Ευστράτιος Κουλουμβάκης

Ο Ευστράτιος Κουλουμβάκης Έλληνας εθνικιστής και παραδοσιοκράτης, νομικός, εκδότης, δημοσιογράφος και αντιμοναρχικός πολιτικός που διατέλεσε νομάρχης Αττικοβοιωτίας και εκλέχθηκε βουλευτής σε πολλές κοινοβουλευτικές περιόδους, γεννήθηκε το 1872 στον οικισμό Ζαχαριά του ορεινού χωριού Τσέρια της τότε επαρχίας Οιτύλου στο νομό Μεσσηνίας και απεβίωσε τις πρωινές ώρες της Πέμπτης 13 Μαρτίου 1958 στο Κρατικό Νοσοκομείο Πειραιώς. Η νεκρώσιμη ακολουθία του Κουλουμβάκη τελέστηκε με δημόσια δαπάνη στις 11:00 πριν το μεσημέρι της Παρασκευής 14 Μαρτίου στον Ιερό Ναό του Α' Νεκροταφείου και ακολούθως η σορός του τάφηκε στο εκεί κοιμητήριο.

Ήταν παντρεμένος με την Νίκη Κουλουμβάκη και από το γάμο τους απέκτησαν μια κόρη, την Αρτέμιδα σύζυγο Αθανασίου Ξηρού .

Ευστράτιος Κουλουμβάκης
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: 1872
Τόπος: Oικισμός Ζαχαριά, Τσέρια Οίτυλο Μεσσηνίας (Ελλάδα)
Θάνατος: 13 Μαρτίου 1958
Τόπος: Πειραιάς (Ελλάδα)
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Νομικός, εκδότηςΔημοσιογράφος Πολιτικός.

Βιογραφία

Πατέρας του Ευστράτιου ήταν ο Γεώργιος Κουλουμβάκης.

Σπουδές & Επαγγελματική δραστηριότητα

Σπούδασε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μετά την αποφοίτηση του εργάστηκε ως δικηγόρος, αρχικά στην Καλαμάτα και στη συνέχεια στην Αθήνα, κυρίως σε υποθέσεις Ποινικού Δικαίου. Συμμετείχε και ήταν επικεφαλής και ομιλητής στους εορτασμούς της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου 1898, όταν οι φοιτητές τέλεσαν μνημόσυνο αντί γιορτής. Οι φοιτητές ξεκίνησαν να συγκεντρώνονται στα Προπύλαια πριν τις 9:00 το πρωί. Επικεφαλής τους ήταν ο Ευστράτιος Κουλουμβάκης. Στα πλαίσια των ενεργειών τους κάλυψαν με σάβανα τους ανδριάντες του Πατριάρχου Γρηγορίου Ε', του Ρήγα Φεραίου και του Αδαμαντίου Κοραή. Το πλήθος που συγκεντρώθηκε κατευθύνθηκε προς το Σύνταγμα κι από εκεί στο Α' Νεκροταφείο μέσω της οδού Φιλελλήνων. Στο μνημείο του Τοσίτσα τοποθετήθηκε ο δίσκος των κολύβων με την επιγραφή «1821-1897, τιμή και δόξα εις τους πεσόντας» και «Αιωνία η μνήμη αυτών. Ζήτω η πατρίς». Μετά την τέλεση του μνημοσύνου, ο Κουλουμβάκης μίλησε κι αναφέρθηκε στην ανάγκη αναμορφώσεως της χώρας από τους νέους.

