικής Αμύνης του Ελευθερίου Βενιζέλου, που διαίρεσε την Ελλάδα σε δύο κράτη, και το διάστημα από το Σεπτέμβριο έως τις 11 Νοεμβρίου 1916 ήταν Διοικητής στο 1ο Σύνταγμα Σερρών, ενώ από τον Μάιο έως τον Ιούνιο του 1917 ήταν Διοικητής του 7ου Συντάγματος Κρητών.

Λίγο αργότερα, με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχου, διορίστηκε διοικητής του 2ου Συντάγματος της Μεραρχίας Σερρών [4], το οποίο διοίκησε στις μάχες στο Μακεδονικό Μέτωπο, στη Μάχη του Σκρά ντι λέγκεν, που συνιστούσε την ισχυρότερη αμυντική θέση του Βουλγαρικού στρατού τον Μάιο του 1918, ενώ μετά την αποχώρηση του τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου ανέλαβε καθήκοντα Διοικητού της 3ης Διευθύνσεως Πεζικού. Τον Μάιο του 1919, ως Διοικητής του 1ου Συντάγματος Πεζικού, συμμετείχε στην Ελληνική απόβαση στη Σμύρνη και ορίστηκε φρούραρχος Σμύρνης ενώ στη συνέχεια συμμετείχε στην επιχείρηση για την κατάληψη του Αϊδινίου. Ακολούθως τοποθετήθηκε Διοικητής της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, όπου είχε υπασπιστή τον τότε Λοχαγό Χριστόδουλο Τσιγάντε, με έδρα την Πέργαμο και στην θερινή επίθεση του 1920, κατέλαβε το Μπαλικεσίρ και την Μπούρσα. Ο Τσερούλης απομακρύνθηκε από το Στρατό, μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου 1920, ως υποστηρικτής του Βενιζέλου. Ανακλήθηκε στην ενεργό δράση από την Επανάσταση του Σεπτεμβρίου 1922, των Στυλιανού Γονατά, Δημητρίου Φωκά και Νικολάου Πλαστήρα. Ο Τσερούλης διορίστηκε διοικητής του IV Σώματος Στρατού στην Στρατιά του Έβρου.

Στις 14 Ιουνίου του 1924 δημοσιεύθηκε το διάταγμα της προαγωγής του Τσερούλη από στο βαθμό του Υποστρατήγου και το ίδιο καλοκαίρι ο Τσερούλης από κοινού με τον συνάδελφο του Παναγιωτόπουλο, ηγήθηκαν στρατιωτικού κινήματος καθώς, όπως γράφει ο ιστορικός Γρηγόρης Δαφνής, «....μη ασκούντες διοίκησιν έπληττον» και δημοσίευσαν προκήρυξη, εις την οποίαν τόνιζαν ότι ο στρατός από το 1909 είχε προδοθεί κατ' επανάληψιν από τους πολιτικούς και εστρέφοντο εναντίον της Κυβερνήσεως του Θεμιστοκλή Σοφούλη. Η κυβέρνηση διέταξε την σύλληψη και την παραπομπή τους στο Στρατοδικείο, το οποίο στις 22 Σεπτεμβρίου 1924, δέχθηκε ότι διέπραξαν μόνο πειθαρχική παράβαση και τους απάλλαξε από τα άλλα αδικήματα.

Κίνημα Πάγκαλου / Υπουργός Στρατιωτικών

Τα ξημερώματα της 25ης Ιουνίου 1925 εκδηλώθηκε το κίνημα του Θεόδωρου Πάγκαλου, το οποίο ξεκίνησε από το Α' Στρατιωτικό Νοσοκομείο όπου βρισκόταν υπό περιορισμό, εξαιτίας της συμμετοχής του στο αποτυχημένο κίνημα, της 19ης Νοεμβρίου του 1924, υπό τον στρατηγό Χαράλαμπο Λούφα, ο Αντισυνταγματάρχης Βασίλειος Ντερτιλής. Στη συνέχεια ο Τσερούλης, αφού κατέλαβε τη Διοίκηση του Γ' Σώματος Στρατού, εκμεταλλευόμενος την απουσία του στρατηγού Αλέξανδρου Οθωναίου, κάλεσε τον υπουργό επί των στρατιωτικών Κωνσταντίνο Γόντικα να παραιτηθεί. Ο Τσερούλης σε προκήρυξη που εξέδωσε τονίζει ότι: 

