Κωνσταντίνος Κούρκουλας
Ο Κωνσταντίνος Κούρκουλας, Έλληνας εθνικιστής, θεολόγος, που διατέλεσε Γενικός Διευθυντής Θρησκευμάτων την περίοδο του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 επί πρωθυπουργίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου, άνθρωπος της εμπιστοσύνης του τότε Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου Α' (ο Κοτσώνης), αρθρογράφος της εφημερίδος «Ελεύθερος Κόσμος» του Σάββα Κωνσταντόπουλου, ο τελευταίος Βασιλικός Επίτροπος στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνεργάτης του τηλεοπτικού διαύλου της «Υπηρεσίας Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων» [Υ.ΕΝ.Ε.Δ.»], γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1921 στην Πάτρα και πέθανε [1] στις 12 Απριλίου 2016 στην Αθήνα. Η νεκρώσιμη ακολουθία του τελέστηκε στις 15:00 μετά το μεσημέρι της Παρασκευής 15 Απριλίου 2016 από τον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, όπου και τάφηκε.
Ήταν παντρεμένος από το 1950, με την Αικατερίνη Κωνσταντάρα-Κούρκουλα, αδελφή της Δήμητρας Μερτικοπούλου συζύγου του Θεόδωρου Μερτικόπουλου και από το γάμο του απέκτησε τέσσερα παιδιά, μεταξύ τους, ο δημοσιογράφος Αλκιβιάδης [Άλκης] Κούρκουλας, ο Ανδρέας Κούρκουλας, η Ελένη Κούρκουλα, βουλευτής και υπουργός του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ο Δημήτριος Κούρκουλας, υφυπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση συνεργασίας του Αντώνη Σαμαρά, στέλεχος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και συνεργάτης της κοινοτικής επιτρόπου Βάσως Παπανδρέου.
| Συνοπτικές πληροφορίες |
|---|
| Γέννηση: 8 Σεπτεμβρίου 1921 |
| Τόπος: Πάτρα, Αχαΐα (Ελλάδα) |
| Τόπος: Κολωνάκι, Αθήνα (Ελλάδα) |
| Θάνατος: 12 Απριλίου 2016 |
| Σύζυγος: Αικατερίνη Κωνσταντάρα |
| Τέκνα: Άλκης Κούρκουλας (Δημοσιογράφος) |
| Υπηκοότητα: Ελληνική |
| Ασχολία: Θεολόγος |
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του ήταν ο Κωνσταντίνος Κ. Κούρκουλας και μητέρα του η Ελένη Κούρκουλα με καταγωγή από το Καλούσι του νομού Αχαΐας. Σπούδασε στη Θεολογική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών από την οποία αποφοίτησε το 1944 και στη συνέχεια πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια του Σεν Γκάλεν [St Gallen] στην Ελβετία προσφέροντας εθελοντικό έργο στο Kinderdorf Pestalozzi [2] που είχε ιδρυθεί το 1945, προκειμένου να φιλοξενήσει παιδιά θυμάτων του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Κούρκουλας συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Ντάρχαμ [Durham] της Σκωτίας.
Εκκλησιαστική δράση
Ο Κωνσταντίνος από το 1949 έως το 1950 εκπαιδεύτηκε στην Σχολή Ιεροκηρύκων της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και τη δεκαετία του 1950 συμμετείχε στην κατηχητική κίνηση στην Πάτρα και ήταν μέλος της «Χριστιανικής Εστίας», που τελούσε υπό την ευλογία της Μητροπόλεως, όπου συνυπήρξε με τους τότε αρχιμανδρίτες Χριστόδουλο Παπαγιάννη και Χρυσόστομο Βενετόπουλο, [μετέπειτα Μητροπολίτη Φωκίδος]. Το 1957 αναγορεύθηκε Διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. H διδακτορική διατριβή του είχε θέμα «Η Θεωρία του Κηρύγματος κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας», ενώ συνέγραψε και μία μελέτη με θέμα «Ο συμβολισμός των αμφίων στη Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία», η οποία το 1960, εκδόθηκε αυτοτελώς στην Αθήνα. Ο Κούρκουλας προτάθηκε ως μάρτυρας κατηγορίας στη μήνυση που κατέθεσε σε βάρος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιάκωβου [Βαβανάτσου], ο Αρχιμανδρίτης Δαμασκηνός Γεωργακόπουλος, εφημέριος του ιερού ναού του Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων Αττικής, που πρότεινε επίσης το βασιλόφρονα στρατηγό ε.α. Γεώργιο Κουρούκλη, το ναύαρχο Αλέξανδρο Σακελλαρίου και δύο διευθυντές περιοδικών παραεκκλησιαστικών οργανώσεων.
