Θωμάς Πετζόπουλος

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Θωμάς Πετζόπουλος [άλλη γραφή: Πεντζόπουλος], Έλληνας εθνικιστής, ανώτατος αξιωματικός (ΠΒ) στον Ελληνικό στρατό με το βαθμό του Αντιστρατήγου ε.α., κυρίαρχη και εμβληματική προσωπικότητα του Εθνικού Στρατού την περίοδο της ενόπλου εξεγέρσεως των κομμουνιστικών συμμοριών στην Ελλάδα από την εποχή των Δεκεμβιανών γεγονότων toy 1944 έως τη συντριβή τους τον Αύγουστο του 1949, γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1894 [1] στην κωμόπολη Βούνεσι, το σημερινό Μορφοβούνι Αγράφων του νομού Καρδίτσας και πέθανε στις 16 Φεβρουαρίου 1977 στην Αθήνα. Η εξόδιος ακολουθία του τελέστηκε στις 17 Φεβρουαρίου [2] από τον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών όπου και τάφηκε.

Ήταν παντρεμένος με την Ιφιγένεια Αναστασίου-Πετζοπούλου [3] και από το γάμο τους απέκτησαν δύο τέκνα, τον ιστορικό Δημήτριο Πεντζόπουλο, σύζυγο της Μαρί-Ερμίν Πεντζοπούλου, και την Τερέζα-Αθηνά Πεντζοπούλου που γεννήθηκε το 1934 στην Αθήνα, σύζυγο του καθηγητή Δημητρίου Βαλαλά ο οποίος εκλέχθηκε βουλευτής Επικρατείας με το κόμμα «Νέα Δημοκρατία» το 1981 και πέθανε το 2015, και από το γάμο τους απέκτησαν δύο παιδιά τον Θωμά και την Αγνή. Η Τερέζα Πεντζοπούλου είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Φιλοσοφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Συνοπτικές πληροφορίες
Θωμάς Πετζόπουλος
Θωμάς Πετζόπουλος c.jpg
Γέννηση: 14 Σεπτεμβρίου 1894
Τόπος: Βούνεσι (Μορφοβούνι) Αγράφων,
Καρδίτσα, Ελλάδα
Σύζυγος: Ιφιγένεια Αναστασίου-Πετζοπούλου
Τέκνα: Δημήτριος, Τερέζα-Αθηνά
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Αντιστράτηγος ε.α., Εθνικός αγωνιστής
Θάνατος: 16 Φεβρουαρίου 1977
Τόπος: Αθήνα

Βιογραφία

Ο Θωμάς Πετζόπουλος κατάγονταν από οικογένεια αγροτοκτηνοτρόφων. Πατέρας του ήταν ο Δημήτριος Πεντζόπουλος και μητέρα του η Αγορίτσα Πεντζοπούλου. Παρακολούθησε τα μαθήματα της εγκύκλιας εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του, στο Σχολαρχείο Φαναρίου και στη συνέχεια στον Άγιο Ακάκιο, [Γόλιτσα]. Στο σχολαρχείο Φαναρίου ήταν συμμαθητές και φίλοι με τον Μάνθο Σδρόλια από το χωριό Κανάλια, ο οποίος τον φιλοξενούσε στο σπίτι του στο χωριό και σύμφωνα με γραπτή μαρτυρία «...διαβάζανε κάτω από τον πλάτανο που υπήρχε πάνω από το σπίτι, εκεί του έκανε και το τραπέζι..» [4] ενώ αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Καρδίτσας. Αδελφή του Θωμά ήταν η Όλγα Πετζοπούλου, σύζυγος Ευάγγελου Σακελλαρίου και μητέρα του στρατιώτη Κυριάκου Σακελλαρίου που δολοφονήθηκε το ξημέρωμα της 12ης Δεκεμβρίου 1948 από κομμουνιστές συμμορίτες μέσα στο σπίτι του στην Καρδίτσα [5].

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Ο Πετζόπουλος μετά την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο και ύστερα από επιτυχείς εξετάσεις εισήχθη το Φθινόπωρο του 1914 στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε το 1916 με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πεζικού [6]. Στη συνέχεια συμμετείχε στον 1ο Παγκόσμιο πόλεμο και πολέμησε στο μέτωπο της Μακεδονίας όπου τιμήθηκε με δύο προαγωγές επ' ανδραγαθία. Σύμφωνα με την «Εκθέση γεγονότων δια την κατάληψιν της Λαρίσης υπό των γαλλικών Στρατευμάτων» [7] ο Πεντζόπουλος την 30η Μαΐου 1917 ήταν Διοικητής του 1ου Λόχου του του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων και πήρε μέρος στη μάχη του Συντάγματος με τα Γαλλικά στρατεύματα που ζητούσαν να παραδοθεί η δύναμη του Συντάγματος.

Σύμφωνα με την τετρασέλιδη αναφορά του Θωμά Πετζόπουλου που τραυματίστηκε στη Μάχη της Σημαίας:

«...ενώπιον του συντάγματος και των αξιωματικών: Ταγματάρχης Ζήσιμος Δημήτριος, Λοχαγός Καζάνης Αθανάσιος, Λοχαγός Παλαιοδημόπουλος Ηλ. Διοικητής τοῦ 4ου Λόχου, Λοχαγός Λάγγης Ανδρέας Διοικητής 6ου Λόχου, Υπολοχαγός Κατάνης Αθανάσιος Διοικητής του 5ου Λόχου, Υπολοχαγός Κορωνάκος Ἰω., Υπολοχαγός Χρυσικός Γ., Υπολοχαγό Κώτσης Ηλ. Διοικητής 8ου Λόχου, Ανθυπολοχαγός Πεντζόπουλος Θωμάς διοικητής πρώτου Λόχου, Ανθυπολοχαγός Χατζηπαναγιώτου Γ. Διοικητής 2ου Λόχου-με έντονα στοιχεία οι δύο πεσόντες αξιωματικοί- ο Διοικητής του Συντάγματος επανέλαβε την πρόκλησιν του Γάλλου Συνταγματάρχου περί παραδόσεως των όπλων και πλήρης συγκινήσεως εξεδήλωσε την αγανάκτησίν του δια την προσβολήν εις την οποίαν έμελλε να υποβληθή όλον το Σύνταγμα, Σύνταγμα αναγράψαν ηρωϊκάς σελίδας κατά τους ενδόξους πολέμους, υπέβαλε δε την γνώμην να μην γίνῃ αποδεκτή η πρόκλησις του Γάλλου δια της επί του πεδίου ατιμία της παραδόσεως των όπλων άνευ πολέμου εις Σύνταγμα ούτινος η σημαία διάτρητος, αλλά υπερήφανος διέσχισε τα Μακεδονικά και τα Ηπειρωτικά πεδία καλύψασα υπό τας πτυχάς της τας ψυχάς όλων των ηρώων, Βελλισαρίου, Κολοκοτρώνη, Ιατρίδου, Γεωργούλια και πλείστων άλλων, αλλά το Σύνταγμα πιστόν εις τις παραδόσεις του να πορευθῇ προς Νότον και να αποφύγει την αιχμαλωσίαν». 

Ο Πετζόπουλος συμμετείχε στη Μικρασιατική Εκστρατεία, στη διάρκεια της οποία τραυματίστηκε σοβαρά στις μάχες του Σαγγάριου, καθώς και στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, όταν με το βαθμό του Συνταγματάρχη υπηρέτησε ως επιτελάρχης [8] του Α΄ Σώματος Στρατού.

