Γεράσιμος Σταματελάτος
Ο Γεώργιος Στέρης, το πατρικό του ονοματεπώνυμο ήταν Γεράσιμος Σταματελάτος, γνωστός στην Γαλλία ως Georges de Steris ή Αμερικανός πολίτης με το όνομα Guelph Ammon d'Este, Έλληνας εθνικιστής, ζωγράφος και αγιογράφος, ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της λεγόμενης γενιάς του 1930 κι ίσως ο πλέον αδικημένος της νεοελληνικής τέχνης, διακοσμητής, σχεδιαστής, διαφημιστής, μακετίστας και δημιουργός αφισών, έμπορος Τέχνης και συγγραφέας που ασχολήθηκε με τη συγγραφή θεωρητικών και κειμένων κριτικής, μια πολυσχιδής προσωπικότητα τυλιγμένη στο μυστήριο, γεννήθηκε [1] στις 18 Ιανουαρίου 1898 στο χωριό Διγαλέτο [2] της ορεινής περιοχής Πυργί στο νησί της Κεφαλλονιάς και πέθανε στις 11 Απριλίου 1987, μετά από τρίμηνη νοσηλεία σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Μετά τον θάνατο του η σύζυγός του Anna Vassalo Savino μετέφερε και σκόρπισε την μισή τέφρα του στην ιδιαίτερη πατρίδα του και την υπόλοιπη στον ποταμό Σηκουάνα στη Γαλλία.
Στο τέλος του 1939, ο Στέρης παντρεύτηκε με την Margaret Spawe Williams με την οποία πήραν διαζύγιο το 1946, όταν η σύζυγος του τον εγκατέλειψε παίρνοντας και την επιμέλεια του παιδιού που είχαν αποκτήσει, και το 1955 παντρεύτηκε στο Belair, σε δεύτερο γάμο, την Anna Vassalo Savino, με την οποία έζησε ως το θάνατο του.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Γονείς του Γεράσιμου ήταν ο φτωχός αγρότης Τζανέτος και η Διονυσία Σταματελάτου των οποίων ήταν ο μικρότερος από τα τρία παιδιά τους. Μεγαλύτερα αδέλφια του ήταν ο Διονύσιος, γεννημένος το 1893 και ο Σπυρίδων, γεννημένος το 1895, ενώ είχε και μια αδελφή, την Θεώνη Σταματελάτου. Ο Γεράσιμος έζησε στη γενέτειρα του τουλάχιστον ως την εποχή των Βαλκανικών πολέμων και στη συνέχεια με την βοήθεια του ναυτικού αδελφού του Διονύση Σταματελάτου [3] παρακολούθησε μαθήματα στο Ελληνογαλλικό, το «Θεοδωρακοπούλειο», Λύκειο της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο. Παρά τις αντίθετες πληροφορίες οι γονείς του Σταματελάτου δεν απομακρύνθηκαν ποτέ από το Διγαλέτο, όπου έζησαν ως το τέλος της ζωής τους.
Σπουδές
Το 1915 ο Γεράσιμος γράφτηκε για να σπουδάσει στην τρίτη Τάξη του Τμήματος Ζωγραφικής στο Σχολείο Καλών Τεχνών Αθηνών και στην εγγραφή του αναφέρεται ως ορφανός, καθώς στην διάρκεια των σπουδών του στην Αλεξάνδρεια πέθανε ο πατέρας του. Στο σχολείο Καλών τεχνών είχε καθηγητές τους, Δημήτριο Γερανιώτη, Σπύρο Βικάτο και Γεώργιο Ιακωβίδη, ενώ διακρίθηκε και τιμήθηκε με τρία μεγάλα βραβεία: το Χρυσοβέργειο, το Αβερώφειο και το βραβείο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ως το 1917 που αποφοίτησε συντροφιά του είχε το Τζούλιο Καϊμη, με τον οποίο περιπλανιόταν στην Αθήνα ζωγραφίζοντας, ενώ γνώρισε τον εθνικιστή διανοούμενο Δημήτριο Πικιώνη και τους Στρατή Δούκα και Γιόχαν Ρωμανό. Τον ίδιο χρόνο κατατάχθηκε προκειμένου να υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία. Είναι η εποχή που διαδίδει ότι είναι νόθος γιος του Αυστριακού πρίγκιπα Von Sternes, ο οποίος αυτοκτόνησε σύμφωνα με τα λεγόμενα του ζωγράφου όταν του ζήτησε να τον αναγνωρίσει ως παιδί του.
Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ο Στέρης δεν θέλησε να πολεμήσει για να μην αναγκαστεί να σκοτώσει συνανθρώπους του και γι’ αυτό με την βοήθεια του στρατηγού Νότη Μπότσαρη κατάφερε να υπηρετήσει ως το 1919 στην Χαρτογραφική Υπηρεσία Αθηνών. Μετά την απόλυση του από το στρατό ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου στη Ρώμη συναντήθηκε με τον εθνικιστή ζωγράφο Giorgio de Chirico, στη συνέχεια στο Μόναχο και τέλος στο Άμστερνταμ. Ο Σταματελάτος ταξίδεψε στην Γαλλία και παρακολούθησε μαθήματα σε ιδιωτικές ακαδημίες Καλών Τεχνών του Παρισιού, όπως η Académie Julian και απέκτησε επαφές με Γάλλους καλλιτέχνες, όπως ο Πικάσο, ο Ντεραίν, ο Λεζέ, ο Μπράκ και άλλους, ενώ τιμήθηκε με δύο βραβεία ζωγραφικής.
Επιστροφή στην Ελλάδα
Το 1926, ανάμεσα στον Αύγουστο και τον Οκτώβριο, ο Στέρης επέστρεψε στην Ελλάδα και παρουσιάζοντας ένα μόνο έργο του πήρε το πτυχίο του από το Σχολείο Καλών Τεχνών. Στα τέλη του 1927, κάτοχος τριετούς υποτροφίας του κληροδοτήματος Βόλτου, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης και λογοτεχνίας στη Σορβόννη αλλά και στη Σχολή Καλών Τεχνών École des Beaux-Arts, όπου σπούδασε τοιχογραφία και αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, με καθηγητή τον Μπωντουέν, Γάλλο ακαδημαϊκό με τον οποίο συνεργάστηκε στη διακόσμηση δημοσίων κτιρίων, ενώ καθηγητής του ήταν και ο ακαδημαϊκός Πιέρ Λωράνς. Την ίδια εποχή παρακολούθησε μαθήματα ψυχολογίας και φιλοσοφίας. Στα χρόνια της παραμονής του στην Γαλλία, όπου διατηρούσε δικό του ατελιέ, γνωρίστηκε με τον έμπορο έργων τέχνης Εμμανουήλ Σεγρεδάκη, που θα γίνει πιστός του φίλος, θαυμαστής και κάτοχος του έργου του, σε μια σχέση που διήρκησε ως το 1948 όταν πέθανε ο Σεγρεδάκης. Στα τέλη του 1930, αρχές 1931 ο Σταματελάτος επέστρεψε στην Ελλάδα και οι φίλοι του τον βοήθησαν να εγκατασταθεί και να οργανώσει το ατελιέ τουστους Αγίους Αναργύρους στην Πλάκα. Στην Αθήνα η παρέα του παραμένει σταθερή με τους Καϊμη, Πικιώνη, Στρατή Δούκα στους οποίους προστέθηκε ο Φώτης Κόντογλου. Το 1931 με αίτηση του στην Νομαρχία της ιδιαίτερης πατρίδος του ζητά και το αίτημα του γίνεται δεκτό, την αλλαγή του επιθέτου του από Γεράσιμος Σταματελάτος σε Γεώργιος Στέρης.
