Γεώργιος Κουρούκλης
Ο Γεώργιος Κουρούκλης, Έλληνας εθνικιστής, μοναρχικός ανώτατος αξιωματικός του Ελληνικού στρατού Ξηράς, [Α.Σ.Μ.: 14373], που διατέλεσε αρχηγός του Πυροβολικού και αποστρατεύθηκε με το βαθμό του Υποστρατήγου (ΠΒ). Γαλλομαθής τελειόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, γεννήθηκε το 1905 στην Αθήνα όπου και πέθανε το 1981.
Συνοπτικές πληροφορίες |
---|
Γέννηση: 1905 |
Τόπος: Αθήνα (Ελλάδα) |
Σύζυγος: Χρυσάνθη Λαζαροπούλου |
Τέκνα: Ζωή Κουρούκλη |
Υπηκοότητα: Ελληνική |
Ασχολία: Υπόστράτηγος (ΠΒ) (ε.α.) |
Θάνατος: 1981 |
Τόπος: Αθήνα
|
Ήταν παντρεμένος με τη Χρυσάνθη Λαζαροπούλου, που κατάγονταν από οικογένεια Βενιζελικών πεποιθήσεων κι ήταν αδελφή του Φώτη Λαζαρόπουλου ο οποίος αποστρατεύθηκε το 1955 με το βαθμό του Ταξιάρχου της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας [1]. Από το γάμο τους γεννήθηκε μία κόρη, η μετέπειτα καλλιτέχνις Ζωή Κουρούκλη [2] [3], αριστερή στις πολιτικές πεποιθήσεις, από την οποία ο Κουρούκλης έγινε παππούς δύο εγγονών, της δημοσιογράφου Κατερίνας Καλφοπούλου-Κουρούκλη και της οικονομολόγου-ακτιβίστριας Ίριδας Καλφοπούλου.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Οι Κουρούκληδες κατάγονται από τον οικισμό Κουρουκλάτα [4] στο νησί της Κεφαλλονιάς και αναφέρονται ως οικογένεια κόντηδων με οικόσημο που το όνομα της ήταν γραμμένο στο Libro d’ Oro. Πατέρας του Γεώργιου ήταν ο Μακεδονομάχος [5] Στρατηγός (ΠΒ) Ανδρέας Κουρούκλης [6] ενώ μητέρα του ήταν η Ζωή Καλέντση, που γεννήθηκε στο Φανάρι και κατάγονταν από αρχοντική οικογένεια της Κωνσταντινουπόλεως, που είχε συγγενική προγονική σχέση με τον ποιητή Διονύσιο Σολωμό. Αδελφός του ήταν ο Δημήτριος Κουρούκλης [7], Λοχαγός εξ εφέδρων του Ελληνικού Στρατού ο οποίος, στα τέλη του 1943, συνελήφθη από τις κομμουνιστικές συμμορίες του Βελουχιώτη και αφού βασανίστηκε με άγριο τρόπο, σφαγιάστηκε στη Νέα Χαλκηδόνα ενώ, στη συνέχεια, οι συμμορίτες έγδαραν το λείψανό του συμμορίτες κομμουνιστές αντάρτες. Την ίδια βάναυση και φρικτή τύχη είχε και η Αφροδίτη Μπακοπούλου, η σύζυγος του Δημητρίου Κουρούκλη, την οποία έσφαξαν, το 1949, με κουτί κονσέρβας, Σλαβο-«Μακεδόνες» αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ. [8]. Ο Δημήτριος Κουρούκλης και η Αφροδίτη Μπακοπούλου ήταν οι γονείς της ηθοποιού Ζωής Κουρούκλη [9], που έγινε γνωστή με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ζωή Λάσκαρη [10].
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Ο Γεώργιος Κουρούκλης εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων [Σ.Σ.Ε.], από την οποία αποφοίτησε το 1922 με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πεζικού, ενώ ήταν τελειόφοιτος του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου και μιλούσε τη Γαλλική γλώσσα. Τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου προς την 1η Μαρτίου 1935 ξέσπασε το στρατιωτικό κίνημα επικεφαλής του οποίου ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Με το βαθμό του Λοχαγού διατέλεσε υπασπιστής του Αντιβασιλιά Γεωργίου Κονδύλη, πρωταγωνίστησε στο Βασιλικό αντικίνημα που κατάργησε το διεφθαρμένο καθεστώς του Ελευθερίου Βενιζέλου και επανέφερε το θεσμό της Βασιλείας στην Ελλάδα. Τμήματα του Πεζικού μαζί με δυνάμεις πυροβολικού και τεθωρακισμένα, επικεφαλής των οποίων ήταν ο Ευάγγελος Τρεπεκλής, ο Γεώργιος Βαγενάς, ο Νικόλαος Κουσίντας και ο Γεώργιος Κουρουκλής, επικεφαλής δύο αρμάτων μάχης και ενός ουλαμού Πυροβολικού, επιτέθηκαν εναντίον των στασιαστών οι οποίοι με επικεφαλής τον Στέφανο Σαράφη, είχαν καταλάβει το τάγμα Μακρυγιάννη και ύστερα από σκληρή μάχη οι κινηματίες παραδόθηκαν στα κυβερνητικά στρατεύματα. Όταν αργότερα οι δημοσιογράφοι ζήτησαν από το στρατηγό Γεώργιο Κονδύλη δηλώσεις για την καταστολή του κινήματος εκείνος τους είπε, «Δεν έχω να σας κάμω καμίαν δήλωσιν. Τας δηλώσεις έκαμαν τα κανόνια του Κουρούκλη» [11].