«...Ο Στρατός, σαρξ εκ της σαρκός του Ελληνικού Λαού και διερμηνεύων την θέλησιν αυτού αξιοί: 
1) Την άμεσον παραίτησιν της αμαρτωλής Κυβερνήσεως. 
2) Την ανάθεσιν της Αρχής εις τον Αρχηγόν των Δημοκρατικών Φιλελευθέρων στρατηγόν κ. Πάγκαλον, τον οποίον περιβάλλει αμέριστος η εμπιστοσύνη του Δημοκρατικού κόσμου και 
Δηλεί ότι θα πατάξη πάντα όστις θα ετόλμα ν' αντιστή εις την θέλησιν του Έθνους. 
Εντολή του «Στρατιωτικού Συνδέσμου» 
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΤΣΕΡΟΥΛΗΣ.».

Στις 21 Απριλίου 1926, ο Τσερούλης διορίστηκε

  • Υπουργός Στρατιωτικών Υποθέσεων [5] από τις 21 Απριλίου έως τις 19 Ιουλίου 1926, στο καθεστώς του Θεόδωρου Πάγκαλου και στη συνέχεια στη δοτή κυβέρνηση του Αθανασίου Ευταξία [6] και κατείχε τη θέση του Υπουργού μέχρι την ανατροπή του καθεστώτος στις 22 Αυγούστου.

Κίνημα Κονδύλη / Αποστρατεία

Τις πρώτες πρωινές ώρες εκείνης της ημέρας, όταν ενημερώθηκε ότι ξέσπασε στρατιωτικό κίνημα στην Αθήνα έσπευσε στο στρατόπεδο του Β' Δημοκρατικού Τάγματος, που παρέμεινε στους στρατώνες ώσπου να καταληφθεί το υπουργείο. Ο Τσερούλης μόλις έφτασε, πήγε κατευθείαν στο γραφείο του Συνταγματάρχη Βασίλη Ντερτιλή τον οποίο και ρώτησε να μάθε τι συμβαίνει. Ο Ντερτιλής τον ενημέρωσε ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις απέσυραν την εμπιστοσύνη τους από το καθεστώς Παγκάλου και πρόσθεσε: «Αν και είναι η δωδεκάτη ώρα ημπορούμε να συνεννοηθούμε κ. υπουργέ». Ο Τσερούλης που δεν ήταν καθόλου άσχετος από στρατιωτικά κινήματα -άλλωστε ήταν πολύ συνηθισμένα εκείνη την εποχή- κατάλαβε περί τίνος επρόκειτο. «Δεν δέχομαι συζήτησιν» απάντησε με οργή στον Ντερτιλή κι έκανε ένα βήμα πίσω επιχειρώντας να βγάλει το όπλο του.

«Άσε τα πιστόλια Χαράλαμπε, δεν είναι ώρα για αστεία» ακούστηκε από πίσω να του λέει ο επικεφαλής του κινήματος Γεώργιος Κονδύλης, που είχε φτάσει στο γραφείο του Ντερτιλή λίγα λεπτά πριν και παρακολουθούσε τη σκηνή. «Σε συλλαμβάνω εν ονόματι της επαναστάσεως» πρόσθεσε ο Κονδύλης, που συνοδεύονταν και από άλλους αξιωματικούς στη θέα των οποίων οι στρατιώτες άρχισαν να ζητωκραυγάζουν [7]. Την ίδια στιγμή ακούστηκαν δύο κανονιοβολισμοί που αποτελούσαν το σύνθημα εκκινήσεως των μυημένων αξιωματικών, που προχώρησαν την επιχείρηση καταλήψεως των βασικών κτιρίων της Αθήνας (Κυβερνείο, Υπουργείο Στρατιωτικών, Φρουραρχείο, ΤΤΤ, αεροδρόμια κλπ.). Ο Τσερούλης οδηγήθηκε κρατούμενος στο 6ο Στρατιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας, όπως και άλλοι αξιωματικοί, πιστοί στον Πάγκαλο και της δοτής κυβερνήσεως Ευταξία και αφέθηκε ελεύθερος δύο ημέρες αργότερα.

