Αυγουστής Ευσταθίου

Ο Αυγουστής Ευσταθίου, Έλληνας εθνικιστής με Κυπριακή καταγωγή, γνωστός με το ψευδώνυμο «Ματρόζος» , αγωνιστής της Ε.Ο.Κ.Α. του Γεωργίου Γρίβα, μια εμβληματική μορφή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Κυπρίων για την Ένωση με την Ελλάδα, συναγωνιστής και συμπολεμιστής του Γρηγόρη Αυξεντίου στην τελευταία μάχη του στον Μαχαιρά, γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1934 στην Πόλη Χρυσοχούς στην περιοχή της Πάφου στο δυτικό άκρο της Κύπρου και έφυγε από τη ζωή στις 17:30' το απόγευμα της Δευτέρας 1η Αυγούστου 2022. Η κηδεία του έγινε στις 11:30' το πρωί της Τετάρτης 3 Αυγούστου στον ιερό ναό της Του Θεού Σοφίας στον Στρόβολο. Τάφηκε στο κοιμητήριο στο αγαπημένο του Προδρόμι της Πάφου, όπου περνούσε τα καλοκαίρια του, λίγο μετά τις 15:00' το απόγευμα της ίδιας ημέρας.

Ήταν παντρεμένος με την Παναγιώτα Ευριπίδου, αγωνίστρια της Ε.Ο.Κ.Α. με καταγωγή από τον Κάμπο της Τσακκίστρας, και από το γάμο του απέκτησε τέσσερις υιούς, τον Γρηγόρη, τον Μιχάλη, τον Γλαύκο και τον Ευστάθιο ενώ έγινε παππούς της Παναγιώτας, της Σοφίας, του Κώστα, της Ρέας, του Αυγουστή και του Πάνου.

Αυγουστής Ευσταθίου
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: 11 Μαΐου 1934
Τόπος: Πόλη Χρυσοχούς, Πάφος (Κύπρος)
Σύζυγος: Παναγιώτα Ευριπίδου
Τέκνα: Γρηγόρης, Μιχάλης, Γλαύκος, Ευστάθιος
Σπουδές: Απόφοιτος Δημοτικής εκπαιδεύσεως
Υπηκοότητα: Κυπριακή
Ιδιότητα: Εθνικός αγωνιστής, μέλος ΕΟΚΑ
Θάνατος: 1η Αυγούστου 2022
Τόπος: Πόλη Χρυσοχούς, Πάφος (Κύπρος)

Βιογραφία

Ο Αυγουστής Ευσταθίου γεννήθηκε μέσα σε μια πτωχή πολύτεκνη αγροτική οικογένεια και οι γονείς του ήταν εργάτες γης.

Καταγωγή

Ο Αυγουστής, που γεννήθηκε σε μια από τις πιο υποβαθμισμένες, τότε, περιοχές της Κύπρου, είχε πέντε μεγαλύτερα αδέλφια, τέσσερα αγόρια και ένα κορίτσι. Έμεινε ορφανός από τον πατέρα του σε ηλικία τριών χρονών κι έκτοτε το μόνο εισόδημα της οικογένειας ήταν το πενιχρό ημερομίσθιο της εργάτριας μητέρας του η οποία πήρε τα παιδιά της και μετακόμισε στο γειτονικό χωριό Προδρόμι, όπου βιοπορίστηκε ως εργάτρια γης. Σε ηλικία έξι ετών ο Αυγουστής, μετά το τέλος των μαθημάτων του σχολείου, εργάζονταν ως εφημεριδοπώλης προκειμένου να συνεισφέρει στα οικονομικά της οικογένειας. Στα επτά του χρόνια, ο τότε δάσκαλός του, ο λογοτέχνης Άντης Περνάρης (ψευδώνυμο του Ανδρέα Παυλίδη) προσφέρθηκε να τον υιοθετήσει και στον Αυγουστή δόθηκε η ευκαιρία να ζήσει στη Λευκωσία κοντά σε μια οικογένεια με οικονομική άνεση και υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Η έλλειψη της μητέρας του ήταν αφόρητη κι έτσι επέστρεψε κοντά της, στο Προδρόμι. Μετά την αποφοίτηση του από το Δημοτικό σχολείο, με βαθμό Λίαν Καλώς, δεν συνέχισε στο Γυμνάσιο καθώς η οικογένεια του αδυνατούσε να τον στηρίξει οικονομικά και άρχισε να εργάζεται σε τακτική βάση.