Β' Παγκόσμιος πόλεμος
Ο Κουρούκλης συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αρχίζοντας από τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο τον Οκτώβριο του 1940. Στη διάρκεια της Γερμανικής επιθέσεως στην Ελλάδα, τον Απρίλιο του 1941, ήταν διοικητής της Δ' Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού [12], με το βαθμό του Ταγματάρχη Πυροβολικού. Η Μοίρα της οποίας ήταν Διοικητής, με Υποδιοικητή τον εξ εξέδρων Ανθυπολοχαγό Κωνσταντίνο Παρασκευά Σοφιδιώτη, και είχε αντικειμενικό σκοπό την προάσπιση των τεσσάρων Ελληνικών οχυρών που βρίσκονταν στην περιοχή του Νευροκοπίου Δράμας, δηλαδή του ΛΙΣΕ, της ΜΑΛΙΑΓΚΑΣ, της ΠΑΡΤΑΛΟΥΣΚΑΣ και του ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ και παράλληλα είχε σκοπό να αποκόψει με την ισχύ των πυρών της την οδική δίοδο που οδηγεί από τη Βουλγαρία προς το Περιθώρι, δηλαδή ουσιαστικά την «κοιλάδα του Νευροκοπίου». Η Μοίρα Κουρούκλη με καταιγιστικά και ακριβή πυρά εξουδετέρωσε περί τα πενήντα άρματα μάχης των Γερμανών εισβολέων, ενώ ανταποκρίθηκε με συνέπεια σε κάθε κλήση παροχής βοήθειας που λάμβανε από τα τέσσερα οχυρά που υποστήριζε, πραγματοποιώντας βολές ακόμη και στη σκεπή των οχυρών, όταν ανήλθαν σ' αυτά τμήματα πεζικού των εισβολέων.
Σύμφωνα με το ημερολόγιο της Μοίρας «....την Τετάρτη 9 Απριλίου 1941 και ώρα 3 το απόγευμα, {...} διακρίνονται κήρυκες των Γερμανών με λευκές σημαίες να πλησιάζουν τις γραμμές μας. Γερμανός Αξιωματικός, οδηγούμενος από πυροβολητές μας, κατευθύνεται προς το Παρατηρητήριο της Μοίρας μας. Εκεί αναγγέλλει ότι ο πόλεμος έληξε και διαβιβάζει την παράκληση της διοικήσεως του να αποσυρθούν οι πυροβολητές από την τοποθεσία, χωρίς όμως το υλικό τους...». Στην παράκληση των ανωτέρων του ο Γερμανός αγγελιοφόρος παίρνει την σαφή και γενναία απάντηση του Κουρούκλη: «.... Οι Έλληνες δεν υποχώρησαν ποτέ από το έδαφός τους ενώπιον του εχθρού-εισβολέα και δεν εγκατέλειψαν ποτέ το υλικό τους αλλά έπεσαν πάντοτε στις θέσεις που ετάχθησαν να υπερασπίσουν. Να ειπείτε στους συναδέλφους σας ότι είναι ντροπή γι' αυτούς να ζητούν παρακλητικά να επιτύχουν εκείνο το οποίο δεν μπόρεσαν να επιτύχουν με τόση υπεροπλία επί τόσες ημέρες. Τα οχυρά κατακτώνται και δεν παραδίδονται. Εμείς θα παραμείνουμε εδώ και αφού πλέον γνωρίζετε τις θέσεις μας ελάτε! Σας περιμένουμε! Εμείς ήρθαμε εδώ για να πέσουμε. Και θα προτιμήσουμε να πέσουμε εμείς για να ζήσει η Ελλάς. Εμείς οι Έλληνες πιστεύουμε ότι ο θάνατος στο πεδίο της μάχης είναι ένα στοιχείο αθανασίας...».
Τελικά η Διοίκηση της Ελληνικής Ταξιαρχίας της περιοχής Νευροκοπίου, στις 3 και μισή το απόγευμα της ίδιας ημέρας, λαμβάνει εντολή να εγκαταλείψει τις θέσεις της και να συμπτύξει όλα τα τμήματα της. Ο Κουρούκλης με δικές του τηλεφωνικές προσπάθειες βεβαιώθηκε ότι πράγματι είχε επέλθει συνθηκολόγηση και φρόντισε να εξαφανίσει τα κλείστρα των Πυροβόλων της Μοίρας του. Σύμφωνα με το ημερολόγιο της Μοίρας κατά την παραλαβή των Πυροβόλων εκ μέρους των Γερμανών, ζητήθηκε εκ μέρους τους από τον Κουρούκλη να τους παραδώσει και τα Βρετανικά Πυροβόλα της Μοίρας. Ο Κουρούκλης απάντησε ότι δεν υπάρχουν άλλα, όμως οι Γερμανοί αξιωματικοί αντέταξαν το επιχείρημά ότι αυτά τα πυροβόλα έχουν βεληνεκές το οποίο δεν μπορούσε να καλύψει την απόσταση στην οποίαν τους κτυπούσαν οι Έλληνες. Τότε ο Κουρούκλης απάντησε: «Βλέπετε εδώ, τις σκαμμένες στο χώμα λακκούβες, πίσω από τις αντιρίδες των πυροβόλων μας; Μ' αυτό, καταφέραμε να ανασηκώσουμε τις μπούκες των πυροβόλων μας, έτσι ώστε πετύχαμε να αυξήσουμε και το βεληνεκές τους». Μετά την διαδικασία της παραδόσεως των Πυροβόλων ο Ταγματάρχης Κουρούκλης συγκέντρωσε τους οπλίτες του και τους οδήγησε, συντεταγμένους και εν πλήρη τάξη, έως την πόλη των Σερρών.
