Δημήτριος Γατόπουλος

Ο Δημήτριος Γατόπουλος Έλληνας εθνικιστής, λογοτέχνης, ιστορικός συγγραφέας και δημοσιογράφος, ιστορικός χρονικογράφος, που εργάστηκε ως υπάλληλος της Εθνικής Βιβλιοθήκης και διατέλεσε διευθυντής του πολιτικού γραφείου του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Αλέξανδρου Ζαΐμη, γεννήθηκε το 1891 στην Πάτρα και πέθανε τον Απρίλιο του 1956 στην Αθήνα.

Δημήτριος Γατόπουλος

Βιογραφία

Ο Γατόπουλος για ένα χρονικό διάστημα διατέλεσε και Διευθυντής της Εθνική Βιβλιοθήκης, ενώ εκλέχθηκε και διατέλεσε Γενικός Γραμματέας του Φιλολογικού και Αρχαιολογικού Τμήματος του Συλλόγου «Παρνασσός» . Εργάστηκε ως ιστορικός χρονικογράφος στις εφημερίδες «Εστία», «Εμπρός» και «Καθημερινή», στο περιοδικό «Θησαυρός» καθώς και σε πολλά άλλα σοβαρά έντυπα της εποχής του και συνεργάστηκε με την «Μεγάλη ελληνική Εγκυκλοπαίδεια», το περιοδικό «Ήλιος» καθώς και σε άλλες φιλολογικές εκδόσεις.

Περίοδος της Κατοχής

Ο Γατόπουλος υπήρξε συνεργάτης του εβδομαδιαίου προπαγανδιστικού περιοδικού «Κουαδρίβιο» [«Quadrivio»], το οποίο ήταν η Ελληνική έκδοση της Ιταλικής καθημερινής εφημερίδος «Τίβερις» αφιερωμένη στην Ιταλο-Ελληνική Συνεργασία και ασχολούνταν με θέματα λογοτεχνίας και ιστορίας, όμως συχνά στην ύλη του περιλαμβάνονταν και κείμενα με πολιτικό περιεχόμενο. Στην πέμπτη σελίδα του «Κουαδρίβιο», υπήρχε η φράση, «Διαβάζετε και διαδίδετε το Κουαδρίβιο εις τούτο συνεργάζονται Έλληνες και Ιταλοί συγγραφείς. Το Κουαδρίβιο είναι εφημερίς της Νέας Τάξεως». Το έντυπο κυκλοφόρησε από το Φθινόπωρο του 1941 έως τις 12 Απριλίου 1943 και συνεργάτες του υπήρξαν οι Έλληνες λόγιοι, Φώτος Γιοφύλλης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Σύλβιος, Κλέων Παράσχος, Νικόλαος Ποριώτης, Μιχαήλ Αργυρόπουλος, Φώτης Κόντογλου, Ν. Λάσκαρης, Αλέκος Μιλτιάδους Λιδωρίκης, ο δημοσιογράφος Νικόλαος Γιοκαρίνης, και ο γλύπτης -Πανεπιστημιακός καθηγητής- Μιχαήλ Τόμπρος. Στο έντυπο δημοσιεύονταν επικριτικά κείμενα για την Αγγλία, τις Η.Π.Α. και τη Σοβιετική Ένωση καθώς και αναφορές για τους Εβραίους και τους Μαύρους. Η έκδοση της 20ης Σεπτεμβρίου 1942, ήταν αφιερωμένη στην επίσκεψη του Μπενίτο Μουσολίνι στην Αθήνα και αποτέλεσε προπαγανδιστικό όπλο των ιταλικών δυνάμεων κατοχής στην Ελλάδα, ενώ η κυκλοφορία του ήταν πανελλαδική. Το έντυπο έδινε στους συνεργάτες του χρηματική αμοιβή και τρόφιμα. Οι Έλληνες διανοούμενοι που αρθρογραφούσαν -μεταξύ τους και ο Γατόπουλος- έγιναν στόχος επιθέσεων μετά την απελευθέρωση για τη δραστηριότητα τους.

Στις 12 Οκτωβρίου 1944 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ διέγραψε ως δωσίλογους 13 από τα πιο εκτεθειμένα μέλη του σωματείου. Δέκα από τα δεκατρία ονόματα δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Ελευθερία» της επομένης ημέρας, φύλλο που δεν είναι διαθέσιμο, κι άλλα τρία σ’ εκείνο της μεθεπομένης ημέρας , επρόκειτο για τους Σπυρίδωνα Τραυλό, Σταύρο Ευταξία και Ελευθέριο Σταυρίδη. Εφτά από τους δέκα υπόλοιπους μνημονεύονται στα απομνημονεύματα του θεατρικού επιχειρηματία Θόδωρου Κρίτα. Επρόκειτο για τους Σπύρο Μελά, Αχιλλέα Μαμάκη, Κλέωνα Παράσχο, Παναγιώτη Κατηφόρη, Κονιτόπουλο, Κώστα Καιροφύλα και Νίκο Γιοκαρίνη. Το «Κουαδρίβιο» κυκλοφορούσε κάθε Κυριακή τη διετία 1941-1943, με διευθυντή τον Τελέσιο Ιντερλάντι και διευθυντή συντάξεως τον Ιωάννη Κουρούνη. Μεταξύ των επώνυμων συνεργατών του συγκαταλέγονταν φυσιογνωμίες του δημοσιογραφικού και λογοτεχνικού κόσμου όπως ο Κωνσταντίνος Φαλτάιτς, ο Κώστας Καιροφύλας, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, ο Αλέκος Λιδωρίκης και ο Δημήτρης Γατόπουλος.