Την περίοδο λίγο πριν την κήρυξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου, ο τότε Συνταγματάρχης Πετζόπουλος ήταν καθηγητής και επιτελάρχης στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, όπου είχε -μεταξύ άλλων- ως τεταρτοετείς σπουδαστές τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Νικόλαο Μακαρέζο. Ο Πετζόπουλος μετά την κατάρρευση του Μετώπου επέστρεψε στην Αθήνα. Την περίοδο της κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, δολοφονήθηκε [9] από τις Ιταλικές δυνάμεις η μητέρα του, υπερασπιζόμενη την τιμή μιας νέας κοπέλας. Το 1942 ο Θωμάς Πετζόπουλος κατέθεσε αίτηση να του χορηγηθεί άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Τοπογράφου-μηχανικού η οποία του δόθηκε τον ίδιο χρόνο [10]. Λίγο καιρό αργότερα ο Πετζόπουλος διέφυγε από την Αθήνα με πλαστή ταυτότητα και εντάχθηκε στην Εθνική αντιστασιακή οργάνωση Ε.Δ.Ε.Σ. του στρατηγού Ναπολέοντος Ζέρβα ως Αρχηγός των δυνάμεων της Θεσσαλίας, όπου διοικούσε ένα Σύνταγμα ανταρτών δυνάμεως 500 ανδρών στο οποίο συμμετείχαν πολλοί αξιωματικοί. Το υπό τον Πετζόπουλο Σύνταγμα στάθμευε στη θέση Πηγές επί του ποταμού Αχελώου, μεταξύ των χωριών Βουλγαρέλι και Θεοδώριανα. Σύμφωνα με όσα γράφει ο Στυλιανός Χούτας, άποψη με την οποία συντάσσεται και ο Κομνηνός Πυρομάγλου, το Σύνταγμα του Πετζόπουλου αυτοδιαλύθηκε απροειδοποίητα το βράδυ της 21ης προς την 22α Οκτωβρίου του 1943 και ο Πετζόπουλος επέστρεψε στην Αθήνα μέσω Άρτας [11]. Αντίθετα με την άποψη των Χούτα και Κομνηνού Πυρομάγλου ο Συνταγματάρχης Απ. Αναστασίου σε δημοσιευμένη επιστολή του υποστηρίζει ότι η ομάδα των ανταρτών υπό τον Πετζόπουλο ήταν περί του ογδόντα οι οποίοι την 28η Οκτωβρίου δέχθηκαν επίθεση από την «Μεραρχία» του Παπασταματιάδη του ΕΛΑΣ και αφού την εμπόδισαν να διαβεί τον Αχελώο και να επιτεθεί στις δυνάμεις του Χούτα στη συνέχεια αυτοδιαλύθηκε [12]. Ορισμένοι αξιωματικοί, όπως ο λοχαγός Θωμάς Καραμπέκιος και ο έφεδρος Ανθυπολοχαγός Δημήτριος Γαλάνης κατέφυγαν στο Αρχηγείο Τζουμέρκων.

Ο Πετζόπουλος στην Αθήνα φιλοξενήθηκε κρυπτόμενος στο σπίτι των αδελφών Δεληβελιώτη, για χρονικό διάστημα περίπου τριών μηνών. Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Καζέρτας ανέλαβε τη Διοίκηση του 14ου Αστυνομικού Τμήματος Αμπελοκήπων, έχοντας υπό τις διαταγές του περισσότερους από διακόσιους αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού καθώς και τις οργανώσεις του «Ε.Δ.Ε.Σ.» και της εθνικιστικής Οργανώσεως «Χ» που βρίσκονταν εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης του Τμήματος [13].

Συμμοριτοπόλεμος

Δεκεμβριανά 1944

Ο Πετζόπουλος συμμετείχε στην ένοπλη αναμέτρηση με τις κομμουνιστικές συμμορίες τον Δεκέμβριο του 1944 στην Αθήνα. Την περίοδο μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας ήταν διοικητής της 8ης Ταξιαρχίας Εθνοφυλακής [14], η οποία μετά τις 24 Φεβρουαρίου του 1945, ανέλαβε την «εμπέδωση της τάξεως» και την «περισυλλογή των όπλων» σε Πελοπόννησο και Ήπειρο. Αρχικά η Ταξιαρχία έφτασε στην Κόρινθο, όπου παρέμεινε μία εβδομάδα και στη συνέχεια αναχώρησε και φτάνοντας στην πόλη της Τριπόλεως στην Πελοπόννησο στις 2 Μαρτίου του 1945, ο Πετζόπουλος κατευθύνθηκε στις φυλακές όπου κρατούνταν οι αξιωματικοί και οι οπλίτες των Ταγμάτων Ασφαλείας που είχαν συλληφθεί και περίμεναν την παραπομπή τους σε δίκη ύστερα από διαταγή του Παναγιώτη Κανελλόπουλου την περίοδο πριν από τα Δεκεμβριανά του 1944 στην Αθήνα. Ο Πετζόπουλος τους απελευθέρωσε παρά τη σφοδρή αντίδραση του Εισαγγελέα Εφετών Ναυπλίου. Στον δικαστικό λειτουργό που επέμενε ότι η αποφυλάκιση πρέπει να γίνει με δικαστική απόφαση ο Πετζόπουλος απάντησε: «Όλοι οι αποφυλακισθέντες εκρατούντο παρανόμως υπό του ΕΑΜ και κράτος του ΕΑΜ δεν υπήρξε ποτέ για να το σεβασθή κανείς» [15]. Τον Μάιο του 1946 ορίστηκε διοικητής του Γ' Κλάδου επιχειρήσεων του νεοσύστατου Εθνικού Στρατού και Α' Υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού.

Μακεδονικό Κομιτάτο

Σε ένα απόρρητο «Σημείωμα επί της Δημοσίας Τάξεως» που απέστειλε στις 7 Ιουλίου 1946 στο βασιλιά Γεώργιο ο τότε βουλευτής Χρήστος Ζαλοκώστας, τον ενημέρωνε για την απόφαση της κυβερνήσεως του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη για την ίδρυση, όπως ήταν η πρόταση του Σπύρου Μαρκεζίνη, ενός νέου «Μακεδονικού Κομιτάτου», το οποίο θα φρόντιζε να σωθεί η Βόρεια Ελλάδα, από τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Σε σύσκεψη υπό τον υπουργό Μαυρομιχάλη, στην οποία συμμετείχαν ο Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος, ο Σπύρος Μαρκεζίνης και ο Χρήστος Ζαλοκώστας, αποφασίστηκε η ίδρυση του Κομιτάτου και η διάθεση 100 εκατομμυρίων δραχμών, τα οποία θα κατανέμονταν 50.000.000 στον στρατηγό Κωνσταντίνο Βεντήρη για την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, 40.000.000 εις τον στρατηγό Γεωργούλη, για τη Δυτική Μακεδονία και Θεσσαλία και 10.000.000 εις τον στρατηγό Γιατζή, για τη Στερεά Ελλάδα. Το Κομιτάτο απαρτίστηκε από τους στρατηγούς Παναγιώτη Σπηλιωτόπουλο και Κωνσταντίνο Βεντήρη, τον Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη, το βουλευτή Καβάλας Ν. Γρηγοριάδη, και τους διευθυντές των εφημερίδων Αχιλλέα Κύρου της «Εστίας», Δημήτριο Καλαποθάκη, εγγονό του ιδρυτή του «Εμπρός» και Κωνσταντίνο Βοβολίνη της εφημερίδος «Ελληνικόν Αίμα». Ταυτόχρονα το Γενικό Επιτελείο Στρατού άρχισε την αποστολή όπλων, 600 στη Θεσσαλονίκη, 750 στη Δυτική Μακεδονία και 200 στη Στερεά Ελλάδα, τα οποία διανεμήθηκαν σε εθνικιστές πολίτες, με στόχο την αυτοπροστασία τους και την καταδίωξη ανταρτικών κομμουνιστικών ομάδων.