Επαγγελματική αποκατάσταση

Λίγο καιρό μετά την αποφοίτηση του από το Δημοτικό σχολείο, ο Αυγουστής αποφάσισε να εγκαταλείψει την γενέτειρα του και αναχώρησε από το πατρικό του έχοντας μαζί του δύο σεντόνια και ελάχιστα ρούχα. Υστερα από τέσσερεις ώρες ταξίδι, με το λεωφορείο της γραμμής, έφθασε στη Λευκωσία, όπου ήδη κατοικούσαν ορισμένα από τα μεγαλύτερα αδέλφια του. Στην πρωτεύουσα της Κύπρου εργάστηκε ως βοηθός σε διάφορες επαγγελματικές θέσεις, σε καρεκλοποιείο, σε συνεργείο ποδηλάτων αλλά και ως λαντζέρης ή βοηθός σερβιτόρος σε ταβέρνες, ενώ από κάποια στιγμή και μετά παρακολουθούσε, παράλληλα, μαθήματα -για διάστημα σχεδόν τεσσάρων χρόνων- στη Νυχτερινή Σχολή Λευκωσίας, από την οποία δεν αποφοίτησε καθώς οι βιοτικές ανάγκες τον υποχρέωσαν να εγκαταλείψει τις σπουδές του προκειμένου να εργάζεται περισσότερες ώρες. Τα πρώτα προσωπικά επιχειρηματικά του βήματα τον έφεραν να πουλά πατατάκια (τσιπς), στη συνέχεια -όπως γράφει ο ίδιος- «πρόσεξε ότι υπήρχε αρκετή πελατεία στα σάντουιτς» και έτσι επιχείρησε επαγγελματική στροφή ώσπου κατάφερε να επιβληθεί «ως ο καλύτερος σαντουιτσής στο ρόστο» με επίκεντρο την Πλατεία Μεταξά στη Λευκωσία.

Σύλληψη & φυλάκιση για την Ένωση

Το 1954 η Κυπριακή κυβέρνηση Κύπρος αποτάθηκε στα Ηνωμένα Έθνη, με αίτημα την Αυτοδιάθεση του νησιού και την Ένωση του με την Ελλάδα. Το αίτημα απορρίφθηκε και στις 21 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, ενώ ο Αυγουστής πουλούσε σάντουιτς με το τρίτροχο ποδήλατο του έξω από κινηματογράφο της Λευκωσίας, βρέθηκε στο κέντρο άγριων συγκρούσεων της Αγγλικής Αστυνομίας με νεαρούς διαδηλωτές, που διαμαρτύρονταν για την αποτυχημένη έκβαση της πρώτης ελληνικής προσφυγής για το Κυπριακό. Ο Αυγουστής έκλεισε το «κινητό κατάστημα σάντουιτς» και συμμετείχε στις συμπλοκές όπου πρωταγωνίστησε στον πετροπόλεμο. Ένας παθών Αστυνομικός τον αναγνώρισε και καταδικάστηκε, με άλλους πέντε, σε δύο μήνες φυλάκιση για «οχλαγωγία» με εισαγγελικό εκπρόσωπο τον μετέπειτα επικεφαλής των Τουρκοκυπρίων, τον Ραούφ Ντενκτάς. Παρέμεινε στην φυλακή τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 1955 ενώ στη συνέχεια αποφυλακίστηκε και επέστρεψε στο επάγγελμα του πλανόδιου πωλητή.

