Χρήστος Σαρτζετάκης

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Χρήστος Σαρτζετάκης, Έλληνας εθνικιστής, μέλος του Αρείου Πάγου σε σύνταξη και πολιτικός που εκλέχθηκε και διατέλεσε 4ος πρόεδρος της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας, γεννήθηκε στις 6 Απριλίου 1929 στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης και πέθανε [1] στις 02:40' τα ξημερώματα της Πέμπτης 3 Φεβρουαρίου 2022 στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στο «Λαϊκό» νοσοκομείο στην Αθήνα, όπου νοσηλεύονταν με πνευμονία. Η εξόδιος ακολουθία του τελέστηκε δημοσία δαπάνη τη Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2022, στις 12:00 το μεσημέρι, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αθηνών και στη σορό του αποδόθηκαν τιμές αρχηγού κράτους ενώ η ταφή του έγινε την ίδια μέρα σε στενό οικογενειακό κύκλο στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Ήταν παντρεμένος με τη φιλόλογο, ιστορικό και αρχαιολόγο, Ευφροσύνη [Έφη] κόρη του Κωνσταντίνου Αργυρίου [2], συνταξιούχο από το 2007, υπάλληλο της Ακαδημίας Αθηνών στο Τμήμα Δημοσιευμάτων, [κλάδου Π.Ε. με βαθμό Α] και στη συνέχεια μετακλητή υπάλληλο στο γραφείου του συζύγου της, και έχουν αποκτήσει μία κόρη, τη δικηγόρο Πετρούλα-Αναστασία Σαρτζετάκη [3].

Χρήστος Σαρτζετάκης
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: 6 Απριλίου 1929
Τόπος: Νεάπολη Θεσσαλονίκη (Ελλάδα)
Σύζυγος: Ευφροσύνη [Έφη] Αργυρίου
Τέκνα: Πετρούλα-Αναστασία Σαρτζετάκη
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Νομικός, Πολιτικός
Πρόεδρος Δημοκρατίας
Θάνατος: 3 Φεβρουαρίου 2022
Τόπος: Αθήνα (Ελλάδα)
Συνοπτικές πληροφορίες αξιώματος
- Πρόεδρος Δημοκρατίας -
Έναρξη Θητείας : 29 Μαρτίου 1985
Λήξη θητείας : 5 Μαΐου 1990
Προκάτοχος
Διάδοχος

Βιογραφία

Πατέρας του Χρήστου ήταν ο αξιωματικός της Χωροφυλακής Αντώνιος Σαρτζετάκης με καταγωγή από το χωριό Μπαμπακάδω (Βαμβακάδες) του δήμου Κανδάνου-Σελίνου Χανίων. Σύμφωνα με τον Παύλο Γύπαρη, τον επικεφαλής της ομάδος που συνέλαβε και εκτέλεσε τον εθνικιστή διανοούμενου και συγγραφέα Ίωνα Δραγούμη, ο λοχίας Αντώνης Σαρτζέτης ή Σαρτζετάκης ήταν εκείνος που διέταξε την δολοφονία του Δραγούμη, αν και είχε διαταχθεί απλώς να τον μεταφέρει στις φυλακές [4]. Η οικογένεια Σαρτζετάκη ήταν συνδεδεμένη με μια από της πλέον μακροχρόνιες και αιματηρές βεντέτες του νησιού, αυτής των Σαρτζέτηδων ή Σαρτζετάκηδων εναντίον των Πεντάρηδων ή Πενταράκηδων. Μητέρα του ήταν η Πετρούλα Χρήστου Γώγου από το Σκλήθρο Φλώρινας, εγγονή -από την πλευρά της μητέρας της- του Μακεδονομάχου Κοσμά Γραμμενόπουλου, οι οποίοι παντρεύτηκαν το 1923. Η μητέρα του Χρήστου Σαρτζετάκη είχε αδέλφια τον Τρύφωνα και την Θεοφανώ-Στεφάνα [5]. Ο Αντώνιος Σαρτζετάκης το 1928 με το βαθμό του Μοιράρχου υπηρετούσε στο Υπουργείο Εσωτερικών [6].