Κατοχική-Μετακατοχική δράση
Ο Κουρούκλης συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις διαφόρων πατριωτικών και αντικομμουνιστικών οργανώσεων. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Βάρκιζας ο Κουρούκλης με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη διατάχθηκε να κινηθεί προς τη Λακωνία, επικεφαλής διλοχίας του 164ου Τάγματος Εθνοφυλακής, προκειμένου να αναλάβει τη Στρατιωτική εξουσία στο νομό, να ελευθερώσει την Λακωνία από τις συμμορίες του κομμουνιστικού ΕΛΑΣ και να φροντίσει να εγκατασταθούν εκεί οι πολιτικές αρχές που είχε διορίσει η Ελληνική κυβέρνηση. Στη Σπάρτη η μονάδα του τέθηκε στις Διαταγές της Αγγλικής Ταξιαρχίας και ανέλαβε το δύσκολο έργο της συνενώσεως όλων των Εθνικών Αντιστασιακών Ομάδων στο νομό.
Στρατιωτικός Διοικητής Λακωνίας
Στις 4 Μαρτίου 1945 απελευθέρωσε την πόλη της Σπάρτης και τα περίχωρα της από την βάναυση τυραννία του ΚΚΕ/ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και στη συνέχεια επέβαλε μια σειρά από απαγορεύσεις στις κομμουνιστικές δραστηριότητες. Απαγόρευσε τις δημόσιες συγκεντρώσεις των κομμουνιστών «εν παντί τόπω και χρόνω» χωρίς την προηγούμενη άδεια της Εθνοφυλακής η οποία διατηρούσε το δικαίωμα της γνωματεύσεως περί του σκοπίμου ή όχι της σχετικής εξουσιοδοτήσεως, απαγόρευση της διανομής κομμουνιστικών προπαγανδιστικών φυλλαδίων και εντύπων και της ανακοινώσεως μα τηλεβόα ή με αναγραφή στους τοίχους κάθε μορφής και είδους κομμουνιστικών ειδήσεων, πληροφοριών, συνθημάτων, προσκλήσεων ή παρακλήσεων ενώ στις 5 Μαρτίου εξεδίωξε αρκετές δεκάδες συμμορίτες του ΕΑΜ που είχαν εγκατασταθεί στην Σπάρτη από την Αττική το φθινόπωρο του 1944 για να τρομοκρατούν τον λαό της Σπάρτης.
Γράφει ο Κουρούκλης για την επιβολή του νόμου στην πόλη της Σπάρτης:
«....Μετά την επικράτησίν μου εις όλα τα σημεία εδέχθηκα τον Δ/ντήν της Πολιτοφυλακής Ι.Κότσιρα όστις μοι παρεπονέθη διά την βιαίαν κατάληψιν της πόλεως καθόσον ούτος ήτο διατεθειμένος να εφαρμόση την συμφωνία της Βαρκίζης. Του απήντησα ότι τούτο το έπραξα επειδή εκ πείρας γνωρίζω ότι οι κομμουνισταί δεν είναι ποτέ συνεπείς εις τας συμφωνίας ειμή μόνον όταν αύται επιβάλλονται βιαίως. Του εζήτησα εν συνεχεία όπως η παράδοσις των όπλων των γίνη μέχρι της πρωίας. Κατόπιν εξέδωκα τας εξής προκηρύξεις: * Απαγόρευσις «χρήσις χωνίων». * Απαγόρευσις βαφής τοίχων διά συνθημάτων και * Όπως οι εισελθόντες εις Σπάρτην κατά την περίοδον της κατοχής και ανήκοντες εις ξένους Νομούς να ετοιμασθούν να απέλθουν της πόλεως μέχρι της μεσημβρίας διά μέσων άτινα θα τους εξησφάλιζα (επρόκειτο να επιστρέψουν τα αυτοκίνητα άτινα είχον μεταφέρει το Τάγμα) συγκεντρούμενοι προς τούτο εις τον προ της Πολιτοφυλακής χώρον. Πράγματι ουδείς ετόλμησε να παραβή τας δύο πρώτας εντολάς μου εκτός μιάς περιπτώσεως χωνίου όστις επυροβολήθη υπό της πλησιεστέρας περιπόλου.»