Στις 14 Απριλίου 1931 εγκαινιάστηκε η πρώτη ατομική του έκθεση στην Αθήνα σε αίθουσα του ξενοδοχείου Palais de Versailles. Ο χαρακτήρας των έργων του διχάζει φιλότεχνους και κριτικούς με αποτέλεσμα, να του επιτεθεί με άρθρο του [4] ο βενιζελικός λογοτέχνης και κριτικός Ζαχαρίας Παπαντωνίου, τότε διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης, ενώ στο πλευρό του τάχθηκαν επιφανείς διανοούμενοι της εποχής με την έκδοση «18 κριτικά άρθρα γύρω από μια έκθεση» [5]. Η έκθεση είχε διάρκεια έως τις 14 Μαΐου κι ακολούθησαν δύο ακόμη όπου οι πίνακες του δεν πουλήθηκαν. Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς ο Στρατής Δούκας προσκαλεί τον Στέρη στην Θεσσαλονίκη και οργανώνουν έκθεση στην αίθουσα της Αυστροελληνικής Εταιρείας Καπνού. Μετά την έκθεση της Θεσσαλονίκης κατεβαίνει για σύντομο χρονικό διάστημα στην Αθήνα και φεύγει ξανά για ταξίδι. Τον Οκτώβριο επιστρέφει στην Αθήνα και ταξιδεύει για Παρίσι, Κάιρο, Λονδίνο και Βερολίνο. Στις 25 του ίδιου μήνα συνεργάζεται με τον Δημήτριο Πικιώνη στη δημιουργία των σκηνικών για την παράσταση του θεάτρου «Κεντρικόν» των Αθηνών, όπου σκηνογραφούν τη «Μαρία Στιούαρτ» του Σίλλερ και λίγο αργότερα την «Βροχή» του Σ. Μωμ.
Το 1933 ο Στέρης ταξιδεύει στην Ιταλία -Κόμο και Μιλάνο, όπου πραγματοποιεί έκθεση και καταλήγει στο Παρίσι, όπου παραμένει μέχρι το Σεπτέμβριο και επιστρέφει στην Αθήνα. Το 1934 ταξιδεύει Παρίσι, Κάιρο, Αλεξάνδρεια -όπου εξέθεσε έργα του- και ξανά στο Παρίσι. Τον Δεκέμβριο επιστρέφει στην Αθήνα και κλείνει συμφωνία για εργασίες στις αναστηλώσεις του Μυστρά, σε συνεργασία με τον Φώτη Κόντογλου και στις αρχές του 1935 ταξιδεύει στο Παρίσι, απ' όπου επιστρέφει τον Μάιο και εργάζεται στις αναστηλώσεις του Μυστρά. Στις 15 Δεκεμβρίου 1935 πραγματοποιείται η δεύτερη έκθεσή του στη Θεσσαλονίκη, στην αίθουσα του ξενοδοχείου «Mediterranean», που διαρκεί έως 15 Ιανουαρίου 1936. Στις 7 Φεβρουαρίου πραγματοποιεί έκθεση στο Βόλο στην αίθουσα «Μανόλη». Παρευρίσκεται ο ίδιος στα εγκαίνια και την επόμενη μέρα δίνει διάλεξη γύρω από την τέχνη. Συγχρόνως προετοιμάζει το ταξίδι της φυγής του για την Αμερική. Αφήνει τα έργα του, τα βιβλία του και τα προσωπικά του αντικείμενα στον πιστό του φίλο Γεώργιο Ν. Πολίτη και παίρνει μαζί του το ποίημα «Άρνηση» του Γεωργίου Σέφερη, ελάχιστα έργα και σχέδια, με το σκεπτικό οργανώσεως κάποιας εκθέσεως.