Η οργάνωση διευθύνονταν από την Αθήνα και τις αποφάσεις εκτελούσε το Γενικό Επιτελείο Στρατού μέσω ειδικού γραφείου που ιδρύθηκε άμεσα το οποίο διηύθυνε ο υπαρχηγός Γ.Ε.Σ. τότε Ταξίαρχος Πετζόπουλος, που τις επόμενες ημέρες αναχώρησε για ταξίδι στη Μακεδονία όπου επέβλεψε την εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Στις 26 Ιουνίου του 1946 ο Πετζόπουλος, με την ιδιότητα του συντονιστή του Κομιτάτου διακήρυξε ότι «δεν πρέπει να κωλυθώμεν εκ των Νόμων», ενώ ο Γρηγόριος Δημουλάς, Ανώτερος Διοικητής Χωροφυλακής Κεντρικής Μακεδονίας, που δήλωσε στους ανωτέρους του πως «δεν εννοεί ν’ ανεχθή έκνομον δράσιν και ότι η Χωροφυλακή δεν πρόκειται να δράση κατά προηγηθέντα παραδείγματα άλλων Τμημάτων κατά την διάρκειαν της κατοχής», απομακρύνθηκε από τη θέση του την 1η Αυγούστου του ίδιου έτους με εντολή του Πετζόπουλου και του στρατηγού Κωνσταντίνου Βεντήρη.

Έναρξη συμμοριτοπολέμου

Ο Πετζόπουλος, που χαρακτηρίζει την επίθεση των κομμουνιστικών συμμοριών στον σταθμό της Ελληνική Βασιλικής Χωροφυλακής [16] [17] στο Λιτόχωρο του νομού Πιερίας, την νύχτα της 30ης προς την 31η Μαρτίου του 1946, ως «ως την πανηγυρικωτέραν διακήρυξιν του ΚΚΕ, ότι αρχίζει την ένοπλον εξέγερσιν», από τον Μάρτιο του 1947 συμμετείχε στην «Εαρινή εκστρατεία» κατά των ένοπλων συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, ως διοικητής της VIII Μεραρχίας στην κεντρική Ελλάδα, στη διάρκεια της πρώτης φάσεως, και στις περιοχές Βόιο και Γράμμο, όπου διοίκησε την 8η και την 1η Ορεινή Ταξιαρχία, στη διάρκεια της δεύτερης φάσεως.

Το διάστημα από τα μέσα Ιουνίου μέχρι τις αρχές του Ιουλίου 1947 ο Πετζόπουλος με την ιδιότητα του Διοικητή της Στρατιάς Ηπείρου κατάθεσε στη Διεθνή Επιτροπή και κατήγγειλε την παραβίαση της Ελληνικής μεθοριακής γραμμής με την Αλβανία από ένοπλους συμμορίτες με την υποστήριξη και τη συνδρομή Αλβανικών στρατευμάτων, πράξη στην οποία αναφέρθηκε ο Ραδιοφωνικός σταθμός των κομμουνιστοσυμμοριτών που εξέπεμπε από την Ανατολική Ευρώπη [18]. Από τον Σεπτέμβριο του 1947 μέχρι τον Μάιο του 1948 διατέλεσε Διευθυντής της Διευθύνσεως Πεζικού στο Γενικό Επιτελείο Στρατού [19] ενώ ενδιαμέσως, στις 16 Νοεμβρίου του 1947, προήχθη στο βαθμό του Υποστρατήγου [20]. Συμμετείχε στις επιχειρήσεις του Εθνικού Στρατού το 1948 στην περιοχή της Ρούμελης ως διοικητής της Ι Μεραρχίας που ανασυγκροτήθηκε την 20ή Μαρτίου 1948, με έδρα της τη Λαμία. Η μονάδα έλαβε μέρος στις παρακάτω μάχες εναντίον των συμμοριτών:

  • Επιχείρηση «Χαραυγή», στην περιοχή Οίτης-Παρνασσού, από τις 15 Απριλίου 1948 ως τις 3 Μαΐου 1948.
  • Επιχείρηση «Κορωνίς», στον Γράμμο, από τις 20 Ιουνίου 1948 ως τις 20 Αυγούστου 1948.

Ο Πετζόπουλος παρέμεινε στη θέση του Διοικητού της Ι Μεραρχίας έως τις 5 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, όταν αντικαταστάθηκε από τον Υποστράτηγο Παναγιώτη Γούλα [21].

Επιχείρηση «Περιστερά»

Το σχέδιο «Περιστερά» ήταν η επιχείρηση εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στην Πελοπόννησο, η τρίτη μετά από εκείνη Γεώργιου Στανωτά το καλοκαίρι του 1947 και του Χρήστου Μαντά τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Η επιχείρηση που αποτέλεσε πρόταση του αντιστρατήγου του Α' Σώματος Δημητρίου Γιατζή και την επεξεργάστηκαν αξιωματικοί του Γ.Ε.Σ., άρχισε στις 5 Δεκεμβρίου του 1948 κι είχε διάρκεια έως τις 30 Ιανουαρίου του 1949. Σκοπός της ήταν η εκκαθάριση της Πελοποννήσου από τις ένοπλες συμμορίες του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος. Πριν την έναρξη της υπήρχαν στην περιοχή η 72η Ταξιαρχία, 14 Τάγματα ελαφρού πεζικού, 3 Τάγματα Χωροφυλακής, δύο Μοίρες Λ.Ο.Κ., ένα θωρακισμένο Σύνταγμα αναγνωρίσεως και μια Πυροβολαρχία. Με την έναρξη της μεταφέρθηκαν από το Βίτσι η 9η Μεραρχία με διοικητή τον Στυλιανό Μανιδάκη, δύο Μοίρες Λ.Ο.Κ., ένα Σύνταγμα Πεδινού, μια Μοίρα Ορειβατικού Πυροβολικού κι ένας Λόχος Μηχανικού, ενώ επιστρατεύτηκαν μια Μοίρα Στόλου, την οποία αποτελούσαν αντιτορπιλικά και αρματαγωγά, καθώς και δύναμη Αεροπορίας. Η συνολική δύναμη αποτελούνταν από 40 χιλιάδες άνδρες και τη διεύθυνση της επιχειρήσεως ανέλαβε ο στρατηγός Θρασύβουλος Τσακαλώτος, ενώ τη στρατιωτική διοίκηση, από τις 18 Νοεμβρίου του 1948, είχε ο Πετζόπουλος. Με την ανάληψη των καθηκόντων του ο Πετζόπουλος εξέδωσε προκήρυξη προς το λαό της Πελοποννήσου στην οποία ανέφερε:

«Προς του Πελοποννησίους 
Με μεγάλη μου χαρά ξαναπατώ τα άγια χώματα της Πελοποννήσου τα οποία πρωτοπάτησα τον Φεβρουάριο του 1945, φέρνοντας τότε πρώτος το άγγελμα της νίκης και της λευτεριάς, για να σας καλέσω σήμερα γενναίους Πελοποννησίους στο Γενικό Προσκλητήριο.
Είναι καιρός να τεθή τέρμα στο δράμα του Πελοποννησιακού λαού.
Καμία θυσία δεν είναι μεγάλη όταν πρόκειται για τον Μωρηά. 
ΌΛΟΙ ΚΑΙ ΟΛΑ για να ξεκαθαρίση ο Μωρηάς από τα ελληνόφωνα Σλαυοκομμουνιστικά αποβράσματα. 
Ο κομμουνισμός είναι ο χειρότερος εχθρός από όσους εγνώρισε ποτέ η χώρα μας, είναι εχθρός ύπουλος και σατανικός, είναι ο προαγωγός των εργατών, των αγροτών, των γυναικών και των παιδιών μας. 
Μπροστά στον ποταπό και βρωμερό σκοπό του δεν σέβεται τίποτα. Ότι χτίζουμε εμείς, αυτός το γκρεμίζει. Ότι δημιουργούμε το καταστρέφει, ότι συντηρούμε, το υποσκάπτει.  
Αγωνίζεται για λογαριασμό και κατ'εντολήν Σλαύων για να μας υποδουλώση και να επιβάλλει την ειδεχθέστερη και φοβερώτερη δικτατορία της αλητείας και του πεζοδρομίου.  
Η Ελλάδα έχει ταχθεί από την μοίρα της να αγωνίζεται χιλιάδες τώρα χρόνια για τον πολιτισμό και την λευτεριά. Στους αγώνες αυτούς της Πατρίδος μας η Πελοπόννησος είχε πάντοτε το προβάδισμα από τους χρόνους του Λεωνίδα, του Γέρου του Μωρηά και τους τωρινούς.  
Οι παππούδες σας από εδώ άρχισαν τους αγώνες για την ελευθερίαν της Ελλάδος.  
Οι πατέρες σας ήσαν ηρωικοί μαχηταί όλων των κατόπιν αγώνων της πατρίδος μας.  
Τα αδέρφια σας και τα παιδιά σας στρατευμένα σήμερα σ' ολόκληρη την χώρα αγωνίζονται για την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος. Ο σημερινός αγών είναι ο ιερώτερος της πατρίδος και της φυλής. Στον ιερόν αυτόν αγώνα δεν πρέπει να υπάρχουν αδιάφοροι. Ο καθένας πρέπει να πάρει θέση να σώση το σπίτι του, την περιουσία του, την τιμήν των κοριτσιών του, την ζωήν των παιδιών του.  
Ο Κομμουνισμός είτε με το όπλο στο βουνό, είτε καμουφλαρισμένος στο χωριό και στην πόλι ως αυτοαμυνίτης πρέπει να κτυπηθεί και θα κτυπηθεί χωρίς κανένα οίκτο. 
Σας καλώ όλους στο Εθνικό προσκλητήριο να σώσουμε τον Μωρηά και την Ελλάδα.  
Ζήτω η Ελλάς. Ζήτω ο Μωρηάς 
Θ. Πετζόπουλος Α.Σ.Δ.Π..
Θωμάς Πετζόπουλος

Ο Πετζόπουλος αρχικά ασχολήθηκε με την κατάσταση των μεταβατικών αποσπασμάτων της Χωροφυλακής στην Πελοπόννησο καθώς έκρινε ότι η κατάσταση της λειτουργίας τους ήταν εγκληματικά αδιάφορη. Οι άνδρες των αποσπασμάτων ήταν απείθαρχοι και εγκατέλειπαν τις υπηρεσίες τους μεταβαίνοντας σε κατοικημένες περιοχές με άδεια των Διοικητών τους. Ο Πατζόπουλος απαγόρευσε στους Διοικητές των Αποσπασμάτων τη χορήγηση αδειών και το παραχώρησε στους Διοικητές των Ταγμάτων Πεζικού, ενώ διέταξε την παραπομπή σε Έκτακτο Στρατοδικείο με την κατηγορία της εγκαταλείψεως θέσεως των χωροφυλάκων που απουσίαζαν από το Απόσπασμα τους έστω και αν η απουσία ήταν με άδεια ή εις γνώση του Διοικητή τους. Επιπλέον διέταξε την παραπομπή σε Έκτακτο Στρατοδικείο και του Διοικητή του Αποσπάσματος με την κατηγορία της ανυπακοής.

Στη συνέχεια υπήρξε πλήρης απομόνωση της Πελοποννήσου από την υπόλοιπη Ελλάδα καθώς η είσοδος ή η έξοδος γίνονταν μόνο με την άδεια της Αστυνομίας ή των στρατιωτικών δυνάμεων. Ο στόλος εμπόδιζε τον θαλάσσιο ανεφοδιασμό και στα λιμάνια γινόταν ενδελεχής έλεγχος των ταξιδιωτών και των φορτίων. Σε διαταγή που εξέδωσε ο στρατηγός Πετζόπουλος στις 18 Δεκεμβρίου 1948 ανέφερε:

«Προβείτε προκαταρκτικάς ενεργείας, ώστε την 27-12-48 συλληφθώσι ταυτοχρόνως εκ των αστικών κέντρων απάσης υμών περιοχής εν συνεννοήσει μετά των κατά τόπους στρατιωτικών αρχών, άπαντες ιδιώται κομμουνισταί, ανεξαρτήτως εάν θεωρούνται ύποπτοι ή ου και ανεξαρτήτως επαγγέλματος (δημόσιοι υπάλληλοι, επιστήμονες). Εφιστώ την προσοχή σας επί γεγονότος ότι είθισται συλλαμβάνονται εργάται ή μικροεπαγγελματίαι και παραμένωσι ελεύθεροι οι πλέον επικίνδυνοι οι επιστήμονες και άλλοι. Ουδεμίαν τοιαύτην εξαίρεσιν θα ανεχθώ. Τουναντίον, συλλήψεις ενεργηθώσιν από τους πλέον επικινδύνους τούτους μέχρι τελευταίου κομμουνιστού». 

Ο Πεντζόπουλος με διαταγή του τόνισε πως κανένας από τους συλληφθέντες δεν θα απολυόταν χωρίς την έγκριση του ίδιου και πρότεινε οι συλληφθέντες κομμουνιστές να κρατούνταν προσωρινά χωριστά από τους ποινικούς ή άλλους κρατούμενους. Στις 19 Δεκεμβρίου του 1949 ο Τσακαλώτος έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο για την εκκαθάριση της Πελοποννήσου από τους κομμουνιστές αντάρτες. Ο Πεντζόπουλος, λόγω της απολύτου μυστικότητας του εγχειρήματος καθώς και της απουσίας εγκρίσεως από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, εξέδωσε την 25η Δεκεμβρίου διαταγή προς όλες τις Διοικήσεις Χωροφυλακής της Πελοποννήσου και ανέλαβε στο ακέραιο την ευθύνη για τις μαζικές συλλήψεις. Έτσι καθησύχασε τα στελέχη της Χωροφυλακής για την πιθανότητα πειθαρχικών κυρώσεων προκειμένου να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες, δίχως ίχνος επιείκειας.

