Διονύσιος Κόκκινος

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Διονύσιος Κόκκινος, Έλληνας εθνικιστής, ιστορικός, λογοτέχνης, θεατρικός συγγραφέας, διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης, δημοσιογράφος Αθηναϊκών εφημερίδων, ζωγράφος, κριτικός της Τέχνης και Ακαδημαϊκός [1], γεννήθηκε το 1884 στον Πύργο του νομού Ηλείας και πέθανε [2] στις 7 το πρωί της Κυριακής 12 Φεβρουαρίου 1967 από καρδιακή ανακοπή στην Αθήνα. Κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη στις 4 το απόγευμα της Δευτέρας 13 Φεβρουαρίου από τον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών και τάφηκε στο Α' Νεκροταφείο.

Παντρεύτηκε το 1922 με την Μαρία Ι. Κουτροπούλου.

Διονύσιος Κόκκινος

Βιογραφία

Πατέρας του ήταν ο αγιογράφος Αντώνιος Κόκκινος, που γεννήθηκε το 1864 στην Αμοργό, και μητέρα του η Αγγελική Γιαννοπούλου, που καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών από την Αγουλινίτσα, οι οποίοι συμμετείχαν στην Ελληνική εθνεγερσία του 1821 και ήταν το δευτερότοκο παιδί της οικογένειας που κατοικούσε μόνιμα στον Πύργο. Ο Κόκκινος παρακολούθησε τα μαθήματα του Γυμνασίου στην Κυπαρισσία και τον Πύργο, όπου αποφοίτησε από το Γυμνάσιο με καθηγητή τον διηγηματογράφο Αντώνη Τραυλαντώνη. Φοίτησε για τέσσερα χρόνια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, όμως μετά το πέρας των σπουδών του εγκαταστάθηκε στον Πύργο και για ένα διάστημα βοηθούσε τον πατέρα του στην αγιογραφία.

Επαγγελματική δράση

Με τη βοήθεια του Γιώργου Ροδόπουλου, πατέρα του γνωστού μετέπειτα συγγραφέα Μίτια Καραγάτση, ο οποίος, ως Διευθυντής υποκαταστήματος Τράπεζας στον Πύργο, του χορήγησε δάνειο, ο Κόκκινος επέστρεψε στην Αθήνα. Στην πρωτεύουσα ηγήθηκε της προσπάθειας εκδόσεως, από το Νοέμβριο του 1908 έως το 1909, της εφημερίδας «Μέλλον», της πρώτης σοσιαλιστικής εφημερίδας στην Ελλάδα, η οποία εξέφραζε τις απόψεις της ομάδος των «Κοινωνιολογικής Εταιρείας». Το 1908 ξεκίνησε να δημοσιογραφεί ως χρονογράφος και κριτικός εικαστικών τεχνών, σε Αθηναϊκές εφημερίδες, όπως η «Καθημερινή», το «Έθνος», η «Ακρόπολις» του Γαβριηλίδη και άλλες με τα ψευδώνυμα «Μακκαβαίος» «Άριελ», «Βουλεβαρδιέρος» και «Παλαιός». Παράλληλα, δημοσίευσε διηγήματα στο περιοδικό «Νουμάς» και τις εφημερίδες «Πατρίς», «Χρόνος», «Νέα Ελλάς», «Πολιτεία» και «Ελληνική».

Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-13 και ως στρατιώτης έγραψε πολεμικές εντυπώσεις και ιστορικές μονογραφίες που το 1914, τυπώθηκαν σε τέσσερις τόμους, ενώ έγραφε διηγήματα και θεατρικά έργα. Όταν στις 14 Δεκεμβρίου 1914 ιδρύθηκε η «Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών», με πρώτο πρόεδρο της τον Ιωάννη Κονδυλάκη, μαζί με τον Κωστή Παλαμά, τον Γρηγόριο Ξενόπουλο, τον Παύλο Νιρβάνα, τον Ζαχαρία Παπαντωνίου, τον Σπύρο Μελά, τον Γεώργιο Βλάχο, το Νίκο Καρβούνη, τον Δημήτριο Λαμπράκη, τον Μπάμπη Άννινο, το Γεώργιο Βεντήρη, τον Τίμο Μωραϊτίνη, και το Γεράσιμο Λύχνο, ήταν τα πρώτα μέλη της. Διατέλεσε αντιπρόεδρος της «Ενώσεως Συντακτών» και ήταν μέλος στην «Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών» στην «Εταιρεία Θεατρικών Συγγραφέων» καθώς και μέλος του Φιλολογικού Ομίλου «Παρνασσός».

