1 Σεπτέμβριος
Περιεχόμενα
Εθνικά γεγονότα
- 413 π.Χ.: Μεγάλη ναυμαχία στον λιμένα των Συρακουσών, μεταξύ των Αθηναίων, υπό τον Νικία και των Συρακουσίων, υπό την ηγεσία του Σπαρτιάτη Γυλίππου. Ο Θουκυδίδης δίνει ολοζώντανη την περιγραφή αυτής της ναυμαχίας.
- 272 π.Χ.: Ο Βασιλεύς της Ηπείρου Πύρρος θανατώνεται στο Άργος.
- 717: Δεύτερη πολιορκία της Κωνσταντινουπόλεως από τους Άραβες, η οποία διήρκεσε έως τον Αύγουστο του 718 και κατέληξε σε ήττα και εκδίωξή τους.
- 1462: Οθωμανικός στόλος φθάνει στη Μυτιλήνη, υπό τον Έλληνα εξωμότη βεζίρη Μαχμούτ πασά όπου και αρχίζει την πολιορκία του κάστρου της Μυτιλήνης και καταλαμβάνει την κατεχόμενη πόλη από τους Ενετούς.
- 1821: Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης. Οι κάτοικοι του νησιού με επικεφαλής τον μητροπολίτη Μαρωνείας Κωνστάντιο, ξεσηκώθηκαν και φυλάκισαν τους άνδρες της τουρκικής φρουράς. Η Υψηλή Πύλη απέστειλε στρατιωτικές δυνάμεις να καταστείλουν την εξέγερση. Οι Τούρκοι αποβιβάστηκαν στις Μακρυλιές την 1η Σεπτεμβρίου 1821 (πρωτοσταυρινιά σύμφωνα μέ τούς ντόπιους) και οι δυνάμεις του καπιτάν Καρά Αλή, εισέβαλαν στη Χώρα και κατέσφαξαν τους κατοίκους της.
- 1911: Με ενθουσιασμό και συγκίνηση υποδέχεται ο ελληνικός λαός το θωρηκτό «Αβέρωφ», που καταπλέει στη θάλασσα του Φαλήρου και τίθεται στην υπηρεσία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.
- 1917: Οι Ιταλοί εκκενώνουν τα Ιωάννινα και λίγο αργότερα συνολικώς την Νότιο Ήπειρο, παραμένοντας όμως στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου.
- 1918: Τα στρατεύματα της 11ης Αποικιακής Μεραρχίας υπό τον Συνταγματάρχη Νικόλαο Τριπόλη, επιτίθενται αριστερά από το μέτωπο των Σερβικών στρατευμάτων κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρόκειται για επιθετική ενέργεια Ελληνικών μονάδων στον ευρύτερο ελιγμό της διασπάσεως του Μακεδονικού Μετώπου, που έτρεψε σε φυγή τους Βουλγάρους.
- 1919: Έπειτα από ενέργειες της Ελληνικής Αρμοστείας στην Κωνσταντινούπολη, επανέρχονται στη Θράκη 130.000 πρόσφυγες.
- 1944: Άρχισε η εκκένωση της Ελλάδος από τα Γερμανικά στρατεύματα, από τα νησιά του Αιγαίου προς την Ρόδο και από εκεί προς την ηπειρωτική Ελλάδα.
- 1946: Οι Έλληνες μετά από δημοψήφισμα και αποφασίζουν με ποσοστό 68% την επάνοδο του Βασιλιά Γεωργίου Β΄ που βρίσκεται εξόριστος στη Βρετανία. Από το δημοψήφισμα απέχει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.
- 1949: Διωκόμενοι από τον εθνικό στρατό, 1.000 κομμουνιστοσυμμορίτες περνούν τα σύνορα με την Βουλγαρία και 8.000 τα σύνορα με την Αλβανία.
