Αλέξανδρος Ζαΐμης
Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, Έλληνας νομικός, τραπεζίτης, διπλωμάτης, και πολιτικός που διατέλεσε έξι φορές πρωθυπουργός της Ελλάδος, Ύπατος αρμοστής της Κρήτης και Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, γεννήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1855 στην Αθήνα και πέθανε στις 15 Σεπτεμβρίου 1936 στη Βιέννη. Η σορός του μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου τάφηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1936, στο Α΄ Νεκροταφείο και τον επικήδειο λόγο στην τελετή εκφώνησε ο τότε πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς.
Σε ηλικία 71 ετών το 1926 παντρεύτηκε την 55χρονη νοσοκόμα του Σοφία Κούνερτ και δεν απέκτησαν παιδιά.
| Συνοπτικές πληροφορίες αξιώματος - Πρόεδρος Δημοκρατίας - |
|---|
| Έναρξη 1ης Θητείας : 9 Δεκεμβρίου 1929 |
| Λήξη θητείας : 18 Οκτωβρίου 1934 |
| Προκάτοχος |
| Έναρξη 1ης Θητείας : 9 Δεκεμβρίου 1929 |
| Λήξη θητείας : 18 Οκτωβρίου 1934 |
| Επανεκλογή |
| Έναρξη 2ης Θητείας : 19 Οκτωβρίου 1934 |
| Λήξη θητείας : 19 Οκτωβρίου 1935 |
| Διάδοχος |
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Γονείς του ήταν ο πολιτικός και πρωθυπουργός Θρασύβουλος Ζαΐμης και η Ελένη Μουρούζη, με καταγωγή από το Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, κόρη του Αλέξανδρου Μουρούζη. Ήταν ο δευτερότοκος γιος της οικογένειας και είχε δύο ακόμη αδέλφια τον Ασημάκη και τον Παναγιώτη Ζαΐμη. Η οικογένεια Ζαΐμη κατάγονταν από την Κερπινή Καλαβρύτων στο νομό Αχαΐας και ο παππούς του Ανδρέας Ζαΐμης ήταν επίσης πρωθυπουργός, ενώ θείος του ήταν ο επίσης πρωθυπουργός Θεόδωρος Δηλιγιάννης.
Σπουδές
Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στα Πανεπιστήμια Λειψίας, Βερολίνου και Χαϊλδεβέργης, όπου ανακηρύχθηκε διδάκτορας, ενώ συνέχισε τις σπουδές του στην Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Παρίσι. Από τις 14 Δεκεμβρίου 1914 έως τις 19 Δεκεμβρίου 1920 διετέλεσε διοικητής και συνδιοικητής της Εθνικής Τραπέζης με τον Γεώργιο Χρηστάκη Ζωγράφο, ταυτόχρονα και παράλληλα με τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα. Διετέλεσε κατ’ επανάληψη υπουργός Εξωτερικών καθώς και υπουργός Δικαιοσύνης και προσωρινά υπουργός Οικονομικών, Εσωτερικών και άνευ χαρτοφυλακίου. Μετά την αποχώρησή του από τα αξιώματα του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας και του Προέδρου της Δημοκρατίας αρνήθηκε να λάβει σύνταξη.
Πολιτική δράση
Μετά το θάνατο του πατέρα του άρχισε να πολιτεύεται στην επαρχία Καλαβρύτων.
Βουλευτής
Εξελέγη βουλευτής Καλαβρύτων το Δεκέμβριο του 1881, όμως η εκλογή του ακυρώθηκε καθώς δεν είχε συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας του και επανεκλέχθηκε το 1885, με το κόμμα του θείου του, Θεόδωρου Δηλιγιάννη. Το Νοέμβριο του 1888 εκλέχθηκε βουλευτής Αχαιοήλιδος, αντικαθιστώντας τον αποβιώσαντα Παναγιώτη Καλαμογδάρτη. Βουλευτής Αχαιοήλιδος εξελέγη και το 1890, καθώς και το 1895. Από το 1899 έως τον Απρίλιο του 1915, εξελέγη βουλευτής Καλαβρύτων άλλες επτά φορές. Στις 20 Μαΐου 1929 εξελέγη αριστίνδην γερουσιαστής από τη Βουλή και δύο μέρες αργότερα πρόεδρος της Γερουσίας.
Υπουργός
- Δικαιοσύνης έως το 1892 και Εσωτερικών σε κυβερνήσεις του Θεόδωρου Δηλιγιάννη.
Πρόεδρος Βουλής
Αναδείχθηκε Πρόεδρος Βουλής στις τρεις πρώτες συνόδους της περιόδου 1895-1898, στις 15 Μαΐου 1895, στις 8 Ιανουαρίου 1896 και στις 24 Οκτωβρίου 1897 και προήδρευσε σε 167 συνεδριάσεις.
