Διονύσιος Παπαδόγγονας

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Διονύσης Παπαδόγγονας [άλλη γραφή Παπαδόγκονας ή Παπαδόγκωνας ή Παπαδόγγωνας] Έλληνας εθνικιστής και υποστηρικτής του θεσμού της Βασιλείας, ανώτατος αξιωματικός του Στρατού Ξηράς με το βαθμό του Υποστρατήγου, ο εμπνευστής και δημιουργός των Εθελοντικών Ταγμάτων Χωροφυλακής στην περιοχή της Πελοποννήσου καθώς ήταν αξιωματικός με μεγάλη απήχηση στο σώμα των Μεσσήνιων συναδέλφων του, γεννήθηκε το 1888 στο Πεταλίδι της Μεσσηνίας και τραυματίστηκε σοβαρά στου Γουδή, από βολή πολυβόλου στη διάρκεια της κομμουνιστικής επιθέσεως στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1944, την ώρα που επιθεωρούσε εθνικιστικά φυλάκια στην περιοχή. Μεταφέρθηκε στο κοντινό «Λαϊκό» νοσοκομείο όπου πέθανε [1] από ακατέσχετη αιμοραγία. Το ετήσιο μνημόσυνο του Παπαδόγγονα τελέστηκε [2] στις 12 Δεκεμβρίου 1945 στον ιερό ναό του Αγίου Θωμά στου Γουδή.

Ήταν παντρεμένος και από το γάμο του απέκτησε, στις 12 Ιουλίου του 1931, ένα γιο, τον αξιωματικό Αλέξανδρο Παπαδόγγονα, ο οποίος μετά το 1974 διατέλεσε βουλευτής και Υπουργός σε κυβερνήσεις του κόμματος «Νέα Δημοκρατία» καθώς και μια κόρη. Εγγονός του είναι ο Διονύσιος Α. Παπαδόγγονας [3].

Διονύσιος Παπαδόγγονας

Βιογραφία

Η καταγωγή της οικογενείας Παπαδόγγονα είναι από την περιοχή της Μάνης, απ' όπου οι πρόγονοι της μετανάστευσαν κι εγκαταστάθηκαν στο Πεταλίδι τα χρόνια μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος και πιθανόν την εποχή του Ιωάννη Καποδίστρια και μετέπειτα [4]. Ο Διονύσιος Παπαδόγγονας, που είχε έναν αδελφό, τον Θεόδωρο, παρακολούθησε τα μαθήματα της Βασικής και της Μέσης εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών συμμετείχε ως εθελοντής στις πολεμικές επιχειρήσεις στη Βόρειο Ήπειρο και στη συνέχεια φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού του Πεζικού. Συμμετείχε στους Βαλκανικούς 1912-1913 και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ως Λοχαγός πήρε μέρος στο Ελληνικό εκστρατευτικό σώμα και με το 3/1 Τάγμα Πεζικού που διέθετε 676 οπλίτες και 21 αξιωματικούς υπό τον ταγματάρχη Νικόλαο Βρατσάνο, συμμετείχε στον πόλεμο της Κριμαίας στην Ουκρανία και ως επικεφαλής του Πεζικού συμμετείχε στη μάχη της Μπερεζόφσκα [5]. Στη συνέχεια επί τρία χρόνια πήρε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία και πολέμησε με ηρωισμό στη μάχη του Κάλε Γκρότο κοντά στην Άγκυρα, όπου ήταν από τους λίγους επιζώντες του λόχου του. Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου συμμετείχε ως αρχηγός πεζικού της ΧΙΙης Μεραρχίας Αλεξανδρουπόλεως και από τις 18 Απριλίου 1941 ήταν διοικητής του Πεζικού της V Μεραρχίας, γνωστής ως Μεραρχίας των Κρητών, με την οποία, ενωρίτερα, διακρίθηκε στη μάχη της Τρεμπεσίνας την οποία κατέλαβε, ενώ μετά τη συνθηκολόγηση και την οπισθοχώρηση του Ελληνικού στρατού οδήγησε τη Μεραρχία του συντεταγμένη μέχρι τον Ισθμό της Κορίνθου, από όπου βοήθησε τους άνδρες του να διαπεραιωθούν με ασφάλεια στην Κρήτη.