Εγκατάσταση στις ΗΠΑ
Τον Δεκέμβριο του 1936 με το πλοίο «Νορμανδία» ο Στέρης αναχωρεί οριστικά προκειμένου να εγκατασταθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Μετά από πολυήμερο ταξίδι φθάνει στη Νέα Υόρκη κι από κει φεύγει για το Χόλιγουντ όπου εργάστηκε στην 20th Century Fox. Το 1938 επέστρεψε στη Νέα Υόρκη και μετά από διαγωνισμό αναλαμβάνει τη διακόσμηση του Ελληνικού περιπτέρου στη Διεθνή Έκθεση, η οποία θα γινόταν το 1939. Τον επόμενο χρόνο το Ελληνικό περίπτερο διακοσμούν 4 μεγάλες τοιχογραφίες του [6], με θέμα την ιστορία του Ελληνικού Πολιτισμού. Στο τέλος της ίδιας χρονιάς ταξιδεύει στην Ευρώπη και τη Νότια Αμερική. Από το 1939 έως το 1946 ταξιδεύει και πάρα πολύ στην Ευρώπη και την Αμερική. Το 1946 δημιουργεί τα σκηνικά για τη θεατρική παράσταση «Φοίνισσες» του Ευριπίδη, που παραστάθηκε σε θέατρο της Νέας Υόρκης με πρωταγωνιστή τον Γεώργιο Μπούρλο και την σύζυγό του Ειρήνη. Στη διετία από το 1946 μέχρι το 1948 δεν υπάρχει καμία επιβεβαιωμένη πληροφορία για τις δραστηριότητες του Στέρη ο οποίος το 1949 πολιτογραφήθηκε Αμερικανός και με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Νέας Υόρκης άλλαξε το όνομά του σε Guelph Ammon d'Este.
Το 1950 ως Guelph Ammon d'Este παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής για πορτρέτο και σχέδιο από ζωντανό μοντέλο σε ιδιωτικό σχολείο της Νέας Υόρκης και αναλαμβάνει την εικονογράφηση του καθεδρικού ναού της πόλεως, ενώ έκανε μια μεγάλη τοιχογραφία για το φαρμακείο του Εβραίου φίλου του Alfred Lippe. Το 1952 τον συναντά για πρώτη φορά ο εθνικιστής διανοούμενος Λίνος Καρζής στη Νέα Υόρκη. Το 1955 αποπερατώνει τον καθεδρικό ναό και αναλαμβάνει την εικονογράφηση του καθεδρικού ναού της Αγίας Τριάδας στο Lowell της Μασαχουσέτης. Από το 1965 έως το 1975 διδάσκει στη Σχολή Traphagen School, συγχρόνως ασχολείται με την προώθηση σε δημοπρασίες χαρακτικών, πινάκων ζωγραφικής, κυρίως Γάλλων καλλιτεχνών και παλαιών βιβλίων, δραστηριότητα που άσκησε ως το τέλος της ζωής του και ήταν αυτή που του εξασφάλισε οικονομική άνεση στα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του. Γεγονός είναι πως για περισσότερα από τριάντα χρόνια, όλα τα ίχνη του Στέρη είχαν χαθεί, κανείς στην Ελλάδα δεν γνώριζε κάτι γι' αυτόν και οι περισσότεροι πίστευαν ότι έχει πεθάνει.
Ύστερα χρόνια
Το 1980 ο Στέρης αποφάσισε να επιστρέψει στην Ευρώπη κι εγκαταστάθηκε στη Νίκαια της Γαλλίας. Το ίδιο έτος πραγματοποιήθηκε έκθεση έργων του, της συλλογής Κουτουλάκη, στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου, η οποία το 1982 μεταφέρθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδος. Ο Στέρης αν και γνώριζε για τις δύο εκθέσεις δεν θέλησε να επισκεφθεί καμία. Η υγεία του επιδεινώθηκε στην Ευρώπη και το 1985 επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου άφησε την τελευταία του πνοή στις 11 Απριλίου 1987, μετά από παραμονή και νοσηλεία τριών μηνών σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης. Η τελευταία επιθυμία του ήταν να σκορπίσουν τη στάχτη του στο Ιόνιο Πέλαγος. Μετά το θάνατό του η σύζυγός του, από την οποία είχε αποκρύψει την καταγωγή του κι εκείνη ως το θάνατο του νόμιζε ότι είναι Ιταλός, ανακάλυψε στα προσωπικά του αντικείμενα το Ελληνικό του διαβατήριο και ότι ο Στέρης ήταν Ελληνικής καταγωγής, έτσι το 1988 ταξίδεψε η ίδια στην Ελλάδα, όπου σκόρπισε την μισή τέφρα του νεκρού στην ιδιαίτερη πατρίδα του, στο χωριό Διγαλέτο της Κεφαλλονιάς, και την άλλη μισή στον ποταμό Σηκουάνα στο Παρίσι, όπου έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του κι αποτέλεσε τόπο της καλλιτεχνικής του εμπνεύσεως.
