Χρήστος Ζαλοκώστας

Ο Χρήστος Ζαλοκώστας, Έλληνας εθνικιστής, υποστηρικτής του θεσμού της Βασιλείας, χημικός μηχανικός, αθλητής που υπήρξε πρωταθλητής ξιφασκίας και σκοποβολής, επιχειρηματίας με δραστηριότητα στον Πειραιά, εθνικός αγωνιστής, κουμπάρος και σύγαμπρος του βασιλιά Αλεξάνδρου, πολιτικός που αναδείχθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της «κοινωνικής δεξιάς» την περίοδο του Μεσοπολέμου και των χρόνων μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, βασικός πυλώνας στην οργανωτική συγκρότηση του αντικομμουνιστικού αγώνα της περιόδου από το 1944 έως το 1949, ο οποίος μεταπολεμικά εκλέχθηκε βουλευτής Αθηνών, καθώς και συγγραφέας ιστορικών, λογοτεχνικών και βιβλίων ταξιδιωτικών εντυπώσεων, γεννήθηκε το 1896 στην Αθήνα όπου και πέθανε στις 26 Οκτωβρίου 1975. Ενταφιάστηκε στον τάφο της οικογένειας Ζαλοκώστα στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Χρήστος Ζαλοκώστας
Γέννηση: 1896
Τόπος: Αθήνα (Ελλάδα)
Σύζυγος: Ρωξάνη Μάνου (α' γάμος), Έλλη Ρετσίνα (β' γάμος)
Τέκνα: Πέτρος Χρηστ. Ζαλοκώστας
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Χημικός μηχανικός, εθνικός αγωνιστής, συγγραφέας, πολιτικός
Θάνατος: 26 Οκτωβρίου 1975
Τόπος: Αθήνα (Ελλάδα)

Ήταν παντρεμένος σε πρώτο γάμο με τη Ρωξάνη Μάνου, κόρη του Πέτρου Μάνου, αδελφή της Ασπασίας Μάνου, συζύγου του βασιλιά Αλέξανδρου Α', σε μοργανατικό γάμο, καθώς και της Ραλλούς Μάνου, η οποία ήταν ετεροθαλής αδελφή της πρώτης συζύγου του. Από το γάμο του με την Έλλη Ζαλοκώστα απέκτησε ένα γιο, τον Πέτρο Χρηστ. Ζαλοκώστα ο οποίος με το βαθμό του Λοχία υπηρέτησε στην πρώτη γραμμή του Μετώπου στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου και σκοτώθηκε στη δεύτερη φάση του το 1941 σε νεαρή ηλικία. Η δεύτερη σύζυγός του Χρήστου, η γνωστή τενίστρια Έλλη Ζαλοκώστα-Ρετσίνα, ήταν δισεγγονή και εγγονή των βουλευτών Γεωργίου, Αλέξανδρου και Θεόδωρου Ρετσίνα.

Βιογραφία

Οικογενειακή καταγωγή

Η οικογένεια Ζαλοκώστα κατάγεται από το χωριό Συρράκο στην περιοχή των Τζουμέρκων στην Ήπειρο. Η οικογένεια του Χρήστου Ζαλοκώστα ήταν συγγενική αυτής του ποιητή και εθνικού αγωνιστή, Γεωργίου Ζαλοκώστα. Παππούς του Χρήστου ήταν ο ανώτερος αξιωματικός Νικόλαος Ζαλοκώστας ενώ πατέρας του ήταν ο χημικός Πέτρος Ζαλοκώστας , διευθυντή του Χημικού Εργαστηρίου του Υπουργείου Οικονομικών και εξάδελφος του διπλωμάτη και λόγιου Ευγένιου Γ. Ζαλοκώστα.

Σπουδές & επαγγελματική δράση

Ο Χρήστος Ζαλοκώστας ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του και το 1912 σε ηλικία 16 ετών, μετείχε ως εθελοντής στη μάχη του Μπιζανίου και το 1915 πολέμησε στην επανάσταση της Βορείου Ηπείρου με τον Ιερό Λόχο. μετά το πέρας των Βαλκανικών πολέμων των Βαλκανικών πολέμων σπούδασε βιομηχανική χημεία και αποφοίτησε ως χημικός μηχανικός από το πανεπιστήμιο του Μονάχου της Γερμανίας. Πήρε μέρος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και επιστρέφοντας στην Ελλάδα εργάστηκε ως διευθυντής βιομηχανικών εταιριών. Ανέλαβε και έφερε σε πέρας με επιτυχία την επαναλειτουργία του εργοστασίου αγγειοπλαστικής «Κεραμεικός» στο Νέο Φάληρο. Την περίοδο 1925-1935 ανέλαβε την τεχνική διεύθυνση στην κλωστοϋφαντουργία των «Αδελφών Ρετσίνα» στον Πειραιά, οι οποίοι ήταν αδέλφια της δεύτερης συζύγου του της Έλλης Ρετσίνα, και στη διάρκεια της παρουσίας του, τα τρία εργοστάσια πέρασαν από την ατμοκίνηση στην πετρελαιοκίνηση, ενώ έγιναν επενδύσεις σε κτιριακό και μηχανολογικό εξοπλισμό.