- 1956: Τριμελής ομάδα της Ε.Ο.Κ.Α. επιτίθεται εναντίον αγγλικού αποσπάσματος και απελευθερώνει τον συλληφθέντα υπαρχηγό της οργανώσεως Πολύκαρπο Γεωργιάδη. Κατά την συμπλοκή σκοτώθηκαν δύο αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α., δύο άλλοι Κύπριοι και ένας Άγγλος στρατιώτης.
- 1960: Η κομμουνιστική Ε.Σ.Σ.Δ. είναι πρόθυμη να χορηγήσει βοήθεια στην Κύπρο, δηλώνει ο πρεσβευτής της Σοβιετικής Ένωσης στην Αθήνα, Σεργκέγιεφ, κατά την άφιξή του στη Λευκωσία.
- 1984: Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος Νέα Δημοκρατία εκλέγει νέο αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη με 70 ψήφους έναντι 40 που έλαβε ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος. Την προηγούμενη μέρα είχε παραιτηθεί από την ηγεσία ο Ευάγγελος Αβέρωφ.
- 1988: Δημιουργείται ο τηλεοπτικός δίαυλος ΕΤ-3 με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
- 1992: Ένας νεκρός και 34 τραυματίες είναι ο απολογισμός της εκρήξεως που σημειώνεται στα διυλιστήρια της ΠΕΤΡΟΛΑ, στην Ελευσίνα.
Διεθνές ημερολόγιο
- 1804: Ο Γερμανός αστρονόμος Καρλ Λούντβιχ Χάρντινγκ ανακαλύπτει την 3 Ήρα, έναν από τους μεγαλύτερους αστεροειδείς στην Κύρια ζώνη αστεροειδών.
- 1864: Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ο στρατηγός των Συνομόσπονδων Πολιτειών Τζον Μπελ Χουντ διατάζει την εκκένωση της Ατλάντα, δίνοντας τέλος στην τετράμηνη πολιορκία της πόλης από τον στρατηγό Τεκάμσε Σέρμαν.
- 1865: Ο Τζόζεφ Λίστερ πραγματοποιεί την πρώτη επιτυχή εγχείρηση με τη χρήση αναισθητικού.
- 1870: Διεξάγεται η Μάχη του Σεντάν, κατά τη διάρκεια του Γαλλοπρωσικού πολέμου. Ο Γαλλικός στρατός καταστρέφεται.
- 1887: Ο Εμίλ Μπερλίνερ πατεντάρει το γραμμόφωνο.
- 1897: Ανοίγει ο υπόγειος σιδηρόδρομος της Βοστόνης, το πρώτο μετρό στη Βόρεια Αμερική.
- 1902: Κάνει πρεμιέρα στο Παρίσι η ταινία του Ζωρζ Μελιές «Ταξίδι Στη Σελήνη», που θεωρείται η πρώτη ταινία επιστημονικής φαντασίας.
- - Έκρηξη λάβας από το ηφαίστειο Πελέ στη Μαρτινίκα, με απολογισμό 2.000 νεκρούς.
- 1911: Σημειώνεται δολοφονική απόπειρα κατά του μεταρρυθμιστή Ρώσου πρωθυπουργού Πιοτρ Στολίπιν, την ώρα που παρακολουθεί την όπερα του Ρίμσκι-Κόρσακοφ «Ο Τσάρος Σάλταν» στην Όπερα του Κιέβου. Δράστης, ο αναρχικός Ντμίτρι Μπογκρόφ. Ο Στολίπιν θα πεθάνει τέσσερις μέρες αργότερα.
- 1914: Η Αγία Πετρούπολη μετονομάζεται σε Πέτρογκραντ.
- 1920: Το Φιούμε ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος στην Ιταλία, από τον φασίστα λογοτέχνη και πολιτικό Γκαμπριέλε Ντ’ Αννούντσιο.
- 1923: Από σεισμό 7,9 Ρίχτερ καταστρέφεται εντελώς η Γιοκοχάμα. Σκοτώνονται 142.000 άνθρωποι και 2,5 εκατομμύρια μένουν άστεγοι.
- 1926: Νομιμοποιείται ο πολιτικός γάμος στην Τουρκία.