Μνήμη Γεράσιμου Σταματελάτου-Στέρη
Ο Στέρης εμπνεύστηκε κι επηρεάστηκε από τον ελληνοκεντρισμό του Περικλή Γιαννόπουλου, όπως πριν απ' αυτόν, οι Κωστής Παλαμάς, Άγγελος Σικελιανός, Μιλτιάδης Μαλακάσης, Μυρτιώτισσα, Γεώργιος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Δημήτριος Πικιώνης, Άρης Κωνσταντινίδης, Γιάννης Τσαρούχης, Κώστας Φέρρης, Λίνος Καρζής και οι σύγχρονοι του Φώτης Κόντογλου, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Αντώνιος Σώχος, Σίμων Καρράς και άλλοι.
Ανήκε στο άτυπο κίνημα εθνικής πνευματικής αυτογνωσίας και δημιουργίας το οποίο αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1930, που συνεχίστηκε και μετά τον πόλεμο, στο οποίο εντάσσονται και οι Άριστος Καμπάνης, Φώτος Πολίτης, Παντελής Πρεβελάκης, Αγγελική Χατζημιχάλη, Αθηνά Ταρσούλη, Νίκη Πέρδικα, Δώρα Στράτου, Άγγελος και Εύα Σικελιανού, Λίνος Καρζής, Δημήτριος Πικιώνης, Δημήτριος Βεζανής, Σίμων Καρράς, Κωνσταντίνος Παρθένης, Φώτης Κόντογλου και άλλοι καλλιτέχνες και συγγραφείς. Σε διάλεξη του το 1935 στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή έκθεση έργων του, ο ίδιος υποστήριξε πως «...Η σημασία της τέχνης στη ζωή μας είναι μεγαλύτερη απ’ ό,τι υποψιαζόμαστε. Η τέχνη είναι ο ρυθμός του Θεού στη γη, είναι το αίσθημα που, απελευθερώνοντάς μας, μας υψώνει απ’ τη στενότητα και το βάρος της υλιστικής ζωής που νεκρώνει μέσα μας το αίσθημα της ομορφιάς. ...{...}... Η τέχνη για μένα είναι η αποπνευμάτωση όλων των υλικών στοιχείων. Αποπνευμάτωση σαν αίσθημα νατουραλιστικό, σαν χρώμα, σαν φόρμα. Είναι να δίνεις τη συγκίνησή του, τον κόσμο του σε ένα όραμα. Προσπάθησα να δημιουργήσω μια ματιέρα στεγνή, φωτεινή και ζωγραφική... Έτσι αισθάνομαι μια ζωγραφική που να μπορεί να σταθεί σε μια άσπρη επιφάνεια ελληνικού σπιτιού».
Ο Στέρης θεωρείται ένας από τους πρώτους εκπροσώπους του μοντερνισμού στην Ελλάδα και αναγνωρίζεται ως πρωτοπόρος, που με τολμηρό τρόπο συνδύασε το μοντερνισμό με την παράδοση. Το ύφος του είναι απολύτως προσωπικό και δύσκολα εντάσσεται σε ρεύματα ή κινήματα, όμως είναι απολύτως διακριτές οι επιδράσεις που δέχθηκε από τον Κωνσταντίνο Παρθένη, τη γεωμετρία των κυβιστών, τη χρωματική δομικότητα του Σεζάν και τον μυστικισμό του φασιστή Τζόρτζιο ντε Κίρικο, ενώ σημαντική επιρροή έχουν στα έργα του τα Ελληνικά πρόσωπα και τοπία, ενώ πρόσωπα και τοπία συμπλέκονται με θέματα και αφορμές από τον αρχαιοελληνικό μύθο και αποδίδονται με απλότητα, αρχαϊκή μνημειακότητα, στέρεη γεωμετρική δομή και ενιαίες χρωματικές περιοχές.