Σχέση με Βασιλιά Αλέξανδρο Α'

Ο Ζαλοκώστας υπήρξε στενός φίλος, και από τον πρώτο του γάμο έγινε μπατζανάκης κι είχε παρασταθεί ως κουμπάρος στον γάμο του Βασιλιά Αλέξανδρου Α' με την Ασπασία Μάνου, ο οποίος έγινε το βράδυ της 12ης Νοεμβρίου 1919. Εκείνο το βράδυ στο σπίτι του Ζαλοκώστα βρίσκονταν έξι άτομα και περίμεναν τον αρχιμανδρίτη Ζαχαρία των Ανακτόρων, ο Αλέξανδρος, η Ασπασία, η μητέρα και η αδελφή της καθώς και οι φίλοι του Αλέξανδρου, Ζαλοκώστας και Σοφιανός, ενώ στον Ζαχαρία είχαν πει, πως ο Ζαλοκώστας επρόκειτο να βαπτίσει το παιδί του Τάκη Καμπά. Στο σπίτι του Ζαλοκώστα πληροφορήθηκε η Ασπασία Μάνου, την είδηση ότι ο σύζυγός της, τραυματίστηκε έπειτα από επίθεση πιθήκου στο κτήμα του στο Τατόι, ενώ ανέλαβε την ενημέρωση του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, σχετικά με τη σοβαρότητα του τραύματος, προκειμένου να κληθεί από το Παρίσι ο ειδικός στις λοιμώξεις, Γάλλος καθηγητής Φερδινάνδος Βιντάλ.

Αθλητική δραστηριότητα

Ο Χρήστος από παιδί έδειξε ιδιαίτερη αφοσίωση στον αθλητισμό, είχε κλίση στην οπλασκία και ως αθλητής πέτυχε νίκες στη μονομαχία με πιστόλι, αλλά και στην ξιφασκία, στην οποία αναδείχθηκε πρωταθλητής. Το 1928 ο Ζαλοκώστας υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του τμήματος Ξιφασκίας, του ομίλου Αντισφαιρίσεως Αθηνών . Το 1935 ήταν μέλος της Ολυμπιακής Επιτροπής, και το 1936 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου , στο Ξίφος Μονομαχίας κατέλαβε τη 10η θέση, και στο πιστόλι κατά 5 κινουμένων ανδρεικέλων, πιστόλι ταχύτητας σήμερα, κατετάγη 20ος, ενώ το 1937 ανακηρύχτηκε πρωταθλητής στους αγώνες της Βέρνης. Συμμετείχε επίσης στους Διεθνείς Αγώνες της Λουκέρνης το 1939, στο αγώνισμα της σκοποβολής, και αναδείχθηκε πρώτος λαμβάνοντας χρυσό μετάλλιο. Διετέλεσε μέλος της Ολυμπιακής Επιτροπής και το 1952, όμως παραιτήθηκε τον Δεκέμβριο του 1952 λόγω της εκλογής του ως Βουλευτής Αθηνών. Στην Ολυμπιακή Επιτροπή υπήρξε στενός συνεργάτης του Ιωάννη Κετσέα.

Καθεστώς 4ης Αυγούστου / Β' Π.Π.

Ο Χρήστος Ζαλοκώστας ανήκε στο άτυπο κίνημα εθνικής πνευματικής αυτογνωσίας και δημιουργίας το οποίο αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1930, που συνεχίστηκε και μετά τον πόλεμο, στο οποίο εντάσσονται και οι Άριστος Καμπάνης, Φώτος Πολίτης, Παντελής Πρεβελάκης, Αγγελική Χατζημιχάλη, Αθηνά Ταρσούλη, Νίκη Πέρδικα, Δώρα Στράτου, Άγγελος και Εύα Σικελιανού, Λίνος Καρζής, Δημήτριος Πικιώνης, Δημήτριος Βεζανής, Σίμων Καρράς, Κωνσταντίνος Παρθένης, Φώτης Κόντογλου, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, και άλλοι καλλιτέχνες και συγγραφείς. Ο Ζαλοκώστας μαζί με τους Αιμίλιο Σαββίδη, δημοσιογράφο, γνωστό με τα λογοτεχνικά ονόματα «Σαβαίμ», «N. Δέλτας» και «Bοσπορινός», ο οποίος ήταν ο εισηγητής της ανάγκης για την επιβολή λογοκρισίας, και τον Ιωάννη Ψαρούδα, μουσικολόγο, πατέρα της Άννας Ψαρούδα-Μπενάκη, μετέπειτα βουλευτού, υπουργού και προέδρου της Βουλής, ήταν μέλος της ομάδος λογοκρισίας , που λειτούργησε στη διάρκεια της 4ης Αυγούστου, του Ιωάννη Μεταξά. Με το ξέσπασμα του Ελληνοϊταλικού πολέμου έλαβε μέρος ως έφεδρος αξιωματικός.