Ο Τσερούλης που αποστρατεύθηκε με το βαθμό του Αντιστράτηγου στις 30 Αυγούστου 1926, περιγράφεται ως «..Αυστηρός, τρομερός και φοβερός ..{...}.. ευγενέστατος όμως και γενναίος...» [8].

Παραπομπές

  1. ↑ Κηδεία Εφημερίδα «Ακρόπολις», 3 Μαΐου 1929, σελίδα 2α.
  2. ↑ [Φωτογραφία του Στρατηγού Τσερούλη από την εφημερίδα «Μακεδονία» της Παρασκευής 26ης Ιουνίου 1925, σελίδα 1η.]
  3. ↑ Κηδεία Εφημερίδα «Ακρόπολις», 3 Μαΐου 1929, σελίδα 2α.
  4. ↑ [Η Μεραρχία Σερρών συγκροτήθηκε με βάση τα υπολείμματα της 6ης Μεραρχίας, του 2ου Συντάγματος Κρητών καθώς και αξιωματικούς και οπλίτες του 7ου Συντάγματος Πεδινού Πυροβολικού. Διοικητής της ορίστηκε ο συνταγματάρχης Νικόλαος Χριστοδούλου και διοικητές των τριών συνταγμάτων οι: αντισυνταγματάρχης Χαράλαμπος Τσερούλης, ταγματάρχης Ιωάννης Μαυροδής, ταγματάρχης Αλέξανδρος Σπυράκος. Στις 22 Απριλίου/5 Μαΐου 1917, ο Διοικητής της 8ης Γαλλικής Ταξιαρχίας, στην οποία υπήγοντο τα 1ο Σύνταγμα Σερρών, Διοικητής ο Αντισυνταγματάρχης Νικόλαος Ζαφειρίου και 2ο Σύνταγμα Σερρών, Διοικητής ο τότε Αντισυνταγματάρχης Χαράλαμπος Τσερούλης, ανέθεσε σε αυτά την εκτέλεση επιθέσεων για κατάληψη των υψωμάτων Ραβινέ και Σεμέν Ντε Φερ. Τον Ιούνιο του 1917 ο πρωθυπουργός Βενιζέλος, έδωσε εντολή για την αναδιοργάνωση των στρατιωτικών μονάδων. Η Μεραρχία Σερρών με τις Μεραρχίες Αρχιπελάγους και Κρήτης αποτέλεσαν το Σώμα Στρατού Εθνικής Αμύνης με διοικητή τον Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη. Στην επίθεση καταλήψεως του Σκρά η Μεραρχία Σερρών πολέμησε στα δυτικά του κυρίως μετώπου, ανταποκρινόμενη με απόλυτη επιτυχία στην αποστολή που της είχε ανατεθεί. Οι απώλειες της ήταν: 32 νεκροί και 113 τραυματίες.]
  5. ↑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΠΑΓΚΑΛΟΥ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
  6. ↑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΥΤΑΞΙΑ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
  7. ↑ [Φαίδων Γρηγοριάδης, «Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας», εκδόσεις «Καπόπουλος», τόμος 3ος, σελίδα 150η.]
  8. ↑ [Σταμάτης Χατζήμπεης, «Μια ζωή Γεμάτη Αγώνες. Ο Βίος και το Έργο ενός Ανθρώπου», εκδοτικός οίκος «Μέλισσα», Αθήνα 1966, σελίδα 56η.]


Ανακτήθηκε από «http://el.metapedia.org/m/index.php?title=Χαράλαμπος_Τσερούλης&oldid=137054»