Στις 28 Δεκεμβρίου 1948 ο στρατηγός Πετζόπουλος τηλεγράφησε στην Καλαμάτα:

«Σύνολον συλληφθέντων εντός πόλεως ΚΑΛΑΜΩΝ απαράδεκτον. Φαίνεται δε με αντελήφθητε. Επαναλαμβάνω ουδείς κομμουνιστής δέον παραμείνη ελεύθερος ΚΑΛΑΜΑΣ, ένθα σοβαρωτέρα κομμουνιστική εστία ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. Δέον αντιληφθήτε ότι αστικά κέντρα δέον εκκαθαρισθώσι απολύτως από κομμουνιστικόν μίασμα. Διά κομμουνιστάς διαμένοντας αστικά κέντρα ουδείς οίκτος. Συλλήψεις συνεχισθώσι». Ανάλογο ήταν και το τηλεγράφημα του στην Πάτρα: «Ανακοινώσατε αστυνομικόν διευθυντήν Πατρών κάτωθι διαταγήν μου. Αναφερθείς αριθμός συλληφθέντων εν Πάτραις 63 προξενεί αλγεινήν εντύπωσιν και τον θεωρώ απαράδεκτον. Φαίνεται ότι οι αρμόδιοι και υπεύθυνοι δεν αντελήφθησαν ότι εκκαθάρισις αστικών κέντρων και γενικώς μετόπισθεν στρατού από κομμουνιστικά στοιχεία αποτελεί ύψιστον εθνικόν καθήκον και ανάγκην...» [22] [23]. 

Ο Στρατηγός Τσακαλώτος τις νύκτες της 28ης και 29ης Δεκεμβρίου συνέλαβε 4.500 άτομα και πριν επέμβει η Κυβέρνηση, είχε αποστείλει περί τους 2.500 με αρματαγωγά στη Μακρόνησο και το Τρίκκερι, ενώ οι υπόλοιποι κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως [24]. Στις 29 Ιανουαρίου του 1949, ολοκληρώνοντας την εκκαθάριση της Πελοποννήσου από τις ένοπλες συμμορίες του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, ο στρατηγός Θρασύβουλος Τσακαλώτος παρέδωσε τη διοίκηση των δυνάμεων της περιοχής στον στρατηγό Πετζόπουλο. Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των συμμοριτών στην περιοχή της Πελοποννήσου, συνεχίστηκαν και τους πρώτους μήνες του 1949, και σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Θωμάς Πεντζόπουλος στον πολεμικό απεσταλμένο της εφημερίδος «Καθημερινή», δημοσιογράφο Ν. Καλημέρη, «είναι απόφασις της στρατιωτικής ηγεσίας διά τη σύντομον και οριστικήν εκκαθάριση της Πελοποννήσου. Αντί πάσης θυσίας θα επιτευχθεί το επιδιωκόμενον αποτέλεσμα». Ο Πεντζόπουλος παρέμεινε στη θέση του στρατιωτικού διοικητή της Πελοποννήσου μέχρι τις 14 Ιουλίου 1949.

Τελική αναμέτρηση

Μετά την Πελοπόννησο ο Πετζόπουλος ανέλαβε Διοικητής του Στρατηγείου Κεντρικής Ελλάδος και μετέπειτα του Δ' Σώματος Στρατού. Τον Μάιο του 1948, μετά από έξι μήνες φυλακίσεως, αφέθηκαν ελεύθεροι οι αλευροβιομήχανοι της Φθιώτιδος αδελφοί Κίτσου, οι οποίοι πρωτόδικα είχαν καταδικαστεί από το Έκτακτο Στρατοδικείο Λαμίας τον Οκτώβριο 1947 για αποστολή αλωνιστικής μηχανής σε ανταρτοκρατούμενη περιοχή, σε πρόσκαιρα δεσμά 17 και 13 χρόνων. Ο Πεντζόπουλος αντέδρασε με οργισμένο τηλεγράφημα χαρακτηρίζοντας την απόφαση σκανδαλώδη και οφειλόμενη σε πολιτική παρέμβαση «...που προκαλεί αλγεινή εντύπωση σε όλη την περιφέρειαν Φθιώτιδος τραυματίζουσα καιρίως το αίσθημα δικαιοσύνης και διατηρεί τον λαόν εν αγανακτήσει, ιδίως τις φτωχές τάξεις των εθνικοφρόνων». Ο Πεντζόπουλος υπαναχώρησε ύστερα από προειδοποιήσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης για επιβολή κυρώσεων, ενώ λίγες ημέρες αργότερα ο βουλευτής Φθιωτιδοφωκίδας Χρ. Παναγιούλας υπερασπίστηκε τον Πετζόπουλο δηλώνοντας «...ότι το Υπουργείο επικαλείτο άνευ σημασίας τυπικών διατυπώσεων ενώ δεν υπάρχει λόγος δικαιολογούντος τούτην την στιγμήν μάλιστα που δια την σωτηρίαν της κινδυνευούσης πατρίδος καλούμεν τον λαόν εις εθνικόν συναγερμόν και ιδρύομεν θεσπίζοντες Στρατοδικεία και θανατικαί ποιναί με τα διάφορα ψηφίσματα ίνα με το άλλο να τα ξεσκίζουμε». Τελικά οι αλευροβιομήχανοι ένα μήνα μετά την αποφυλάκισή τους εκτοπίστηκαν για ένα εξάμηνο ύστερα από απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Ασφάλειας Λαμίας.

Στις 14 Απριλίου 1949 η κομμουνιστική «κυβέρνηση» των βουνών υπό τον Μήτσο Παρτσαλίδη με υπουργό τον Σλάβο Πασκάλ Μητρόφσκυ ανακοίνωσε ότι παραχωρεί γενική αμνηστία σε όλους τους αντιπάλους της που θα καταθέσουν τα όπλα, εκτός από τους «αρχιεγκληματίες», όπως τους χαρακτήριζε. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο άρθρο 1 του νόμου με αριθμό 22 της κυβερνήσεως του βουνού, «Έχοντας υπ” όψη την από 23 Δεκεμβρίου 1947 ιδρυτική Πράξη της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, Αποφασίζουμε....Άρθρο 1...«Άμνηστεύονται όλα τα πολιτικά και κοινά αδικήματα που διαπράχθηκαν από οιοδήποτε πρόσωπο μέχρι σήμερα. Εξαιρούνται μόνο οι αρχιεγκληματίες: 1) Παύλος Γλύξμπουργκ, 2) Φρειδερίκη Γλύξμπουργκ, 3) Αλέξανδρος Παπάγος, 4) Θρασύβουλος Τσακαλώτος, 5) Θωμάς Πετζόπουλος, 6) Θεμιστοκλής Σοφούλης, 7) Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, 8) Κωνσταντίνος Ρέντης, 9) Σπύρος Μαρκεζίνης, 10) Σοφοκλής Ελευθ. Βενιζέλος, 11) Παναγιώτης Κανελλόπουλος, 12) Ναπολέων Ζέρβας, 13) Στυλιανός Γονατάς, 14) Γεώργιος Παπανδρέου, 15) Θεόδωρος Τουρκοβασίλης, 16) Αλέξανδρος Διομήδης, 17) Γεώργιος Πεσματζόγλου, 18) Πρόδρομος Μποδοσάκης-Αθανασιάδης.....» ενώ το άρθρο 2 του ίδιου νόμου όριζε ότι «...Η αμνηστία δεν ισχύει για πρόσωπα, που συνεχίζουν την αντιλαϊκή εγκληματική δράση τους…».