Χαρακτηρίστηκε ως ο ζωγράφος του Ελληνικού φωτός, των Ελληνικών μυθικών ακρογιαλιών, (τα Ομηρικά ακρογιάλια όπως τα ονόμασε ο ίδιος), της θάλασσας και του ουρανού, με απίστευτα χρώματα που μοιάζουν να προέκυψαν από παρθενογένεση. Κυβιστικοί αφαιρετικοί όγκοι των σπιτιών, με αυλές που τις περπατούν νέοι και νέες (Αριάδνες), ανέκφραστοι, αφαιρετικοί, θλιμμένοι, αλλά που εκπέμπουν μια σπάνια ομορφιά. Το πέρασμα του από τον κόσμο της Ελληνικής τέχνης τον κατέταξε στους πλέον χαρισματικούς Έλληνες εικαστικούς του πρώτου μισού του 20ου αιώνα κάτι που οδήγησε τον Οδυσσέα Ελύτη να γράψει για τον Στέρη: «....Ο πιο διαυγής Έλληνας ζωγράφος συνέπεσε να είναι και ο πιο μυστηριώδης». Σύμφωνα με τον Κώστα Σταυρόπουλο: «...Ο Στέρης δεν ανήκει στη γενιά του ’30, αλλά συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πρώτους χαρισματικούς Έλληνες εικαστικούς καλλιτέχνες της τριακονταετίας 1900-1930, οι οποίοι την προετοίμασαν και την ιδεοδρόμησαν προς τα πρωτοποριακά καλλιτεχνικά κινήματα της μοντέρνας τέχνης, χρόνος πυκνός του ακραία επαναστατημένου 20ού αιώνα. {...} Ο Στέρης αντλούσε τα οράματά του από την ολόγιομη πολιτισμική δεξαμενή της μνήμης του πανάρχαιου λαού του, αλλά και από το σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό, με τα πρωτοποριακά καλλιτεχνικά κινήματα της μοντέρνας τέχνης».
Το 1969 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στη γκαλερί «Νέες Μορφές» έκθεση έργων του χαμένου για τα τότε ελληνικά δεδομένα ζωγράφου Στέρη και το 1978 στη Γκαλερί «Τρίτο Μάτι», η οποία επαναλήφθηκε στον ίδιο χώρο το 1980, ενώ τον ίδιο χρόνο διοργανώθηκε έκθεσή του στη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» στη Θεσσαλονίκη. Το 1991 η Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης οργάνωσε τιμητική έκθεση στη μνήμη του Στέρη στη οποία παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα έργα του της Αμερικής και δημοσιεύθηκαν στον κατάλογο της εκθέσεως πληροφορίες που αφορούσαν την άγνωστη ζωή του στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Έργα του υπάρχουν στην Εθνική Πινακοθήκη, στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στην Εθνική Τράπεζα, στη συλλογή της Alpha Bank, καθώς και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές. Την Άνοιξη του 2000 με την αρωγή του Αλέξανδρου Ξύδη και του Γιώργου Ποταμιάνου, το σύνολο των έργων της Αμερικής μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα. Στις 16 Ιουλίου 2019 σε συζήτηση που διεξήχθη στη συνεδρίαση της Επιτροπής Καταγραφής και Κατανομής της περιουσίας του Δήμου Κεφαλλονιάς έγινε γνωστό ότι η Συλλογή Στέρη, που είχε δοθεί στον πρώην Δήμο Αργοστολίου εξαφανίστηκε. Η συλλογή Στέρη προοριζόταν για την Πινακοθήκη που θα δημιουργούσε ο πρώην Δήμος Αργοστολίου μαζί με άλλες σημαντικές Συλλογές στο Κτίριο της Τράπεζας Ελλάδος, πλην όμως όταν έγινε δήμαρχος ο Αλέξανδρος Παρίσης, μετέτρεψε το Κτίριο αυτό σε Δημαρχείο που είναι γνωστότερο ως «Μέγαρο» και έτσι η Συλλογή Στέρη έμεινε στα αζήτητα. Όπως ειπώθηκε «Κάποιοι την έχουν σφετεριστεί», ενώ κατά τις ίδιες πληροφορίες αγνοείται και η τύχη της χειρόγραφης αλληλογραφίας του Στέρη με τον Πάμπλο Πικάσο [7].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Γεράσιμος Στέρης (Σταματελάτος)
- Ο μυστηριώδης ζωγράφος Γεράσιμος Στέρης
- Γεράσιμος Στέρης: «Ο πιο διαυγής Έλληνας ζωγράφος συνέπεσε να είναι και ο πιο μυστηριώδης» (Οδ. Ελύτης)
- [Ένθετο περιοδικό «Επτά Ημέρες», εφημερίδα «Καθημερινή», Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 1999.]