Είχε διατελέσει Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων στη διάρκεια του καθεστώτος της 21ης Απριλίου επί πρωθυπουργίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου και υπήρξε στενός συνεργάτης της Βασιλικής οικογένειας, καθώς ήταν ο τελευταίος διορισμένος Βασιλικός Επίτροπος στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά και στενός συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου [Κοτσώνη]. Υπήρξε Ανώτατος Εκπαιδευτικός Σύμβουλος και καθηγητής Θρησκειολογίας στο Κολέγιο Αθηνών ενώ δίδαξε και ανάγνωση κειμένων στο Ωδείο Αθηνών. Το απαύγασμα της Ορθοδόξου πίστεως του συνοψίστηκε σε ένα απόσπασμα από κήρυγμα του: «...Εκλήθηκα κάποτε να κηρύξω σε μια κηδεία. Άνοιξα την Αγία Γραφή για να βρω κάτι σχετικό με επικήδειο. Μα δεν βρήκα. Όπου συνάντησε νεκρό ο Κύριος τον ανάστησε. Στην Γραφή δεν υπάρχει επικήδειος. Υπάρχει μόνο κήρυγμα αναστάσεως και διακήρυξη αθανασίας. «Ο πιστεύων εις εμέ θάνατον ου μη θεώρηση εις τον αιώνα», διαβεβαίωσε ο Κύριος....».
Συγγραφικό έργο
Ο Κούρκουλας επιδόθηκε με πάθος στην Εκκλησιαστική Δημοσιογραφία και διατέλεσε διευθυντής του Εκκλησιαστικού περιοδικού «Ανάπλασις», ενώ ήταν αρθρογράφος και σε άλλα Χριστιανικά έντυπα, μεταξύ τους το περιοδικό «Ακτίνες», όπου δημοσίευσε κείμενα για τους Ευσέβιο Ματθόπουλο [3] και Σεραφείμ Παπακώστα [4].
Ήταν ο συντάκτης του Ανθολογίου
- «Το Άγγελμα της Ημέρας» που εκδίδονταν ανελλειπώς από το 1950 μέχρι το 2014.
Έγραψε και δημοσίευσε τα έργα
- «Ύδωρ εκ Πέτρας», το 1955,
- «Κοχύλια από την Τιβεριάδα»,
- «Η θεωρία του κηρύγματος κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας», το 1957,
- «Η ανέκδοτος Ομιλητική του Γεράσιμου Βλάχου», το 1958,
- «Αι προς την εκκλησιαστικήν αναγέννησιν προτάσεις του Κωνσταντίνου Καλλίνικου», το 1959,
- «Ο χαρακτήρ και το περιεχόμενον του Αποστολικού κηρύγματος», το 1960,
- «Τα ιερατικά άμφια και ο συμβολισμός αυτών εν τη Ορθοδόξω ελληνική Εκκλησία», το 1960.
- «Το λειτουργικόν κήρυγμα εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία», το 1960,
- Η ανάπτυξις του θεσμού του Κατηχητικού σχολείου εν Αγγλία και Αμερική κατά τον ΙΗ και ΙΘ αιώνα», το 1961,
- «Αι περί Θείου Κηρύγματος ιδέαι του Μεγέλου Βασιλείου: Ανέτυπον εκ της Επιστημονικής Επετηρίδος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης», το 1964,
- «Το Κατηχητικόν Σχολείον εν τη Εκκλησία της Ελλάδος: Ανάτυπον εκ της «Θεολογίας», ΛΕ», το 1965.
- «Το κήρυγμα του Θείου Λόγου εις τα Επτάνησα από του ΙΣΤ' μέχρι του ΙΘ' αιώνος», το 1968,
- «Λεύκωμα Διδασκάλων του Γένους, ανθολόγιο εκ των διδαχών των, 1821-1971: 150 δοξασμένα χρόνια», το 1971, εκδότης «Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων».
- «Σκηνές από το Πάθος»,
- «..και Ιδού Ζώμεν..».
Στο έργο του ο Κούρκουλας σκιαγραφεί 17 μορφές της σύγχρονης πνευματικής ζωής, από τον πατέρα Ευσέβιο Ματθόπουλο, από τον Αλέξανδρο Τσιριντάνη και τον πατέρα Σεραφείμ Παπακώστα, μέχρι τον Παναγιώτη Τρεμπέλα.
- «Πνευματικοί Αντίλαλοι»,
- «Στάχυα», το 2001, δίτομο έργο,
Οι θεολογικές του μελέτες συγκεντρώθηκαν στα
- «Δέκα δοκίμια πρακτικής Θεολογίας», το 2004.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Διαβάστε τα λήμματα
- Ευσέβιος Ματθόπουλος
- Αλέξανδρος Τσιριντάνης
- Θεόδωρος Μερτικόπουλος
- Αρίστος Ασπιώτης
- Γεώργιος Ράμμος
- Σπυρίδων Καλλιάφας
- Ιωάννης Κολιτσάρας
- Σταύρος Πλακίδης
Παραπομπές
- ↑ «Έφυγε» ο Πατρινής καταγωγής θεολόγος Κωνσταντίνος Κούρκουλας.
- ↑ [Από το όνομα του Ελβετού παιδαγωγού Johann Heinrich Pestalozzi.]
- ↑ [Κωνσταντίνου Κούρκουλα, «Ευσέβιος Ματθόπουλος: Ὁ ανανεωτής», Περιοδικό «Ακτίνες», τεύχος 506, Δεκέμβριος 1989, σελίδες 319-322.]
- ↑ [Κωνσταντίνου Κούρκουλα, «Σεραφείμ Παπακώστας. Ο γενναίος μαχητής», Περιοδικό «Ακτίνες», τεύχος 655, Νοέμβριος 2004, σελίδες 297-300.]
