Αρχιεπίσκοπος Θεόκλητος Β'
Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Κυρός Θεόκλητος, [κατά κόσμον Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος], Έλληνας θεολόγος, που εκλέχθηκε και διατέλεσε Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, Μητροπολίτης Πατρών και στη συνέχεια 14ος στη σειρά Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος [1] [2] μετά την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος, Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Ελλάδος, του ανώτατου θεσμικού οργάνου διοικήσεως, καθώς και της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, γεννήθηκε το 1890 στην κωμόπολη της Δημητσάνας στο νομό Αρκαδίας στην Πελοπόννησο και πέθανε 8 Ιανουαρίου 1962 στη Βαρυμπόμπη του νομού Αττικής, από εγκεφαλική συμφόρηση.
Η νεκρώσιμη ακολουθία του [3] τελέστηκε [4] στις 11:00 το πρωί της Πέμπτης 11 Ιανουαρίου στο Μητροπολιτικό ναό Αθηνών και του αποδόθηκαν τιμές πρωθυπουργού εν ενεργεία, ενώ η σορός του τάφηκε στις 13:45 της ίδιας ημέρας στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.
| Συνοπτικές πληροφορίες |
|---|
| Γέννηση: 5 Δεκεμβρίου 1939 |
| Τόπος: Δημητσάνα, Αρκαδία (Ελλάδα) |
| Θάνατος: 8 Ιανουαρίου 1962 |
| Τόπος: Βαρυμπόμπη, Αττική (Ελλάδα) |
| Υπηκοότητα: Ελληνική |
| Συνοπτικές πληροφορίες αξιώματος * 14ος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών * |
| Έναρξη Θητείας : 7 Αυγούστου 1957 |
| Λήξη θητείας : 8 Ιανουαρίου 1962 |
| Προκάτοχος |
|
|
| Διάδοχος |
|
|
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Ο Παναγιώτης παρακολούθησε τα μαθήματα της εγκυκλίου και Μέσης εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του. Στη συνέχεια γράφτηκε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από την οποία απεφοίτησε τον Οκτώβριο του 1910 και αναδείχθηκε αριστούχος διδάκτορας σε ηλικία είκοσι ετών. Το χρόνο που αποφοίτησε διορίστηκε υπάλληλος στο νοεσύστατο Γενικό Εκκλησιαστικό Ταμείο. Το 1914 ασπάστηκε το μοναχικό βίο και έλαβε το εκκλησιαστικό όνομα Θεόκλητος. Τον ίδιο χρόνο ακολούθησε ως ιεροκήρυκας στη Λαμία τον τότε Μητροπολίτη Φθιώτιδος Ιάκωβο Παπαϊωάννου, ο οποίος μόλις είχε εκλεγεί και ήταν θείος του.
Στη Λαμία, το Σεπτέμβριο του 1914, χειροτονήθηκε Διάκονος και στις 8 Σεπτεμβρίου του 1917 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στην Ιερά Μονή Δαμάστας Φθιώτιδος. Στη Μητρόπολη Φθιώτιδος ανέπτυξε σημαντική πνευματική και εθνική δράση μέχρι τον Ιούνιο του 1923, όταν διορίστηκε Α' γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και επέστρεψε στην Αθήνα. Τον Οκτώβριο του 1924 εξελέγη και την 1η Νοεμβρίου χειροτονήθηκε βοηθός Επίσκοπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, με τον τίτλο του τιτουλαρίου Σταυρουπόλεως και ανέλαβε καθήκοντα Πρωτοσύγκελλου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Μητροπολίτης