Σπουδές

Ο Σαρτζετάκης παρακολούθησε τα μαθήματα της Α' και μέρος της Β' τάξεων του Δημοτικού, από το 1934 ως το 1936, στο Αχυροχώρι της Νέας Βύσσας του νομού Έβρου, όπου υπηρετούσε ο ενωμοτάρχης πατέρας του. Ολοκλήρωσε το τότε 4τάξιο Δημοτικό σχολείο στη Θεσσαλονίκη και φοίτησε στη συνέχεια από το 1938 έως το 1946 στο Α' 8τάξιο Γυμνάσιο Αρρένων της πόλεως. Εισήχθη στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου πανεπιστημίου το 1946 και το 1950 πήρε το πτυχίο του με βαθμό 9,5 (άριστα). Το Φεβρουάριο του 1965 βρέθηκε με εκπαιδευτική άδεια και κρατική υποτροφία, στο Παρίσι, όπου έκανε μεταπτυχιακὲς σπουδές στο Εμπορικό Δίκαιο στη Νομική Σχολή, [Faculté de Droit et desSciences Economiques de l’ Université de Paris], και στο Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο, στο «Πανεπιστημιακό Κέντρο Μελετών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων», [Centre Universitaire des Études des Communauté Européennes]. Γνώριζε και ομιλούσε άριστα Αγγλικά και Γαλλικά.

Επαγγελματική δράση

Δικηγόρος Θεσσαλονίκης

Ο Σαρτζετάκης υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία από τον Ιούλιο του 1951 έως το Σεπτέμβριο του 1953 και τον Οκτώβριο του 1954, συμμετείχε στις εξετάσεις στον Άρειο Πάγο και ως πρώτος επιτυχών μεταξύ των υποψηφίων από όλη την Ελλάδα, απέκτησε άδεια περιορισμένης ασκήσεως δικηγορίας, ως προπαρασκευή για την είσοδο του στο Δικαστικό Σώμα.

Δικαστής

Το Νοέμβριο του 1955 ο Σαρτζετάκης πέτυχε πρώτος στο διαγωνισμό Ειρηνοδικών και το Μάρτιο του 1956, διορίστηκε Ειρηνοδίκης στην Κλεισούρα της Καστοριάς. Το Νοέμβριο του 1956 είναι ο πρώτος επιτυχών του διαγωνισμού υποψήφιων Παρέδρων Πρωτοδικών και το Μάρτιο του 1957 τοποθετήθηκε ως το 1959, Πάρεδρος Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, ενώ από την 1η Ιουνίου του 1959 υπηρέτησε ως Πρωτοδίκης Αγρινίου [7]. Στις 15 Μαΐου του 1961, τη διάρκεια της θητείας του στο Αγρίνιο, χειρίστηκε ως ανακριτής την υπόθεση του εκπαιδευτικού Μιχάλη Παπαμαύρου [8] όταν ο Σαρτζετάκης εξέτασε δίωξη [9] σε βάρος του εκπαιδευτικού για το βιβλίο του «Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής», που εκδόθηκε στην Αθήνα, τον ίδιο χρόνο [10] το οποίο πουλούσε σε σχολεία του Αγρινίου κατά παράβαση της νομοθεσίας. Μετά την ανάκριση ο Παπαμαύρος, με εισήγηση του Χρήστου Σαρτζετάκη παραπέμφθηκε σε δίκη για επιδίωξη «εφαρμογής ιδεών εχουσών ως έκδηλον σκοπόν την δια βιαίων μέσων ανατροπήν του πολιτεύματος», παράνομη έκδοση και διανομή εντύπων, παράλειψη αναγραφής της διευθύνσεως του συγγραφέα, του τυπογράφου κ.λ.π. και προφυλακίστηκε.