Απελευθέρωση εθνικιστών κρατουμένων
Την ίδιο περίοδο ο Κουρούκλης μίλησε σε συγκέντρωση πολιτών στην Κεντρική Πλατεία της Σπάρτης, ομιλία στην οποία αναφέρθηκε στον απόντα από την Ελλάδα Βασιλιά Γεώργιο Β' και υποσχέθηκε την αποφυλάκιση των Εθνικιστών κρατουμένων που κρατούνταν στις φυλακές με προσχηματικές κατηγορίες καθώς και πλέον των 100 πρώην οπλιτών του Τάγματος Ασφαλείας οι οποίοι κρατούντο από τους κομμουνιστές από τις 12 Οκτωβρίου 1944. Γράφει σχετικά:
«Επειδή {...} καθολικόν αίτημα ήτο η αποφυλάκισις των κρατουμένων εξήτασα και επείσθην ότι ουδείς εκ των κρατουμένων εκείνων είχεν διά συγκεκριμένην αιτίαν κατηγορηθή αλλά απλώς κατά το κομμουνιστικόν σύστημα είχον σχηματίσει δι’ ένα έκαστον εξ αυτών πλαστήν δικογραφίαν διά ψευδομαρτύρων. Επεσκέφθην τότε τον εγκατασταθέντα Νομάρχην, ονόματι Μπιστογιάννην, και του εζήτησα την βοήθειάν του διά την αποφυλάκισιν των κρατουμένων. Εκείνος ηρνήθη κατηγορηματικώς λέγων ότι η συνθήκη της Βάρκιζας όριζε ρητώς ότι οι κρατούμενοι παρά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ θεωρούνται ως δοσίλογοι και θα παραμείνουν όπως δικασθούν κανονικώς εφ’ όσον κατ’ αυτών είχε σχηματισθεί δικογραφία και είχεν απαγγελθή κατηγορία. Εις την συζήτησιν ταύτην παρίστατο άτομον όπερ συνώδευε συνεχώς τον Νομάρχην και ελέγετο Πέτρος Φικιώρης γνωστός εις τον Νομόν διά τα κομμουνιστικά του φρονήματα και αρχηγός κομμουνιστικής οικογενείας με δύο υιούς με πλουσίαν κομμουνιστικήν δράσιν. {...} με εκάλεσε ο ΄Αγγλος Ταξίαρχος και μου εδήλωσε με κατηγορηματικόν και αυστηρόν τρόπον τα εξής: Έχω πληροφορίας ότι θέλετε να απελευθερώσητε τους κρατουμένους. Προσέξατε. Αν προβήτε εις την ενέργειαν αυτήν θα με εύρετε αντίθετον. Έχετε 300 Έλληνας και έχω εις την διάθεσίν μου 1000 Άγγλους. {...} Του απήντησα ότι θα έχω υπ’ όψιν την αναλογίαν των δυνάμεων αυτών αλλά εις ημάς τους Έλληνας η υπεροχή εις αριθμόν ουδέποτε μας συνεκίνησε. {...} απετάνθην εις τον Νομάρχην και του είπον. «Ώστε σεις εισηγήθητε εις τον Άγγλον Ταξίαρχον το ζήτημα των κρατουμένων και τηρεί την εχθρικήν στάσιν έναντί μου;» Μου απήντησε ότι δεν μπορούσε να με αφίση να παραβιάσω την συνθήκην της Βάρκιζας και κατέφυγε εις τον Άγγλον. Τότε του απήντησα ότι δεν θα με γνωρίζη καλώς και εις έντονον ύφος του Νομάρχου τι εννοώ με την φράσιν αυτήν του απήντησα ότι δεν μου λείπει η τόλμη να αποφυλακίσω αυτούς και εις την θέσιν των να βάλω άλλον.- Τότε με ηπείλησε ότι θα τηλεγραφήση αμέσως του Πλαστήρα. Αφησα τότε την αίθουσαν και εξελθών αντίκρυσα ένα πλήθος το οποίον ανέμενεν και μόλις με αντελήφθη με ήρπασε εις τας χείρας και με ηρώτησε που κατευθυνόμην. Εις τας φυλακάς απήντησα. Και τότε όλο εκείνο το πλήθος έχον τον υποφαινόμενον εις τας χείρας και προπορευομένης της μουσικής με θούρια κατηυθύνθη εις τας φυλακάς. Εκεί ανοίξας τας πύλας των φυλακών απηλευθέρωσα πάντας τους κρατουμένους.»
Απομάκρυνση από τη Λακωνία
Σχετικά με την απομάκρυνση του από τη Λακωνία γράφει ο Κουρούκλης:
«... Φαίνεται όμως κατόπιν ενεργειών του Νομάρχου εξεδόθη Δ/γή του Υπουργείου Στρατιωτικών υπογεγραμμένη παρά του Υπουργού Σπαή Λ.(εωνίδα) δι’ ης διετασσόμην να απέλθω αμέσως της Σπάρτης και να παρουσιασθώ ενώπιον του Υπουργού Στρατιωτικών. Αφιχθείς εις Αθήνας και ανερχόμενος την οδόν Πανεπιστημίου ίνα μεταβώ εις το Υπουργείον Στρατιωτικών αντελήφθην ένα αυτοκίνητον να σταματά και να προσκαλούμαι εις αυτό. Πλησιάσας αντελήφθην μέσα εις το αυτοκίνητον τον τότε Υπουργόν Στρ/κών Σπαή με παρακαθήμενον τον Π. Φικιώρην και αμέσως με ύφος οργίλον μου λέγει ο κ.Σπαής. «Τα έκανες θάλασσα εις την Λακωνίαν». Του απήντησα ότι φαίνεται ότι έχει συμβούλους τους Κομμουνιστάς. Τότε αυτός μου λέγει ότι: Για σας, πάς μη Βασιλικός είναι κομμουνιστής» Του απήντησα ότι εις την Λακωνίαν δεν υπάρχει άλλη κατάστασις ειμή οι Βασιλόφρονες και οι κομμουνισταί. Επειδή δε εν τω μεταξύ συνεκεντρώθη πλήθος περιέργων διέκοψε την συζήτησιν με την εντολήν να πάω να τον εύρω εις το Υπουργείον. Πράγματι ο κ.Σπαής εις νεάν συνάντησίν μας μου επανέλαβε τα ίδια συμπληρώσας ότι εζητωκραύγασα υπέρ του Βασιλέως ότι εξεφράσθην δυσμενώς κατά του Προέδρου της Κυβερνήσεως Πλαστήρα και ότι παρεβίασα την συνθήκην της Βαρκίζης απελευθερώσας τους κρατουμένους υπό του ΕΛΑΣ, και τέλος μου ανεκοίνωσεν ότι δεν θα μεταβώ εις Σπάρτην πλέον και ότι αι πράξεις μου εις Λακωνίαν θα είχον επιπτώσεις επί της σταδιοδρομίας μου. Πράγματι αργότερον μοι επιβλήθησαν κυρώσεις αδικαιολόγητοι αρθείσα αργότερον.»