Στις 12 Φεβρουαρίου 1931 εκλέχθηκε Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Εξελέγη Μητροπολίτης και μετατέθηκε στην Ιερά Μητρόπολη Πατρών στις 15 Νοεμβρίου 1944, στην οποία διαδέχθηκε το Μητροπολίτη Αντώνιο Παράσχη. Στη Μητρόπολη Πατρών ανέπτυξε σημαντικό κατηχητικό και φιλανθρωπικό έργο, συνέβαλε στην ανέγερση του Ιερού ναού του Αγίου Ανδρέα Πατρών και τον Αύγουστο του 1953 επέδειξε αμέριστο ενδιαφέρον για την παροχή βοήθειας και την αποκατάσταση των σεισμοπλήκτων των Επτανήσων και κυρίως της Ζακύνθου. Ο Θεόκλητος Β' παρέμεινε στη Μητρόπολη Πατρών μέχρι την ανάρρηση του στο Θρόνο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών & Πάσης Ελλάδος
Στις 7 Αυγούστου του 1957 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αθηνών με 31 ψήφους επί 58 παρόντων μελών της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και στις 10 Αυγούστου μετέβη αεροπορικώς στην Κέρκυρα, όπου στα εκεί στα Βασιλικά Ανάκτορα έδωσε την επόμενη ημέρα την καθιερωμένη διαβεβαίωση [5] ενώπιον του τότε Βασιλιά Παύλου. Ενθρονίστηκε στο Θρόνος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών στις 12 Αυγούστου και επίλεξε ως κατοικία του το σπίτι επί της σημερινής οδού Εθνάρχου Μακαρίου [6]. Συνεπής στην πολιτική των προκατόχων του ανέλαβε καθήκοντα προέδρου της Πανελλήνιας Ενώσεως Αυτοδιαθέσεως Κύπρου.
Ως Προκαθήμενος προώθησε λύσεις σε μια σειρά από ζητήματα της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπως η ανακαίνιση του Αρχιεπισκοπικού μεγάρου, η κάλυψη των αναγκών για ιερείς της αρχιεπισκοπής, η εξύψωση του Εφημεριακού Κλήρου, τα μισθολογικά ζητήματα των ιερέων καθώς και θέματα επιμορφώσεως τους, η ίδρυση Σχολής Διακονισσών και του Πνευματικού Φροντιστηρίου στη Μονή Πεντέλης για επιμόρφωση εξομολογητών ιερέων από όλη την Ελλάδα, η δημιουργία εκκλησιαστικών Σχολών, η προβολή νέων κληρικών και η αποστολή ιεροκηρύκων στις επαρχίες, καθώς και η ίδρυσαη του Οίκου Φοιτητρίας στην Αγία Βαρβάρα Αιγάλεω. Το 1958 απαγόρευσε τη συμμετοχή των κληρικών στις βουλευτικές εκλογές, ενώ τον Απρίλιο του 1959, με το κίνημα 7 αρχιερέων, με κυβερνητική απόφαση επήλθε η κατάργηση της δυνατότητας μεταθέσεως των Μητροπολιτών, καθώς την πρώτη τριετία μετά την εκλογή του Θεοκλήτου Β' στη θέση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών από τις 14 κενές μητροπόλεις οι 10 πληρώθηκαν με μετάθεση [7].
Ο Θεόκλητος Β' (ο Παναγιωτόπουλος) παρέμεινε στη θέση του Αρχιεπισκόπου μέχρι τον θάνατο του που συνέβη στις 8 Ιανουαρίου 1962, ενώ από την ημέρα του θάνατου του έως την ημέρα που τελέστηκε η νεκρώσιμη ακολουθία, η σορός του εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα [8] στο Μητροπολιτικό ναό Αθηνών. Διέθετε ευρεία γνώση των θρησκευτικών ζητημάτων και βαθιά θρησκευτικότητα. Χαρακτηρίστηκε «ήρεμος και νουνεχής», ενώ υπήρξε θυμόσοφος, διέθετε πρακτικό νου και δημιουργικές ικανότητες. Τον διέκρινε σύνεση, ευγένεια και ηπιότητα χαρακτήρα, λόγους για τους οποίους απολάμβανε του σεβασμού απο τους πιστούς λλά και από τους κληρικούς, τους οποίους αγαπούσε και υποστήριζε.
