Κούλης Αλέπης

Ο Κυριάκος ή Κυριακούλης Αλέπης Έλληνας εθνικιστής ποιητής, μεταφραστής και ζωγράφος, γεννήθηκε το Σεπτέμβριο του 1903 στην Αρεόπολη [Τσίμοβα] στο νομό Λακωνίας και πέθανε στις 13 Αυγούστου 1986 στην Αθήνα.

Ήταν άγαμος και δεν απέκτησε απογόνους.

Κούλης Αλέπης

Βιογραφία

Πατέρας του ήταν ο Θεόδωρος Αλέπης, εργολάβος Δημοσίων Έργων και μαρμαρογλύπτης και μητέρα του η Φωτεινή, των οποίων ήταν το έκτο από τα δώδεκα παιδιά τους. Το 1905 η οικογένεια Αλέπη εγκαταστάθηκε στο Γύθειο, όπου ο Κυριάκος έζησε τα παιδικά του χρόνια και ολοκλήρωσε τα μαθήματα του Δημοτικού, ενώ αποφοίτησε από το Σχολαρχείο και από το 1917 έως το 1921 παρακολούθησε τα μαθήματα του Γυμνασίου. Στη συνέχεια σπούδασε Φιλολογία και Νομικά στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Το 1930 διορίστηκε και εργάστηκε ως δημόσιος υπάλληλος στο Υπουργείο Οικονομικών στις υπηρεσίες του Άργους. Εκεί ερωτεύθηκε μια κοπέλα η οποία προσβλήθηκε από φυματίωση και εισήχθη για νοσηλεία σε σανατόριο ως το θάνατο της, που αποτέλεσε την αιτία να γράψει την μπα­λά­ντα

• «Οι Φθη­σι­κοί στον Ή­λιο» ή αλ­λιώς «Μπα­λά­ντα των Φθη­σι­κών».

Το 1931 μετατέθηκε στην Αθήνα στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών. Το 1946 υπήρξε εκ των ιδρυτών της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Το όνομα του περιλαμβάνεται στα ιδρυτικά μέλη της «Εθνικής Εταιρείας Λογοτεχνών», οι οποίοι στις 20 Ιουνίου 1948 με πρωτεργάτη τον Κωνσταντίνο Τσάτσο και συμπαραστάτες τους Ιωάννη Μ. Παναγιωτόπουλο, Κώστα Ουράνη, Άγγελο Τερζάκη και Πέτρο Χάρη, διαχώρισαν τη θέση τους στο θέμα της ένοπλης ανταρσίας των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος. Οι λογοτέχνες δημοσίευσαν την ιδρυτική διακήρυξη της Εταιρείας την 1η Ιουλίου 1948, στη «Νέα Εστία». Στη διακήρυξη ανέφεραν ότι «...η ανταρσία , που σήμερα αιματοκυλίζει τον τόπο, είναι ένας αντεθνικός αγώνας που υποδαυλίζεται από ξένους και από τους ίδιους ξένους συντηρείται. Κάθε αληθινός Έλληνας έχει χρέος να πάρει απέναντί της αυτή τη σαφή στάση. Πράξεις σαν το παιδομάζωμα, την αρπαγή γυναικών και το σταύρωμα των ιερωμένων, βρίσκεται σε βαθιάν αντίθεση με τις ευγενικές παραδόσεις της φυλής μας..{...}...». Συνυπέγραψαν μεταξύ άλλων και οι Τάσος Αθανασιάδης, Λουκής Ακρίτας, Άρης Δικταίος, Άγγελος Δόξας, Χρήστος Ζαλοκώστας, Γεώργιος Θεοτοκάς, Άλκης Θρύλος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Μίτια Καραγάτσης, Ανδρέας Καραντώνης, Λίνος Καρζής, Στράτης Μυριβήλης, Μιχάλης Περάνθης, Μιχάλης Δ. Στασινόπουλος και Γιάννης Χατζίνης. Την ίδια χρονιά ο Αλέπης εκλέχθηκε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, θέση την οποία κατείχε για μια πενταετία.