Συνεργασία εθνικιστικών ομάδων
Ο Κουρούκλης με το 164ο Τάγμα Εθνοφυλακής, συνεπικουρούμενος από άνδρες της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής αλλά και 300 άνδρες των Μ.Α.Υ., [Μονάδες Αυτοπροστασίας Υπαίθρου], ξεκίνησαν στις 28 Φεβρουαρίου 1947 για να πλήξουν τους ληστοσυμμορίτες και τα κατάφερε αφού χώρισε τους άνδρες του σε δύο τμήματα. Το πρώτο βάδισε στην περιοχή μεταξύ της Μονής Καλτεζών και του Πάρνωνα και το δεύτερο στην περιοχή μεταξύ της Μονής Αμπελακίου και του Ταϋγέτου. Στην κορυφαία στιγμή της δράσεως του, ο Κουρούκλης μόνος του με τρεις μόνο στρατιώτες αντιμετώπισε τους κομμουνιστοσυμμορίτες, του Πανούση, τους οποίους όχι μόνο εξουδετέρωσε, αλλά και με μία του παράτολμη ενέργεια εκτέλεσε τον αρχηγό τους. Παράλληλα βρίσκονταν σε στενή επαφή με τον Λοχαγό Πάνο Κατσαρέα, επικεφαλής της εθνικιστικής-αντικομμουνιστικής αντιστασιακής ομάδος Ε.Α.Ο.Κ., [Εθνικές Αντικομμουνιστικές Ομάδες Κυνηγών] και με τη συνεργασία τους δημιουργήθηκαν οι Μ.Α.Υ. [Μονάδες Ασφάλειας Υπαίθρου].
Ο Κουρούκλης απομακρύνθηκε από τη θέση του Στρατιωτικού Διοικητή Λακωνίας, από την πρώτη μετακατοχική κυβέρνηση, με την δικαιολογία ότι παρευρέθηκε στην κηδεία του Λοχαγού Πάνου Κατσαρέα και εκφώνησε επικήδειο λόγο, με τον οποίο εμψύχωσε τους άνδρες του Κατσαρέα και τους προέτρεψε να συνεχίσουν να μάχονται για την σωτηρία της Πατρίδος παραμερίζοντας τις όποιες διαφορές τους. Στη συνέχεια, με απόφαση του Ειδικού Στρατιωτικού Συμβουλίου, μετά από εισήγηση του Υπουργού των Στρατιωτικών Λεωνίδα Σπαή, ο Κουριούκλης διαγράφηκε από τους καταλόγους των Αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού στους οποίους επανήλθε μετά από απόφαση του ίδιου Συμβουλίου [13], στις 23 Σεπτεμβρίου του 1947 με την υπογραφή Βασιλικού Διατάγματος και τοποθετήθηκε στρατιωτικός Διοικητής της νήσου Κω [14]. Τον Ιούνιο του 1949 ο Αντισυνταγματάρχης Κουρούκλης προήχθη στο βαθμό του Συνταγματάρχου και τον Σεπτέμβριο του επομένου έτους υπέβαλλε αίτηση για την εθελοντική συμμετοχή του στο Εκστρατευτικό Σώμα της Κορέας η οποία δεν έγινε αποδεκτή.
Μεταπολεμικά
Στις 30 Μαΐου 1951, ο Κουρούκλης συμπεριλαμβάνονταν στους αξιωματικούς, μέλη του Ι.Δ.Ε.Α., που κατέλαβαν τα γραφεία του Γ.Ε.ΕΘ.Α. και του Γ.Ε.Σ. στα Παλαιά Ανάκτορα, όταν ο Αλέξανδρος Παπάγος αποφάσισε να παραιτηθεί από την αρχιστρατηγία των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ έμπιστοι συνεργάτες του κατέλαβαν κρίσιμες εγκαταστάσεις των Αθηνών. Ο τότε συνταγματάρχης Κουρούκλης, που δήλωσε στον Αντιστράτηγο Μπαλοδήμο πως «ο Στρατός ευρίσκεται εν Επαναστάσει», αφού αρχικά τέθηκε σε περιορισμό κατ' οίκον, στη συνέχεια μεταφέρθηκε και κρατήθηκε στην έδρα της Διοικήσεως της 7ης Μεραρχίας στο Καστρί [15]. Οι πρωταίτιοι του κινήματος απομακρύνθηκαν από το στράτευμα και τους επανέφερε ο Παπάγος ως πρωθυπουργός, καθώς η ανάκριση δεν ολοκληρώθηκε και η υπόθεση δεν οδηγήθηκε ενώπιον του Στρατοδικείου. Αρχικά, όσοι συμμετείχαν στο κίνημα παραπέμφθηκαν σε δίκη «επί εσχάτη προδοσία», όμως τον Ιανουάριο του 1952 δημοσιεύθηκε διάταγμα με το οποίο αμνηστεύτηκαν. Το 1955 κατείχε τη θέση του Αρχηγού Πυροβολικού και αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο του 1957 [16]. Τον Ιούλιο του 1958 στον ήδη απόστρατο υποστράτηγο Κουρούκλη ανατέθηκαν καθήκοντα Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος [17]. Μετά την αποστρατεία του πολιτεύθηκε με το κόμμα «Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις» του Κωνσταντίνου Καραμανλή στη Α' Περιφέρεια Αθηνών. Στις 15 Ιανουαρίου του 1966 μιλώντας σε εκδήλωση προς τιμήν του, ο Κουρούκλης αντέστρεψε το γνωστό σύνθημα 114 της κεντροαριστεράς και ανάφερε ότι όντως χρειάζονται 114 κεφαλές προδοτών της πατρίδος, όσων βαρύνονται με το αδίκημα της εσχάτης προδοσίας [18]. Αν και εναντίον του ασκήθηκε ποινική δίωξη και κλήθηκε να απολογηθεί ενώπιον του Εισαγγελέως δεν ανακάλεσε, αντιθέτως επέμεινε στις δηλώσεις του τονίζοντας ότι αποτελούν τον κορμό του ιδεολογικού του πιστεύω.