Στις 4 Ιουνίου 1931 μυήθηκε στον Tεκτονισμό [3] κι έγινε μέλος της στοάς «Σκεντέρμπεης». Υπήρξε γενικός διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης από τον Οκτώβριο του 1935 μέχρι το Φεβρουάριο του 1954 και γλυπτή προτομή του, έργο του Bάσου Γερμενή, υπάρχει στον περίβολο του κτιρίου της [4], όπου τοποθετήθηκε επί Δημαρχίας του Δημητρίου Ρίτσου. Στη διάρκεια της Κατοχής χειρίστηκε με λεπτότητα τον τρόπο δανεισμού βιβλίων σε αξιωματικούς των κατακτητών που ζητούσαν δανεικά βιβλία και με προσχήματα ελάχιστα τους χορηγήθηκαν αφού πρώτα εξασφαλίστηκε με επίσημα έγγραφα η επιστροφή τους.

Η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε το «Έπαθλο της Ελληνικής Λέσχης της Αλεξάνδρειας» μετά από σχετική εισήγηση του Σωκράτη Κουγέα, ενώ το Μάρτιο του 1947 τιμήθηκε με το «Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών», για τη συνολική προσφορά του. Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο Ιστορίας της Ακαδημίας της Αθήνας, για το ογκώδες ιστορικό έργο του. Στις 23 Φεβρουαρίου 1950 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών [5] στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών για την προσφορά του στα Ελληνικά γράμματα. Το Μάιο του 1951 υπέβαλλε πρόταση στην Ακαδημία Αθηνών για την εκλογή του Άγγελου Σικελιανού ως ακαδημαϊκού, χωρίς επιτυχία, καθώς την εκλογή κέρδισε ο Σωτήρης Σκίπης.

Διακρίσεις

Τιμήθηκε με

  • Βραβείο Ιστορίας το 1933 από την Ακαδημία Αθηνών,
  • Εθνικό αριστείο Γραμμάτων το 1948 από την Ακαδημία Αθηνών,
  • Ταξιάρχη Βασιλέως Γεωργίου Α',
  • Χρυσό Σταυρό Αγίου Μάρκου από το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας,
  • Χρυσό Μετάλλιο της πόλεως των Αθηνών,
  • Χρυσό Μετάλλιο της Ενώσεως Συντακτών το 1966.

Συγγραφικό έργο

Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο των γραμμάτων το 1906 με τη δημοσίευση του διηγήματος «Ο Τελευταίος» στο περιοδικό «Νουμάς» του Δημήτριου Ταγκόπουλου. Έγραψε περισσότερα από 250 διηγήματα διάσπαρτα σε διάφορες εφημερίδες και κριτικές για το έργο γνωστών Ελλήνων ζωγράφων στο περιοδικό «Νέα Εστία». Το λογοτεχνικό του έργο, είναι πλούσιο σε ποσότητα και καλύπτει τους χώρους του μυθιστορήματος, του διηγήματος. Αποτελεί ένα μάλλον ανεξερεύνητο κεφάλαιο της νεοελληνικής πνευματικής ζωής του Μεσοπολέμου. Η εικόνα που διαθέτουμε είναι αυτή του πολυγράφου, ρεαλιστή πεζογράφου στα χνάρια του Γρηγορίου Ξενόπουλου, ο οποίος απευθύνεται σε πλατύ αναγνωστικό κοινό, που αντλεί τους ήρωες του από όλο το εύρος της Αθηναϊκής ζωής, από την καλή κοινωνία µε την κοσμοπολίτικη αγωγή μέχρι τον υπόκοσμο.