Το 1948 αρρώστησε εξαιρετικά σοβαρά από υγρά πλευρίτιδα που μετατράπηκε σε βρογ­χο­πνευ­μο­νί­α και νοσηλεύτηκε για τρεις μήνες στο νοσοκομείο «Ε­ρυ­θρός Σταυ­ρός», μεταξύ ζωής και θανάτου. Επί δέκα έτη ήταν προσωπάρχης του Υπουργείου Οικονομικών έως και το 1960, όταν συνταξιοδοτήθηκε. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του επιδόθηκε, με επιτυχία, τη ζωγραφική. Συμμετείχε σε εκθέσεις ζωγραφικής και άφησε έργο το οποίο περιλαμβάνει περισσότερους από 40 πίνακες με θέματα από τη Φύση. Το 1983 εγκαταστάθηκε σε Οίκο Ευγηρίας όπου άφησε την τελευταία του πνοή.

Εργογραφία

Ασχολήθηκε από νωρίς με τη λογοτεχνία και το 1924 δημοσιεύτηκε το πρώτο του ποίημα στον «Κοι­νω­νι­κό Φά­ρο». Στη συνέχεια έργα του φιλοξενήθηκαν στο «Σα­λό­νι» των Συ­μη­ριώ­τη και Τσου­κα­λά, όμως έκανε την επίσημη εμφάνιση του στην «Αν­θο­λο­γί­α Νε­ο­τέ­ρων ποι­ητών» των εκδόσεων «Μέ­λισ­σα». Συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μετέφρασε στα Νέα Ελληνικά έργα του Ευριπίδη, «Μήδεια» και «Ηλέκτρα», καθώς και Γάλλους, Ιταλούς και Γερμανούς λογοτέχνες. Συνεργάστηκε με τα λογοτεχνικά περιοδικά «Λόγος» του Άγγελου Τερζάκη, «Νέα Ελληνικά Γράμματα», «Νέα Εστία», «Πνευματική Ζωή», «Ελληνική Δημιουργία», «Ακτίνες», «Φιλολογική Πρωτοχρονιά» Μαυρίδη, «L’ Hellenisme Contemporain», «Les Cahiers du Nouvel Humanisme», «Eco del Parnaso» και «Giornale dei Poeti» στα οποία δημοσίευσε πρωτότυπα ποιήματά του και άρθρα, καθώς και μεταφράσεις ξένων ποιητών και συγγραφέων. Έργα του του έχουν μεταφρασθεί στη Γαλλική, Γερμανική, Ιταλική και Αρμενική γλώσσα.

Τον Αλέπη παρουσίασε στο κοινό ο Κωστής Παλαμάς, μέσα από τις στήλες της εφημερίδος «Ε­λεύ­θε­ρο Βή­μα», αναφέροντας ότι «ο ποιητής....γεν­νή­θη­κε στο Γύ­θειο μα κα­τοι­κεί στων ποι­η­τών τα φεγ­γα­ρο­φώ­τι­στα πε­ρι­βό­λια που δεν έ­χουν πα­τρί­δες ή που εί­ναι πα­τρί­δα των ό­λων και α­γάλ­λε­ται με τα ό­νει­ρα του Α­πρί­λη...». Επηρεάστηκε από την ποίηση του εθνικιστή Κώστα Καρυωτάκη και ολόκληρη η ποιητική του παραγωγή διαπνέεται από πνεύμα απογοήτευσης και πεσιμισμού. Τα ποιήματά του είναι ελεγειακού τόνου κι αναφέρονται σε προσωπικά βιώματα, σε συναισθηματικές ψυχικές καταστάσεις, ή περιγράφουν τη φύση και τη ζωή, όμως φέρνουν μέσα τους την απελπισία, την ψυχική οδύνη και την απομόνωση. Οι στίχοι του είναι ιαμβικού ρυθμού, σταλάζουν μια ανείπωτη ανατριχίλα αγωνίας και διακρίνονται για την άψογη τεχνική τους.