Υπόθεση Γρηγόρη Λαμπράκη

Το 1963 τοποθετήθηκε Πρωτοδίκης Θεσσαλονίκης με καθήκοντα, από το Μάρτιο του ίδιου χρόνου, Ανακριτή του Γ' Τμήματος Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης. Στις 22 Μαΐου 1963 ανέλαβε την προανάκριση για την υπόθεση της φερόμενης ως δολοφονίας του βουλευτή της Ε.Δ.Α., Γρηγόρη Λαμπράκη, με βοηθό του τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών, Στυλιανό Μπούτη. Λέγεται ότι για την ευφυΐα και την ακεραιότητά του, την οποία θαύμαζε, τον επέλεξε προσωπικά ο τότε Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Κόλλιας να χειριστεί την «υπόθεση Λαμπράκη», παρά το νεαρό της ηλικίας του. Τον Ιούνιο του 1963, επήλθε η πτώση της κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Καραμανλή και η αναχώρηση, με το όνομα «Τριανταφυλλίδης», του απερχόμενου πρωθυπουργού για το Παρίσι. Από την ανάκριση που διενήργησε ο Σαρτζετάκης φέρεται να προέκυψαν αποχρώσες ενδείξεις ευθύνης ανώτατων στελεχών των Αστυνομικών αρχών της Βόρειας Ελλάδος, τα οποία προφυλακίστηκαν, μεταξύ τους και ο εθνικιστής στρατηγός της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής Κωνσταντίνος Μήτσου, οι οποίοι παραπέμφθηκαν σε δίκη η οποία κατέληξε σε ένα μεγαλοπρεπές ανακριτικό φιάσκο καθώς οι παραπεμφθέντες αθωώθηκαν με απόλυτη ομοφωνία των ενόρκων [11].

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1963 κατατέθηκαν στη Βουλή τρεις επερωτήσεις σχετικές με το βίο και την οικογενειακή ιστορία του Σαρτζετάκη και των Εισαγγελέων που διεξήγαγαν την ανάκριση από τον Νικόλαο Φαρμάκη, βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας του κόμματος Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις. Στην πρώτη του επερώτηση [12] ο βουλευτής αναφέρει ότι ο πατέρας του Σαρτζετάκη συμμετείχε στο αποτυχημένο Βενιζελικό κίνημα του Μαρτίου 1935 και για το λόγο αυτό αποτάχθηκε από τις τάξεις της Ελληνικής Βασιλικής χωροφυλακής, ενώ ο αδελφός του πατέρα του ήταν ένας απ' όσοι συμμετείχαν στο Τάγμα Ασφαλείας του Παύλου Γύπαρη, οι οποίοι δολοφόνησαν τον εθνικιστή διανοούμενο και συγγραφέα Ίωνα Δραγούμη.

Περίοδος 21ης Απριλίου

Τον Απρίλιο του 1967, μετά την επιβολή της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου, η εκπαιδευτική άδεια του Σαρτζετάκη ανακλήθηκε και επανήλθε στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, όμως απολύθηκε μετά την άρνηση του να συνταξιοδοτηθεί πρόωρα, παρά την αντίθετη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την Συντακτική Πράξη Κ. Δ. της 28ης Μαΐου 1968 με την οποία άρθηκε η ισοβιότητα των δικαστών και ο πρωτοδίκης Σαρτζετάκης, μαζί με 29 άλλους δικαστές (Κώνστα, Τζένο, Αλματζίδη, Πρόκο, κ.α.) διώχτηκαν από το δικαστικό σώμα. Ειδικότερα για τον Σαρτζετάκη η Συντακτική Πράξη ανέφερε ότι απολύεται:
«α) ...Καθόσον δια της εν τω δικαστικώ σώμα και την κοινωνία διαγωγής και συμπεριφοράς του, ιδία δε διά της ενασκήσεως των καθηκόντων του ως ανακριτού, επέδειξεν στάσιν ασυμβίβαστον προς το λειτούργημά του ως δικαστού, προκαλέσας δεδικαιολογημένα δυσμενή σχόλια εις βάρος του.
β) Κατά την ενάσκησιν των καθηκόντων του ενήργησεν μεροληπτικώς παρακινούμενος εκ των πολιτικών πεποιθήσεών του υπέρ πολιτικής τινός παρατάξεως, κατά τρόπον κλονίσαντα την εμπιστοσύνην των πολιτών περί την αμεροληψίαν του».