Μεταπολεμική δράση

Στις 4 Μαρτίου του 1950 δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες [25] το ακόλουθο τηλεγράφημα σχετικά με τον στρατηγό Πετζόπουλο:

«..Κρίνεται ώς αβάσιμος ή κατηγορία καθ’ ην ο στρατηγός κ. Πετζόπουλος συνέστησε τόν φόνον τού Γκανούρη όστις είναι στενός συγγενής του. Ο κ. Πετζόπουλος υπέβαλε μηνυσιν κατά των υποψηφίων Ηρακλείδου και Αναστασιάδου επί συκοφαντική δυσφημήσει.», ενώ ο Σωτήριος Γκανούρης, ο φερόμενος ως στόχος δολοφονίας σε τηλεγράφημα του ανέφερε: «Διαμαρτύρομαι έντόνως δι’ αναγραφείσαν τηλεγραφικήν διαμαρτυρίαν των υποψηφίων της ΕΠΕΚ Ηρακλείδου και Αναστασιόδου περί δήθεν συστάσεως τού στρατηγού Πετζοπούλου. όπως φονευθώ κσθ’ ό μέλος της επιτροπής ΕΠΕΚ. Ό στρατηγός Πετζόπουλος τυγχάνει θείος μου, και επομένως το ανωτέρω τηλεγράφημα προκαλεί γέλωτα υπενθυμίζον τας δεκεμβριανάς ψευδοκηδείας των κομμουνιστών και χαρακτηρίζει δεόντως τους αποστολείς.»

Από τον Μάρτιο του 1951 ο Πετζόπουλος διατέλεσε διοικητής [26] του Στρατηγείου Κεντρικής Ελλάδας του Ελληνικού Στρατού στη Λάρισα. Από τη θέση του συνέβαλε στην ανέγερση του Ιερού Ναού του Αγίου Βασιλείου στο Βόλο καθώς διέθεσε 200 κυβικά πέτρα Βελεστίνου, με την οποία τότε χτίζονταν το Στάδιο Βόλου, όπως και δέκα φορτηγά αυτοκίνητα για να μεταφέρουν την πέτρα. Ο Πετζόπουλος στις αναφορές του το 1949 συνέχισε να παρουσιάζει τη Χωροφυλακή ως Σώμα με μειωμένη στρατιωτική διαπαιδαγώγηση και τους άνδρες της να αγνοούν τον ρόλο τους στην κοινωνία, περιφερόμενοι εντός των πόλεων μεθυσμένοι σε ταβέρνες ή αστειευόμενοι με πολίτες σε ιδιωτικά καταστήματα ή σαν αργόσχολοι και άνεργοι με τη συντροφιά υπόπτων γυναικών σε πλατείες και πάρκα προκαλώντας την ειρωνεία των κατοίκων. Πρότεινε τη μείωση της δυνάμεως της Χωροφυλακής με την κατάργηση των ταγμάτων της και την απόλυση των χωροφυλάκων άνευ θητείας, ενώ με την δημιουργία των δημιουργία των Μ.Ε.Α., αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα της Ασφαλείας στην ύπαιθρο Ελλάδα.

Ακόμη και μετά τη λήξη των επιχειρήσεων ο Πετζόπουλος κατηγορούσε τη Χωροφυλακή για έλλειψη ενεργητικότητας και της επέρριπτε την ευθύνη για το μέγεθος της κομμουνιστικής απειλής, καθώς υποστήριζε ότι είχε μετατρέψει τα στρατόπεδα εξορίστων σε χώρους ευχάριστης διαβίωσης, παραθερισμού και κομμουνιστικές εστίες που τροφοδοτούσαν τους παράνομους μηχανισμούς του κομμουνιστικού κινήματος. Για το λόγο αυτό με αναφορά του στις 25 Σεπτεμβρίου 1949, ζήτησε την αντικατάσταση των αξιωματικών της Χωροφυλακής, την ανάθεση μέρους των καθηκόντων της Χωροφυλακής στον Στρατό και στην περίπτωση του στρατοπέδου εξορίστων στο Τρίκερι την ανάθεση της διοικητικής μέριμνας απευθείας στο Στρατηγείο Κεντρικής Ελλάδας, ώστε να χρησιμοποιηθεί η εμπειρία του αντισυμμοριακού αγώνος.

Ο Αλέξανδρος Παπάγος παραιτήθηκε από τη θέση του στο στρατό στις 29 Μαΐου 1951 και υπέβαλλε την παραίτηση του στον πρωθυπουργό Σοφοκλή Βενιζέλο. Ο ραδιοφωνικός σταθμός Αθηνών ανακοίνωσε την παραίτηση του στις 22:15 της 30ης Μαΐου, το γεγονός όμως ήταν γνωστό από το απόγευμα και στα επιτελικά γραφεία επικρατούσε αναταραχή. Το ίδιο βράδυ ο ταξίαρχος Αλέξανδρος Χρηστέας, προϊστάμενος της διευθύνσεως προσωπικού του Γ.Ε.Ε.Θ.Α. παραπονέθηκε στον Πετζόπουλο για την αποτυχία των ανώτατων αξιωματικών να μεταπείσουν τον Παπάγο. Ο Χρηστέας έκλεισε τη συνομιλία του με τον Πετζόπουλο λέγοντας: «....εκείνο το οποίο δεν κατορθώσατε σεις θα το επιβάλλωμεν ημείς..».

Τιμητικές διακρίσεις

Ο Στρατηγός Πετζόπουλος τιμήθηκε επανειλημμένως για τον ηρωισμό ΚΑΙ την ανδρεία του σε αναγνώριση των υπηρεσιών του προς την Πατρίδα, με:

  • Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας (τρεις φορές),
  • Μεγαλόσταυρο του Φοίνικος,
  • Χρυσούς Σταυρός Σωτήρος μετά ξιφών,
  • Πολεμικός Σταυρός Α' τάξεως (τρεις φορές),
  • Αργυρούς Σταυρός Σωτήρος,
  • Ανώτερος Ταξιάρχης Γεωργίου Α' μετά ξιφών.

Παράλληλα τιμήθηκε με τα ακόλουθα Ξένα παράσημα:

  • Ταξιάρχης Ρουμανίας,
  • Ταξιάρχης Γιουγκοσλαβίας,
  • Αριστείον Ανδρείας της Γιουγκοσλαβίας, ενώ ανακηρύχθηκε
  • Αξιωματικός Λεγεώνος Αξίας των Η.Π.Α.

Αποστρατεία

Από τις 2 Ιουλίου 1952 μέχρι την 1η Ιουλίου 1953, ο Πετζόπουλος διατέλεσε Γενικός Επιθεωρητής Στρατού [27] και αποστρατεύθηκε με το βαθμό του Αντιστράτηγου.

Συγγραφικό έργο

Ο Πετζόπουλος έγραψε το βιβλίο:

  • «Πολεμική Τέχνη», το 1939 στην Αθήνα,

Ο Στρατηγός θεωρούσε πως:

«....Η σκέψις ότι οι άνθρωποι φεύγουν και τα βιβλία μένουν και ο φόβος ότι οι ωραίοι και οι πολυαίμακτοι αγώνες της πατρίδας μας διά την διατήρησιν της ανεξαρτησίας της, είναι δυνατόν μετά ολίγα έτη, ότε θα έχη εκλείψει η ζήσασα τα γεγονότα γενεά, να παρουσιασθούν από τους κομμουνιστάς «σαν καταπίεση των δημοκρατικών πολιτών από τους μοναρχοφασίστας», μου επιβάλλει ως καθήκον προς την πατρίδα, να γράψω αυτό το βιβλίον τώρα που οι προβολείς των προσωπικών μου αναμνήσεων φωτίζουν τα γεγονότα, ώστε η εξιστόρησίς των να είναι αληθής...» [28]. 