Συμμετοχή στην ΕΟΚΑ

Την 1η Απριλίου του ίδιου έτους ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής κήρυξε την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου. Στο τέλος του Ιουνίου ο Αυγουστής κλήθηκε να μεταφέρει ένα μήνυμα για τη σύλληψη κάποιου μέλους της ΕΟΚΑ και με δική του πρωτοβουλία ζήτησε να ενταχθεί και ο ίδιος στην οργάνωση. Έτσι, τον Ιούλιο ο Αυγουστής εντάχθηκε στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών / (Ε.Ο.Κ.Α.) και αρχικά απασχολήθηκε στην τοιχοκόλληση φυλλαδίων και την αναγραφή συνθημάτων, μία από τις πρώτες του αποστολές ήταν να συνοδεύσει, ως οδηγός αυτοκινήτου, μια ομάδα μαθητών Γυμνασίου για να γράψουν συνθήματα στο δρόμο για τη Λάρνακα, όμως σταδιακά εντάχθηκε στις ομάδες ανταρτών που είχαν ως αποστολή τους τη ρίψη χειροβομβίδων, όπως εναντίον Βρετανών στρατιωτών στο κέντρο της Λευκωσίας, την διενέργεια σαμποτάζ, ώσπου εντάχθηκε στις ομάδες εκτελεστών της οργανώσεως. Ύστερα από διαταγή ανέλαβε και κατόρθωσε να φέρει σε πέρας την εκτέλεση Ελληνοκύπριου που λειτουργούσε ως καταδότης μελών της Ε.Ο.Κ.Α. και στη συνέχεια με διαταγή του Τομεάρχου Λευκωσίας της οργανώσεως κατέφυγε στο Αντάρτικο.

Στο βουνό ο Ευσταθίου εντάχθηκε στην ανταρτική ομάδα του υπαρχηγού της Ε.Ο.Κ.Α. Γρηγόρη Αυξεντίου την ομάδα του οποίου συνάντησε στα μέσα Δεκεμβρίου 1955, στα Λαγουδερά. Εκεί, ο Αυγουστής Ευσταθίου έγινε ο «Ματρόζος» της ομάδας Αυξεντίου, ύστερα από έμπνευση του Νίκου Σπανού, φοιτητή της Φιλοσοφικής στην Αθήνα, που διέκοψε τις σπουδές του για να πολεμήσει με την ΕΟΚΑ. Την περίοδο αυτή η ομάδα Αυξεντίου βρισκόταν στην περιοχή Πιτσιλιάς και δεχόταν νέα μέλη, ώσπου έφτασε στα μέσα Ιανουαρίου 1956, τους δεκαεπτά αντάρτες. Ο «Ματρόζος» ήταν ένας από τους νεότερους αντάρτες της ομάδος του Αυξεντίοου με τον οποίο δέθηκε συναισθηματικά κι έκτοτε ακολούθησε τον «Μάστρο του», τον Αυξεντίου, για δεκαπέντε μήνες.