Με άλλη δικαστική απόφαση του στερήθηκε αρχικά, η δυνατότητα να ασκήσει το δικηγορικό επάγγελμα. Συνελήφθη δύο φορές και την πρώτη κρατήθηκε για λίγες μέρες στην Ασφάλεια Αθηνών, ενώ τη δεύτερη κρατήθηκε επί ένα χρόνο, αρχικά στο ΕΑΤ-ΕΣΑ και το διάστημα από το Δεκέμβριο του 1970, στις φυλακές Κορυδαλλού, με βασική κατηγορία TH δραστηριότητα για την ανατροπή της επαναστατικής κυβερνήσεως μέσω της οργανώσεως ΠΑΚ στην οποία ανήκε, έως το Νοέμβριο του 1971 όταν απολύθηκε χωρίς να παραπεμφθεί σε δίκη.

Μεταπολίτευση

Το Σεπτέμβριο του 1974, λίγους μήνες μετά τη μεταπολίτευση, ο Σαρτζετάκης προήχθη αναδρομικά βαθμό του εφέτη, επανήλθε στο Δικαστικό σώμα και τοποθετήθηκε στο εφετείο Αθηνών. Τον Αύγουστο του 1976 ήταν μέλος της συνθέσεως του Πενταμελούς Εφετείου, το οποίο δίκασε το αίτημα εκδόσεως του Γερμανού υπηκόου Ρολφ Πόλε, που είχε συλληφθεί στην Ελλάδα, καταζητούμενος για τρομοκρατική δράση στην πατρίδα του, η οποία ζητούσε την έκδοσή του. Το αίτημα των γερμανικών αρχών, απορρίφθηκε με ψήφους 3-2, με τον εφέτη Σαρτζετάκη να είναι στην πλειοψηφία και ο συντάκτης της αποφάσεως. Η απόφαση προκάλεσε την άσκηση ποινικής διώξεως κατά των τριών πλειοψηφησάντων δικαστών (Κ. Αλεξόπουλος, Σ. Βάλλας, Χ. Σαρτζετάκης) από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ευστάθιο Μπλέτσα, για «παράβασιν καθήκοντος, αυθαιρεσίαν και άκραν επιπολαιότητα εν τη κρίσει λίαν σημαντικού διά την Δικαιοσύνην και την Πολιτείαν θέματος», γεγονός που θεωρήθηκε ανεπίτρεπτη παρέμβαση στη δικαστική ανεξαρτησία. Η δίωξη έπαψε με τον νόμο 500/1976, τον οποίο εισηγήθηκε στη Βουλή, ο τότε Υπουργός Δικαιοσύνης Κωνσταντίνος Στεφανάκης. Το 1981 προήχθη στη θέση του Προέδρου Εφετών και τοποθετήθηκε στο Εφετείο Ναυπλίου, ενώ τον Οκτώβριο του 1982, έγινε Αρεοπαγίτης και τις δύο φορές κατ' απόλυτο επιλογή.

Πρόεδρος Δημοκρατίας

Ο Σαρτζετάκης προτάθηκε ως υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το κόμμα του Πα.Σο.Κ. [13] όταν στις 9 Μαρτίου 1985, σε συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ο Ανδρέας Παπανδρέου εισηγήθηκε την αναθεώρηση του Συντάγματος, με ταυτόχρονη κατάργηση των υπερεξουσιών του προέδρου της Δημοκρατίας. Την επόμενη ημέρα παραιτήθηκε ο τότε πρόεδρος Κωνσταντίνος Καραμανλής και καθήκοντα προσωρινού Προέδρου ανέλαβε ο τότε Πρόεδρος της Βουλής Γιάννης Αλευράς, όμως όσα ακολούθησαν μετέτρεψαν την εκλογή σε πολιτικό θρίλερ. Οι βουλευτές του κόμματος Νέα Δημοκρατία απείχαν από την 1η ψηφοφορία.