Συνεπής με την άποψη του ο Πετζόπουλος δημοσίευσε το βιβλίο:

  • «1941-1950: Τραγική Πορεία», το 1953, το οποίο περιλαμβάνει τις προσωπικές του μαρτυρίες από τη δεκαετία του 1940 και την αναμέτρηση του Ελληνικού στρατού με τις ένοπλες κομμουνιστικές συμμορίες.

Στο βιβλίο ο στρατηγός καταγράφει τις αναμνήσεις του, από τα πολεμικά γεγονότα που συμμετείχε ενεργά και με πρωταγωνιστικό ρόλο, σαν ένα είδος ημερολογίου-απομνημονευμάτων, ενώ θεωρεί ότι:

«...Τα Τάγματα Ασφαλείας ήταν εθνική δύναμις, και τα πλαισίωσε σημαντική μερίς Ελλήνων αξιωματικών..». 

Στην επανέκδοση του αποτελούμενου από 300 σελίδες βιβλίου, τον πρόλογο υπογράφει η κόρη του Τερέζα Πεντζοπούλου-Βαλαλά, Ομότιμη Καθηγήτρια Φιλοσοφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθήνας, τον χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, δημοσιογράφος-συγγραφέας Νικόλαος Μέρτζος και το εισαγωγικό σημείωμα ο Επίκουρος Καθηγητής νεώτερης και σύγχρονης ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ιάκωβος Μιχαηλίδης.

Μνήμη Θωμά Πετζόπουλου

Ιφιγένεια Αναστασίου-Πετζοπούλου

Ο Πετζόπουλος ήταν πνευματικά καλλιεργημένος και με φιλάνθρωπα συναισθήματα. Η σφοδρή του αντίθεση με τον κομμουνισμό καθώς και η πίστη του στο Έθνος υπήρξαν οι σταθεροί άξονες που κατηύθυναν τις πράξεις του. Συντάχθηκε με το Εθνικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου και όπως έγραψε μεταπολεμικά

«....μόνον κατά την φωτεινήν περίοδον της διακυβερνήσεως του Ι. Μεταξά κατεπολεμήθη και εξουθενώθη ο κομμουνισμός, με μέθοδον, συνέχειαν και επιστημονικότητα άνευ προηγουμένου. Ο τότε υφυπουργός της Ασφαλείας Κ. Μανιαδάκης δικαιούται να είναι υπερήφανος διά την υπηρεσίαν του αυτήν προς την πατρίδα». 

Αναφερόμενος στα Τάγματα Ασφαλείας τα θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της Εθνικής Αντιστάσεως και γράφει ότι ο Γρηγόρης Σούρλας

«...Προσέφερεν σοβαράς εθνικάς υπηρεσίας, εργασθείς με ζήλο και ανιδιοτέλεια. Το χαρακτηριστικό του ανδρός είναι ότι τα ελατήρια του αγώνος του δεν ήταν ιδιοτελή. Είναι καθ’ όλα άξιος Έλλην και δικαιούται πάσης υποστηρίξεως υπό του κράτους διά τας προσφερθείσας υπηρεσίας του. Η φήμη του ως εθνικού αγωνιστού είναι γνωστή εις ολόκληρον την Θεσσαλίαν και Φθιώτιδα...». 

Ο Πεντζόπουλος δεν διατηρούσε την παραμικρή αμφιβολία ότι τα Δεκεμβριανά και η ολίσθηση της Ελλάδας προς τον συμμοριοπόλεμο ήταν συνειδητή απόφαση της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, ενώ θεωρούσε σοβαρό λάθος της νόμιμης κυβερνήσεως την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας. Το αρχείο του Στρατηγού Πετζόπουλου, που φυλάσσεται στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών στην Θεσσαλονίκη, αποτελεί σημαντική πηγή για την κατανόηση του τρόπου λειτουργίας και δράσεως των μονάδων της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής, της Εθνοφυλακής και της Εθνοφρουράς και πέρα από τις χρήσιμες πληροφορίες για τη χρησιμότητα της Εθνοφυλακής και της Εθνοφρουράς, απέβη χρήσιμο και για την αξιολόγηση της Χωροφυλακής.

Στην υπηρεσιακή αλληλογραφία του ο Πεντζόπουλος προέβαινε σε κρίσεις και αξιολογήσεις για τη δράση της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής στο πλαίσιο του αντισυμμοριακού αγώνα, στις περιοχές της δικής του ευθύνης. Ο Πετζόπουλος αναφέρεται στον Αλέξανδρο Παπάγο στον οποίο αναγνωρίζει ελάχιστο μερίδιο στη νίκη κατά των κομμουνιστών, υποστηρίζοντας ότι μετά την εγκατάλειψή τους από τον Τίτο, η ήττα τους ήταν προδιαγεγραμμένη. Μάλιστα τονίζει ότι η σημαντική επιχείρηση εκκαθαρίσεως της Πελοποννήσου σχεδιάστηκε πριν αναλάβει την αρχιστρατηγία ο Παπάγος, στον οποίο όπως ανέφερε «η υπεύθυνος κυβέρνηση τω παρεχώρει δικαιώματα σχεδόν δικτατορικά επί των Ενόπλων Δυνάμεων».