Μάχη στο Μαχαιρά

Στις 30 προς 31 Δεκεμβρίου 1956 η ομάδα του Αυξεντίου συγκρούστηκε με Άγγλους και Τούρκους επικουρικούς. Στη μάχη σκοτώθηκε ο Μιχαήλ Γιωργάλλας ενώ ο Αυξεντίου επέστρεψε πληγωμένος μετά από έξι ώρες πεζοπορία στο κρησφύγετο της Παπούτσας. Οι Ιωάννης Παύλου (Πιπίνος) και Απόστρατος, ύστερα από πιεστική ανάκριση πρόδωσαν τον αγωγιάτη Πέτρο Φιλίππου και ο Αυξεντίου μαζί του ο Αυξεντίου καθώς και οι αντάρτες συναγωνιστές του Αντώνης Παπαδόπουλος, Φειδίας Συμεωνίδης, Ανδρέας Στυλιανού και Μηνάς Μηνά, εγκατέλειψαν το Μοναστήρι και κατέφυγαν σε κρησφύγετο στην πλαγιά του βουνού, όπου τους ανακάλυψαν οι Άγγλοι και τους κάλεσαν να παραδοθούν. Αγγλικό απόσπασμα που το αποτελούσαν 60 στρατιώτες, αυτοκίνητα και ελικόπτερα έφθασε στην περιοχή το απόγευμα της 2ας Μαρτίου και περικύκλωσε τη σπηλιά. Ο ανθυπολοχαγός Μίντλετον, που ήταν επικεφαλής φώναξε: «...Ρίξτε τα όπλα σας και παραδοθείτε, αλλιώς θα επιτεθούμε...». Την Κυριακή 3 Μαρτίου 1957 αρνήθηκε να παραδοθεί και σε αυστηρό τόνο διέταξε τους συναγωνιστές του να εγκαταλείψουν τη σπηλιά. Ο παιδικός του φίλος, ο Αντώνης Παπαδόπουλος, τον ρώτησε: «Και συ τι θα κάνεις;» και ο Αυξεντίου του απάντησε: «ΕΓΩ ΘΑ ΠΟΛΕΜΗΣΩ ΚΑΙ ΘΑ ΠΕΘΑΝΩ. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΩ». Επανέλαβε τρεις φορές αυτήν τη φράση. Κανένας στο κρησφύγετο δεν τόλμησε να παρακούσει τη διαταγή του. Πρώτος στη σειρά βγήκε έξω ο Ανδρέας Στυλιανού, μετά ο Φειδίας Συμεωνίδης, ο Αυγουστής Ευσταθίου και τελευταίος ο Αντώνης Παπαδόπουλος.

Ο Αυγουστής Ευσταθίου επέστρεψε στη σπηλιά, ύστερα από διαταγή των Άγγλων και τη ρίψη μιας χειροβομβίδας προκειμένου να εξακριβώσει αν ο Αυξεντίου ήταν ζωντανός και παρέμεινε μαζί του. Οι δυο τους προσπάθησαν να κρατήσουν τη μάχη μέχρι να νυχτώσει ώστε να διαφύγουν μέσα στο σκοτάδι, όμως οι Άγγλοι, μετά από 12 ώρες άκαρπης πολιορκίας και έχοντας σημαντικές απώλειες, έριξαν βενζίνη στο κρησφύγετο, από ελικόπτερο και στη συνέχεια, το πυρπόλησαν και στις 2 μετά τα μεσάνυχτα της 2ας προς 3η Μαρτίου 1957, έκαψαν ζωντανό τον Αυξεντίου, ενώ ο Ευσταθίου διασώθηκε με βαριά εγκαύματα, συνελήφθη και βασανίστηκε από τους Άγγλους κατακτητές της Κύπρου κι ύστερα από τρεις ημέρες μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο, όπου δέχθηκε την φροντίδα των ιατρών για τα εγκαύματά του. Μετά την αποκατάσταση των εγκαυμάτων που είχε υποστεί δικάστηκε και καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενώ παρέμεινε στις φυλακές ως το τέλος του Ένοπλου Αγώνα και την ανακήρυξη της Κυπριακής Ανεξαρτησίας.

Κυπριακή Ανεξαρτησία

Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου ο Αυγουστής εντάχθηκε στο αστυνομικό σώμα και συμμετείχε στη μάχη για την αντιμετώπιση της Τουρκοανταρσίας του 1963-64 στην Ομορφίτα και στην Κερύνεια. Σύμφωνα με τον ομιλητή που εκφώνησε τον επικήδειο στην εξόδιο ακολουθία του Ευσταθίου, η πολιτεία της Κύπρου τρεις φορές στέρησε προαγωγή στο αστυνομικό σώμα από αυτό τον απλό αγωνιστή της ελευθερίας λόγω κάποιων κομματικών παρεμβάσεων καθώς όπως είπε: «Δυστυχώς είναι πλούσια η ελληνική ιστορία σε τέτοια δείγματα γραφής».