Θεατρικά

Έγραψε έργα για το θέατρο,

  • «Το σπίτι», το 1908,
  • «Η χαμένη», το 1918, μονόπρακτο που παραστάθηκε από το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη,
  • «Φλόγα», το 1919,
  • «Τα καρναβάλια του Καραγκιόζη», το οποίο δημοσίευσε με το ψευδώνυμο «Κύριος Βλάμης».

Μετέφρασε τα θεατρικά έργα

  • «Γεράκι» του Φρ. ντε Κρουασέ,
  • «Χαϊδεμένη» του Φρονταί.

Ιστορικά

Έγραψε τα έργα

  • «Αναμνήσεις από τον πόλεμο 1912-1913», που δημοσιεύθηκε το 1914 σε τέσσερις τόμους,
  • «Η δράσις των Ευζώνων», το 1914,
  • «Αι Βουλγαρικαί θηριωδίαι και η καταστροφή των Σερρών», το 1914, Εκδοτικός οίκος Γεωργίου Φέξη,
  • «Η μάχη της Αετορράχης».

Στις 25 Μαρτίου 1930, άρχισε να δημοσιεύει σε συνέχειες στην εφημερίδα «Πρωία», θέματα από την ιστορία της Ελληνικής επαναστάσεως του 1821, τα οποία αποτέλεσαν υλικό για το έργο του.

  • «Η Ελληνική Επανάστασις», σε δώδεκα τόμους.

Δεν αποτελεί μόνο έργο επιστημονικό και ιστορικό, αλλά και λογοτεχνικό, όπου τα γεγονότα περιγράφονται χωρίς υπερβολές και τόσο ζωντανά, ώστε νομίζεις ότι βλέπεις τη δράση και ακούς τα ίδια πρόσωπα να μιλούν. Είχε ξεκινήσει ήδη από το 1930 να δημοσιεύει από τις στήλες της εφημερίδας «Πρωΐα» κείμενα για την ιστορία του 1821. Το 1933 ολοκλήρωσε τη σύνθεση της πεντάτομης ιστορίας του, ενώ στη συνεδρία της 1ης Δεκεμβρίου του 1960 παρέδωσε, στην Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών, ολοκληρωμένη την δωδεκάτομη «Ελληνική Επανάσταση».

  • «Οι δύο πόλεμοι 1940-1941»,
  • «Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος», το 1970-72.

Στο έργο του αναφέρεται στον Αριστείδη Στεργιάδη, ύπατο αρμοστή της Ελλάδος στην Μικρά Ασία, τον οποίο χαρακτηρίζει ως «...Μία από τας πλέον περιέργους και πλέον αινιγματικός μορφάς της νεωτέρας ελληνικής ιστορίας υπήρξεν ο διορισθείς ως ύπατος αρμοστής Σμύρνης Αριστειδης Στεργιάδης. Είχεν επιλεγή υπό τού Ελευθερίου Βενιζέλου και είχεν αποσταλή εις την Ήπειρον δια να παραλάβη την περιοχήν από τους Ιταλούς, οι οποίοι την είχον καταλάβει μετά τας συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Αγγλογάλλων το 1916. Είχεν εκτιμήσει ο Βενιζέλος τον Στεργιάδην κατά την διάρκειαν της εις την Ήπειρον δράσεώς του, αλλ’ ήγνόει τον χαρακτήρα του. Ο Στεργιάδης επροκάλεσε την αντιπάθειαν του ελληνικού στοιχείου της Σμύρνης, και δεν είναι υπερβολή να λεχθή ότι κατέστη μισητός...».