Εθνική αντίσταση

Ο Παπαδόγγονας επέστρεψε στο Πεταλίδι Μεσσηνίας και λόγω του κύρους του αναγνωρίστηκε ως «Διοικητής Ελλήνων Αξιωματικών Μεσσηνίας-Λακωνίας». Τον Ιούλιο του 1942 δημιούργησε τους πρώτους πυρήνες Εθνικών Ομάδων Αντιστάσεως, [Ε.Ο.Α.], ενώ η Κατοχική κυβέρνηση διόρισε τον Παπαδόγκωνα Στρατιωτικό Διοικητή, [Φρούραρχο], Καλαμάτας. Στη συνέχεια οργάνωσε τις εθνικιστικές αντιστασιακές ομάδες «Ελληνικός Στρατός» [«Ε.Σ.»] [6]. Στις 17 Ιουλίου του 1943 ο Γιαννακόπουλος με προκήρυξη του και υπό την καθοδήγηση του Παπαδόγγονα κήρυξε τον πόλεμο εναντίον του Ε.Λ.Α.Σ. και απαίτησε όλες οι ένοπλες δυνάμεις της περιοχής να τεθούν υπό τις διαταγές του, διαφορετικά «...θα κτυπηθούν και θα διαλυθούν διά της βίας». Ο «Ελληνικός Στρατός» διαλύθηκε από τον κομμουνιστικό ΕΛΑΣ και ο Παπαδόγγονας τον Ιούνιο του 1943, ήρθε σε επαφή με το Ρηντ, σύνδεσμο του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής στα βουνά της Πελοποννήσου, στον οποίο ανέλυσε την γενική κατάσταση που επικρατούσε στην Πελοπόννησο με τους κατακτητές αλλά και με το Ε.Α.Μ., το ένοπλο τμήμα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος. Ο Παπαδόγγονας πρότεινε να σχηματιστούν μικρές ομάδες ενόπλων στα βουνά για την προστασία των Άγγλων και τη λειτουργία των ασυρμάτων και να δικτυωθεί προσεκτικά ο πληθυσμός στις πόλεις για να βοηθήσει σε ενδεχόμενη απόβαση. Η πρόταση αντικατόπτριζε και τη γενικότερη άποψη του ότι η Πελοπόννησος δεν προσφερόταν για αντάρτικο λόγω του πυκνού οδικού δικτύου. Την ίδια άποψη αρχικά είχε υποστηρίξει και η Βρετανική Αποστολή, όμως ο Ρηντ απέρριψε τις προτάσεις του.

Εκείνη την χρονική περίοδο ομάδες του «Ελληνικού Στρατού» που δρούσαν στη Λακωνία και τη Μεσσηνία τελούσαν υπό την ασφυκτική πίεση του ΕΛΑΣ και επιπλέον δέχονταν ελάχιστες ρίψεις από τους Βρετανούς, ενώ ο κύριος όγκος των Βρετανικών ρίψεων κατευθύνονταν στου κομμουνιστές αντάρτες. Ο Παπαδόγγονας έκανε τον Αύγουστο του 1943 μια τελευταία προσπάθεια ν' αναστείλει την ενίσχυση των Βρετανών προς τον Ε.Λ.Α.Σ., ανεβαίνοντας ο ίδιος στον Ταΰγετο και μέσω του Βρετανού συνδέσμου Φρέιζερ έστειλε σχετικά σήματα στο Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, δίχως αποτέλεσμα. Παράλληλα, την ίδια εποχή είχε πραγματοποιήσει επανειλημμένα διαβήματα προς τις ιταλικές και γερμανικές κατοχικές αρχές, εισηγούμενος τον εξοπλισμό μιας δύναμης 1.000 ανδρών υπό τις διαταγές του για την καταπολέμηση του Ε.Α.Μ.-Ε.Λ.Α.Σ., οι οποίες απορρίφθηκαν, εξ αιτίας του φόβου ότι αυτή η δύναμη γρήγορα θα αφοπλιζόταν από τους κομμουνιστές αντάρτες. Ο Παπαδόγγονας, του οποίου η ζωή είχε κινδυνεύσει δύο φορές από ενέδρες κομμουνιστοσυμμοριτών Εαμιτών στην Καλαμάτα, κατέφυγε στην Αθήνα με την οικογένεια του. Επέστρεψε μόλις τον Απρίλιο του 1943 με την έγκριση της Κατοχικής Κυβερνήσεως και ανέλαβε τη διοίκηση του νεοσύστατου Β' Αρχηγείου Χωροφυλακής Πελοποννήσου με έδρα την Τρίπολη.