Συγγραφικό έργο

Ο Ευσταθίου έγραψε και δημοσίευσε το αυτοβιογραφικό έργο:

• «Ο ματρόζος της ΕΟΚΑ και της Κύπρου», Αυγουστής Ευσταθίου, εκδόσεις «Επιφανίου», σελίδες 256, Λευκωσία, Νοέμβριος 2012 με επιμέλεια του φιλόλογου Ανδρέα Μακρίδη από τη Λεμεσό.

Το βιβλίο περιλαμβάνει τις αναμνήσεις του συγγραφέα από την παιδική του ηλικία ως τον ένοπλο εθνικοαπελευθερωτικό αντιαποικιακό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959. Η παρουσίαση του έγινε το βράδυ της Παρασκευής 2 Μαρτίου 2012, στην Αίθουσα Ηρώων του οικήματος των Συνδέσμων Αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α., από τον καθηγητή και ιστορικό Πέτρο Παπαπολυβίου.

Νεκρώσιμη ακολουθία

Ως ένδειξη τιμής και αναγνωρίσεως για τις εξαιρετικές υπηρεσίες που πρόσφερε στον αγώνα για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, ο Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας κατάθεσε πρόταση και ελήφθη απόφαση προκειμένου τα έξοδα της κηδείας του Ευσταθίου να καλυφθούν με δημόσια δαπάνη. Σε ανακοίνωση των Συνδέσμων Αγωνιστών ΕΟΚΑ 1955-1959, έγινε έκκληση όπως αντί στεφάνων, γίνουν χρηματικές εισφορές στο Μέλαθρον Αγωνιστών ΕΟΚΑ. Παρών στην τελετή ήταν ο Πρόεδρος του κόμματος Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (Ε.ΛΑ.Μ.) Χρίστος Χρίστου και συλλυπήθηκε την οικογένεια του εκλιπόντος, όπως και η προεδρεύουσα της Κυπριακής Δημοκρατίας και Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου. Επίσης παρέστησαν ο Αρχηγός Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγος Δημόκριτος Ζερβάκης, εκπρόσωποι συνδέσμων και σωματείων της ΕΟΚΑ 1955-59 καθώς και συγγενείς και φίλοι απογόνων των πεσόντων στον αγώνα για την Ένωση της Κύπρου με τον Εθνικό κορμό.

Εκ μέρους της οικογένειας αποχαιρέτησε τον παππού της η εγγονή του Ρέα Ευσταθίου-Πέτσα η οποία είπε: «..Θυμάμαι όταν ήμουν μικρή στο σχολείο πόση περηφάνια ένιωθα όταν έλεγα, ο Αυγουστής είναι ο παππούς μου. Ο παππούς Αυγουστής, ο τεράστιος Αυγουστής {...} Ήταν πάντα, όπως είπε, λιγομίλητος, διακριτικός, μοναχικός αλλά και ευγενικός και χαμογελαστός...». Αναφέρθηκε επίσης σε όσα τους εξιστορούσε τα οποία περιλήφθηκαν και στο βιβλίο του, «μας φαίνονταν όλα τόσο μακρινά και τόσο απίστευτα κι όμως ήταν όλα τόσο κοντά μας και τόσο αληθινά». Τον επικήδειο λόγο εκφώνησε το μέλος του Συμβουλίου Ιστορικής Μνήμης Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ) Δημήτρης Ταλιαδώρος.