Στην πρώτη ψηφοφορία της 17ης Μαρτίου 1985 η υποψηφιότητα Σαρτζετάκη έλαβε 178 ψήφους από τους βουλευτές ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ, 22 λιγότερους από τους απαιτούμενους. Στη 2η ψηφοφορία χρησιμοποιήθηκαν έγχρωμα ψηφοδέλτια με το όνομα «Σαρτζετάκης», τα οποία διένειμε το Προεδρείο της Βουλής, για να διακρίνονται από τα λευκά και έτσι να παρακολουθείται η επιλογή των βουλευτών και στην ουσία να παραβιάζεται το απόρρητο της διαδικασίας. Ο βουλευτής Ιωαννίνων του κόμματος «Νέα Δημοκρατία» Ελευθέριος Καλογιάννης, άρπαξε την κάλπη σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ενώ στην καταμέτρηση συγκέντρωσε 181 ψήφους. Στις 29 Μαρτίου 1985, στην 3η και τελευταία ψηφοφορία, ο Σαρτζετάκης εκλέχθηκε [14] Πρόεδρος της Δημοκρατίας, συγκεντρώνοντας τις, οριακά απαραίτητες, 180 ψήφους των κομμάτων Πα.Σο.Κ. και Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος. Η εκλογή του προκάλεσε ζήτημα συνταγματικότητας, καθώς στην ψηφοφορία συμμετείχε και ο Ιωάννης Αλευράς, προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ η απόφαση της Κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για τη χρήση έγχρωμων ψηφοδελτίων, οδήγησε στην ουσιαστική κατάργηση της μυστικότητας της ψηφοφορίας, καθώς τροποποιήθηκε σχετικά, ο Συνταγματικό χάρτης του Ελληνικού κράτους.

Ο Σαρτζετάκης ορκίστηκε στις 30 Μαρτίου και ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, άσκησε τα καθήκοντά του με απόλυτη έως σχολαστική προσήλωση στο Σύνταγμα, ιδιαίτερα κατά την περίοδο 1989-1990, όταν οι αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις δεν έδωσαν απόλυτη πλειοψηφία σε κανένα κόμμα. Στη διάρκεια της θητείας του ο Σαρτζετάκης αρνήθηκε την απόδοση χάριτος στον ομοφυλόφιλο ισοβίτη Χρήστο Ρούσσο για την δολοφονία του συντρόφου του [15], παρότι το Συμβούλιο Χαρίτων είχε εισηγηθεί θετικά, γεγονός που πολλοί απέδωσαν στην πίστη και στήριξη σε ομοφοβικές θέσεις εκ μέρους του. Η θητεία του Σαρτζετάκη διήρκεσε ως τις 5 Μαΐου 1990, όταν απερχόμενος παρέδωσε στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ο οποίος τον διαδέχθηκε.

Διακρίσεις

Ο Σαρτζετάκης ανακηρύχθηκε:

  • Επίτιμο μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πορτογαλίας,
  • Επίτιμος Διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, από το 1996,
  • Επίτιμο μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και
  • μέλος επιστημονικών εταιρειών στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.

Τιμήθηκε με διακρίσεις και ανώτατα παράσημα ξένων κρατών, ενώ είναι Επίτιμος δημότης πολλών Δήμων της Ελλάδος.

Συγγραφικό έργο

Ο Χρήστος Σρτζετάκης έχει δημοσιεύσει διάφορες μελέτες νομικού και πολιτικού περιεχομένου. Τον Οκτώβριο του 2016 δημοσίευσε το δίτομο έργο

  • «Επιτελών το καθήκον μου», δίτομο έργο από τις εκδόσεις «Κέρκυρα», για το οποίο τιμήθηκε, στις 21 Δεκεμβρίου 2018, από την Ακαδημία Αθηνών.

Το έργο του περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία και τις καταθέσεις που είχε λάβει ο Σαρτζετάκης ως ανακριτής για την υπόθεση του Γρηγόρη Λαμπράκη. Περιγράφει σε καθαρεύουσα και πολυτονικό σύστημα γραφής, όχι μόνο τις συνθήκες της ανακρίσεως, αλλά και τις πιέσεις που φέρεται ότι δεχόταν για να μην ολοκληρώσει την έρευνα.

Κινηματογράφος

Οικογένεια Σαρτζετάκη

Η υπόθεση του θανάτου του Γρηγόρη Λαμπράκη αποτέλεσε σενάριο κινηματογραφικής ταινίας με τίτλο «Ζ» από το σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά με τον Υβ Μοντάν στον ρόλο του βουλευτή και τον Ζαν Λουΐ Τρεντινιάν στον ρόλο του ανακριτή.