- 1928: Ο Αχμέτ Ζωγού ανακηρύσσει την Αλβανία μοναρχία και αυτοανακηρύσσεται βασιλιάς.
- 1930: Ο Τόμας Έντισον πραγματοποιεί στις ΗΠΑ την πρώτη πειραματική δοκιμή ηλεκτροκίνητης επιβατικής αμαξοστοιχίας, εκτελώντας το δρομολόγιο από το Χόμποκεν μέχρι το Μοντκλέρ του Νιου Τζέρσεϊ.
- 1939: Η Γερμανία επιτίθεται στην Πολωνία: Έναρξη του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου.
- - Θεσπίζεται από την εθνικιστική Γερμανία το παράσημο Σταυρός των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού.
- 1948: Ιδρύεται από τα Ηνωμένα Έθνη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
- 1951: Οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία υπογράφουν αμοιβαίο αμυντικό σύμφωνο με την ονομασία Συνθήκη ANZUS.
- 1956: Εγκαινιάζεται στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, η γέφυρα Τζων Μακάρθυ (John F. McCarthy), μία από τις μεγαλύτερες του κόσμου, με μήκος 8,8 χιλιόμετρα.
- 1960: Η Ε.Σ.Σ.Δ. είναι πρόθυμη να χορηγήσει βοήθεια στην Κύπρο, δηλώνει ο πρεσβευτής της Σοβιετικής Ένωσης στην Αθήνα, Σεργκέγιεφ, κατά την άφιξή του στη Λευκωσία.
- 1961: Η πρώτη διάσκεψη των αδεσμεύτων κρατών διεξάγεται στο Βελιγράδι. Ιδρύεται το Κίνημα των Αδεσμεύτων.
- 1968: Σεισμός πλήττει το Ιράν, με 2.000 νεκρούς, καθώς καταστρέφεται η πόλη Φερντόζ.
- 1969: Ο συνταγματάρχης Μοαμάρ Καντάφι ανατρέπει με πραξικόπημα τον βασιλιά Ιντρίς, που πραγματοποιούσε διακοπές στην Ελλάδα και αναλαμβάνει την εξουσία στη Λιβύη.
- 1973: Αποχωρούν τα γαλλικά στρατεύματα από τη Μαδαγασκάρη.
- - Από πυρκαγιά στο ξενοδοχείο «Χάφνια» στην Κοπεγχάγη χάνουν τη ζωή τους 35 άνθρωποι.
- 1979: Το «American Pioneer 11» γίνεται το πρώτο διαστημόπλοιο που επισκέπτεται τον Κρόνο όταν περνάει από τον πλανήτη σε απόσταση 21.000 χιλιομέτρων
- 1981: Ο Αντρέ Κολινγκμπά καταλαμβάνει την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Ο ανατραπείς πρόεδρος Νταβίντ Ντακό εγκαταλείπει τη χώρα.
- 1983: Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου η πτήση 007 της Korean Air Lines καταρρίπτεται από σοβιετικό μαχητικό αεροσκάφος, όταν εισέρχεται στον εναέριο χώρο της Σοβιετικής Ενώσεως. Σκοτώνονται και οι 269 επιβαίνοντες, μεταξύ τους και ο Αμερικανός γερουσιαστής Λώρενς ΜακΝτόναλντ.
- 1991: Το Ουζμπεκιστάν ανεξαρτητοποιείται από την πρώην κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση.
- 1993: Στο Ισραήλ, ανακαλύπτεται ο πρώτος σκελετός Σταυροφόρου στην περιοχή των Αγίων Τόπων
- 1997: Ανακοινώνεται από κοινή ομάδα Αμερικανών και Ρώσων επιστημόνων στις ΗΠΑ, η ανακάλυψη του σωματιδίου εξωτικού μεσονίου (νέο υποατομικό σωματίδιο).
- 1999: Η Μιρέγια Μοσκόσο γίνεται η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει πρόεδρος του Παναμά.