Εθνική δράση

Στη διάρκεια της Κατοχής ήταν μέλος της αντιστασιακής οργανώσεως «Εθνική Δράσις» , και στις 15 Ιανουαρίου 1943 συμμετείχε στη δημιουργία της «Οικονομικής Επιτροπής» της οργανώσεως, με πρόεδρο τον Αντώνιο Μπενάκη, και ανέλαβαν την εξασφάλιση οικονομικών πόρων για τη χρηματοδότηση των εθνικών αντιστασιακών ομάδων. Την ίδια περίοδο είχε οριστεί από τον Γεώργιο Γρίβα, ως πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών της Οργανώσεως «Χ», ενώ καθώς είχε στην κατοχή του τρίκυκλο όχημα με σήμα του Ερυθρού Σταυρού, το διέθετε για τις μετακινήσεις του Γρίβα, αλλά και για τη μεταφορά οπλισμού της οργανώσεως. Ήταν μέλος της Επιτροπής Αντικατοχικού Αγώνα και συνεργάτης του στρατιωτικού διοικητή Αθηνών στρατηγού Παναγιώτη Σπηλιωτόπουλου.

Μέσα στον Αύγουστο του 1944 ο Ζαλοκώστας, και μαζί του ο Σπυρίδων Μαρκεζίνης, διασφάλισε με επαφές του τη νομιμοφροσύνη των Ταγμάτων Ασφαλείας προς την εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση, όμως έμεινε ατελέσφορη η επαφή του με τον Γερμανό φρούραρχο στρατηγό Φέλμι, για συντεταγμένη παράδοση-παραλαβή της εξουσίας . Ο Ζαλοκώστας έδωσε μια αναλυτική περιγραφή για την υπονόμευση της Αθήνας από τους Γερμανούς. Στις 28 Αυγούστου 1944, κατά τον Έκτορα Τσιρονίκο, ή στις 30 Αυγούστου 1944 σύμφωνα με τον ίδιο τον Ζαλοκώστα, , απέστειλε ένα χειρόγραφο σημείωμα με το οποίο ζητούσε τη μεσολάβηση του Τσιρονίκου στον Νοϋμπάχερ, πολιτικό διοικητή υπεύθυνο των Βαλκανίων, προκειμένου να:

• αφαιρεθεί η ποσότητα δυναμίτη από το φράγμα του Μαραθώνα.
• μην καταστραφούν το λιμάνι του Πειραιά, το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής και το τηλεφωνικό κέντρο.
• μεταβιβαστεί η Διοίκηση των Γερμανικών Δυνάμεων Αθηνών από τον υποστράτηγο των SS Σιμάνα εις τον υποστράτηγο της Βέρμαχτ Φέλμυ.
• κηρυχθεί η πρωτεύουσα ανοχύρωτη πόλη και να εγκαταλείψουν οι Γερμανοί τα οχυρά του Λυκαβηττού.
• αντικατασταθεί ο Διοικητής Ειδικής Ασφαλείας Λάμπρου με του συνταγματάρχη Ραφτοδήμο και η προσπάθεια τους στέφθηκε από επιτυχία.

Ο Ζαλοκώστας ήταν τότε πολιτικός σύνδεσμος του συμμαχικού στρατιωτικού διοικητή Αθήνας Παναγιώτη Σπηλιωτόπουλου, που είχε οριστεί μετά τη συμφωνία της Καζέρτας το Σεπτέμβριος 1944 και την υπαγωγή όλων των ελληνικών αντιστασιακών δυνάμεων υπό τον Σκόμπυ, και ήταν ένας από τους διαπραγματευτές με τους Γερμανούς. Ο υποστράτηγος Σισμάνα, ο διοικητής των Ες-Ες μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, γράφει ότι «...απεφάσισα να εκτελέσω κατά γράμμα την διαταγή του Χίτλερ να αμυνθή μέχρις εσχάτων μέσα στην πρωτεύουσα και άρχισα οχυρώσεις μεγάλης εκτάσεως, ετοποθέτησα 80 τόννους δυναμίτη στο φράγμα του Μαραθώνα και πυροβολικό μέσα σε 5 τούνελ του Λυκαβηττού...». Το δίχτυ των υπονομεύσεων περιλάμβανε «την Τηλεφωνική Εταιρεία, τους στρατώνες, την Ηλεκτρική Εταιρεία, τις Αποβάθρες του Πειραιώς, τους σταθμούς, τα γεφύρια, τα Τελωνεία, το εργοτάξιο των ΣΕΚ...», ενώ άλλες πηγές μιλούν και για άλλα σημαντικά κτίρια, τις στρατιωτικές αποθήκες στο Ρουφ, το κτίριο του Ραδιοφωνικού σταθμού και κεντρικά ξενοδοχεία. Κατά την εκτίμηση του Ζαλοκώστα «...εάν αυτό το πρόγραμμα το πραγματοποιούσαν τα Ες-Ες αι Αθήναι δεν θα μπορούσαν να κατοικηθούν...».