«Σύμφωνο» Ντομένικο-Παπαδόγκωνα

Ο Παπαδόγγονας κατηγορήθηκε, με χαλκευμένα στοιχεία, ότι στις 20 Ιουλίου 1943 στην Καλαμάτα, υπέγραψε σύμφωνο [7] [8] με τον Ιταλό συνταγματάρχη Ντόριο Ντομένικο, δι­οικητή του 64ου συντάγματος Πεζικού, με το οποίο ο Παπαδόγγονας αναλάμβανε να οργανώσει μισθοφορικά τμήματα και οι Ιταλοί αναλάμβαναν την υποχρέωση να τον βο­ηθήσουν στις ανάγκες της δημιουργίας τους. Λίγες ημέρες αργότερα η ύπαρξη του πρωτοκόλλου διαψεύστηκε επίσημα από τις Ιταλικές αρχές κατοχής [9], με δημοσίευμα της 27ης Αυγούστου 1943, το οποίο καταχωρήθηκε στην εφημερίδα «Θάρρος» της Μεσσηνίας. Ανάλογη ήταν και η στάση του συνταγματάρχη Παπαδόγγονα, ο οποίος τις ημέρες της δημοσιεύσεως του δήθεν πρωτοκόλλου απουσίαζε από την Καλαμάτα και επιστρέφοντας στη Μεσσηνιακή πρωτεύουσα προχώρησε ανάλογη διάψευση του δημοσιεύματος. Η διάψευση του καταχωρήθηκε στις 24 Αυγούστου 1943, στην εφημερίδα «Σημαία» με τίτλο «Αναγκαία Διάψευσις» [10]. Λίγες ημέρες αργότερα, συγκεκριμένα στις 27 Αυγούστου 1943, δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Θάρρος» της Καλαμάτας, αναλυτική και μακροσκελής [11] απάντηση του Συνταγματάρχη Παπαδόγγονα [12]. Η πλαστότητα του Πρωτοκόλλου έχει ομολογηθεί και από την πλευρά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του κομμουνιστή αξιωματικού και στελέχους του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ Μεσσηνίας, του μακαρίτη Λοχαγού της τάξεως 1935, Τάσου Αναστασόπουλου, η αφήγηση του οποίου είχε μαγνητοφωνηθεί, στο σπίτι του στις 20 Ιουλίου 1989, το «Σύμφωνο» είναι ψεύτικο και τους το έφερε «συναγωνιστής» τους «επί χρήμασι».

Τάγματα Ασφαλείας

Οι πρώτες μονάδες, που συγκροτήθηκαν ως Πρότυπα Τάγματα Χωροφυλακής και αποτέλεσαν τους πυρήνες για την ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας, δημιουργήθηκαν το Φθινόπωρο του 1943 στη Λακωνία και σε μικρότερο βαθμό στην Καλαμάτα, την Ηλεία και την Πάτρα, «κεχωρισμένως και τοπικιστικώς». Ο Παπαδόγγονας φρόντισε και μεταφέρθηκε στην Αθήνα τα Χριστούγεννα του 1943, ο Παναγιώτης Στούπας, Ταγματάρχης εξ Εφέδρων του Ελληνικού Στρατού, τον οποίο εκτιμούσε ιδιαίτερα. Ο Στούπας μετά από επίθεση των κομμουνιστών του Ε.Λ.Α.Σ. εναντίον του πατρικού στου σπιτιού στη Λεύκη Μεσσηνίας, διέφυγε τραυματισμένος και κρύφθηκε στους γύρω λόφους. Τα Πρότυπα Τάγματα Χωροφυλακής ενοποιήθηκαν την άνοιξη του 1944, ύστερα από ζυμώσεις με την κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη, σε μια ενιαία οργανωτική δομή η οποία τυπικά υπαγόταν στο Υπουργείο Ασφαλείας. Η ονομασία της ήταν «Β' Αρχηγείον Χωροφυλακής Πελοποννήσου», έδρα της ορίστηκε η Τρίπολη και επικεφαλής της ανέλαβε στις 23 Μαρτίου του 1944 ο συνταγματάρχης Παπαδόγγονας.