- 2004: Σφαγή στο Μπεσλάν: Αρχίζει η κρίση στο σχολείο του Μπεσλάν στην Οσετία, με την απαγωγή εκατοντάδων παιδιών από Τσετσένους αντάρτες κατά την εορτή στο σχολείο τους, για την έναρξη τηςνέας σχολικής χρονιάς.
- - Παραιτείται από την πρωθυπουργία της Ισλανδίας, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην Ευρώπη, Ντέιβιντ Όντσον
- 2006: Το Λουξεμβούργο γίνεται η πρώτη χώρα που ολοκληρώνει την κίνηση για αποκλειστικές ψηφιακές μεταδόσεις στην τηλεόραση.
Γεννήσεις
- 866: Λέων ΣΤ', Αυτοκράτορας του Βυζαντίου.
- 1588: Ερρίκος Β' των Βουρβόνων, πρίγκιπας του Κοντέ
- 1815: Σπυρίδων-Αλκιβιάδης Ζαμπέλιος Έλληνας ιστορικός ερευνητής, πρώτος θεωρητικός της ιστορικής ενότητας του αρχαίου, μεσαιωνικού και νεότερου Ελληνισμού και μαζί με τον Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο αποτελούν τους «Διόσκουρους» της Ελληνικής ιστοριογραφίας του 19ου αιώνα, οι οποίοι αντιμετώπισαν με επιστημονικά επιχειρήματα τη θεωρία περί φυλετικής ασυνέχειας των νεοελλήνων, που διατύπωσε το 1830 ο Αυστριακός ιστορικός Jacob Philipp Fallmerayer, μυθιστοριογράφος και λογοτέχνης. Γεννήθηκε το 1815, ή το 1813 σύμφωνα με την μελέτη του Άριστου Καμπάνη, στο νησί της Λευκάδος και πέθανε στις 10 Αυγούστου 1881 στην πόλη Ζουνκ της Ελβετίας.
- 1824: Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Έλληνας ποιητής και πολιτικός.
- 1875: Έντγκαρ Ράις Μπάροουζ, Αμερικανός συγγραφέας
- 1879: Μιχαήλ Τσαμαδός, Έλληνας διπλωμάτης και πολιτικός
- 1887: Μπλεζ Σαντράρ, Ελβετός συγγραφέας
- 1909: Ανδρέας Τζήμας, Έλληνας πολιτικός
- 1912: Μήτσος Λυγίζος, Έλληνας συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης
- 1915: Κεν Άστον, Άγγλος διαιτητής ποδοσφαίρου, εφευρέτης της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας στο ποδόσφαιρο, που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970. Πηγή της εμπνεύσεως του ήταν τα φανάρια στους δρόμους του Λονδίνου.
- 1924: Άρντα Μαντικιάν, Ελληνίδα μεσόφωνος
- 1932: Ντέρογκ Γκιούρα, πρόεδρος του Ναουρού
- 1946: Ρο Μου Χιουν, Νοτιοκορεάτης πολιτικός
- 1950: Μιχαήλ Φραντκόφ, Ρώσος πολιτικός
- 1954: Φίλιπ Βουγιάνοβιτς, πρόεδρος του Μαυροβουνίου
Θάνατοι
- 1067: Βαλδουίνος Ε', κόμης της Φλάνδρας
- 1159: Πάπας Αδριανός Δ'
- 1557: Ζακ Καρτιέ, Γάλλος εξερευνητής και θαλασσοπόρος, που έγινε γνωστός για την εξερεύνηση του Ανατολικού Καναδά στις αρχές του 16ου αιώνος
- 1715: Λουδοβίκος ΙΔ', βασιλιάς της Γαλλίας, γνωστός και ως «Βασιλιάς Ήλιος».