Συγγραφικό έργο

Ποιητικές συλλογές

Δημοσίευσε μια σειρά από ποιητικές συλλογές, όπως

• «Ερημικοί περίπατοι», το 1931,
• «De profundis», το 1937,
• «Στον ίσκιο της αγάπης», το 1948, περιλαμβάνει το ποίημα «Νο­σο­κο­μεί­ο Ε­ρυ­θρός Σταυ­ρός», όπου περιγράφει την αγωνία του από τη φρίκη της βρογχοπνευμονίας, εξ αιτίας της οποίας νοσηλεύτηκε για τρεις μήνες στο ομώνυμο νοσοκομείο.

• «Χρυσές μνήμες», το 1959, όπου παρουσιάζει και ποιήματα σ’ ελεύθερο στίχο.

Δημοσίευσε επίσης το ποιητικό αυτοβιογραφικό έργο

• «Το χρονικό της ζωής μου», το 1963,

καθώς και τα

• «Ποιήματα (1931-1998)», το 1968, συγκεντρωτική έκδοση του ποιητικού του έργου.

Στα «Ποιήματα» του επιχειρεί έναν διάπλου του Αιγαίου και φτάνοντας προσκυνητής στην Παναγία της Τήνου, γράφει,
«Μὰ πάνω ἀπ’ ὅλα, ἀνέγγιχτη κι ἀτίμητη κορώνα,
μὲ τ’ ὅραμα τῆς Πελαγίας, παρθένας μοναχῆς,
τοῦ χάρισε τὴν πάνσεπτη τῆς Παναγίας εἰκόνα,
λιμάνι στην καταδρομὴ κάθε φτωχῆς ψυχῆς».

Μεταφράσεις

Μετέφρασε στη Νέα Ελληνική γλώσσα τα έργα του Ευριπίδη,

• «Μήδεια», το 1933,
• «Ηλέκτρα», το 1944.

Μετέφρασε ακόμη, έργα συγχρόνων και παλαιότερων ξένων ποιητών, όπως τα

• «Αρμενική Μούσα», το 1938, ανθολογία ποιημάτων Αρμενίων ποιητών.Επανεκδόθηκε το 1937 και το 1957.

Το έργο αποτελεί εκλογή και μετάφραση ποιημάτων από 25 Αρμένιους ποιητές, η μετάφραση έγινε από το γαλλικό κείμενο, ενώ περιλαμβάνει φωτογραφίες και μικρές βιογραφίες του κάθε ποιητή και ποιήτριας. Περιέχει και αποσπάσματα από κριτικές και γράμματα των Ελλήνων αναγνωστών μετά τις δυο πρώτες εκδόσεις του έργου, μεταξύ τους κριτική των Στράτη Μυριβήλη, Μιχάλη Ρόδα, Μιλτιάδη Μαλακάση και άλλων. Η συλλογή προέκυψε μετά από παρότρυνση του Κωστή Παλαμά, τον οποίο θαύμαζε ο Αλέπης, που του πρότεινε να μεταφράσει Αρμενική Ποίηση. Ο Αλέπης απευθύνθηκε στην εφημερίδα Νορ Ορ, έκδοση των Αρμενίων της Ελλάδος, όπου γνωρίστηκε κι έγινε φίλος με τον ποιητή Βαζ­κέν Ε­σα­γιάν, που τον βοήθησε στην προσπάθεια του.

• «Η Μητέρα τον Χριστού», το 1958, λυρική σύνθεση του Α.Σ.Νοβάρο [Angiolo Silvio Novaro],
• «Εικοσιτέσσερα Σοννέτα», το 1961, της Γαλλίδας ποιήτριας του 16ου αιώνα Λουΐζας Λαμπέ,
• «Η Ελλάδα στον Βιργίλιο», το 1962, μελέτη του Λουΐτζι Αλφόνσι,
• «Άνθη από κήπους ξένους», το 1964, Ανθολογία μεταφράσεων του από το έργο 76 Γάλλων, Αρμενίων και Ιταλών ποιητών, μεταξύ τους ποιήματα των εθνικιστών Γκαμπριέλε Ντ’ Αννούντσιο και Τζουζέπε Ουνγκαρέτι.
• «Αρχαία Ελληνικά Επιγράμματα», το 1968, [Παλατινή Ανθολογία]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Κούλης Αλέπης mani.org.gr
• Κούλης Αλέπης armenika.gr

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org