Ο Παπαδόγγονας με την άφιξη του στην Καλαμάτα την Άνοιξη του 1944, συγκάλεσε συγκέντρωση των Αξιωματικών της Στρατιωτικής Διοικήσεως Μεσσηνίας στα Γραφεία του Λόχου Καλαμάτας, και τους μίλησε σχετικά με την εξέλιξη της καταστάσεως στην Ελλάδα, καθώς και για τον κίνδυνο που προέρχονταν από την ανάπτυξη και εξάπλωση του ΕΛΑΣ, ενώ ζήτησε από τους αξιωματικούς να δηλώσουν ποιοι επιθυμούν να υπηρετήσουν στα Τάγματα Ασφαλείας, και ποίοι επιθυμούν να μείνουν ουδέτεροι ή αμέτοχοι. Ο Παπαδόγγονας οργάνωσε τα Τάγματα Ασφαλείας στη Νότια Πελοπόννησο, με μονάδες σε Τρίπολη, Καλαμάτα, Γύθειο, Γαργαλιάνους, Μελιγαλά και Σπάρτη. Συνολικά οργανώθηκαν πέντε τέτοια Τάγματα Ασφαλείας, με έδρες την Τρίπολη, τη Σπάρτη, το Γύθειο, το Μελιγαλά και τους Γαργαλιάνους, συνολικής δύναμης 4.000 ανδρών, με επί μέρους μονάδες ή φρουρές εγκαταστημένες σε πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά. Μετά την απόπειρα δολοφονίας του εναντίον του Αδόλφου Χίτλερ, στις 20 Ιουλίου 1944, ο Παπαδόγγονας του έστειλε [13] συγχαρητήριο τηλεγράφημα για τη διάσωσή του κι έλαβε απάντηση [14] από τον Χάινριχ Χίμλερ, αρχηγό των S.S., ο οποίος τον ευχαριστούσε εκ μέρους του Αδόλφου Χίτλερ.

Σύμφωνα με το Βασίλειο Σταυρογιαννόπουλο [15]

«.. ο τότε Συνταγματάρχης Παπαδόγγονας Διονύσιος κατά μήνα Οκτώβριον 1943, επιχείρησε να τας συγκεντρώση, να τας οργανώση και να τας συγκροτήση, εις Σώμα, με έδραν τας Καλάμας. ... εχρησημοποίησε αξιωματικούς αλλά και άνδρας… ως τους : Υπολοχ. Μαριόλην Παναγ., Υπολ. Καραδημητρόπουλον Αλεξ., Υπολοχ. Θεοδωρακόπουλον, Υπολοχ. Κατσαρέαν Παν., Ανθ/γον Στρατ. Κοσμόπουλον Ευάγ., Έφεδρον Ανθ/γον Μιχαλακάκον, Έφεδρον Ανθ/γον Κάππαν και άλλους. Η προσπάθεια αυτή, δεν ευοδώθη, διότι οι Γερμανοί δεν έτρεφον εμπιστοσύνην προς τας ομάδας αυτάς, εδυσκολεύοντο να τας ανεχθούν. Αρχικώς επετεύχθη ο εξοπλισμός πεντήκοντα (50) μόνον ανδρών δια της χορηγήσεως ανά μίας εις έκαστον τούτων Ιταλικής αραβίδος μετά τριάκοντα μόνον φυσιγγίων. Όμως κατά τας πρώτας ημέρας, οι Γερμανοί ενδεχομένως εκ παρεξηγήσεως, διότι θα εξέλαβον το τμήμα τούτο, ως ανταρτικόν δεδομένου ότι άπαντες έφερον ακόμη πολιτικήν περιβολήν, επολυβόλησαν εις το κτίριο όπου εστρατωνίζετο, και εφόνευσαν ένα μόνιμον λοχίαν και μάλιστα τεχνίτην. Η προσπάθεια  ... εγκατελείφθη και το τμήμα διελύθη..».