Στα τέλη του 1941 ίδρυσε την Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία «Εμπορίου και Βιομηχανίας Χάρτου», γνωστή με τον διακριτικό τίτλο «Χαρτέξ» , με αντικείμενο το Εμπόριο και τη βιομηχανία χάρτου, αντιπροσωπείες οίκων εξωτερικού και εσωτερικού. Ο Κουλουμβάκης ανήκε στη γλωσσικά συντηρητική πτέρυγα των Φιλελευθέρων και το 1911 ήταν ανάμεσα σε εκείνους που υποστήριξαν τη συνταγματική θωράκιση της καθαρεύουσας γλώσσας της οποίας υπήρξε δεινός υποστηρικτής. Εξέδιδε μέχρι τον θάνατό του την εβδομαδιαία εφημερίδα «Ο Πολιτικός» , όπου ο Κουλουμβάκης δημοσίευε στην καθαρεύουσα, της οποίας υπήρξε δεινός και μαχητικός υπέρμαχος.

Ιδεολογικές απόψεις

Το Φεβρουάριο του 1911 έφτασε στη βουλή η πρόταση για την επίσημη γλώσσα του κράτους. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής στη συνεδρίαση ο Κουλουμβάκης έθεσε θέμα για τον Κωστή Παλαμά, τότε Γραμματέα του Εθνικού Πανεπιστημίου, λέγοντας: «...Και δύναται να γράφη ο γραμματέας του Εθνικού Πανεπιστημίου εις οιανδήποτε θέλειν γλώσσα τα ποιήματά του και τα διηγήματά του αλλά δεν ημπορεί να εκφράζεται απρεπώς δια της επισήμου γλώσσης». Για τον Κουλουμβάκη η καθαρεύουσα είναι η δημοτική της αρχαίας και παρατηρεί ότι και οι αγράμματοι καπεταναίοι μέσω των γραφιάδων έγραψαν στην καθαρεύουσα γιατί δεν υπήρχε καμιά δημοτική. Κατά τον Κουλουμβάκη αν ήξεραν οι αγωνιστές ότι θα επικρατούσαν οι «μαλλιαροκομμουνιστές» δε θα αγωνίζονταν.

Ο Κουλουµβάκης επέμενε περισσότερο σε ένα γλωσσολογικό προοδευτικό αγνωστικισμό (υπάρχει εξέλιξη στη γλώσσα, αλλά δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι): δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος, αν αποκοπούμε από το παρελθόν, ιδίως το πρόσφατο παρελθόν των εκατό χρόνων, δηλαδή από την εποχή του Κοραή και εξής. Και για να δείξει εναργέστερα τη σκέψη του συµπληρώνει: «Πῶς δυνάµεθα νὰ τὴν ἀπορρίψωµεν πᾶσαν; ∆ιατὶ τότε νὰ µὴ κρηµνίσωµεν τὰς οἰκίας πᾶσας; ∆ιατί νὰ µὴν κόψωµεν τὰ δένδρα τὰ φυτευθέντα ἔκτοτε; Ποῖα εἶναι ἡ κατάστασις εἰς τὴν ὁποίαν θὰ καταλήξωµεν; Τοῦτο λέγων δὲν ἀντιτάσσοµαι εἰς τὴν ἐξέλιξιν τῆς γλώσσης οὔτε εἶναι δυνατὸν νὰ ἀντιταχθῶ. Πῶς εἶναι δυνατὸν ν’ ἀντιταχθῇ τις εἰς τοῦτο; Ἀλλ’ ἀντιτάσσοµαι εἰς τοῦτο, ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐγκαταλείψωµεν τὸ ἐκ τοῦ παρελθόντος κεφάλαιον. Αὐτὸ θὰ ἦτο καταδίκη τῆς θεωρίας τῆς ἐξελίξεως καὶ βεβαίως καταδίκη πάσης προόδου».