Η ταινία κέρδισε το 1969, Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας και δεν αναφέρει το όνομα της χώρας, στην οποία διεξάγεται η ιστορία, υποτίθεται ότι είναι η Αλγερία, όμως μία ελληνική γραφομηχανή και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη με το σαντούρι να κυριαρχεί σε κάνει να καταλάβεις ότι πρόκειται για την Ελλάδα, μάλιστα όπως αναφέρεται στην αρχή «Η τυχόν ομοιότητα με πρόσωπα, ζώντα και αποθανόντα δεν είναι συμπτωματική, είναι ηθελημένη».

Μνήμη Χρήστου Σαρτζετάκη

Μετά το 1990 ο Σαρτζετάκης είχε αποσυρθεί σε μεγάλο βαθμό από τη δημόσια ζωή όμως συνέχισε να αρθρογραφεί τακτικά σε εφημερίδες και να δημοσιεύει κείμενα στην προσωπική ιστοσελίδα του. Στις 20 Οκτωβρίου του 2017 σε μία από τις τελευταίες ίσως δημόσιες εμφανίσεις του επισκέφθηκε την Κρήτη, τον τόπο της καταγωγής του πατέρα του, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του. Την επόμενη ημέρα, το πρωί του Σαββάτου, πραγματοποίησε ολιγόωρη επίσκεψη στην Κάνδανο, συνοδευόμενος από την σύζυγο του και την κόρη του. Εκεί ξεναγήθηκε από τον δήμαρχο Κανδάνου-Σελίνου σε εκθέματα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που βρίσκονται στο Δημαρχείο.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας. Την 1η Δεκεμβρίου 2021 είχε εισαχθεί στο Λαϊκό νοσοκομείο λόγω πνευμονίας από εισρόφηση και στις 3 Δεκεμβρίου χρειάστηκε η εισαγωγή του σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, εξαιτίας οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας [16]. Στην ανακοίνωση του το νοσηλευτικό ίδρυμα αναφέρει: «Την 02:40 πρωινή της 03/02/2022, μετά από μακρά νοσηλεία στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του ΓΝΑ “ΛΑΪΚΟ”, κατέληξε [17] ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης, γεννηθείς το 1929, από πνευμονική ανεπάρκεια». Με απόφαση των υπουργών Εσωτερικών Μάκη Βορίδη, Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα και Εθνικής Άμυνας Νικόλαου Παναγιωτόπουλου, η κηδεία του Χρήστου Σαρτζετάκη τελέστηκε με δημόσια δαπάνη και του αποδόθηκαν τιμές αρχηγού κράτους «ως ελάχιστο φόρο τιμής για τις εξαιρετικές υπηρεσίες που προσέφερε στον Λαό, στην Πατρίδα και στο Έθνος». Σύμφωνα με την απόφαση οι σημαίες των δημοσίων καταστημάτων στην Ελλάδα κυμάτιζαν μεσίστιες το τριήμερο που ακολούθησε τον θάνατο του καθώς και την ημέρα της κηδείας του.