Μακεδονικό Κομιτάτο / Συμμοριοπόλεμος

Ο Ζαλοκώστας το 1946 υπήρξε μέλος της Επιτροπής Συντονισμού Εθνικού Αγώνα για την παλινόρθωση της Βασιλείας και την προετοιμασία του δημοψηφίσματος, ενώ στις 7 Ιουλίου 1946, έστειλε άκρως απόρρητο «Σημείωμα επί της Δημοσίας Τάξεως» , στο βασιλιά Γεώργιο Β'. Σ' αυτό ο τότε βουλευτής Ζαλοκώστας ενημέρωνε τον Βασιλιά για την απόφαση της κυβερνήσεως του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη σχετικά με την ίδρυση, όπως ήταν η πρόταση του Σπύρου Μαρκεζίνη, ενός νέου «Μακεδονικού Κομιτάτου», το οποίο θα φρόντιζε να σωθεί η Βόρεια Ελλάδα.

Σε σύσκεψη υπό τον υπουργό Μαυρομιχάλη, στην οποία συμμετείχαν ο Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος, ο Σπύρος Μαρκεζίνης και ο Ζαλοκώστας, αποφασίστηκε η ίδρυση του Κομιτάτου και η διάθεση εξεύρει 100 εκατομμυρίων δραχμών, τα οποία θα κατανέμονταν 50.000.000 στον στρατηγό Βεντήρη για την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, 40.000.000 εις τον στρατηγό Γεωργούλη, για τη Δυτική Μακεδονία και Θεσσαλία και 10.000.000 εις τον στρατηγό Δημήτριο Γιατζή, για τη Στερεά Ελλάδα. Το Κομιτάτο απαρτίστηκε από τους στρατηγούς Παναγιώτη Σπηλιωτόπουλο και Κωνσταντίνο Βεντήρη, τον Μαρκεζίνη, το βουλευτή Καβάλας Ν. Γρηγοριάδη, και τους διευθυντές των εφημερίδων Αχιλλέα Κύρου της «Εστίας», Καλαποθάκη του «Εμπρός» και Βοβολίνη της εφημερίδος «Ελληνικόν Αίμα».

Ταυτόχρονα το Γενικό Επιτελείο Στρατού άρχισε την αποστολή όπλων, 600 στη Θεσσαλονίκη, 750 στη Δυτική Μακεδονία και 200 στη Στερεά Ελλάδα, τα οποία διανεμήθηκαν σε εθνικιστές πολίτες, με στόχο την αυτοπροστασία τους και την καταδίωξη ανταρτικών κομμουνιστικών ομάδων. Η οργάνωση διευθύνονταν από την Αθήνα και τις αποφάσεις εκτελούσε το Γενικό Επιτελείο Στρατού μέσω ειδικού γραφείου που ιδρύθηκε άμεσα το οποίο διηύθυνε ο υπαρχηγός Γ.Ε.Σ. τότε ταξίαρχος Θωμάς Πετζόπουλος, που τις επόμενες ημέρες αναχώρησε για ταξίδι στη Μακεδονία όπου επέβλεψε την εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Ο Ζαλοκώστας στη διάρκεια του συμμοριοπολέμου, της ένοπλης ανταρσίας των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος [Κ.Κ.Ε.], συνελήφθη από τους αντάρτες του ΚΚΕ/ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και οδηγήθηκε στην Κοκκινιά, όπου καταδικάστηκε σε θάνατο από λαϊκό δικαστήριο, καθώς χαρακτηρίστηκε «εχθρός του λαού», όμως κατάφερε να δραπετεύσει. Δραστηριοποιήθηκε αποτελεσματικά στην ίδρυση Οργανισμού Προστασίας Ορεινών Πληθυσμών.

Ζαλοκώστας προς Βασιλιά Γεώργιο Β'

Ο Ζαλοκώστας, στην έκθεση του στο Βασιλιά Γεώργιο Β' ήταν ιδιαίτερα σκληρός έναντι του Γεωργίου Παπανδρέου τον οποίο θεωρούσε αδύναμο που έρεπε σε αόριστες ιδέες και αδυνατούσε να αντιπαραταχθεί δυναμικά σε αποφασισμένους επαναστάτες όπως οι κομμουνιστές αντίπαλοι του, ο Σιάντος και ο Ζεύγος. Ο Ζαλοκώστας αμφέβαλλε για τη δυνατότητα του Παπανδρέου να εξασφαλίσει τον αφοπλισμό των συμμοριτών ακόμη κι αυτή την ετοιμότητα των Βρετανών να παρέμβουν αν αποτύγχανε ο Παπανδρέου αποτύγχανε. Για την περίπτωση αυτή εισηγείτο στο βασιλιά προετοιμασία για «δυναμική» λύση και ενδιαφερόταν για τη διατήρηση του στρατηγού Σπηλιωτόπουλου ως στρατιωτικού διοικητή Αττικής και του στρατηγού Βεντήρη ως αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Ο Ζέρβας, σημείωνε ο Ζαλοκώστας, πίστευε ότι ήταν σε θέση να διαλύσει τον ΕΛΑΣ αλλά με τη συνδρομή της Εθνοφυλακής που σχηματιζόταν και βεβαίως των Βρετανών.