Η παράδοση του

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1944, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος αποβιβάστηκε στην ελεύθερη Πελοπόννησο από το Κάιρο ως προπομπός της Ελληνικής κυβερνήσεως και ζήτησε από τον Παπαδόγγονα να αναστείλει κάθε του δραστηριότητα και να παραδοθεί μαζί με τους άνδρες του. Ο Παπαδόγγονας, μετά την άρνησή του να συμπτυχθεί στην Αθήνα, περικυκλώθηκε στην Τρίπολη από τις δυνάμεις του Άρη Βελουχιώτη στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1944. Αφού πρώτα απέκρουσε την επίθεση του ΕΛΑΣ υπό τον Βελουχιώτη, παραδόθηκε την 1η Οκτωβρίου σε βρετανικό απόσπασμα μετά από μεσολάβηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου και τις εγγυήσεις των Άγγλων αξιωματικών.

Ο Παπαδόγγονας σε ανακοίνωση του όταν παραδόθηκε στις Βρετανικέ δυνάμεις, ανέφερε:

«…Εύχομαι νά φθάση ή ημέρα τής απολογίας μου διά νά δηλώσω τίς πταί­ει και πόσον κατεπατήθη ό έντιμος στρατιώτης Παπαδόγκωνας. Έξ όλων τών σημείων, τολμώ νά τό εϊπω, άπό τούς πολιτικούς και στρατιωτικούς κύκλους Αθηνών, Καΐρου και περί τόν Βασιλέα, εΐχομεν συνεχώς τήν ένθάρρυνσιν ότι ή αποστολή μας είναι πατριωτική, νά προβαίνομεν άδιστάκτως εις τήν έκτέλεσιν υψίστου πατριωτικού έργου εναντίον τής απειλής τοϋ κομμουνισμού. Δέν μπορώ αυτήν τήν στιγμήν νά αναφέρω και τό όνομα του ατόμου, τό όποιον υπήρξε σύνδεσμος μας. Κατά τήν στιγμήν τής δίκης μου θά μιλήσω ανοικτά διά νά μάθη ό κόσμος τήν άλήθειαν..» 

Ο Παπαδόγγονας και οι άνδρες του φέροντας ελάχιστο ελαφρύ οπλισμό, διεκπεραιώθηκαν από τους Βρετανούς αρχικά στις Σπέτσες και από εκεί σε στρατόπεδο στην περιοχή Γουδή στην Αθήνα.

Διακρίσεις

Τιμήθηκε με παράσημα, μετάλλια και διακρίσεις, όπως,

  • Αργυρός Σταυρός του Τάγματος του Σωτήρος,
  • Χρυσό Αριστείο Ανδρείας (τρις),
  • Χρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος,
  • Ανώτερος Ταξιάρχης του Φοίνικα με ξίφη,
  • Πολεμικός Σταυρός (τέσσερις),
  • Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας,
  • Διασυμμαχικό Μετάλλιο Νίκης,
  • Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων,
  • Αναμνηστικό μετάλλιο πολέμου 1940-1941.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διαβάστε τα λήμματα