Υπόθεση Ιακώβου (Αθηνών & Πάσης Ελλάδος)
Ο Κουρούκλης κατάθεσε ως μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη του Ιακώβου στη θέση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Στις 14 Ιανουαρίου 1962, την επομένη ημέρα της εκλογής του Ιακώβου, ο εφημέριος του Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων Αθηνών αρχιμανδρίτης Δαμασκηνός (Γεωργακόπουλος) κατέθεσε μήνυση (εκκλησιαστικού Δικαίου) στην Ιερά Σύνοδο εναντίον του. Η κατηγορία ήταν περί «ακατανομάστων πράξεων» και ο μηνυτής επικαλέστηκε ως βασικούς μάρτυρες τον στρατηγό Γεώργιο Κουρούκλη και τον ναύαρχο Αλέξανδρο Σακελλαρίου, τον καθηγητή και αρχισυντάκτη του περιοδικού «Ενορία» Ανδρέα Κεραμίδα, τον διευθυντή του περιοδικού «Τρεις Ιεράρχαι» Παναγιώτη Βαρυμπομπιώτη, τον επίσης αρχισυντάκτη του περιοδικού «Ανάπλασις» Κωνσταντίνο Κούρκουλα. Επίσης, την ίδια ημέρα μήνυση εναντίον του Ιακώβου κατέθεσε και ο ε.α. υποστράτηγος Μπενηψάλτης, επικαλούμενος εθνικούς κινδύνους ενώ από το βήμα των εκκλησιών ιερείς των Αθηνών εκφράζονταν στα κηρύγματα του εναντίον του Αρχιεπισκόπου με προεξάρχοντα τον αρχιμανδρίτη Αυγουστίνο Καντιώτη. Τη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου ξεκίνησε η διαδικασία των καταθέσεων εναντίον του Ιακώβου και ο μάρτυρας κατηγορίας στρατηγός Κουρούκλης έκανε λόγο για «ακατανόμαστα όργια», τα οποία του διηγήθηκαν υφιστάμενοί του, όταν τελούσε αρχηγός του Πυροβολικού. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, ο Κουρούκλης διαβίβασε εγγράφως τις πληροφορίες του στον τότε Αρχιεπίσκοπο Δωρόθεο, ο οποίος του απάντησε ότι ήταν γνώστης και πως θα λάμβανε μέτρα εναντίον του τότε Μητροπολίτη Αττικής.
«Βασιλική Εθνική Οργάνωση»
Το 1974, ο Κουρούκλης ίδρυσε την «Βασιλική Εθνική Οργάνωση» [Β.Ε.Ο.], την οποία υποχρεώθηκε να μετονομάσει σε «Βυζαντινή Εθνική Οργάνωση», λόγω προβλημάτων που του προκάλεσε η κυβέρνηση Καραμανλή με δικαστικές διώξεις με αποτέλεσμα τη μη δικαστική της αναγνώριση, καθώς απαγορεύθηκε η χρήση του όρου «Βασιλική» στον τίτλο της [19]. Η Β.Ε.Ο. διατηρούσε γραφεία στην οδό Σολωμού 74 στην Αθήνα. Ο Κουρούκλης ως επικεφαλής της συμμετείχε στο δημοψήφισμα για την μορφή του πολιτεύματος στην Ελλάδα, ως αντίκλητος του Βασιλιά Κωνσαντίνου Β'. Η οργάνωση είχε δικαστικές περιπέτειες με μηνύσεις και δίκες σε βάρος του επικεφαλής της αλλά και απλών μελών της λόγω της παρουσίας της σε εκδηλώσεις όπως τα «Παλαιολόγεια» του Μυστρά κατά τις επετείους Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως. Στις 24 Δεκεμβρίου 1974 ο Κουρούκλης υπέβαλλε ένσταση κατά του κύρους του δημοψηφίσματος της 8ης Δεκεμβρίου 1974, που αφορούσε το πολιτειακό ζήτημα στην Ελλάδα. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1976, αλλά και σε διαφορετικές ημερομηνίες κατ' εξακολούθηση, ο ίδιος και άλλα μέλη της οργανώσεως συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη με την κατηγορία της αναμοχλεύσεως των πολιτικών παθών, καθώς συμμετείχαν σε επιμνημόσυνες δεήσεις στο χώρο της Πηγάδας του Μελιγαλά στη Μεσσηνία αλλά και σε άλλους τόπους μνήμης των δολοφονημένων της κομμουνιστικής ανταρσίας. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1976 σε συνέντευξη Τύπου ανήγγειλε την ίδρυση του «Εθνικού Λαϊκού Κόμματος» με σκοπό τη συμμετοχή στις εθνικές εκλογές με την υποστήριξη των Ελλήνων υποστηρικτών του Βασιλικού θεσμού. Στις εθνικές εκλογές του 1977 ο Κουρούκλης ήταν υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος «Εθνική Παράταξις». Μετά τον θάνατο του Κουρούκλη επικεφαλής της οργανώσεως αναδείχθηκε ο Αλέξανδρος Κουντουράς.
Αρχείο Γεωργίου Κουρούκλη
Το «Πολεμικό Ημερολόγιο της Δ' Μοίρας Πυροβολικού», βρίσκεται στην κατοχή του εθνικιστή ανιψιού του Αριστοτέλη Η. Καλέντζη, στον οποίο το παραχώρησε ο Στρατηγός Κουρούκλης με ιδιόχειρη αφιέρωση, ενώ στο Πολεμικό μουσείο στην Αθήνα υπάρχει ιδιαίτερη προθήκη με την στολή, το ξίφος και τα παράσημα του Στρατηγού Γεωργίου Α. Κουρούκλη.