Κατά την άποψη του Ζαλοκώστα, ήταν αδύνατο να υπάρξει τάξη, εμπόριο και βιομηχανία με έξι κομμουνιστές υπουργούς στην κυβέρνηση. Συμπλήρωνε ότι λίγο έξω από την Αθήνα, στην επαρχία Μεγαρίδας, επικρατούσε η de facto εξουσία του Ε.Α.Μ. το οποίο ήταν σε θέση να επιβάλλει φορολογία στους κατοίκους. Ο Ζαλοκώστας ήταν ανήσυχος από το λόγο του Άρη Βελουχιώτη στη σύσκεψη των στρατιωτικών διοικητών και καπετάνιων του Ε.Λ.Α.Σ. στη Λαμία στον οποίο ο Βελουχιώτης εμφανίστηκε σχεδόν πεπεισμένος ότι η ένοπλη σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη, καθώς πίστευε ότι ο βρετανικός παράγων δεν θα συμβιβαζόταν με την ιδέα της επικρατήσεως των κομμουνιστοσυμμοριτών, όμως σημείωνε ότι δεν ανέμενε την έκρηξη ένοπλου κινήματος εκ μέρους τους, αλλά υποκίνηση απεργιακής δράσεως η οποία θα οδηγούσε σε ένοπλη ρήξη. Σημείωνε δυσοίωνα αλλά και αισιόδοξα ως προς τις προοπτικές της ένοπλης ρήξεως για τον αστικό κόσμο ότι «αίμα θα χυθή αλλά θα είναι το τελευταίον».

Ο Ζαλοκώστας ανέμενε το ξέσπασμα ενός «κύματος συντηρητισμού» την άνοιξη του 1945 το οποίο θα ακολουθούσε την εγκατάσταση της Εθνοφυλακής στις επαρχίες. Ήταν εξαιρετικά επικριτικός προς την κυβέρνηση του Νικολάου Πλαστήρα, που ακολουθούσε συμβιβαστική πολιτική έναντι των κομμουνιστών και επέκρινε το Βρετανό πρεσβευτή Leeper για την πολιτική της «μέσης οδού». Παράλληλα θεωρούσε ότι η αμνηστία δεν επρόκειτο να αποτρέψει την πόλωση καθώς αυτή προέκυπτε ως αποτέλεσμα των αιματηρών κομμουνιστικών σφαγών που είχαν προηγηθεί. Σύμφωνα με τον Ζαλοκώστα, η διαίρεση στην Ελλάδα δεν αποτελούσε απλώς μια διαμάχη δεξιάς και αριστεράς αλλά πόλεμο μεταξύ Ελλήνων και Σλάβων καθώς και την απαρχή μιας παγκόσμιας αναμετρήσεως με την δικτατορία του κομμουνισμού. Συμπλήρωνε δε πως «την μάχην αυτήν δεν δύνανται να την κερδίσουν οι μετριοπαθείς και οι ονειροπόλοι σοσιαλισταί αλλ’ οι συντηρητικοί» .

Εθνική Εταιρεία Λογοτεχνών

Στις αρχές του Ιουνίου του 1948, όταν οι Ιωάννης Παναγιωτόπουλος, Κωνσταντίνος Ουράνης, Άγγελος Τερζάκης και Πέτρος Χάρης παραιτήθηκαν από την «Ελληνική Εταιρεία Λογοτεχνών» και με πρωτοστάτη τον Κωνσταντίνο Τσάτσο ίδρυσαν την «Εθνική Εταιρεία Λογοτεχνών» στις 20 Ιουνίου, στην οποία ήταν ιδρυτικό μέλος ενώ διατέλεσε και αντιπρόεδρος του Διοικητικού της Συμβουλίου. Το ίδιο έτος προσυπέγραψε τη διακήρυξη που εξέδωσε η «Εθνική Εταιρεία Λογοτεχνών», που αφορούσε την ένοπλη ανταρσία των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, καθώς η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών δεν είχε λάβει καμία θέση στο θέμα. Την 1 Ιουλίου 1948, δημοσιεύθηκε η διακήρυξη σύμφωνα με την οποία:

«...{...}.. Οι υπογραφόμενοι λογοτέχνες διακηρύσσουν πως η ανταρσία, που σήμερα αιματοκυλίζει τον τόπο, είναι ένας αντεθνικός αγώνας που υποδαυλίζεται από ξένους και από τους ίδιους ξένους συντηρείται. Κάθε αληθινός Έλληνας έχει χρέος να πάρει απέναντί της αυτή τη σαφή στάση. Πράξεις σαν το παιδομάζωμα, την αρπαγή γυναικών και το σταύρωμα των ιερωμένων, βρίσκεται σε βαθιάν αντίθεση με τις ευγενικές παραδόσεις της φυλής μας...{...}...» .