Μυθιστορήματα

Τα μυθιστορήματα του είναι αστικά και αναφέρονται στην αθηναϊκή ζωή. Μερικά απ` αυτά είναι:

  • «Νοσταλγία»,
  • «Το παιδί του Μαλτέζου» [6],
  • «Τα σφυρίγματα των τραίνων», το 1930,
  • «Κοκτέιλ»,
  • «Γυαλένια μάτια»,
  • «Φρατζέσκα ντα Ρίμινι», το 1922,
  • «Η κυρία με το άσπρο άλογο», το 1922,
  • «Η μυστική φωλιά», το 1924,
  • «Μοιραία γυναίκα», το 1932,
  • «Ο ίλιγγος» ή «Η Νόρα».

Το έργο είναι αφιερωμένο στον εθνικιστή διανοούμενο Άριστο Καμπάνη και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1927 στην εφημερίδα «Ελληνική», ενώ το 1932 το περιοδικό «Εβδομάς» έδωσε τον τίτλο σε ειδική έκδοση στους αναγνώστες του. Η πρώτη έκδοση του έργου έγινε το 1932. Το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας το μετέδωσε ολόκληρο από τις 8 Νοεμβρίου 1954 έως τις 4 Φεβρουαρίου 1955, στην εκπομπή «Εκλεκτές σελίδες της λογοτεχνίας μας» με εκφωνήτρια την κυρία Μιράντα.

  • «Η Δις Βέρα Λάμπη»,
  • «Θρίαμβος»,
  • «Φώτα που σαλεύουν στο σκοτάδι»,
  • «Γυμνή γυναίκα»,
  • «Κυνηγημένος από τον κόσμο» [7].

Διηγήματα

  • «Ελπίδα» [8].

Δημοσίευσε τις συλλογές διηγημάτων

  • «Εκείνος που δε χάρηκε τίποτα», το 1926,
  • «Μια τουφεκιά στο γαλάζιο νερό», το 1945, [9],
  • «Ο Αλέξης ο αμαξάς», το 1945, [10].

Θεατρικοί διάλογοι

Επίσης έγραψε σειρά θεατρικούς διαλόγους οι οποίοι εκδόθηκαν σε τόμο με τον τίτλο

  • «Θέατρο της ζωής», το 1924.

Στον τόμο περιέχονται τα έργα

«Ο Οθέλλος»,
«Ο κληρονόμος του Διαμαντή»,
«Τα περασμένα»,
«Ασήμαντη είδησις»,
«Η επικίνδυνη»,
«Τίμια γυναίκα»,
«Όπως ο Ορέστης»,
«Κρίνο στο φθινόπωρο»,
«Τα δεσμά».

Εξωτερικές συνδέσεις

Παραπομπές

  1. Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής
  2. Ο Κόσμος των Γραμμάτων πενθεί τον Διονύσιο Κόκκινο Εφημερίδα «Ελευθερία», Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 1967, σελίδα 2.
  3. Διονύσιος Κόκκινος-Ακαδημαϊκοί Έλληνες Τέκτονες Μεγάλη Στοά της Ελλάδος
  4. Διονύσιος Κόκκινος Γλυπτά της Αθήνας
  5. Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής
  6. «Το παιδί του Μαλτέζου» Περιοδικό «Νέα Εστία», τεύχος 968 σελίδες 1414 κ.ε.
  7. «Κυνηγημένος από τον κόσμο» Περιοδικό «Νέα Εστία», τεύχος 262 σελίδες 1691 κ.ε.
  8. «Ελπίδα» Περιοδικό «Νέα Εστία», τεύχος 968 σελίδες 1432 κ.ε.
  9. «Μια τουφεκιά στο γαλάζιο νερό» Περιοδικό «Νέα Εστία», τεύχος 212 σελίδες 943 κ.ε., τεύχος 213 σελίδες 1001 κ.ε., τεύχος 214 σελίδες 1053 κ.ε., τεύχος 215 σελίδες 1100 κ.ε.
  10. «Ο Αλέξης ο αμαξάς» Περιοδικό «Νέα Εστία», τεύχος 817 σελίδες 928 κ.ε.