Συγγραφικό έργο

Ο Γατόπουλος ασχολήθηκε με την πρόσφατη ιστορία του Ελληνικού έθνους, με την ιστορία της Επαναστάσεως του 1821 με τα μικρά γεγονότα της και τα παραλειπόμενα της. Έγραψε με τόνο αφηγηματικό, χρονογραφικό, απλό και με την παρεμβολή ανεκδότων ιστοριών καθώς είχε την τύχη και την ευκαιρία να εντρυφήσει σε σημαντικά οικογενειακά αρχεία, όπως αυτό της οικογένειας Ζαΐμη καθώς και της οικογένειας Κανάρη, τα οποία μελέτησε και δημοσίευσε ιστορική μελέτη στην εφημερίδα «Εστία» . Στα αρχεία που παρουσίασε περιλαμβάνεται και το μυστικό ημερολόγιο του Κωνσταντίνου Κανάρη το οποίο «άνοιξε» ο δισέγγονος του Ναυάρχου, ο Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Θεμ. Κανάρης. Έγραψε, κυρίως στη Δημοτική γλώσσα, μικρά ιστορικά άρθρα που παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον για πρόσωπα και πράγματα που έχουν λησμονηθεί.

Το συγγραφικό έργο του Γατόπουλου περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό ιστορικών μονογραφιών όπως:

• «Οι "Προστάται" που μας πολιορκούν για να μορφώσουν τα παιδιά μας», το 1929, σελίδες 61. Περιλαμβάνει τα επιμέρους θέματα:

«-Αι ξέναι προπαγάνδαι εις την Ελλάδα.

-Προσηλυτισμοί μαθητριών και μαθητών.

-Ο κίνδυνος των ξένων σχολείων.

-Γονείς που χάνουν τα παιδιά των.

-Σκανδαλώδη κατορθώματα προπαγανδιστών.

-Αφηγήσεις συγκεκριμένων δραματικών γεγονότων.

-Η δράσις της ουνιτικής προπαγάνδας.

-Περίεργα συμβάντα εις σχολάς καλογραιών.

-Εκπαίδευσις και Εκκλησία».

• «Ιωάννης Καποδίστριας, Ο Πρώτος Κυβερνήτης Της Ελλάδος», το 1932, εξώφυλλο των ζωγράφων Καστανάκη & Σπαχή, πρόλογος Σπυρίδωνος Θεοτόκη, σελίδες 172+14 με εικόνες εκτός κειμένου. Έργο που τιμήθηκε με βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών,
• «Τα 100 Ελληνικά χρόνια», Αθήνα 1930, εκδοτικός οίκος «Πέτρος Δημητράκος»,
• «Ιστορίες του τόπου μας,
• «Αλέξανδρος Υψηλάντης, Ο Εθνικός Ήρως Του Εικοσιένα, Τύποις «Γ. Π. Ξένου», εν Αθήναις, σελίδες 128,
• «Αι μονομαχίαι εις την Ελλάδα. Αι ιστορικότεραι συναντήσεις των παλαιών φιλόπλων και μονομάχων εις το πεδίον της τιμής», Αθήνα, εκδοτικός οίκος «Πέτρος Δημητράκος»,
• «Η Δούκισσα Της Πλακεντίας, Τυπογραφείο «Αρ. Γ. Παπανικολάου, Αθήναι 1943, σελίδες 17,
• «Ιστορία της αθηναϊκής κοινωνίας, το 1942, εκδόσεις «Αετός»,
• «Γεώργιος Α', Ο Δημοκράτης Βασιλεύς», Βιογραφία του βασιλέως Γεωργίου Α’,
• «Ιστορία Της Κατοχής, Μετά Συλλογής Ιστορικών Και Λαογραφικών Ανεκδότων Των Ετών 1940-1944», Αθήνα 1945, εκδοτικός οίκος «Πέτρος Δημητράκος», 799 σελίδες σε τέσσερις τόμους. Περιεκτικότατο πατριωτικό σύγγραμμα που περιέχει την ιστορία του παράνομου τύπου της εθνικής αντιστάσεως,
• «Ανδρέας Μιχαλακόπουλος (1875-1938) Η Βιογραφία Και Το Έργον Του» , εκδότης: Τυπογραφικόν Κατάστημα «Διονυσίου Διον. Πετσάλη», Αθήναι 1947, σελίδες 367,

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Δημήτρης Γατόπουλος, Περιοδικό «Νέα Εστία», 1η Μαΐου 1956, τεύχος 692, σελίδα 620η.
• «Ανδρέας Μιχαλακόπουλος (1875-1938) Η Βιογραφία Και Το Έργον Του».

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org