Το τέλος του
Τον Σεπτέμβριο 1961 υπέστη καρδιακή προσβολή και μέχρι τον Ιανουάριο 1962, που απεβίωσε, παρέμενε νοσηλευόμενος εντός του αρχιεπισκοπικού μεγάρου με τις φροντίδες ιατρών και καθηγητών. Πέθανε στις 3:45 μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας 8 Ιανουαρίου.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Αρχιεπίσκοπος Αθηνών & Πάσης Ελλάδος Θεόκλητος.
- Θεόκλητος Β΄ Παναγιωτόπουλος (1957-1962) Θεολογικό-Φοιτητικό Οικοτροφείο
- Αρχιεπίσκοποι Αθηνών-Πρόεδροι Ιεράς Συνόδου
Παραπομπές
- ↑ [Αρχιεπίσκοποι Αθηνών-Πρόεδροι Ιεράς Συνόδου. Εκκλησία της Ελλάδος.]
- ↑ [Ιστορικά ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α' (ο Παπαδόπουλος) είναι ο ο πρώτος «Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος», καθώς όλοι οι προγενέστεροι απ' αυτόν ήταν Μητροπολίτες Αθηνών που απλώς έφεραν τον τίτλο και «Πάσης Ελλάδος» και συγκαλούσαν μεν την Ιεραρχία, αλλά δεν είχαν ακόμη τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου.]
- ↑ [Επίσημοι και πλήθος κόσμου παρίστανται στην κηδεία του Αρχιεπισκόπου Θεόκλητου Β΄. Video, Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο.]
- ↑ [Εκηδεύθη ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Εφημερίδα «Ελευθερία», Παρασκευή 12 Ιανουαρίου 1962, σελίδα 7η.]
- ↑ [Τελετή διαβεβαιώσεως του Αρχιεπισκόπου Θεόκλητου. Video, Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο.]
- ↑ [Η κατοικία επί της οδού Εθνάρχου Μακαρίου στο Παλαιό Ψυχικό είναι ιδιοκτησία της Ιεράς Μονής Πεντέλης και έχει παραχωρηθεί στην Εκκλησία της Ελλάδος για να την χρησιμοποιεί για την διαμονή του ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος. Το σπίτι του Παλαιού Ψυχικού επέλεξαν ως κατοικία τους, εκτός του Θεοκλήτου Β', και οι Αρχιεπίσκοποι: Δαμασκηνός, Σπυρίδων, Δωρόθεος Γ' και Χριστόδουλος. Το σπίτι εκτείνεται σε τρία επίπεδα, υπόγειο, ισόγειο και 1ος όροφος, συνολικής εκτάσεως 1.100 m2. Σκοπός του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, τον οποίο δεν πρόλαβε να υλοποιήσει ήταν να μετατραπεί σε Εκκλησιαστικό μουσείο ή σε χώρο φιλοξενίας υψηλών προσκεκλημένων της Εκκλησίας.]
- ↑ [Το γεγονός της πληρώσεως των κενών θέσεων των Μητροπόλεων με μεταθέσεις ανάγκασε την Πολιτεία να επέμβει νομοθετικά. Ο τότε Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ. Βογιατζής με το Νόμο 3952 τον Απρίλιο του 1959 που συμπληρώθηκε μεταγενέστερα με το Βασικλικό Διάταγμα του Δεκεμβρίου του ίδιου έτους κατάργησε το μεταθετό για όλες τις μητροπόλεις, πλην Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, χωρίς όμως να εμποδίζεται και γι’ αυτές η εκλογή δια χειροτονίας. Το 1961 δημιουργήθηκαν χηρεύουσες Μητροπόλεις, οι οποίες παρέμειναν κενές ολόκληρη πενταετία, καθώς οι Μητροπολίτες αρνούμενοι να τις πληρώσουν εκβίαζαν την πολιτεία να επαναφέρει το μεταθετό.]
- ↑ [Λαϊκό προσκύνημα της σορού του Αρχιεπισκόπου Θεόκλητου Β'. Video, Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο.]