Παραπομπές

  1. [Δημοσθένης Κούκουνας, «Οι φάκελοι για τα Τάγματα Ασφαλείας», Περιοδικό «Λαβύρινθος», Ιούνιος 2005, τεύχος 24ο, σελίδα 56η.]
  2. [Μνημόσυνον. Εφημερίδα «Εμπρός», 12 Δεκεμβρίου 1945, σελίδα 2η.]
  3. [Διονύσιος Α. Παπαδόγγονας dpapadogonas.gr]
  4. [Το Πεταλίδι αποικία των Μανιατών.]
  5. [H Μπερεζόφσκα είναι μικρή πόλη που βρίσκεται στην ουκρανική πεδιάδα βορειοανατολικά της Οδησσού. Στην περιοχή το 1919 είχε συγκρουστεί μια μεγάλη δύναμη της Συμμαχικής Στρατιάς του Δούναβη με το στρατό των Μπολσεβίκων.]
  6. [Η οργάνωση «Ελληνικός Στρατός» [«Ε.Σ.»] προήλθε από μια κίνηση κατώτερων αξιωματικών στη νότια περιοχή της Πελοποννήσου, με πρωτεργάτη τον λοχαγό Σταύρο Νικολόπουλο. Οι αξιωματικοί του διατηρούσαν επαφές με το Ε.Α.Μ., και με πυκνές βρετανικές ρίψεις δημιούργησαν τον Μάιο του 1943 ένα δικό τους ένοπλο τμήμα περίπου 300 ανδρών, πρόσφεραν την αρχηγία σε έναν ανώτερο αξιωματικό, τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Γιαννακόπουλο, κάτοικο Καλαμάτας, ο οποίος προσχώρησε στον Ε.Σ. όπως και ο ίλαρχος Τηλέμαχος Βρεττάκος με την ομάδα του. Τον Ιούλιο του 1943 στάλθηκαν από την Αθήνα 48 Βασιλόφρονες αξιωματικοί οι οποίοι εντάχθηκαν στην οργάνωση.]
  7. [Το κείμενο του χαλκευμένου συμφώνου, το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Ελληνική Σάλπιγγα, επίσημο όργανο του Ε.Α.Μ. Μεσσηνίας την Τετάρτη 18 Αυγούστου 1943, είναι το ακόλουθο,
    «Διοίκησις τομέως Μεσσηνίας
    Εμπιστευτικό πρωτόκολλον 005.856. Απόρρητον.
    Καλάμαι, 20 Ιουλίου 1943
    Οι υπογεγραμμένοι συνταγματάρχης διοικητής του 64ου Συντάγματος πεζικού Ντόριο Ντομένικο και ο συνταγματάρχης Παπαδόγκωνας Διονύσιος, διοικητής πεζικού της Διοικήσεως Καλαμών, έχοντες υπ' όψιν τον εκ του κομμουνισμού κίνδυνον και την δημιουργίαν επεισοδίων, εις βάρος του στρατού κατοχής και του εθνικού στοιχείου Καλαμών και την πρόληψιν οιασδήποτε ενεργείας εκ μέρους των αναρχικών στοιχείων, έχοντες εξουσιοδοτηθεί προς τούτο υπό των ανωτέρων των διοικήσεων
    ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΜΕΝ:
    1) Την παροχήν οιασδήποτε βοηθείας εις τον συνταγματάρχην Παπαδόγκωνα Διονύσιον, ήτις, κατά την αντίληψίν του θα ήτο αναγκαία υπ' αυτού. Ούτος δεσμεύεται με τον λόγον της τιμής του, δια συνεργασίαν μετά του υπογεγραμμένου Ιταλού συνταγματάρχου, προς εξαφανισμόν των εν Μεσσηνία δρωσών οργανώσεων. Επ' ευκαιρία δε, υπό την άμεσον ευθύνην του, θα οργανώση αποσπάσματα εθνικιστικά υπό την διοίκησιν του συν­ταγματάρχου Γιαννακοπούλου, με τον αποκλειστικόν σκοπόν να διαλύση τας κομμουνιστικάς οργανώσεις Ε.Α.Μ.-Ε.Λ.Α.Σ. κλπ., συνεργαζόμενος μετά πλήρους συναδελφώσεως μετά των στρατευμάτων κατοχής.
    Εγράφη εις διπλούν και εις έκαστον των συμβαλλομένων εδόθη και ελήφθη εν αντίτυπον δεόντως υπογεγραμμένον.