Ο Κουλουμβάκης στράφηκε εναντίον της μεταρρυθμιστικής πολιτικής του Δημητρίου Γληνού για τον οποίο ζητούσε την απομάκρυνση του από το Υπουργείο Παιδείας. Υποστήριζε ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο γλωσσικό ή εκπαιδευτικό καθώς «Ο γλωσσικός μαλλιαρισμός δεν είναι παρά όργανον της μεθοδολογίας των κομμουνιστών» . Σε άλλο άρθρο του, που δημοσιεύθηκε σε εφημερίδα της εποχής, γράφει μεταξύ άλλων: «...Οι μαθηταί των, οι τρόφιμοί των, οι ομόφρονές των, δηλαδή τα µέλη της ‘Φοιτητικής Συντροφιάς’, τα µέλη του ‘Ἐκπαιδευτικού Ομίλου’, τα µέλη της ‘Συνομοσπονδίας Εργατών’, τα µέλη του ‘Σοσιαλεργατικού Κόμματος’, τα κεντρικά µέλη της ‘Παπαναστασιακής Ενώσεως’, οι περιβόητοι του ‘Μαρασλείου Διδασκαλείου’, οι διαβόητοι της ‘Παιδαγωγικής Ακαδημίας’, όλοι αυτοί µέλη της αυτής συµµοριακής μαφίας, αδιάφορον εάν ανήκουν επίτηδες και υποκριτικώς εις διάφορα πολιτικά κόμματα, κατηγορούνται ως προπαγανδιστικά όργανα του από Μόσχας Κομμουνισµου» . Ο Κουλουμβάκης κατέθεσε ως μάρτυρας στη δίκη του Δημητρίου Γληνού, την 1η Ιουνίου 1928, στο Πλημμελειοδικείο Αθηνών, σχετικά με τη διάλεξη του Παναΐτ Ιστράτι. Στην κατάθεση του κατηγόρησε τον Γληνό ως τον κύριο υπεύθυνο της διαλέξεως, ενώ άλλοι μάρτυρες, όπως ο βουλευτής Αλέξανδρος Εμπειρίκος Κουμουντούρος, κατέθεσαν πως ο Ιστράτι δεν έχει καμιά αξία σαν συγγραφέας και είναι χυδαίος, υβριστής του Ελληνικού και του Ρουμανικού λαού στα φιλολογικά έργα του.

Το 1930 ο Κουλουμβάκης απέστειλε στο περιοδικό «Πειθαρχία» , επιστολή στην οποία μεταξύ άλλων γράφει: «....Όταν γράφωνται άρθρα διακηρύττοντα ως ηθικότητα την επίβασιν πάντων επί πασών, δηλαδή την κατάλυσιν της οικογενείας, πηγής πασών των αρετών, εν αγνοία ότι η ρύθμισις της ισχυροτάτης γενετησίου ορμής είνε η πασών μεγίστη εις πολιτισμόν πρόοδος του ανθρώπου, όταν γράφωνται άρθρα, εν αγνοία στοιχειωδών της επιστήμης και της ιστορίας δογμάτων, σαρκάζοντα πάσαν περί έθνους αντίληψιν και καταλύοντα πάσαν πατριωτικήν αφοσίωσιν ...{...}... όταν αχαλίνωτοι εις τας στήλας σας οργιάζουν ο Καρζής, ο Σερούιος, ο Λαπαθιώτης, ανθρώπινα ομοιώματα, μωρότατοι, αμαθέστατοι, αναρχικώτατοι, δύνασθε, εάν θέλετε, να με πληροφορήσετε, πόθεν έρχεσθε και πού πηγαίνετε;..». Ο Κουλουμβάκης ήταν μέλος και συχνός ομιλητής στις αίθουσες του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» και ενδεικτική του πνεύματος των ομιλιών του ήταν μία απ' αυτές με τίτλο: «Περί του υπό αναθεώρησιν Συντάγματος, Κομμουνισμού και Εκπαιδεύσεως».