Μνήμη Αυγουστή Ευσταθίου

Ο Ευσταθίου υπήρξε υπόδειγμα εθνικιστή αγωνιστή και επέδειξε συνέπεια λόγων και έργων ως το τέλος της ζωής του. Πρότασσε πάντα τα στήθη του στον εχθρό κάτι επανέλαβε προκειμένου να υπερασπιστεί τους Κύπριους εθνικιστές του ΕΛΑΜ όταν τους απαγορεύτηκε η είσοδος στα Φυλακισμένα μνήματα, με αποτέλεσμα να δεχθεί επίθεση και να χτυπηθεί από τους πραιτοριανούς της κυβερνήσεως του συμμορίτη Χριστόφια. Σε συνέντευξή του σε Αθηναϊκή εφημερίδα και στο δημοσιογράφο Δημήτρη Παπαγεωργίου είπε: «...Όταν έληξε ο αγώνας της ΕΟΚΑ, εγώ θεώρησα τον εαυτό μου έναντι του Αυξεντίου τυχερό. Ότι έζησα όσα έζησα μαζί του κι επιβίωσα. Τώρα λέω ότι είμαι άτυχος. Άτυχος, διότι τυχερός είναι ο Αυξεντίου που δεν έζησε να δει αυτά τα πράγματα που έχουν γίνει. Αγαπητέ μου, εμείς αγωνιστήκαμε για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Εμάς ο οραματισμός μας ήταν η Μεγάλη Ελλάδα».

Η Κυπριακή λαϊκή μούσα τραγούδησε με τον δικό της μοναδικό τρόπο τον απαράμιλλο ηρωισμό και την αυταπάρνηση του Ευσταθίου και των συναγωνιστών του αλλά και τη δολοφονία του Αυξεντίου με τους ακόλουθους στίχους: «Αντώνης Παπαδόπουλος, Γρηγόρης Αυξεντίου, / Συμεωνίδης, Στυλιανού, «Ματρώζος» Ευσταθίου / Του Πενταδάχτυλου παιδιά, όσα και της κορφής του / Οι πιο τρωτοί, οι πιο πιστοί, στα Πάθη του Υψίστου / Μάχη τρανή εφούντωσε, στην Κύπρο τρεις του Μάρτη / Και η σπηλιά του Μαχαιρά θυμήθηκε τη Σπάρτη». Σε άλλους στίχους αναφέρεται πως: «Ο Αυγουστής πολέμησε παρέα με τον «Μάστρο», / γυαλιά στον Χάρντιγκ έβαλαν, / σε ρημαδιό μετέβαλαν των Βρετανών το κάστρο!.. / Βρέθηκε στα ουράνια ο «Μάστρος» σαν αστέρι, / μα τον «Ματρόζο» άφησε ανάμεσα σ’ ασκέρι, / σε χέρια μακελλάρηδων σκληρά να υποφέρει!..».

Ο Ευσταθίου επί τέσσερις δεκαετίες κάθε Μάρτιο επισκέπτονταν σχολεία σε όλη την Κύπρο και περιέγραφε στους νέους και στις νέες με μια αξιοθαύμαστη γλαφυρότητα, παραστατικότητα και σεμνότητα την μάχη του Μαχαιρά και τις τελευταίες στιγμές του Γρηγόρη Αυξεντίου. Ο Πρόεδρος των Συνδέσμων Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α 1955-1959, Γιάννης Σπανός ερωτηθείς σχετικά με το ποια ήταν η επιθυμία του Αυγουστή μέχρι και τη Δευτέρα, που έκλεισε για πάντα τα μάτια του, ανέφερε ότι ο Ευσταθίου «πίστευε πάντοτε στην αναγκαιότητα της Ενώσεως με την Ελλάδα και στην απελευθέρωση της πατρίδας μας» .