Εξωτερικές συνδέσεις

Παραπομπές

  1. [Πέθανε ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Χρήστος Σαρτζετάκης protothema.gr]
  2. [Η κυρa-Φροσύνη της Προεδρίας Μικροπολιτικός, εφημερίδα «Τα Νέα», 22 Μαΐου 2010.]
  3. [Ποια είναι η κόρη Σαρτζετάκη- Αναλαμβάνει θέση-κλειδί thetoc.gr]
  4. [Σαν σήμερα η εν ψυχρώ εκτέλεση του πεφωτισμένου Έλληνα πολιτικού Ίωνα Δραγούμη elliniko-fenomeno.gr]
  5. [Περί την οικογενειακήν μου καταγωγήν. sartzetakis.gr]
  6. [Μεταθέσεις αξιωματικών Χωροφυλακής Εφημερίδα «Εμπρός», 21 Μαρτίου 1928, σελίδα 2η.]
  7. [Διορισμοί παρέδρων ως Πρωτοδικών και ανιεισαγγελέων Εφημερίδα «Μακεδονία», 30η Μαΐου 1959, σελίδα 3η.]
  8. [Ο Μιχαήλ Παπαμαύρος υπήρξε κομμουνιστής εκπαιδευτικός γνωστός στο μισό του 20ου αιώνα, με σημαντικό επιστημονικό έργο και συστηματική εμπλοκή στα θέματα Παιδείας. Το 1945 συνελήφθη και εξορίστηκε στη Γυάρο, απ' όπου αποφυλακίστηκε το 1952 έχοντας κρατηθεί στις φυλακές Αίγινας και Αβέρωφ. Με αφορμή την άσκηση ποινικής διώξεως σε βάρος του από τον Σαρτζετάκη ο Παπαμαύρος προφυλακίστηκε για έξι μήνες στις επανορθωτικές φυλακές Αγρινίου στην περιοχή της Αγίας Τριάδος. Παραπέμφθηκε σε δίκη στην οποία αθωώθηκε, ωστόσο ένα χρόνο μετά πέθανε, το 1962, σε ηλικία 72 ετών.]
  9. [Κλητήριο θέσπισμα Μιχαήλ Παπαμαύρου.]
  10. [Το «Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής» του Παπαμαύρου θεωρείται το πρώτο ολοκληρωμένο έργο μαρξιστικής παιδαγωγικής στην Ελλάδα. Το βιβλίο πουλούσε ο συγγραφέας σε εκπαιδευτικούς στη διάρκεια επισκέψεων του στα σχολεία.]
  11. [Ο ανακριτής Σαρτζετάκης και η δολοφονία Λαμπράκη Νίκος Χασαπόπουλος, Εφημερίδα «Το Βήμα», 15 Οκτωβρίου 2016, 08:27 (ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022, 13:01').]
  12. [Το κείμενο της επερωτήσεως.
    «Επερωτάται ο επί της Δικαιοσύνης αξιότιμος υπουργός, διατί δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να αποφευχθή η δυσφήμιση των Σωμάτων Ασφαλείας (Βασιλική Χωροφυλακή).
    Διότι περί την ανάκρισιν την σχετικήν με τον θάνατον του Βουλευτού Λαμπράκη δημιουργούνται τα κάτωθι ερωτήματα και απορίαι των εθνικώς σκεπτομένων Ελλήνων και δικαίως προκαλούν την ανησυχίαν. Διότι περιέργως, πως παρουσιάζονται οι πλείστοι των ασχοληθέντων εισαγγελικών και ανακριτικών οργάνων με την διελεύκανσιν της ανωτέρω υποθέσεως, ως έχοντες εθνικώς ύποπτον παρελθόν ή στενωτάτους συγγενικούς δεσμούς με άτομα έχοντα είς βάρος των αντεθνικήν δράσιν, ή λόγω οικογενειακής καταστάσεως, έπρεπε να είχον κριθή ως ακατάλληλοι διά την διαλεύκανσιν της ανωτέρω υποθέσεως.
    Και συγκεκριμένως γνωρίζει ο κ. υπουργός ότι:
    1) Ο πατήρ του ανακριτού Σαρτζετάκη απετάχθη εκ του Σώματος της Βασιλικής Χωροφυλακής δια την συμμετοχήν του εις το κίνημα του 1935, ο αδελφός του πατρός του ήτο εις εκ των εκτελεστών του αειμνήστου Ίωνος Δραγούμη. Τα δύο αυτά περιστατικά έπρεπε, κατά την γνώμην μου, να είχον αποφασιστικήν επίδρασιν επί της αδιάβλητου ή όχι διαγωγής του. Ιδία εφ’ όσον επρόκειτο περί ανακρίσεως σχέσιν εχούσης με αξιωματικούς της Β. Χωροφυλακής.