    Ο συντ/ρχης Διοικητής
    ΝΤΟΡΙΟ ΝΤΟΜΕΝΙΚΟ
    Ο συντ/ρχης Δ/τής του Εθνικού Στρατού
    ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΓΚΩΝΑΣ».]
  8. Το πλαστό πρωτόκολλο Ντόρια Παπαδόγγονα
  9. Η Ιταλική διάψευση
  10. [«Αναγκαία Διάψευσις»
    «Έπιστρέψας εις Καλάμας μετ' απουσίαν μου πέντε ημερών έλαβον γνώσιν προκηρύξεως περιεχούσης κακόβουλους και κακοφήμους συκοφαντίας εναντιόν μου ως προς την υπογραφήν Πρωτοκόλλου μεταξύ ημών και των ιταλικών Αρχών. Επί των συκοφαντιών ειδοποιώ το νομιμόφρων κοινόν, ότι θέλω απαντήσει δια του Τύπου εντός δύο η τριών ημερών λεπτομερώς.
    Παπαδόγκονας Διονύσιος, Συνταγματάρχης Πεζικού»]
  11. Ολόκληρη την απάντηση-διάψευση του Συνταγματάρχη Διονυσίου Παπαδόγκονα
  12. [Το κείμενο της διαψεύσεως έχει δημοσιευθεί και στο βιβλίο του Ιωάννου Ντάβου, «Ο Ελληνικός Στρατός εις Πελοπόννησο 1941-1943.»]
  13. [Στις 20 Ιουλίου 1944, ο Παπαδόγκωνας έστειλε το ακόλουθο μήνυμα,
    «Οι 5.000 αξιωματικοί και άνδρες των ελληνικών εθελοντικών τμημάτων της Πελοποννήσου, με το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της όπισθεν αυτών, εκφράζουν την βαθυτάτην αγανάκτησίν των δια την εναντίον απόπειραν, σχεδιασθείσαν και επιχειρηθείσαν υπό υποκειμένων, τα οποία δεν ήθελαν να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα του αγώνος κατά του κομουνισμού και των πλουτοκρατών συνεργατών του.
    Εκφράζουν την χαράν των δια την θαυμαστήν διάσωσίν σας, και κλίνουν με ευγνωμοσύνην το γόνυ ενώπιον του παντοδυνάμου Θεού, όστις ήπλωσε προσταυετικήν χείρα επάνω εις την ζωήν σας, δια να σας διαφυλάξει εις το Γερμανικόν Έθνος και εις την εν τω αγώνι κατά της κομουνιστικής πανώλης ηνωμένην Ευρώπην.
    Δια τους έλληνας εθελοντάς της Πελοποννήσου, η ένδειξις αυτή είναι μία παρόρμησις όπως συνεχίσουν δι όλων των δυνάμεων μέχρις εσχάτων τον αγώνα κατά των ξένων προς την χώρα μπολσεβικικών ορδών εν Ελλάδι.
    Από της ιεράς γης της αρχαίας Σπάρτης, εκ της οποίας προήλθεν η δραξ των ηρώων του Λεωνίδου η οποία έσωσε τον ευρωπαϊκόν πολιτισμόν υψούται η προσευχή μας: «Κύριε, διαφύλασσε τον Φύρερ».]
  14. [Το κείμενο της απαντήσεως του Χάινριχ Χίμλερ, το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Τριπόλεως «Αλήθεια», αριθμός φύλλου 16 της 6ης Αυγούστου 1944, είναι το ακόλουθο.
    «Αγαπητέ Συνταγματάρχη Παπαδόγκωνα.
    Ο Φύρερ έλαβε γνώσιν των εκδηλώσεων Υμών των 5.000 αξιωματικών και οπλιτών των εθελοντικών τμημάτων Πελοποννήσου και ευχαριστείται επί τούτοις εγκαρδίως. Ο Φύρερ διαβιβάζει Υμίν την πλήρη ευγνωμοσύνην του, ως και τους χαιρετισμούς του. Ζήτω ο Φύρερ.
    Υπογραφή
    Χίμλερ (Υπουργός του Ράιχ και αρχηγός των S-S).]
  15. [Βασίλειος Σταυρογιαννόπουλος, «Η ζωή της Κατοχής και τα Τάγματα Ασφαλείας»]