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• [Αυγουστής Ευσταθίου το 2009 στον «ΕΚ»: «Ο Γρηγόρης Αυξεντίου λάτρεψε την Ελλάδα» Νίκος Θεοδώρου, elkosmos.gr]
• [Αυγουστής Ευσταθίου: «Η τελευταία μάχη μου στο πλευρό του Γρηγόρη Αυξεντίου» Συνέντευξη στον Δημήτρη Παπαγεωργίου, εφημερίδα «Κυριακάτικη Δημοκρατία».]
• [Αυγουστής Ευσταθίου Το Blog του ιστορικού Πέτρου Παπαπολυβίου.]
• [Ο Ματρόζος κι οι τελευταίες στιγμές του Γρηγόρη Αυξεντίου Video, Youtube.com]

Αφήγηση του Αυγουστή Ευσταθίου για το χρονικό διάστημα από την αναχώρηση του Αυξεντίου και της πενταμελούς ομάδας του, στην οποία συμμετείχε και ο Αυγουστής. από το σπίτι του Ηρόδοτου Χαραλάμπους, για το δάσος του Μαχαιρά. Περιγράφει τον τρόπο που κατασκεύασαν το καταφύγιο και τι έγινε μέσα σ’ αυτό πριν το ολοκαύτωμα, ποιον κατονομάζει για προδότη, ποιες οι τελευταίες κουβέντες του Αυξεντίου και τι λέει για τις εκτελέσεις της ΕΟΚΑ και τον άνθρωπο Αυξεντίου.

• [Αυγουστής Ευσταθίου-Ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ Video, Youtube.com]
• [Ο Αυγουστής Ευσταθίου αφηγείται τα γεγονότα της μάχης στο Μαχαιρά Video, Youtube.com]
• [Αυγουστής Ευσταθίου: Ο Γρηγόρης Αυξεντίου λάτρεψε την Ελλάδα]
• [Αυγουστής Ευσταθίου-Συνέντευξη 1985 Video, vimeo.com]
• [Ο Αυγουστής Ευσταθίου αφηγείται τις τελευταίες στιγμές του Γρηγόρη Αυξεντίου Φάκελοι Κύπρου-27 Μαρτίου 2019, Ελίτα Μιχαηλίδου.]

Διαβάστε τα λήμματα

ΕΟΚΑ-1955 ΕΟΚΑ (1η Απριλίου 1955) Η Οργάνωση Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών-Ε.Ο.Κ.Α. Ο τόπος Φυλακισμένα μνήματα Αρχηγός Γεώργιος Γρίβας Πολιτική Καθοδήγηση Κώστας Μόντης Υποστηρικτές Σπυρίδων Παπαγεωργίου Θεόφιλος Γεωργιάδης Τάσος Παπαδόπουλος Τάκης Μεγαλοοικονόμου Φάνης Χαμόδρακας Βιβλιογραφία Από την ΕΟΚΑ στην ΕΟΚΑ Β΄ Εθνικοί ήρωες Επιφανείς μαχητές Γρηγόριος Αυξεντίου Ανδρέας Δημητρίου Μάρκος Δράκος Αυγουστής Ευσταθίου Ανδρέας Ζάκος Μιχαήλ Καραολής Ανδρέας Κάρυος Πάτροκλος Κόκκινος Μιχαήλ Κουτσόφτας Στυλιανός Λένας Νεοπτόλεμος Λεφτής Κυριάκος Μάτσης Χαρίλαος Μιχαήλ Στέλιος Μαυρομάτης Ανδρέας Παναγίδης Ευαγόρας Παλληκαρίδης Ηλίας Παπακυριακού Ιάκωβος Πατάτσος Φώτης Πίττας Σάββας Ροτσίδης Χρίστος Σαμάρας Χρίστος Τσιάρτας Ορθόδοξοι Ιερωμένοι Αρχιεπίσκοποι Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Β' Μητροπολίτες Μητροπολίτης Άνθιμος (ο Μαχαιριώτης), Μητροπολίτης Γεννάδιος (ο Μαχαιριώτης), Μητροπολίτης Κυπριανός (ο Κυριακίδης) Ιερείς Παπασταύρος Παπαγαθαγγέλου

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org