Πολιτική δράση

Στην αρχή της πολιτικής του ενασχολήσεως ο Κουλουμβάκης υπήρξε στέλεχος της συντηρητικής παρατάξεως. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής του νομού Λακωνίας στην Α' Αναθεωρητική Βουλή τον Αύγουστο του 1910. Το 1911 επανεξελέγη βουλευτής Λακωνίας και αντιπαρατέθηκε σφοδρά στον Βενιζέλο, τον οποίο κατηγορούσε επειδή υπερασπίστηκε τα «βδελυρά κόμματα» , και παράλληλα προκάλεσε επεισόδιο στη Βουλή χαρακτηρίζοντας τα κόμματα «κακοήθεις φατρίες» . Ο Κουλουμβάκης, αργότερα και λόγω της αντιμοναρχικής του στάσεως, μεταστράφηκε και από το 1917 μέχρι το 1920, διατέλεσε διορισμένος Νομάρχης Αττικοβοιωτίας από τις κυβερνήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου. Στις 9 Μαρτίου 1930 έπειτα από επαναληπτική εκλογή επέστρεψε στα βουλευτικά έδρανα στην εκλογική περιφέρεια Οιτύλου, με το κόμμα των Φιλελευθέρων, όμως στις εκλογές του 1936 αντικαταστάθηκε στο συνδυασμό από τον Λέοντα Μακκά, λόγος για τον οποίο απέστειλε επιστολή στον Βενιζέλο . Μεταπολεμικά, στις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946, εξελέγη βουλευτής Αθηνών με την Ηνωμένη Παράταξη Εθνικοφρόνων (Λαϊκό Κόμμα) όταν έλαβε 27.224 ψήφους . Ο Κουλουμβάκης διατέλεσε βουλευτής μέχρι το 1950, οπότε και δε3ν έθεσε ξανά υποψηφιότητα.

Τάγματα Ασφαλείας

Ο Κουλουμβάκης υπήρξε αρθρογράφος της εφημερίδος «Μεγάλη Ελλάς» το οποίο αποτελούσε το «Επίσημον Όργανον της Κεντρικής Επιτροπής της Εθνικής Δημοκρατικής Ενώσεως Ελληνοπαίδων [ΕΔΕΕ]» κι είχε υπεύθυνο εκδόσεως τον I. Ιπποκράτη. Ο Κουλουμβάκης αποκαλούσε τα Τάγματα Ασφαλείας, «Τάγματα Εθνικής Σωτηρίας». Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Κουλουμβάκη, μπροστά στα εγκλήματα που διέπραξε στην Κατοχή και μετέπειτα το κομμουνιστικό Ε.Α.Μ., «...οι παρεκτροπές ή μάλλον υπερβολές» των Ταγμάτων Ασφαλείας ήταν πταίσματα που συμβαίνουν «...εις παντός είδους και εθνικότητος στρατιωτικόν τμήμα ...[...}... αλλά το σύνολον ήτο άξιον της Πατρίδος. Και αν δεν υπήρχαν τα τάγματα εκείνα η σφαγή θα ήτο μέχρις ίσως εθνικού εξαφανισμού μας. Διά τούτο εγώ τα αποκαλώ τάγματα Εθνικής Σωτηρίας».

Στις εκλογές του 1946 εκλέχθηκε βουλευτής Αθηνών με το κόμμα Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων. Μαζί με τους βουλευτές, Αρκαδίας Θεόδωρο Τουρκοβασίλη και Λακωνίας Νικόλαο Καράμπελα συμμετείχε και ήταν οι εκπρόσωπο, μιας ολιγάριθμης αλλά ιδιαίτερα μαχητικής ομάδος βουλευτών που απαιτούσε τη συνολική αποκατάσταση των ανδρών αλλά και της ιστορικής μνήμης των Ταγμάτων Ασφαλείας . Έτσι, στις 27 Οκτωβρίου 1948, κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την αναγνώριση της Εθνικής Αντιστάσεως οι βουλευτές αυτοί ζήτησαν να εξισωθούν οι άνδρες των Ταγμάτων με τους αντιστασιακούς των λοιπών εθνικών οργανώσεων, ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα, ΕΚΚΑ του Δημητρίου Ψαρρού και άλλες, κάτι που παρά την προσπάθεια τους δεν επιτεύχθηκε.