Κοινοβουλευτική δράση

Ο Ζαλοκώστας εκλέχτηκε βουλευτής στην Α' περιφέρεια Αθηνών:

• στις 31 Μαρτίου 1946 με την «Ηνωμένη Παράταξη Εθνικοφρόνων», με σημαντικότερο πολιτικό της φορέα το «Λαϊκό Κόμμα», και έλαβε 12.786 ψήφους.

Ο Χρήστος Ζαλοκώστας, που υπήρξε βασικός συνεργάτης του Μαρκεζίνη κατά την προετοιμασία της επιστροφής του Γεωργίου Β' το 1946, στις 10 Φεβρουαρίου 1947 προσχώρησε στο «Νέον Κόμμα» που ίδρυσε ο Σπύρος Μαρκεζίνης και έκτοτε υπήρξε βουλευτής και µέλος της «οµάδας Μαρκεζίνη» στον Ελληνικό Συναγερμό το 1952-1955 και κατόπιν τον ακολούθησε στο Κόμμα των Προοδευτικών. Μαζί με τους βουλευτές, Χαρίλαο Αλετρά, Ελευθέριο Γονή, Νικόλαο Γρηγοριάδη, Ευθύμιο Δεδούση, Εμμανουήλ Διακογιάννη, Ιωάννη Ζολώτα, Ηρακλή Ζουμπουλάκη, Σπύρο Θεοτόκη, Χρήστο Θηβαίο, Αντώνιο Κακαρά, Θάνο Καψάλη, Ιωάννη Λάμπρου, Παυσανία Λυκουρέζο, Κωνσταντίνο Παπαγιάννη και Ανδρέα Στράτο, απάρτισαν την κοινοβουλευτική του ομάδα. Όλοι είχαν αναδειχθεί βουλευτές στην αναμέτρηση της 31ης Μαρτίου 1946 με τη σημαία της «Ηνωμένης Παρατάξεως Εθνικοφρόνων» της οποίας κύρια συνιστώσα ήταν το «Λαϊκό Κόμμα». Στις 5 Μαρτίου 1950 έγιναν εκλογές και απέτυχε να εκλεγεί.

• Επανεκλέχθηκε το 1952, με το κόμμα «Ελληνικός Συναγερμός», του Αλέξανδρου Παπάγου. Ως βουλευτής Αθηνών εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Συμβούλιο της Ευρώπης από το 1953 έως το 1956, ο Ζαλοκώστας διατέλεσε εκπρόσωπος της Ελλάδος στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

Στις 3 Φεβρουαρίου 1955 ακολούθησε για μία ακόμη φορά το Σπύρο Μαρκεζίνη και μαζί με 30 ακόμη βουλευτές που προέρχονταν από το κόμμα «Ελληνικός Συναγερμός», μεταξύ τους και η Ελένη Σκούρα, η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής, προσχώρησε στο Κόμμα των Προοδευτικών, το οποίο λόγω του μεγάλου κατακερματισμού των πολιτικών δυνάμεων της εποχής, αποτέλεσε τη μείζονα αξιωματική αντιπολίτευση, όμως απέτυχε στις εκλογές του 1956. Παρασημοφορήθηκε με τον «Χρυσούν Ταξιάρχην» του Γεωργίου για τη συμμετοχή του στην εθνική αντίσταση την περίοδο από το 1941 έως το 1944.

Εργογραφία

Ο Ζαλοκώστας γοήτευσε το αναγνωστικό κοινό, όταν άρχισε να γράφει βιβλία εξόχως γλαφυρά, ιδιαίτερα για τον Πόλεμο του '40 και την Κατοχή. Τα έργα του συγγραφέως, που τιμήθηκε το 1972 με το Κρατικό Βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας, διαπνέονται από αγάπη για την Ελλάδα και ιστορικό προβληματισμό, λόγοι για τους οποίους επανεκδόθηκαν δύο καισ υχνά περισσότερες φορές ενώ μεταφράστηκαν και δημοσιεύθηκαν στα Αγγλικά και στα Γαλλικά. Αποσπάσματα από τα βιβλία του έχουν συμπεριληφθεί στα «Νεοελληνικά Αναγνώσματα» από τον «Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων», [Ο.Ε.Δ.Β].

Το έργο με το οποίο ο Ζαλοκώστας εμφανίστηκε στα Ελληνικά γράμματα ήταν οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις με τίτλο:

• «Γύρω από την Ελλάδα-Ταξιδιωτικά» το 1938,

Ακολούθησαν τα έργα:

• «Το Περιβόλι των Θεών» το 1944, [συνθετική εργασία για τη Θεσσαλία, τη Βόρειο Ήπειρο και τη Μακεδονία],
• «Ρούπελ» το 1944, [κυκλοφόρησε με πρόλογο του Αλέξανδρου Παπάγου και πραγματεύεται την αντίσταση του ομώνυμου οχυρού της Μακεδονίας],
• «Πίνδος. Η εποποιΐα στην Αλβανία» το 1945, [αποκαλύπτει το φλογερό του πατριωτισμό, καθώς προσπαθεί να αναστήσει το έπος της Αλβανίας], εκδόσεις «Εστία»,
• «Αλβανία»,
• «Το χρονικόν της σκλαβιάς» το 1946 [θέμα του έχει τη γερμανοϊταλική κατοχή και την αντίσταση], ξυλογραφίες Γιάννη Κεφαλληνού, εκδόσεις «Άλφα Ι.Μ.Σκαζίκη»,
• «Ο βασιλεύς Αλέξανδρος» το 1952, Εκδόσεις «Άλφα», Ι. Μ. Σκαζίκη.