Το 2008 έγινε συζήτηση στην Ελληνική Βουλή με θέμα το Μουσείο για τον Αγώνα Οχυρών του 1941 και δόθηκε η ακόλουθη απάντηση από τον Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας [20]:
« ....Με σκοπό την προβολή της μάχης των Οχυρών και τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, το ΥΠ.ΕΘ.Α. δημιούργησε τα Στρατιωτικά Μουσεία Ρούπελ, Ιστίμπεη, Λίσσε και Νυμφαίας. Το 1941, ο -ταγματάρχης τότε - Κουρούκλης Γεώργιος υπερασπίσθηκε ως Διοικητής του Δ' ΜΠΠΒ του συγκροτήματος Καραντάγ στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, μεταξύ άλλων, τα οχυρά Μπαμπαζώρα και Περιθώρι, γειτονικά του Στρατιωτικού Μουσείου Οχυρού Λίσσε. Τα προσωπικά αντικείμενα και τα παράσημα του Στρατηγού Γ. Κουρούκλη και τα κειμήλια από τον μακεδονομάχο πατέρα του εκτίθενται στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Ενδεχόμενη μεταφορά των εκθεμάτων του Στρατηγού Γ. Κουρούκλη σε στρατιωτικά μουσεία στα Οχυρά θα επέβαλε την τοποθέτησή τους στο Μουσείο Λίσσε το οποίο εμφανίζει χαμηλή επισκεψιμότητα. Ως εκ τούτου, κρίνεται σκόπιμο τα παραπάνω εκθέματα να παραμείνουν προς μόνιμη έκθεση στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, το οποίο παρουσιάζει μεγάλη επισκεψιμότητα και εναλλακτικά να εκτίθενται στο παράρτημά του στη Θεσσαλονίκη....» [21].
Συγγραφικό έργο
Το έργο του Κουρούκλη
- «Η συντριβή των Γερμανών εις τα Μακεδονικά οχυρά», το οποίο αποτελείται από τα αντίγραφα των επιμέρους εργασιών του:
- - «Από το πολεμικόν ημερολόγιον της Δ' Μοίρας Πυροβολικού» (67 σελίδες),
- - «Κρίσεις Ελλήνων και Γερμανών ηγητόρων δια την δράσιν της Δ' Μοίρας Πυροβολικού» (50 σελίδων),
- - «Αποσπάσματα συγγραμμάτων δια τον αγώνα της Δ' Μοίρας Πυροβολικού» (57 σελίδων), βρίσκεται στο αρχείο της οικογένειας του τότε Υπασπιστή του Κωνσταντίνου Σοφιδιώτη, Ανθυπολοχαγού εξ εφέδρων.
Δημοσιεύθηκαν τα έργα του Κουρκούκλη:
- «Νευροκόπι 1941-Το πολεμικόν ημερολόγιον της Δ' Μοίρας Πυροβολικού-Αγών των Οχυρών 6η Απριλίου 1941» [22]
- «Αγώνες στη Λακωνία» [23]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- [Στρατηγός Γεώργιος Α. Κουρούκλης horsebackarcherygr.blogspot.gr]
- [Στρατηγός Γεώργιος Α. Κουρούκλης-Ένας μεγάλος Έλληνας]
- [Αποσπάσματα από εφημερίδας (1936-1947). Αναφερόμενα στον Στρ. Γεώργιο Κουρούκλη. ]
- [Οι δύο όψεις της απελευθέρωσης της Σπάρτης από την κυριαρχία του ΕΑΜ (Φεβρουάριος 1945). istorikathemata.com]
- [Ιάκωβος Βαβανάτσος-Ο Αρχιεπίσκοπος των 12 ημερών istoria.gr, σελίδες 90η-104η.]
- [Το πολεμικό ημερολόγιο των μαχητών που αντιστάθηκαν στη γερμανική εισβολή]
Διαβάστε τα λήμματα
- Τάγματα Ασφαλείας
- Ιωάννης Ράλλης
- Θεόδωρος Πάγκαλος
- Στυλιανός Γονατάς
- Ιωάννης Βουλπιώτης
- Βασίλειος Ντερτιλής
- Ιωάννης Πλυτζανόπουλος
- Λεωνίδας Βρεττάκος
- Πάνος Κατσαρέας
- Παναγιώτης Στούπας
- Ευάγγελος Μαγγανάς
- Πάνος Κατσαρέας
- Γιάννης Παυλάκος
- Μάχη του Κιλκίς (1944)
- Αθανάσιος Επιτήδειος
- Οδυσσέας Τόσκας
- Τάκης Μεγαλοοικονόμου
- Διονύσιος Παπαδόγγονας
Παραπομπές
- ↑ [Αντί Μνημοσύνου Εφημερίδα «Ελευθερία», 24 Ιουλίου 1960, σελίδα 2η.]
- ↑ [Η Ζωή Κουρούκλη γεννήθηκε το 1937 στο Κολωνάκι και πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα την 1η Μαΐου 2018 στην Αθήνα, σε ηλικία 81 ετών. Κηδεύτηκε το μεσημέρι της Πέμπτης 3 Μαΐου 2018 στον Ιερό Ναό της Αγίας Φιλοθέης στην Φιλοθέη Αττική.]