Ύπατος Αρμοστής Κρήτης
Διορίστηκε [1] Ύπατος Αρμοστής στις 18 Σεπτεμβρίου 1906, όταν παραιτήθηκε ο πρίγκιπας Γεώργιος και παρέμεινε στη θέση αυτή ως τις 12 Οκτωβρίου 1908.
Πρωθυπουργός
Διετέλεσε έξι φορές πρωθυπουργός τις περιόδους
- από τις 21 Σεπτεμβρίου 1897 όταν ανέλαβε με εντολή του βασιλιά Γεωργίου Α΄, μετά την πτώση της κυβερνήσεως του Δημητρίου Ράλλη, έως τις 2 Απριλίου 1899.
Διαπραγματεύτηκε τη συνθήκη ειρήνης με την Τουρκία μετά τον άτυχο πόλεμο του 1897, επιτυγχάνοντας να κρατήσει η Ελλάδα τα εδάφη της Θεσσαλίας, επήλθε η κορύφωση του Κρητικού Ζητήματος με την τοποθέτηση του πρίγκιπα Γεωργίου στην Ύπατη Αρμοστεία της Κρήτης και τους όρους του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου μετά από την πτώχευση την οποία είχε κηρύξει ο Χαρίλαος Τρικούπης.
- από τις 12 Νοεμβρίου 1901, όταν έπεσε η κυβέρνηση του Γεωργίου Θεοτόκη εξαιτίας των αιματηρών ταραχών, των «Ευαγγελιακών», ο βασιλιάς Γεώργιος του ανέθεσε το σχηματισμό κυβερνήσεως, έως τις 24 Ιανουαρίου 1902. Στις εκλογές του της 7ης Φεβρουαρίου το κόμμα του εξέλεξε μικρό αριθμό βουλευτών και παραιτήθηκε.
- το 1915, από τις 24 Σεπτεμβρίου έως τις 25 Οκτωβρίου,
- το 1916, από τις 9 Ιουνίου έως τις 3 Σεπτεμβρίου,
- το 1917, από τις 21 Απριλίου έως τις 14 Ιουνίου, σε αυτή του τη θητεία μετά από απαίτηση της Αντάντ και των Γάλλων απομακρύνθηκε ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄,
και τέλος από
- το 1926 μετά τις εκλογές στις 7 Νοεμβρίου 1926, ανέλαβε την πρωθυπουργία «Οικουμενικής» κυβερνήσεως στις 4 Δεκεμβρίου 1926, ως πρόσωπο κοινής εμπιστοσύνης, καθώς κανένα από τα τέσσερα μεγάλα κόμματα δεν είχε εξασφαλίσει την πλειοψηφία και το 1927 έθεσε σε ισχύ το Σύνταγμα. Όταν το «Λαϊκό Κόμμα» αποχώρησε από την κυβέρνηση, σχημάτισε άλλες δύο φορές κυβέρνηση, με διάρκεια έως τις 4 Ιουλίου 1928, όταν έγινε πρωθυπουργός ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Πρόεδρος Δημοκρατίας
Η πρώτη θητεία του στην Προεδρία της Δημοκρατίας συνέπεσε με την τελευταία περίοδο της πρωθυπουργίας του Ελευθέριου Βενιζέλου. Αρχικά μετά την παραίτηση του Παύλου Κουντουριώτη στις 9 Δεκεμβρίου 1929, ανέλαβε προσωρινά καθήκοντα Προέδρου και
- στις 14 Δεκεμβρίου 1929,
τον εξέλεξαν σε κοινή τους συνεδρίαση Βουλή και Γερουσία, με 257 ψήφους υπέρ, επί 327 παρόντων, 38 λευκά και 32 ψηφοδέλτια με άλλα ονόματα. Στις 2 Οκτωβρίου 1932 αναγνωρίστηκε η Αβασίλευτη Δημοκρατία ως το νόμιμο πολίτευμα της χώρας, σημειώθηκε η ήττα των Φιλελευθέρων στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933 και εκδηλώθηκε στις 5 Μαρτίου 1933, το πρώτο αποτυχημένο στρατιωτικό κίνημα των οπαδών του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Επανεκλέχθηκε για 2η θητεία
- στις 19 Οκτωβρίου 1934, με 197 ψήφους υπέρ επί 329 παρόντων και παραιτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1935, όταν ο Γεώργιος Κονδύλης επικεφαλής κινήματος, επανέφερε το βασιλιά Γεώργιο Β΄, ενώ ενδιάμεσα σημειώθηκαν την 1η Μαρτίου 1935 και στις 10 Οκτωβρίου 1935 τα δύο ακόμη αποτυχημένα στρατιωτικά κινήματα των οπαδών του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Το τέλος του
Το 1936 μετέβη στην Αυστριακή πρωτεύουσα, προκειμένου να εξεταστεί για πάθηση των ματιών του και πέθανε στη διάρκεια της εκεί παραμονής του.
Εξωτερικές συνδέσεις
Παραπομπές
- ↑ Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης Η ημερομηνία του διορισμού του