Παραπομπές
- ↑ [Ο νεογέννητος Γεράσιμος Σταματελάτος του Τζανέτου γράφτηκε στα τοπικά μητρώα του χωριού Διγαλέτο και η σχετική εγγραφή φέρει τον αύξοντα αριθμό 12/1898.]
- ↑ [Το Διγαλέτο είναι ορεινός οικισμός, σε υψόμετρο 540 μέτρων και πληθυσμό 545 κατοίκους, στο νησί της Κεφαλλονιάς. Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού, στην περιοχή του Πυργίου, μεταξύ της οροσειράς του Αίνου και της χαμηλότερης οροσειράς, που κλείνει το νότιο τμήμα της ανατολικής πλευράς του νησιού, 26 χιλιόμετρα ΝΑ του Αργοστολίου. Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Σάμης. Κτίστηκε στη σημερινή θέση το 1953, όταν ο παλαιότερος ομώνυμος οικισμός καταστράφηκε από σεισμό.]
- ↑ [Ο Διονύσης Σταματελάτος υπήρξε Μεγάλος Ευεργέτης της Δημοσίου Βιβλιοθήκης Αργοστολίου κι ήταν αυτός που στήριξε οικονομικά την οικογένεια Σταματελάτου, μετά τον θάνατο του Τζανέτου, όταν ο Γεράσιμος σπούδαζε στην Αλεξάνδρεια.]
- ↑ [Άρθρο του Ζαχαρία Παπαντωνίου, Εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα», 25 Απριλίου 1931.]
- ↑ [Στην έκδοση συνεισέφεραν άρθρα σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών όπως οι Φώτης και Νικόλαος Πολίτης, ο Δημήτρης Πικιώνης, ο Σπυρίδων Μελάς, ο Στρατής Δούκας, ο Χρήστος Καρούζος, Αναστάσιος Δρίβας, Τζούλιο Καΐμι, Μαρία Τσαγρή, Γεώργιος Σ. Κοντολέων, Λίνος Καρζής, Λέων Κουκούλας, Χρήστος Καρούζος, Γιάννης Μηλιάδης, Γιώργος Ν. Πολίτης, Τ.Κ.Παπατσώνης, οι οποίοι στάθηκαν στο πλευρό του Στέρη, δημοσιεύοντας στην ουσία ένα μανιφέστο υπερασπίσεως του ελληνικού μοντερνισμού.]
- ↑ [Τα τέσσερα πανό-τοιχογραφίες που φιλοτέχνησε ο Στέρης για το Ελληνικό περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση, στη Νέα Υόρκη το 1939, αγνοούνται έκτοτε ενώ ο καλλιτέχνης επί οκτώ χρόνια προσπαθούσε να πληρωθεί για την δουλειά του, καθώς του είχαν καταβληθεί μόνο τα χρήματα για την αγορά των απαραίτητων υλικών.]
- ↑ Χάθηκε η συλλογή του Στέρη-Έκαναν “φτερά” τα έργα του Κεφαλλονίτη ζωγράφου