    2) Ο εισαγγελεύς Αθανασόπουλος Νικόλαος προσεχώρησεν εις την ΕΠΟΝ χρησιμοποιηθείς ως διαφωτιστής, ένθα ηργάσθη μετά φανατισμού δια την επικράτησιν του Κ.Κ.Ε. Εις τας εκλογάς της 23-3-46, μολονότι ευρίσκετο εις το χωρίον του απέσχε των εκλογών, υπακούσας εις τας εντολάς του Κ.Κ.Ε. Εις το στράτευμα ένθα υπηρέτησεν από 12-12-49 έως 10-7-51 δεν έδειξε σημεία μεταμέλειας, ή δε γνώμη της Μονάδος του ήτο ότι εξηκολούθη εμμένων εις τας αντεθνικάς του ιδέας. Απελύθη εκ του στρατοπέδου της Μακρονήσου ως κομμουνιστής Β΄ κατηγορίας. Σημειωτέον ότι ο πατήρ του ως άνω εισαγγελέως έχει καταδικαστή εις ποινήν ισοβίων δεσμών δια σοβαροτάτων κομμουνιστικήν δράσιν.
    3) Ο εισαγγελεύς Παπαντωνίου Δημήτριος φέρεται ως αναπτύξας μεγίστην κομμουνιστικήν δραστηριότητα κατά την διάρκειαν της εχθρικής κατοχής υπηρετήσας ως διαφωτιστής του ΕΑΜ.
    4) Ο εισαγγελεύς Μπούτης Στυλιανός, κατά τα έτη 1942-43 ήτο πρόεδρος τον Λαϊκού Δικαστηρίου Ζίτσης Ηπείρου. Κατά την εποχήν εκείνην εξεδόθησαν εκατοντάδες καταδικαστικαί αποφάσεις εναντίον εθνικοφρόνων πολιτών υπό του ως άνω εισαγγελέως και τότε Λαϊκού Δικαστού υπαγομένου εις το τότε αρχηγείον του ΕΛΑΣ Τραμπάλας-Καλαμά.
    Τέλος επερωτάται ο επί της Δικαιοσύνης αξιότιμος Υπουργός διατί, προκειμένου περί μίας ταύτης φύσεως υποθέσεως, δεν εζήτησεν να πληροφορηθή το παρελθόν των οργάνων εκείνων, τα οποία ηδύναντο, ως έπρεπεν, να εκδώσουν, αδιάβλητον από πάσης πλευράς απόφασιν. Επί τη ευκαιρία της επερωτήσεως μου ταύτης, προτείνω προς τον αξιότιμον επί της Δικαιοσύνης υπουργόν, όπως διεξαχθή μία εμπεριστατωμένη έρευνα του παρελθόντος των υπηρετούντων ειδικώς εις την Δικαστικήν Εξουσίαν οργάνων, ώστε τα όργανα, τα οποία είχον εις το παρελθόν, σχέσεις με το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κλπ. να μη επιλαμβάνονται υποθέσεων, αι οποίαι έχουν άμεσον σχέσιν με τα Σώματα Ασφαλείας.
    Αθήναι τη 17-9-1963.
    Ο επερωτών βουλευτής ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ»]
  13. [Η δήλωση αποδοχής της προτάσεως. sartzetakis.gr]
  14. [Χρήστος Σαρτζετάκης Λόγος αποδοχής της εκλογής του.]
  15. [Η υπόθεση της δολοφονίας την οποία διέπραξε ο ομοφυλόφιλος Χρήστος Ρούσσος αποτέλεσε το σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας «Άγγελος» -το 1982- του σκηνοθέτη Γιώργου Κατακουζηνού. Ο Χρήστος Ρούσσος αποφυλακίστηκε με χάρη που του δόθηκε το 1990 από τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή.]
  16. [Στη ΜΕΘ του Λαϊκού με πνευμονία ο πρώην ΠτΔ Χρήστος Σαρτζετάκης sofokleousin.gr]
  17. [Πέθανε ο Χρήστος Σαρτζετάκης Εφημερίδα «Η Καθημερινή», 3 Φεβρουαρίου 2022.]




Πρόεδροι Δημοκρατίας της Ελλάδας
Παύλος Κουντουριώτης | Θεόδωρος Πάγκαλος | Παύλος Κουντουριώτης | Αλέξανδρος Ζαϊμης | Γεώργιος Παπαδόπουλος | Φαίδων Γκιζίκης | Μιχαήλ Στασινόπουλος | Κωνσταντίνος Τσάτσος | Κωνσταντίνος Καραμανλής | Ιωάννης Αλευράς | Χρήστος Σαρτζετάκης | Κωνσταντίνος Καραμανλής | Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος | Κάρολος Παπούλιας | Προκόπης Παυλόπουλος |Αικατερίνη Σακελλαροπούλου