Το βιβλίο του Ζαλοκώστα αποτελεί την πληρέστερη βιογραφία του βασιλιά Αλέξανδρου. Άλλωστε ο Ζαλοκώστας την εποχή εκείνη είχε νυμφευθεί την αδελφή της Ασπασίας, Ρωξάνη, και αργότερα έγινε κουμπάρος στον μυστικό γάμο Αλέξανδρου‐Ασπασίας.

• «Ηλιόλουστη φτώχεια» το 1955,
• «Μαρίνα» το 1956,
• «Σωκράτης. Ο προφήτης της αρχαιότητος» το 1962, [παρουσιάζει τη διδασκαλία του φιλοσόφου και την προβάλλει ως υπόβαθρο του ελληνοχριστιανικού πνεύματος],
• «Κωνσταντίνος Παλαιολόγος» το 1965.
  

Ο συγγραφέας εκθέτει και αναλύει τη ζωή και τη δράση του μαρτυρικού Αυτοκράτορα ενώ αναφέρεται στους διωγμούς, που υπέστησαν οι Βυζαντινοί από τους Τούρκους και τους Λατίνους

• «Ελλάς. Η κυρά της θάλασσας», το 1968, [αποτελεί μια αναδρομή στη ναυτική ιστορία του Ελληνικού έθνους, αρχίζοντας από την αρχαιότητα],
• «Μέγας Αλέξανδρος, ο πρόδρομος του Ιησού» το 1971,
• «Ιουλιανός ο Παραβάτης» το 1974.

Όρκος εις την Ώπιδα

Ο υποτιθέμενος «Όρκος» του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δοσμένος στην Ώπιδα τον μήνα Αύγουστο του 324 π.Χ., φέρεται να έγινε σε συμπόσιο στο οποίο συμμετείχαν 9.000 αξιωματούχοι και ευγενείς, Έλληνες, Πέρσες, Μήδοι, Ινδοί, Αιγύπτιοι, Φοίνικες και άλλοι. Το κείμενο του δήθεν όρκου μόνο σε απόδοση, καθώς δεν ανιχνεύθηκε ποτέ οποιοδήποτε σχετικό αρχαίο κείμενο, αναφέρει:

«Επιθυμία μου είναι, τώρα που οι πόλεμοι φτάνουν σε ένα τέλος, όλοι να είστε ευτυχείς και να ζείτε εν ειρήνη. Από εδώ και πέρα όλοι οι θνητοί να ζουν σαν ένας λαός, με αδελφοσύνη, με νόμους κοινούς για όλους, όπου οι άριστοι θα κυβερνούν, χωρίς να λογαριάζεται η καταγωγή τους. Αντίθετα από τους στενόμυαλους, εγώ δεν κάνω διάκριση ανάμεσα σε Έλληνες και βαρβάρους. Η καταγωγή των πολιτών ή το έθνος μέσα στο οποίο γεννήθηκαν εμένα δεν με ενδιαφέρει.
Έχω ένα μόνο κριτήριο με το οποίο τους ξεχωρίζω: την αρετή. Για μένα οποιοσδήποτε καλός αλλοεθνής είναι Έλληνας και οποιοσδήποτε κακός Έλληνας είναι χειρότερος από έναν βάρβαρο. Εάν ποτέ ανακύπτουν αμφισβητήσεις ανάμεσά σας, δεν θα καταφεύγετε στα όπλα, αλλά θα τις λύνετε εν ειρήνη. Και αν χρειαστεί, θα είμαι εγώ ο κριτής ανάμεσά σας. Να θεωρείτε τον Θεό  όχι σαν έναν αυταρχικό δεσπότη, αλλά σαν έναν κοινό πατέρα όλων. Και έτσι η διαγωγή σας θα είναι σαν τη ζωή αδερφών μέσα στην ίδια οικογένεια.
Όσον αφορά εμένα, εγώ σας βλέπω όλους  ως ίσους μεταξύ σας είτε είστε λευκοί είτε σκουρόχρωμοι. Και εγώ θα ήθελα να είστε όχι υπήκοοι στην κοινοπολιτεία μου, αλλά ισότιμα μέλη της, μέτοχοι σ’  αυτήν. Με όλες μου τις δυνάμεις θα προσπαθήσω να κάνω πραγματικότητα αυτό που σας υποσχέθηκα. Κρατήστε ως σύμβολο αγάπης αυτόν τον όρκο που δώσαμε μαζί απόψε κατά τη διάρκεια των σπονδών μας».