- - Φρανσουά Ζιραρντόν, Γάλλος γλύπτης
- 1777: Γιόχαν Ερνστ Μπαχ, Γερμανός μουσικοσυνθέτης
- 1838: Γουίλιαμ Κλαρκ, Αμερικανός εξερευνητής, μέρος της αποστολής Λιούις και Κλαρκ
- 1891: Γεώργιος Ρούφος, Έλληνας πολιτικός
- 1903: Σαρλ Ρενουβιέ, Γάλλος φιλόσοφος
- 1914: Μάρθα, το τελευταίο ταχυδρομικό περιστέρι, στο ζωολογικό κήπο στο Σινσινάτι των ΗΠΑ
- 1940: Λίλιαν Γουάλντ, Αμερικανίδα πρωτοπόρος νοσοκόμα και επιστήμονας
- 1947: Φρέντρικ Ράσελ Μπέρναμ, Αμερικανός στρατιωτικός και τυχοδιώκτης, «πατέρας» του παγκοσμίου κινήματος των προσκόπων
- 1961: Έερο Σάαρινεν, Φινλανδός αρχιτέκτονας
- 1970: Φρανσουά Μωριάκ, Γάλλος συγγραφέας, τιμημένος με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1952
- 1981: Άλμπερτ Σπέερ, Γερμανός εθνικιστής αρχιτέκτονας και Υπουργός Στρατιωτικών τον καιρό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου
- 1984: Ασημάκης Πανσέληνος, Έλληνας συγγραφέας
- 1991: Οτλ Άιχερ, Γερμανός σχεδιαστής γραφικών
- 2003: Ραμόν Σερράνο Σούνιερ, Ισπανός πολιτικός
- - Σερ Τέρι Φροστ, Βρετανός καλλιτέχνης, ένας από τους σημαντικούς εκπροσώπους της αφηρημένης τέχνης στην Aγγλία.
- 2006: Γουόρεν Μιτόφσκι, Αμερικανός εκλογολόγος, ο «πατέρας» των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες, των exit polls.
- 2012: Σμαρκ Μισέλ, Αϊτινός πολιτικός
Εορτές /Αργίες /Επέτειοι
- Αγίων Σαράντα Παρθένων και ασκητριών, Αγίου Ιησού του Ναυή, Οσίου Μελετίου του νέου, Οσίου Συμεών του Στυλίτου
Εορτάζουν:
- Αδαμάντιος, Αδάμος, Αδάμης, Αδάμας, Διαμαντής, Αδαμαντία, Αμάντα, Άντα, Διαμαντούλα, Διαμάντω, Ρουμπίνη, Μαντώ
- Αθηνά
- Ακριβή
- Αντιγόνη, Γόνη
- Ασπασία
- Αφροδίτη, Φρέγια
- Διώνη, Διόνη
- Δωδώνη
- Ελπινίκη
- Ερασμία
- Ερατώ, Τέτη
- Ευτέρπη
- Θάλεια
- Θεανώ
- Θεονύμφη
- Καλλιρόη, Καλλιρρόη
- Καλλίστη
- Κλειώ
- Κλεονίκη
- Κλεοπάτρα, Κλειώ, Πάτρα, Πατρούλα, Πατρίτσα
- Κοραλία
- Ράλλης, Ραλλία, Ραλία, Ραλλού, Ραλού
- Μαργαρίτης, Μαργαρίτα
- Μαριάνθη
- Μελπομένη, Μέλπω
- Μόσχω, Μοσχούλα
- Ουρανία, Ράνια
- Πανδώρα
- Πηνελόπη, Μπηλιώ, Μπιλιώ, Πίτσα
- Πολύμνια
- Πολυνίκη, Πολύνα, Πόλυ
- Σαπφώ
- Τερψιχόρη
- Χαϊδευτός, Χάιδω
- Χαρίκλεια, Χαρά, Χαρούλα
- Ιησούς
- Μελέτιος, Μελέτης, Μελετία, Μελετούλα, Μελετίνα
- Συμεών, Συμεώνης, Σύμος, Συμεωνή, Συμεωνία, Συμεώνα, Σύμη
- Ισμήνη
- Πολυτίμη
Πληροφορίες ημέρας
- 243η ημέρα του έτους,
- 35η εβδομάδα του έτους
- Υπολείπονται 122 ημέρες