Ο Πετζόπουλος θεωρεί αναγκαία εθνική αποστολή τη συγγραφή του βιβλίου του «1941-1950. Τραγική πορεία» και γράφει χαρακτηριστικά: «...Η σκέψις ότι οι άνθρωποι φεύγουν και τα βιβλία μένουν και ο φόβος ότι οι ωραίοι και οι πολυαίμακτοι αγώνες της πατρίδας μας διά την διατήρησιν της ανεξαρτησίας της, είναι δυνατόν μετά ολίγα έτη, ότε θα έχη εκλείψει η ζήσασα τα γεγονότα γενεά, να παρουσιασθούν από τους κομμουνιστάς σαν καταπίεση των δημοκρατικών πολιτών από τους μοναρχοφασίστας, μου επιβάλλει ως καθήκον προς την πατρίδα, να γράψω αυτό το βιβλίον τώρα που οι προβολείς των προσωπικών μου αναμνήσεων φωτίζουν τα γεγονότα, ώστε η εξιστόρησίς των να είναι αληθής....» [29] Διατέλεσε μέλος και Σύμβουλος [30] της Λέσχης των Θεσσαλών της Αθήνας.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950: Τραγική πορεία», εκδόσεις «Επίκεντρο», Θεσσαλονίκη 2012, σελίδα 15η.]
  2. Πένθη Εφημερίδα «Μακεδονία», 23 Φεβρουαρίου 1977, σελίδα 3η.
  3. [Η Ιφιγένεια Αναστασίου-Πετζοπούλου γεννήθηκε στην Καρδίτσα. Παντρεύτηκε με τον τότε Ταγματάρχη Θωμά Πετζόπουλο και εγκαταστάθηκε με την οικογένεια της στην Αθήνα. Υπήρξε ενεργό στέλεχος στο Λύκειο Ελληνίδων και ανέπτυξε έντονα αξιόλογη και επωφελή κοινωνική και φιλανθρωπική δραστηριότητα. Αδελφός της Ιφιγένειας Αναστασίου-Πετζοπούλου ήταν ο Απόστολος Αναστασίου, ανώτατος Αξιωματικός (ε.α.) του Ελληνικού Στρατού.]
  4. Επιστολή της Χαρ. Λαπούση Εφημερίδα «Τα Κανάλια» Καρδίτσας, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2003, φύλλο 85, σελίδα 6η.
  5. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950: Τραγική πορεία», σελίδα 227η.]
  6. [Οι εισερχόμενοι των ετών 1914-1916 αποπεράτωσαν τις σπουδές τους στα δύο χρόνια. Ανάμεσα τους οι μετέπειτα στρατηγοί Χριστόδουλος Τσιγάντες, Θωμάς Πεντζόπουλος, Θρασύβουλος Τσακαλώτος, Δημήτριος Ζαφειρόπουλος και Κωνσταντίνος Βεντήρης. Το ίδιο καθεστώς ακολουθήθηκε και για τους εισερχόμενους του 1915 και 1916, εξαιτίας των αναγκών που δημιουργήθηκαν λόγω του A' Παγκοσμίου Πολέμου.]
  7. [ΓΕΣ/ΔΙΣ Φ205/Α/Α/1]
  8. [Ο Πετζόπουλος πρότεινε τον περιορισμό του αριθμού των αξιωματικών, οι οποίοι υπηρετούσαν στα Στρατηγεία, στον ελάχιστο απαραίτητο αριθμό κατά το υπόδειγμα των προπολεμικών Συνταγμάτων που έχοντας διπλάσια δύναμη από τις υπάρχουσες Ταξιαρχίες είχαν Επιτελείο έντεκα αξιωματικών, ενώ τα Επιτελεία των Ταξιαρχιών του 1948 είχαν επιτελείο δεκαεννέα αξιωματικών]
  9. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950: Τραγική πορεία», σελίδα 21η.]
  10. [«Ονομαστικός πίναξ των μελών του Τεχνικού Επιμελητηρίου». Ιανουάριος 1949, Περιοδικό «Τεχνικά Χρονικά», τεύχος 295-296, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1949.]
  11. [Εφημερίδα «Ελευθερία», Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 1964, σελίδα 7η.]
  12. [Εφημερίδα «Ελευθερία», Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 1964, σελίδα 6η.]
  13. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950: Τραγική πορεία», σελίδα 38η.]
  14. [Ο Πετζόπουλος υποστήριξε την ανάγκη της αναθεωρήσεως των πινάκων της Εθνοφρουράς και εισηγήθηκε την αύξηση της δυνάμεως κάθε τάγματος Εθνοφρουράς από τετρακόσιους εβδομήντα τέσσερις άνδρες με είκοσι έξι αξιωματικούς και ανθυπασπιστές σε επτακόσιους άνδρες με τον ίδιο αριθμό αξιωματικών και ανθυπασπιστών. Η υιοθέτηση της προτάσεως του θα επέφερε τον περιορισμό των ταγμάτων Εθνοφρουράς και θα απελευθέρωνε αξιωματικούς.]
  15. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950: Τραγική πορεία», σελίδα 55η.]
  16. [Ο Πετζόπουλος υπήρξε επικριτής της Χωροφυλακής στην οποία απέδωσε την κατηγορία ότι αδράνησε και δεν ασχολήθηκε με την εκκαθάριση των περιοχών ευθύνης της, ότι δεν επιδιδόταν με ενθουσιασμό και προθυμία στην επιτέλεση των καθηκόντων της και ότι οι Υπηρεσίες της κατέθεταν υπερβολικές και σκοπίμως εξογκωμένες αναφορές σχετικά με τη δράση των ανταρτών και την αδυναμία δράσεως της στη δίωξή τους, με αποτέλεσμα η αντιμετώπιση των συμμοριτών να ανατίθεται στον Στρατό. Παράλληλα υποστηρίζει ότι η Χωροφυλακή επιδείκνυε απόλυτη αδράνεια και στην ενίσχυση των επιχειρήσεων του Στρατού, ενώ απέδωσε τις απώλειες της στην παράλειψη λήψεως μέτρων ασφαλείας τόσο κατά την κίνηση των ανδρών της σε αποσπάσματα, όσο και κατά την παραμονή των μονάδων της σε κατοικημένες περιοχές καθώς εγκατέλειπαν τα όπλα τους και κυκλοφορούσαν άοπλοι.] Αρχείο Πετζόπουλου, Υ.Σ./Γ.Ε.Σ./Α΄ Υπαρχηγός προς Αρχηγό του Γ.Ε.Σ., Α.Π 376388, «Περί της παρουσιαζόμενης καταστάσεως εν Θεσσαλία», 7η Σεπτεμβρίου 1946.
  17. [Ο τότε Υποστράτηγος Πετζόπουλος εισηγήθηκε τη μείωση της δυνάμεως της Χωροφυλακής και ήδη από τις αρχές Ιουλίου του 1947 είχε εισηγηθεί η δύναμη της Χωροφυλακής να μειωνόταν στις είκοσι χιλιάδες άνδρες.] Αρχείο Θ. Πετζόπουλου, ΥΙΙΙ Μεραρχία, ΑΑΠ 5499/Γραφ. Στρατηγού, Σ.Τ.Γ. 918, «Αναρχία-Διαπιστώσεις- Μέτρα», 3η Ιουλίου 1947.
  18. Ο Πετζόπουλος στη Διεθνή υποεπιτροπή για την εισβολή.
  19. Διατελέσαντες Διευθυντές της Διευθύνσεως Πεζικού/ΓΕΣ.
  20. [Αι προαγωγαί ανωτάτων αξιωματικών Εφημερίδα «Εμπρός», 17 Νοεμβρίου 1947, σελίδα 6η.]
  21. Η ιστορία της Ι Μεραρχίας Πεζικού-Η «Σιδηρά Μεραρχία» Ιωάννης Παπαφλωράτος, Περιοδικό «Στρατιωτική Ιστορία», Τεύχος 129, Μάιος 2007.
  22. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950 Τραγική πορεία», σελίδες 204η και 206η-207η.]
  23. [Σόλωνας Γρηγοριάδης, «Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας», τόμος 3ος, σελίδες 345-346]
  24. [Ευάγγελος Αβέρωφ, «Φωτιά και Τσεκούρι», 4η έκδοση, σελίδα 228η.]
  25. Αι εκλογαί διενεργούνται με υποδειγματικήν τάξιν. Εφημερίδα «Εμπρός», 4 Μαρτίου 1951, σελίδα 1η.
  26. Η νέα διάρθρωσις εις την ανωτάτην διοίκησιν και ηγεσίαν του Στρατού. Εφημερίδα «Εμπρός», Σάββατον 10 Μαρτίου 1951, σελίδα 4η.
  27. Διατελέσαντες Γενικοί Επιθεωρητές Στρατού.
  28. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950: Τραγική πορεία», Αθήνα 1953, σελίδα 7η.]
  29. [Θωμάς Πετζόπουλος, «1941-1950. Τραγική πορεία», Αθήνα 1953, σελίδα 7.]
  30. [Εφημερίδα «Ελευθερία», Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 1960, σελίδα 4η.]