Μνήμη Ευστράτιου Κουλουμβάκη

Ο Κουλουμβάκης απεβίωσε σε ηλικία 86 ετών στο Κρατικό Νοσοκομείο του Πειραιά, όπου είχε εισαχθεί λίγες ημέρες νωρίτερα ασθενής από πλευρίτιδα. Στη διάρκεια του βίου του διακρίθηκε για το αγωνιστικό του πείσμα, για την σθεναρή υποστήριξη των πολιτικών και ιδεολογικών του απόψεων, αλλά και τις προσπάθειες του για την επικράτηση της καθαρεύουσας. Με τη νομική παιδεία του αντιλαμβάνεται ότι οι προσπάθειες κατοχυρώσεως της καθαρεύουσας πρέπει να εστιαστούν στον έλεγχο του Δημοσίου τομέα και καταγγέλλει τους υπάρχοντες δημοτικιστές δημόσιους υπαλλήλους με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Κωστή Παλαμά και ζητά με ειδική τροπολογία να απαγορευτεί η οποιαδήποτε δραστηριότητα υπέρ της δημοτικής από όσους εργάζονται ή κατέχουν δημόσια θέση.

Δημοσιογραφούσε για δεκαετίες σε πολλές εφημερίδες, γράφοντας άρθρα πολιτικού ενδιαφέροντος. Ως δικηγόρος ήταν συνήγορος υπερασπίσεως σε μια σειρά από δικές της εποχής του, μεταξύ τους στη δίκη για την δολοφονία του πρωθυπουργού Θεοδώρου Δηλιγιάννη από τον χαρτοπαίκτη Αντώνιο Κωνσταντίνου Γερακάρη, που τον φώναζαν Κωσταγερακάρη και κατάγονταν από το Οίτυλο, στη δίκη του Δημητρίου Λαμπράκη, αλλά και στη δίκη των στελεχών της «Ειδικής Ασφάλειας» το φθινόπωρο του 1945. Στις δίκες των κατηγορούμενων ως δοσιλόγων ο Κουλουμβάκης υποστήριξε πως οι πελάτες του είναι πολιτικοί άνδρες πρώτου μεγέθους και δε μπορούν να δικαστούν σύμφωνα με τω διασκεύασμα αυτό, όπως χαρακτήρισε τη συντακτική πράξη, την οποία «...έφτιασε ο πρώτος τυχών». Απευθυνόμενος στους δικαστές υποστήριξε ότι δεν αποτελούν δικαστήριο και ότι θα έπρεπε ν’ αποχωρήσουν όλοι από την αίθουσα.

Ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα είναι η συνέντευξη που παραχώρησε στον Μίτια Καραγάτση και στο ερώτημα για το πως επέλεξε τη σύζυγο του ο Κουλουμβάκης αποκρίθηκε: «...Ήμουν φοιτητής όταν διερχόμενος κάποιον δρόμο, είδον δωδεκαετήν παιδίσκην εις το παράθυρον του οίκου της. Και έκτοτε διερχόμην καθημερινώς προ της οικίας της δια να την ιδώ, έως ότου την εζήτησα εις γάμον και την ενημφεύθην. Σημειώσατε όμως αγαπητέ μου κύριε, ότι αν η παιδίσκη αυτή μου έρριπτε έστω και εν βλέμμα, ότε διέβαινον πρό της οικίας της, δεν θα την ενημφευόμην ποτέ. Αυτός ήτο ο έρως του ιδικού μου καιρού. Σήμερον κάθονται αι γυναίκες εις το ξενοδοχείο «Κίνγκ Τζώρτζ», με το ένα πόδι επί του άλλου και επιδεικνύουν τους μηρούς των. Τούτο αποτελεί σήμερον πραγματικήν....».

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org