Ο υποτιθέμενος Όρκος του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι ένα εμφανώς πλαστό κείμενο και επινόημα μεταγενέστερο της εποχής του Μεγάλου στρατηλάτη, δεν υπάρχει σε κανένα κείμενο αρχαίου συγγραφέα ή αρχαίου ιστορικού και ασφαλώς δεν περιλαμβάνεται στα γραπτά του Καλλισθένη, ανιψιού του Αριστοτέλη, που ακολούθησε μετά από προτροπή του θείου του, τον Αλέξανδρο στην Περσία, για να καταγράψει τα γεγονότα σαν ιστορικός. Στα γραπτά του Καλλισθένους δεν γίνεται κανένας λόγος για τον υποτιθέμενο όρκο. Ο Πλούταρχος στο έργο του «Ηθικά» αναφέρει:

«Ο σκοπός της εκστρατείας του ήταν όχι να αποκτήσει πλούτη για να ικανοποιήσει τυχόν επιθυμία του για πολυτέλεια και απολαύσεις, αλλά να ενώσει όλους  τους λαούς με τους δεσμούς της ειρήνης, της ομόνοιας και της αμοιβαίας επικοινωνίας» ενώ στην ίδια άποψη συγκλίνει και ο Αρριανός που διηγείται πως οι πράξεις του Αλεξάνδρου και η συμπεριφορά του δείχνουν μια τέτοια επιθυμία. 

Με την αναφορά στον υποτιθέμενο Όρκο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ο Ζαλοκώστας επιχειρεί να πείσει τους αναγνώστες του ότι ο Μέγας Αλέξανδρος εξομοίωνε τους Έλληνες με τους Βαρβάρους και υπήρξε ο πρώτος κήρυκας της Αγάπης και της Συναδελφώσεως των Λαών. Έχει πλέον αποδειχθεί πως ο υποτιθέμενος Όρκος είναι ανύπαρκτος και η αναφορά του από τον Ζαλοκώστα υπήρξε αντιγραφή από ένα βιβλίο του γνωστού Σκωτσέζου ιστορικού και ελληνιστή William Woodthorpe Tarn. Γράφει επ' αυτού ο πατριώτης δημοσιογράφος Θεόδωρος Χατζηγώγος :

«...Ως γνωστόν, ουδέποτε ο Μέγας Αλέξανδρος προέβη στον διαβόητο «Όρκο στην Ώπι» που εξομοιώνει τους Έλληνες με τους Βαρβάρους { ...} όλη η σχετική φιλολογία είναι πλαστή και προήλθε από το βιβλίο «Μέγας Αλέξανδρος» του βασιλόφρονος Βιομήχανου και συγγραφέως Χρήστου Ζαλοκώστα (1894-1975), {...}. Ο Ζαλοκώστας έχει αντιγράψει {...} από ένα βιβλίο του γνωστού Σκωτσέζου ιστορικού και ελληνιστή William Woodthorpe Tarn (1869-1957), {...}.
 {...} Ο πιστός χριστιανός Χρήστος Ζαλοκώστας στο βιβλίο του «Μέγας Αλέξανδρος» {...} δεν αρκείται στην πλαστογράφηση του ανυπάρκτου «Όρκου στην Ώπι», προκειμένου να μάς πείσει πως ο Μέγας Αλέξανδρος εξομοίωνε τους Έλληνες με τους Βαρβάρους και υπήρξε ο πρώτος κήρυκας της Αγάπης και της Συναδέλφωσης των Λαών, 350 χρόνια πρίν τον Ιησού Χριστό και τον Απόστολο Παύλο: Ισχυρίζεται επιπλέον πως ο Αλέξανδρος ΜΙΣΟΥΣΕ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟ!.. και στην σελ. 264 γράφει πως «Οι Έλληνες ποτέ δεν τον εχώνεψαν» τον Αλέξανδρο, λές και είναι άλλος Λαός οι Μακεδόνες και άλλος οι Έλληνες {...}.
{...} ο Ζαλοκώστας καθυβρίζει τους Έλληνες, λέγοντας ότι ηρνούντο να εργαστούν, είχαν δούλους και ήσαν αδιάφοροι για κάθε τι χρήσιμο, περιοριζόμενοι να καλλιεργούν το πνεύμα τους!.. ΚΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ, το σωτήριον έτος 1971 που υπήρχε ακόμη Λογοκρισία στην Ελλάδα {...} Πώς είναι δυνατόν, {...} να βγαίνει βιβλίο που να λέει πως ο Πατριάρχης του Ελληνικού Εθνικισμού Μέγας Αλέξανδρος μισούσε τον Εθνικισμό και κήρυττε την Αγάπη προς τον Άλλον, ανεξαρτήτως Φυλής, Θρησκείας κλπ.;»

Διαβάστε τα λήμματα

• Έλλη Ζαλοκώστα
• Γεώργιος Ζαλοκώστας
• Ευγένιος Ζαλοκώστας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• [Χρήστος Ζαλοκώστας Τατιάνα Σταύρου, Περιοδικό Νέα Εστία», τεύχος 1513, σελίδες 918 κ.ε.]

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org