- ↑ [Νονά της Ζωής Κουρκούκλη ήταν η Μελίνα Μερκούρη, σύζυγος τότε του Παναγή Χαροκόπου, η οποία την ονόμασε Ζωή-Χαρίκλεια, σύμφωνα με την επιθυμία του πατέρα της, όμως η Μελίνα πρόσθεσε και το Πηνελόπη, για να είναι πιστή σύζυγος, όπως το αιτιολόγησε αργότερα. Πολλά μέλη της οικογένειας Κουρούκλη είχαν τρία ονόματα γιατί είχαν βαφτιστεί από μέλη της Ελληνικής Βασιλικής οικογένειας.]
- ↑ [Τα Κουρουκλάτα είναι οικισμός της δημοτικής ενότητος Αργοστολίου του δήμου Κεφαλλονιάς. Στην απογραφή του 2011, είχε 76 κατοίκους. Η ονομασία του προέρχεται από Βενέδικτο Κουρούκλη, που καταγόταν από την Ήπειρο και αναφέρεται ως συμβολαιογράφος του 17ου αιώνα στην Κεφαλονιά. Ο οικισμός βρίσκεται βορειοδυτικά του Αργοστολίου, κοντά στο χωριό Φάρσα της ίδιας περιφέρειας.]
- ↑ [Ανδρέας Κουρούκλης macedonian-fighters.com]
- ↑ [Ο τότε Λοχαγός (ΠΒ) Ανδρέας Κουρούκλης, στη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, ήταν γνωστός με το ψευδώνυμο Ανδρέας Καλυβάς. Το 1917 μετά την επικράτηση του Βενιζέλου και την εγκατάσταση του στην Πρωθυπουργία αποτάχθηκε ως υποστηρικτής του βασιλιά.]
- ↑ [Το όνομα του σφαγιασμένου Λοχαγού Δημητρίου Κουρούκλη δόθηκε σε οδό του Δήμου Καισαριανής, ο οποίος αργότερα μετονομάστηκε σε Ελευσίνος, Κεντρικού Παρθεναγωγείου και σήμερα φέρει το όνομα του Αγωνιστή της ΕΟΚΑ, Ανδρέα Δημητρίου.]
- ↑ [Ζωίτσα Λάσκαρη, το μπαμπά σου τον σκότωσαν οι κομμουνιστές. Τη μάνα σου γιατί δε λες ποιοι τη σκότωσαν; Εφημερίδα «Στόχος», Θεόδωρος Χατζηγώγος, Κοινός Νους, 8 Ιανουαρίου 2013.]
- ↑ [Η Ζωή Λάσκαρη ενώπιον της τελικής κρίσεως. Αριστοτέλης Η. Καλέντζης.]
- ↑ [Η Ζωή Λάσκαρη μιλάει για τον πατέρα της. Video, Youtube.]
- ↑ [Γεώργιος Α. Κουρούκλης, «1945-1947 Αγώνες στη Λακωνία. Επίσημα έγγραφα και εκθέσεις», Αριστοτέλης Ηρ. Καλέντζης, Αντί προλόγου, σελίδα 8η.]
- ↑ [Αρχείο Ταγματάρχη Π/Β Γ. Κουρούκλη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών.]
- ↑ [Επανεγράφησαν εις τον πίνακα Α'. Εφημερίδα «Εμπρός», 24 Σεπτεμβρίου 1947, σελίδα 3η.]
- ↑ [Τούρκοι επίσημοι επεσκέφθησαν την νήσον Κω. Εφημερίδα «Εμπρός», 13 Αυγούστου 1947, σελίδα 4η.]
- ↑ [Αι ανακρίσεις δια το πραξικόπημα-Κράτησις των υπευθύνων αξιωματικών Εφημερίδα «Ελευθερία», 5 Ιουνίου 1951, σελίδα 4η.]
- ↑ [Εκρίθη και πάλιν αποστρατευτέος ο κ. Κουρούκλης. Εφημερίδα «Ελευθερία», 2 Απριλίου 1957, σελίδα 3η.]
- ↑ [Ο κ. Κουρούκλης αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος. Εφημερίδα «Ελευθερία», Παρασκευή 4 Ιουλίου 1958, σελίδα 6η.]
- ↑ [Ο κ. Κουρούκλης δικαιολογεί την ομιλία του. Εφημερίδα «Ελευθερία», 29 Ιανουαρίου 1966, σελίδα 8η.]
- ↑ [Μετά την πλήρη ένταξη της Ελλάδος στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, ο Αλέξανδρος Κουντουράς, διάδοχος του Κουρούκλη στην ηγεσία της οργανώσεως, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ζητώντας την αιτιολόγηση της αποφάσεως που απαγόρευε την χρήση του όρου Βασιλική στον τίτλο της οργανώσεως. Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το αίτημα είναι απολύτως δίκαιο και νόμιμο, όμως δεν διαθέτει τον μηχανισμό για να επιβάλλει την εφαρμογή της αποφάσεως του.]
- ↑ [Επερώτηση βουλευτή ΛΑ.Ο.Σ. Κωστή Αϊβαλιώτη με αριθμό 3884/8 Ιανουαρίου 2008 και απάντηση του Υφυπουργού Εθνικής Αμύνης Κωνσταντίνου Τασούλα με το υπ’ αριθμόν Φ900α/5700/9447/29ης Ιανουαρίου 2008.]
- ↑ [Συνεδριάσεις Ολομέλειας Ελληνική Βουλή, Περίοδος: ΙΒ', Σύνοδος: Α', Συνεδρίαση: ΡΝΓ' 02 Ιουνίου 2008]
- ↑ [«Νευροκόπι 1941-Το πολεμικόν ημερολόγιον της Δ' Μοίρας Πυροβολικού-Αγών των Οχυρών 6η Απριλίου 1941» Αθήνα 1973]
- ↑ [«Αγώνες στη Λακωνία» Εκδόσεις «Λόγχη», Αθήνα, Σεπτέμβριος 2014, σελίδες 74.]